Báo cáo tình hình kinh tế tháng 7 và 7 tháng đầu năm của Bộ Tài chính cho biết, lãi suất liên ngân hàng có dấu hiệu tăng lên từ giữa tháng 6 và bắt đầu tăng mạnh từ nửa cuối tháng 7/2022 ở tất cả các kỳ hạn do Ngân hàng Nhà nước liên tục hút tiền trên thị trường mở, cùng với áp lực thanh khoản.
Đáng chú ý, lãi suất kỳ hạn qua đêm tới ngày 27/7 đã tăng lên 5,13%/năm từ mức 5,01% và 3,67% trong 2 phiên trước đó. Nếu so với mức 0,3% – 0,4% vào trung tuần tháng 6, lãi suất VND qua đêm hiện đã gấp 10 lần. Lãi suất kỳ hạn 1 tuần, 2 tuần cũng tăng gấp 2 – 4 lần, trong khi kỳ hạn lãi suất dài hơn cũng đều tăng trên dưới 1 điểm %.
Trên thị trường, trong 7 tháng, các ngân hàng thương mại đã đẩy mức lãi suất huy động lên từ 7 – 7,55% cho các kỳ hạn trên 18 tháng, 24 tháng và 36 tháng.
Trong những tháng cuối năm, lãi suất huy động được dự báo tiếp tục tăng trong bối cảnh thanh khoản ngân hàng đang ngày càng bị thu hẹp và nhu cầu tín dụng tăng cao.
Cho đến nay, mặt bằng lãi suất cho vay ngắn hạn vẫn được duy trì ổn định ở mức – 7 – 10,5%/năm, cho vay trung dài hạn ở mức 10 – 11%/năm. Tuy nhiên, theo Bộ Tài chính, lãi suất cho vay đang chịu áp lực tăng từ chi phí vốn đầu vào tăng và từ tăng trưởng tín dụng ở mức cao di nhu cầu vay từ khách hàng tăng mạnh.
Trước diễn biến này, Bộ Tài chính chỉ rõ áp lực tăng lãi suất là một trong những rủi ro cho điều hành và sự phục hồi nền kinh tế Việt Nam.
Hiện nay, nhiều quốc gia trên thế giới đang tăng lãi suất để kiềm chế lạm phát, nếu Việt Nam tăng lãi suất thì sẽ đi ngược với chính sách hỗ trợ nền kinh tế phục hồi hiện nay của chính phủ, ngược lại nếu không tăng lãi suất thì giá trị đồng tiền sẽ bị giảm xuống.
Trong khi đó, Việt Nam vẫn chịu sức ép cao về lạm phát do độ mở nền kinh tế lớn, lạm phát các nước tăng cao nên nguy cơ nhập khẩu lạm phát là hiện hữu khi sản xuất trong nước phụ thuộc nhiều vào nguyên liệu nhập khẩu từ bên ngoài. Bộ Tài chính đánh giá, lạm phát là một trong những rủi ro lớn nhất đối với nền kinh tế Việt Nam trong năm 2022. Lạm phát được dự báo sẽ ở mức cao trong năm 2022, tạo áp lực nên điều hành kinh tế vĩ mô.
Trên thị trường, tính đến nửa cuối tháng 7, đã có có 31 ngân hàng thương mại tăng lãi suất, đẩy mức lãi suất huy động lên cao nhất là ở các kỳ hạn từ 6 tháng trở lên. Lãi suất kỳ hạn 6 tháng hiện nay cao nhất đã tiệm cận đỉnh cao 7%/năm của những năm trước.
Với kỳ hạn 12 tháng trở lên, hiện có 10 ngân hàng có lãi suất huy động từ 7%-7,55%/năm, chủ yếu là các ngân hàng TMCP nhỏ.
Ngoài ra, một số ngân hàng còn phát hành Chứng chỉ tiền gửi với lãi suất cao hơn. Hiện Ngân hàng TMCP Đông Nam Á (SeABank) đang phát hành Chứng chỉ tiền gửi dài hạn, có mệnh giá tối thiểu là 100 triệu đồng, với lãi suất 7,7%/năm cho kỳ hạn 24 tháng và 7,85%/năm cho kỳ hạn 36 tháng. SCB đang phát hành Chứng chỉ tiền gửi kỳ hạn 12 lên tới 7,6%/năm…
Ngay đầu tháng 8/2022, nhiều ngân hàng điều chỉnh tăng lãi suất huy động, với mức tăng từ 0,1 - 0,9%.
Công ty Chứng khoán SSI dự đoán, lãi suất huy động có thể tăng thêm 0,5 - 0,7 điểm % sau khi Ngân hàng Nhà nước nới hạn mức tăng trưởng tín dụng cho các ngân hàng. Tính chung trong cả năm nay, lãi suất huy động có khả năng tăng thêm 1 - 2 điểm %.
Công ty Chứng khoán ACB (ACBS) nhận định, nếu các ngân hàng thương mại được Ngân hàng Nhà nước cấp thêm hạn mức tín dụng và đẩy mạnh cho vay thì lãi suất huy động sẽ tăng thêm khoảng 0,5%.
