Lỗ hổng minh bạch từ việc dùng QR cá nhân để nhận thanh toán
Minh Nhật -
20/11/2025 15:30 (GMT+7)
(VNF) - Việc các hộ kinh doanh và cơ sở kinh doanh sử dụng mã QR cá nhân để nhận thanh toán thay vì sử dụng QR thanh toán dẫn đến tình trạng thiếu minh bạch và khó phân định giao dịch.
Rủi ro khi sử dụng QR cá nhân thay cho QR thanh toán
Thời gian qua, cùng với sự bùng nổ của thanh toán không tiền mặt, thanh toán qua QR Code đã len lỏi đến từng góc của đời sống. Tuy nhiên, thực tế hiện nay, không ít hộ kinh doanh và cơ sở dịch vụ vẫn sử dụng mã QR cá nhân để nhận thanh toán, thay vì áp dụng mã QR thanh toán đã được chuẩn hóa và quản lý. Đây là một hạn chế lớn trong quản lý và minh bạch giao dịch.
Chia sẻ tại hội thảo “Thanh toán QR Code: Minh bạch và trải nghiệm không giới hạn”, bà Phan Thị Thanh Nhàn, Giám đốc Trung tâm Thẻ và Vận hành BIDV, nhận định việc các hộ kinh doanh và cơ sở kinh doanh sử dụng mã QR cá nhân để nhận thanh toán thay vì sử dụng QR thanh toán dẫn đến tình trạng thiếu minh bạch và khó phân định giao dịch.
“Bản thân việc sử dụng tài khoản cá nhân để nhận các khoản chuyển tiền khiến chúng ta không thể biết được đó là giao dịch thanh toán hàng hóa – dịch vụ hay chỉ là việc vay mượn giữa hai cá nhân".
Bà Phan Thị Thanh Nhàn, Giám đốc Trung tâm Thẻ và Vận hành BIDV.
"Thực tế, ai cũng quen tình huống đi ăn uống hay mua sắm với hóa đơn 10 - 20 triệu đồng. Ngoài quẹt thẻ, nhiều người chọn cách rút điện thoại ra chuyển khoản trực tiếp vào tài khoản cá nhân của lễ tân hoặc chủ cửa hàng. Như vậy, toàn bộ số tiền đều chảy vào một tài khoản cá nhân và rõ ràng hệ thống không thể phân biệt được đó là giao dịch mua bán hay giao dịch dân sự giữa hai người”, bà Nhàn phân tích.
Thực tế, nhiều cơ sở kinh doanh đã cố tình sử dụng QR cá nhân để nhận thanh toán thay vì QR thanh toán để trốn tránh trách nhiệm nộp thuế. Điển hình là nhà hàng Tùng Dining Ning sử dụng tài khoản cá nhân của hai người để nhận tiền mà không xuất hóa đơn, không kê khai nộp thuế theo quy định. Hay như một số spa thậm chí còn hướng dẫn khách ghi nội dung chuyển khoản dưới dạng “mượn tiền” hay “trả nợ” nhằm né tránh bị cơ quan chức năng phát hiện.
Bên cạnh đó, đại diện BIDV cho biết thêm, vì bản chất đó là giao dịch dân sự nên khi chúng ta mua hàng hóa và chuyển khoản vào tài khoản cá nhân của bên bán, hệ thống chỉ ghi nhận đó là giao dịch giữa hai cá nhân.
“Nếu sau này hàng hóa phát sinh vấn đề và cần khiếu nại hay kiện tụng, thì thực tế cơ quan chức năng khó có thể xem đây là giao dịch thanh toán thương mại mà chỉ coi là quan hệ dân sự giữa hai cá nhân với nhau”, bà cho hay.
Đồng quan điểm, Phó thống đốc Ngân hàng Nhà nước (NHNN) Phạm Tiến Dũng cho hay việc sử dụng mã QR cá nhân để nhận thanh toán tiện lợi và không mất phí, mặt khác không cần ký hợp đồng với nhà cung ứng dịch vụ nhưng lại tồn tại nhiều rủi ro như không thể thống kê chính xác giao dịch; người tiêu dùng không được bảo vệ khi phát sinh khiếu nại; không kết nối được với hệ thống thanh toán song phương bằng QR với các nước khác.
Làm thế nào để thúc đẩy QR thanh toán?
Tuy nhiên, để các hộ kinh doanh chuyển từ QR cá nhân sang QR thanh toán không phải là câu chuyện dễ dàng. Theo ông Phạm Anh Tuấn, Vụ trưởng Vụ Thanh toán NHNN, để thúc đẩy hộ kinh doanh sử dụng QR thanh toán, trước hết bên bán hàng phải có hệ thống công nghệ để người mua có thể vào đó đặt hàng. Tiếp theo, cần có hệ thống giao hàng để chuyển sản phẩm đến tay người mua. Sau khi giao hàng, người bán phải xuất hóa đơn đầy đủ.
Điều quan trọng hơn cả là số tiền thanh toán phải được hạch toán tự động vào phần mềm kế toán và phản ánh lên bảng cân đối của doanh nghiệp. Nói cách khác, toàn bộ dòng tiền cần được ghi nhận minh bạch trong hệ thống của bên bán.
“Chỉ khi đồng bộ được những yếu tố đó thì QR thanh toán mới vận hành trơn tru. Và thực tế cho thấy, không phải doanh nghiệp nào cũng có đủ những hệ thống như vậy, nên triển khai QR payment là cả một quá trình và không hề đơn giản”, ông nhấn mạnh.
Các hộ kinh doanh chuyển từ QR cá nhân sang QR thanh toán không phải là câu chuyện dễ dàng.
Từ góc độ chính sách, Vụ Thanh toán đưa ra bốn nhóm giải pháp để thúc đẩy QR thanh toán đi vào thực tế.
Đầu tiên là cần mở rộng mạng lưới đơn vị chấp nhận thanh toán, đồng thời khuyến khích hộ kinh doanh và doanh nghiệp sử dụng đúng chuẩn QR thanh toán thay vì QR chuyển tiền. Song song với đó là tăng cường khả năng liên thông giữa các thương hiệu QR Code, nhằm tạo ra trải nghiệm thống nhất và liền mạch cho người dùng.
Ngoài ra, NHNN cũng định hướng mở rộng kết nối QR xuyên biên giới với những thị trường lớn như Trung Quốc, Hàn Quốc, Singapore, Ấn Độ hay Malaysia để đẩy mạnh thanh toán quốc tế. Cuối cùng, công tác truyền thông và đào tạo nhân viên tại các điểm bán cần được chú trọng hơn, giúp hộ kinh doanh và người tiêu dùng nhận diện đúng dịch vụ, từ đó sử dụng QR thanh toán một cách hiệu quả.
Trong khi đó, ở góc độ cơ quan thuế, ông Mai Sơn, Phó cục trưởng Cục Thuế, Bộ Tài chính, cho hay thời gian tới, khi hộ kinh doanh và doanh nghiệp đăng ký tài khoản thanh toán để thực hiện giao dịch, QR thanh toán sẽ ngày càng quan trọng.
“Tuy nhiên, chúng tôi mong muốn chi phí dịch vụ QR thanh toán đối với hộ kinh doanh là thấp nhất, để họ có động lực áp dụng. Ngành thuế sẵn sàng phối hợp với các nhà cung cấp giải pháp QR thanh toán để giới thiệu, hỗ trợ hộ kinh doanh và doanh nghiệp”, ông cho hay.
(VNF) - Một xu hướng tài chính âm thầm nhưng mạnh mẽ đang diễn ra trong giới trẻ Việt Nam: họ bắt đầu tích sản ngày càng sớm, từ khi còn là học sinh, sinh viên. Không còn đợi có nhiều tiền mới đầu tư, nhiều bạn trẻ lựa chọn mua từng phân, từng chỉ vàng, hoặc trích những khoản rất nhỏ mỗi tháng để tích lũy cho tương lai.
(VNF) - Ở tuổi 30, sở hữu gần 3 tỷ đồng cùng thu nhập 60-80 triệu mỗi tháng, một cô gái trẻ tại Hà Nội đang đứng trước quyết định lớn: nên chọn một căn chung cư để ổn định cuộc sống hay đầu tư đất để tài sản tăng tốc trước khi lập gia đình.
(VNF) - Bộ Tài chính đã ban hành Nghị định quy định xử phạt vi phạm hành chính về thuế, hoá đơn, trong đó sửa đổi, bổ sung nhiều nội dung vướng mắc của người nộp thuế trong thời gian vừa qua.
(VNF) - Ông Lâm Anh Tuấn - Founder Financial Planner - chia sẻ với VietnamFinance cách hiểu đúng về tâm lý chi tiêu, nhận diện "bẫy cuối năm" và áp dụng những nguyên tắc đơn giản để tận hưởng mùa lễ hội mà không rơi vào vòng xoáy chi tiêu thiếu kiểm soát.
(VNF) - Theo quy định mới, các hành vi vi phạm bị xử phạt trong một vụ việc vi phạm hành chính thì chỉ bị xử phạt về một hành vi không lập hoá đơn có khung tiền phạt tương ứng với số lượng hoá đơn đã lập không đúng thời điểm.
(VNF) - Cổ phiếu VIC của Tập đoàn Vingroup – Công ty Cổ phần tăng kịch trần 6,97%, qua đó lập đỉnh
mới ở mức 142.800 đồng/cp, một mình mang lại 9,26 điểm cho VN-Index.
(VNF) - Ông Nguyễn Văn Được – Trọng Tín Tax cho rằng, việc trích 0,1-0,2% số thu thuế GTGT nội địa thực hiện chương trình hoá đơn may mắn là chính sách “đột phá của đột phá” nhằm nâng cao ý thức tuân thủ pháp luật thuế.
(VNF) - Trao đổi cùng Tạp chí Đầu tư Tài chính – VietnamFinance, Luật sư Nguyễn Ngọc Hà cho rằng, ngưỡng chịu thuế 500 triệu đồng/năm cho hộ kinh doanh là phù hợp trong bối cảnh hiện nay, nhưng để phát huy hiệu quả, cần kết hợp với các giải pháp về quản lý thuế, chống thất thu và hỗ trợ chuyển đổi hộ kinh doanh lên mô hình doanh nghiệp khi đạt đến quy mô nhất định, nếu không ngân sách sẽ đứng trước nguy cơ thất thu.
(VNF) - Danh mục Quỹ ETF KPHO được kết hợp giữa Quỹ ETF DCVFM VN Diamond (đại diện cho nhóm cổ phiếu tăng trưởng cao mà quỹ ngoại không được mua trực tiếp) và nhóm các cổ phiếu tăng trưởng có thể mua được trên thị trường.
(VNF) - Khán phòng tổ chức sự kiện “MCH Roadshow – Niêm yết HoSE & Câu chuyện tăng trưởng” chật kín, cho thấy mức độ quan tâm lớn của các nhà đầu tư về kế hoạch lên sàn HoSE của MCH.
(VNF) - Ngày 03/12, tại Hà Nội, Hội nghị Nhà Đầu tư 2025 của Công ty Cổ phần PVI (PVI Holdings) đã diễn ra quy tụ đông đảo nhà đầu tư tổ chức, chuyên gia phân tích và đại diện các định chế tài chính trong và ngoài nước.
(VNF) - Các sản phẩm của Masan Consumer (UPCoM: MCH) gần 30 năm qua đã đi vào đời sống người Việt theo cách rất tự nhiên. Sự hiện diện của những sản phẩm tiêu dùng quen thuộc này bền bỉ và liền mạch đến mức nhiều người đặt câu hỏi: MCH có phải là một “cổ phiếu quốc dân” trong mắt nhà đầu tư?
(VNF) - Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Đức Hải nêu ý kiến, ngưỡng không chịu thuế cần phù hợp, không làm mất kế sinh nhai của các hộ cá nhân kinh doanh nhỏ, đảm bảo an sinh xã hội.
(VNF) - HĐQT VPBankS vừa thông qua giá tham chiếu cổ phiếu VPX là 33.900 đồng/cp. Ở mức giá này, vốn hóa VPBankS đạt gần 64.000 tỷ đồng, trở thành doanh nghiệp tỷ đô trên sàn chứng khoán.
(VNF) - Theo chuyên gia thuế, khi mua hàng người mua bắt buộc yêu cầu người bán cung cấp CCCD để thực hiện lập bảng kê, nhằm truy xuất nguồn gốc hàng hoá và thông tin người bán.
(VNF) - 31,2 triệu cổ phiếu sẽ được Dragon Capital đăng ký lưu ký tại VSDC và đăng ký giao dịch trên sàn UPCoM với ngày chốt danh sách cổ đông vào 17h ngày 4/12.
(VNF) - PTB sẽ phát hành gần 13,4 triệu cổ phiếu cho cổ đông hiện hữu với giá 12.000 đồng/cp, thấp hơn 4 lần so với thị giá. Đợt chào bán dự kiến thu về gần 161 tỷ đồng, dùng để bổ sung vốn cho hai công ty con Phúc Tân Kiều và Gỗ Phú Tài Bình Định.
(VNF) - Hiệp hội Tư vấn Tài chính Việt Nam (VFCA) phối hợp với Tạp chí Đầu tư Tài chính – VietnamFinance đồng tổ chức Diễn đàn Triển vọng Thị trường Vốn Việt Nam 2026 với chủ đề “Bứt phá trên nền tảng mới”.
(VNF) - Ông Nguyễn Trọng Trung, Phó Tổng giám đốc Tập đoàn Gelex có tên trong danh sách đề cử vào vị trí Thành viên HĐQT FPT Telecom nhiệm kỳ 2023-2028.
(VNF) - Seaside Homes – doanh nghiệp bất động sản tại TP. Hồ Chí Minh, do hai nữ doanh nhân góp vốn sở hữu phần lớn – vừa bị UBCKNN xử phạt 92,5 triệu đồng vì không công bố đầy đủ thông tin liên quan đến các đợt phát hành trái phiếu. Đây không phải lần đầu công ty này bị xử phạt, trong khi doanh nghiệp đang hoạt động trên nhiều dự án và sở hữu một hệ sinh thái các công ty BĐS liên kết rộng lớn.
(VNF) - Taseco Land đặt mục tiêu doanh thu 12.000 tỷ đồng và lợi nhuận sau thuế 3.000 tỷ đồng trong năm 2026, lần lượt gấp 3 lần và gần 5 lần mức thực hiện 2025. Lợi thế về quỹ đất sẽ là động lực chính cho năm bùng nổ này.
(VNF) - Một xu hướng tài chính âm thầm nhưng mạnh mẽ đang diễn ra trong giới trẻ Việt Nam: họ bắt đầu tích sản ngày càng sớm, từ khi còn là học sinh, sinh viên. Không còn đợi có nhiều tiền mới đầu tư, nhiều bạn trẻ lựa chọn mua từng phân, từng chỉ vàng, hoặc trích những khoản rất nhỏ mỗi tháng để tích lũy cho tương lai.
(VNF) - Hàng loạt dự án nhà ở xã hội tại Đà Nẵng như An Trung 2, Đại Địa Bảo, Ecohome Hòa Hiệp… đang được đẩy nhanh tiến độ, cung cấp hàng nghìn căn hộ cho thị trường, đáp ứng nhu cầu an cư của người thu nhập thấp.