Lộ diện vụ thao túng lớn, nhìn lại biến động bất thường cổ phiếu FIR

Ủy ban Chứng khoán Nhà nước vừa ban hành quyết định xử phạt vi phạm hành chính đối với ông Nguyễn Hữu Đức (Đà Nẵng) do có hành vi thao túng thị trường chứng khoán.

Cụ thể trong khoảng thời gian từ ngày 4/1/2022 đến ngày 17/6/2022, ông Đức đã sử dụng tài khoản chứng khoán của chính mình và 75 tài khoản của 21 nhà đầu tư để liên tục mua, bán, giao dịch cổ phiếu của CTCP Địa ốc First Real (mã FIR - sàn HOSE) nhằm tạo ra cung, cầu giả tạo, thao túng giá cổ phiếu FIR.

Việc này theo cơ quan quản lý, để nhằm tạo ra cung, cầu giả tạo, thao túng giá cổ phiếu FIR, vi phạm quy định Luật Chứng khoán.

Nhìn lại biến động giá cổ phiếu giai đoạn từ 4/1 - 17/6, cổ phiếu FIR đã đi lên từ mức giá quanh 17.000 đồng/cp để lên 29.000 đồng/cp, tức tăng gấp 1,7 lần.

Sau gần 5 năm niêm yết, mã này tăng 820% giá trị và tăng 230% trong 3 năm Covid-19 (2020 - 2022). Trong khi đó, cùng thời điểm, nhóm bất động sản giảm rất mạnh.

Còn kết phiên ngày 10/11, cổ phiếu FIR đã về mức giá 20.900 đồng/cp, ghi nhận mức giảm gần 25% trong vòng 3 tháng qua, nhưng vọt khủng tới 658% kể từ khi niêm yết (tính theo giá điều chỉnh).

Tuy nhiên, văn bản của Ủy ban Chứng khoán Nhà nước nêu rõ, kết quả kiểm tra, kết quả tính toán khoản thu trái pháp luật có được do thực hiện hành vi vi phạm ông Nguyễn Hữu Đức cho thấy không có khoản thu trái pháp luật.

Do vậy, ông Đức bị phạt 1,5 tỷ đồng. Ngoài ra, Ủy ban Chứng khoán Nhà nước cũng ban hành quyết định cấm giao dịch chứng khoán có thời hạn 2 năm với ông Đức.

Đồng thời, cơ quan quản lý cũng cấm ông Đức đảm nhiệm chức vụ tại công ty chứng khoán, công ty quản lý quỹ đầu tư chứng khoán, chi nhánh công ty chứng khoán và công ty quản lý quỹ nước ngoài tại Việt Nam, công ty đầu tư chứng khoán có thời hạn 2 năm.

Thời điểm có hiệu lực các biện pháp phòng ngừa, ngăn chặn vi phạm bắt đầu từ 8/11/2023.

Vào đầu tháng 10, Ủy ban Chứng khoán Nhà nước cũng công bố quyết định xử phạt bà Nguyễn Thị Thơm (Đống Đa, Hà Nội) vì sử dụng 9 tài khoản bao gồm 1 tài khoản của mình và 8 tài khoản của các nhà đầu tư khác để liên tục mua, bán cổ phiếu Công ty CP Đầu tư và Sản xuất Bảo Ngọc (mã BNA). Hành vi làm giá cổ phiếu BNA này được thực hiện từ ngày 12/10/2020 đến ngày 6/10/2021.

Bà Thơm cũng bị phạt tiền 1,5 tỷ đồng và bị cấm giao dịch chứng khoán có thời hạn 2 năm; cấm đảm nhiệm chức vụ tại công ty chứng khoán, công ty quản lý quỹ đầu tư chứng khoán, chi nhánh công ty chứng khoán và công ty quản lý quỹ nước ngoài tại Việt Nam, công ty đầu tư chứng khoán có thời hạn 2 năm (kể từ ngày 9/10/2023). 

Trước đó, cơ quan chức năng đã xử lý nhiều vụ "thao túng thị trường chứng khoán" xảy ra tại Louis Holdings, FLC…

Các đối tượng thường sử dụng một số cách thức như mở tài khoản hoặc thuê, nhờ người khác đứng tên mở hộ tài khoản để sử dụng mua bán, tạo cung cầu giả, đẩy giá lên cao.

Trong tháng 10, theo số liệu từ VSD, hơn 378.100 tài khoản bị đóng. Ngay sau đó nhiều tin đồn được tung ra, cho rằng việc đóng tài khoản sẽ khiến các dấu vết thao túng chứng khoán bị xóa sạch.

Nhưng lãnh đạo Vụ Phát triển thị trường chứng khoán khẳng định mục đích của việc rà soát là để tuân thủ tốt hơn, không có chuyện làm ảnh hưởng đến việc tuân thủ pháp luật.