Trong bức tranh phát triển, logistics đang lên ngôi như một ngành hạ tầng quan trọng. Ngành không chỉ giảm chi phí vận tải, tăng tốc độ lưu thông hàng hóa mà còn trực tiếp quyết định sức hút FDI. Hiện chi phí logistics tại Việt Nam chiếm 16-17% GDP, cao hơn mức 11-12% của ASEAN. Khoảng cách này khiến hàng hóa Việt Nam kém cạnh tranh so với Thái Lan, Malaysia.
Trong khi đó, Bắc Trung Bộ lại có vị trí đặc biệt: nằm trên trục Bắc – Nam, đồng thời là cửa ngõ ra biển của Lào, Đông Bắc Thái Lan và Myanmar qua các tuyến quốc lộ 7, 8, 46 cùng Hành lang kinh tế Đông – Tây. Đây là “cửa ngõ kép”: vừa kết nối nội địa, vừa mở ra quốc tế.
Đặc biệt, khu vực còn sở hữu ba cảng lớn: Nghi Sơn (Thanh Hóa), Cửa Lò (Nghệ An) và nước sâu Sơn Dương – Vũng Áng (Hà Tĩnh). Trong đó, Vũng Áng – Sơn Dương có thể đón tàu 350.000 DWT, đóng vai trò “cửa ngõ xuyên lục địa” đưa hàng hóa từ tiểu vùng Mekong ra Biển Đông.
Thứ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Sinh Nhật Tân từng khẳng định: “Logistics xuyên biên giới sẽ là sức bật tăng trưởng cho toàn khu vực. Nếu biết tận dụng lợi thế, Bắc Trung Bộ hoàn toàn có thể trở thành trung tâm dịch vụ logistics quốc gia.”
Cụ thể, với Khu kinh tế Nghi Sơn, Thanh Hóa đã định vị mình là trung tâm công nghiệp nặng và cảng biển phía Bắc. Cảng Nghi Sơn hiện có 13 bến, công suất 30 triệu tấn/năm, đang mở rộng để đón tàu 100.000 DWT. Hạ tầng kết nối đồng bộ với quốc lộ 1A, cao tốc Bắc – Nam, sân bay Thọ Xuân, tạo lợi thế phát triển logistics gắn với lọc hóa dầu, xi măng, nhiệt điện.
Nghệ An cũng đặt mục tiêu trở thành trung tâm logistics vùng. Cảng Cửa Lò đang nâng cấp để đón tàu 100.000 DWT, kết hợp với sân bay quốc tế Vinh và các tuyến quốc lộ 7, 8 kết nối Lào. Nghệ An đã quy hoạch trung tâm logistics 30-50 ha tại Vinh và Cửa Lò, công suất 3-4 triệu tấn/năm. Tuy nhiên, dịch vụ logistics còn manh mún, thiếu doanh nghiệp đủ sức dẫn dắt.
Hà Tĩnh có “át chủ bài” với cảng Vũng Áng – Sơn Dương, cảng duy nhất miền Trung có thể đón tàu 350.000 DWT. Năm 2023, sản lượng đạt trên 10 triệu tấn; 9 tháng 2024 đã hơn 8 triệu tấn. Hà Tĩnh đã quy hoạch hai khu logistics: Vũng Áng (106,9 ha, 16,3 triệu tấn/năm) và Sơn Dương (159,8 ha, 22,5 triệu tấn/năm). Đề án Khu thương mại tự do (FTZ) Vũng Áng, nếu triển khai, sẽ biến nơi đây thành trung tâm logistics quốc tế, thu hút mạnh FDI.
Cơ hội, thách thức
Với những lợi thế hiện hữu, Bắc Trung Bộ đang đứng trước cơ hội bứt phá để trở thành trung tâm logistics vùng. Vị trí chiến lược, cảng nước sâu, hành lang Đông – Tây và chính sách đầu tư chính là nền tảng. Nếu tận dụng tốt, khu vực không chỉ giảm chi phí logistics, mà còn định vị trên bản đồ thương mại quốc tế.
Nhưng thách thức cũng nhiều: hạ tầng kết nối chưa đồng bộ, chi phí logistics cao hơn khu vực, doanh nghiệp nhỏ và yếu, thiếu nhân lực chất lượng cao. Đặc biệt, kết nối đường sắt và vận tải “last mile” tới khu công nghiệp, cửa khẩu quốc tế còn hạn chế.
TS. Trần Đình Thiên – nguyên Viện trưởng Viện Kinh tế Việt Nam – cảnh báo: “Bắc Trung Bộ có lợi thế lớn nhưng nếu ba địa phương Thanh Hóa – Nghệ An – Hà Tĩnh không gắn kết thì rất khó hình thành trung tâm vùng. Cạnh tranh nội vùng chỉ làm phân tán nguồn lực và bỏ lỡ thời cơ lịch sử.”
Ông Lê Duy Hiếu – Phó Chủ tịch Hiệp hội Doanh nghiệp dịch vụ Logistics Việt Nam (VLA) cũng nhấn mạnh: “Cảng Vũng Áng – Sơn Dương hay Cửa Lò chỉ có thể thành điểm trung chuyển quốc tế nếu được kết nối hiệu quả bằng đường sắt và cao tốc tới Lào, Đông Bắc Thái Lan. Khi đó, logistics Bắc Trung Bộ mới thực sự đóng vai trò cửa ngõ hành lang Đông – Tây.”
Theo các chuyên gia nhận định, để biến cơ hội thành hiện thực, Bắc Trung Bộ cần: Liên kết vùng, ba tỉnh phải hợp tác chặt chẽ trong quy hoạch, tránh cạnh tranh nội bộ; Hoàn thiện hạ tầng, ưu tiên đường sắt, cao tốc kết nối cảng biển với cửa khẩu, khu công nghiệp; Trung tâm logistics hiện đại, xây dựng hub logistics quy mô lớn tại Cửa Lò và Vũng Áng; Cần có thể chế đặc biệt, triển khai FTZ Vũng Áng, tạo ưu đãi vượt trội hút doanh nghiệp toàn cầu; Chuyển đổi số và logistics xanh, ứng dụng công nghệ, giảm chi phí, đáp ứng chuẩn bền vững và phát triển nhân lực, liên kết giữa doanh nghiệp và trường đại học đào tạo nhân lực logistics…
Logistics đang trở thành “hệ thần kinh” của kinh tế toàn cầu. Bắc Trung Bộ, với lợi thế hiếm có, đang đứng trước cơ hội vàng để bứt phá. Nhưng cơ hội chỉ thành lợi thế nếu được biến thành hành động nhanh chóng, đồng bộ, có tầm nhìn dài hạn.
Nếu liên kết vùng phát huy, hạ tầng xuyên biên giới hoàn thiện, thể chế đặc thù được áp dụng, Bắc Trung Bộ hoàn toàn có thể trở thành trung tâm logistics của cả nước, cửa ngõ quan trọng hành lang Đông – Tây và điểm trung chuyển quốc tế.
Thời cơ đã rõ, thách thức cũng không ít, nhưng câu hỏi còn lại là: Bắc Trung Bộ có đủ tốc độ và quyết tâm để biến logistics thành động lực cất cánh kinh tế vùng hay không?.
Tags:
(VNF) - Từ năng lượng mặt trời, gió đến nhiên liệu LNG, hydrogen và giao thông sạch, các lĩnh vực năng lượng tái tạo được dự báo sẽ thu hút hàng chục tỷ USD vốn đầu tư, trở thành động lực tăng trưởng bền vững cho các đô thị trong thập kỷ tới.
(VNF) - Theo các chuyên gia, một đô thị hiện đại không chỉ được đo bằng tòa nhà cao tầng hay tuyến đường rộng, mà phải được đánh giá bằng chất lượng sống, khả năng tiếp cận dịch vụ, môi trường trong lành và cơ hội phát triển cho mọi người dân.
(VNF) - Tập đoàn CMC đề xuất với TP.HCM đầu tư khu đô thị khoa học công nghệ và đổi mới sáng tạo tại Cần Giờ, vốn đầu tư đến 20.000 tỷ đồng.
(VNF) - Quảng Trị công bố mời các nhà đầu tư đăng ký thực hiện hai dự án điện gió tổng vốn hơn 3.000 tỷ đồng tại huyện Hướng Hóa.
(VNF) - Dự án nhà máy điện gió Hòn Trâu – giai đoạn 1 có công suất thiết kế 750MW, sản lượng điện hàng năm khoảng 2,8 tỷ kWh/năm, tổng vốn đầu tư 48.000 tỷ đồng.
(VNF) - Bắc Ninh đứng đầu về FDI cấp mới trong 10 tháng năm 2025, đạt hơn 1,7 tỷ USD. Kế tiếp là TP. HCM (trên 1,6 tỷ USD), Hải Phòng (hơn 1,5 tỷ USD), Hưng Yên và Gia Lai gần 1,4 tỷ USD, Đồng Nai gần 1,2 tỷ USD...
(VNF) - UBND tỉnh Quảng Trị vừa phê duyệt chủ trương đầu tư 3 dự án điện gió quy mô lớn với tổng vốn gần 12.000 tỷ đồng. Các dự án có công suất từ 35MW đến 200MW, được triển khai tại nhiều địa phương trong tỉnh, mở rộng không gian đầu tư năng lượng tái tạo và bổ sung nguồn cung điện sạch cho khu vực miền Trung.
(VNF) - Theo chuyên gia từ UN-Habitat, khái niệm "thông minh" thường bị hiểu sai là áp dụng công nghệ cao, thay vì hướng đến các hệ thống đô thị lấy con người làm trung tâm, có khả năng chống chịu khí hậu và bền vững về tài chính.
(VNF) - VinSpeed dự kiến triển khai đường sắt tốc độ cao Hà Nội - Quảng Ninh từ cuối năm nay và có thể vận hành thương mại vào quý I/2028.
(VNF) - TP. HCM tăng tổng mức đầu tư của dự án mở rộng đường Tôn Thất Thuyết từ hơn 2.203 tỷ đồng lên 5.621 tỷ đồng do chi phí GPMB tăng mạnh.
(VNF) - Dự án trung tâm logistics quốc tế Tây Nguyên với tổng vốn đầu tư dự kiến 15.000 tỷ đồng, quy mô 511ha tại xã Hra và xã Ayun, đóng vai trò đầu mối vận tải đa phương thức kết nối đường bộ, cửa khẩu và sân bay Pleiku.
(VNF) - Dự án Khu đô thị đại học Đà Nẵng được đề xuất điều chỉnh diện tích từ 300ha lên 558ha, tổng vốn đầu tư 21.000 tỷ đồng.
(VNF) - Hà Tĩnh từng ghi nhận nhiều đề xuất dự án quy mô lớn từ hệ sinh thái doanh nghiệp liên quan đến đại gia Lê Anh Đức, nổi tiếng với biệt danh Đức “Cá Tầm”. Những dự án này bao gồm Khu đô thị du lịch 4.000 tỷ đồng tại Kỳ Nam, Khu đô thị thương mại dịch vụ ở Nghi Xuân, và mô hình nuôi cá tầm tại hồ Ngàn Trươi.
(VNF) - Bộ Xây dựng vừa có quyết định phê quyệt quy hoạch cảng biển, trong đó bến cảng khách quốc tế Vũng Tàu có 2 cầu cảng hành khách, với tổng chiều dài 840m, phục vụ từ 1,39 đến 1,5 triệu lượt khách mỗi năm.
(VNF) - Để khuyến khích doanh nghiệp tư nhân tham gia đầu tư dự án, Bộ Xây dựng đã tổng hợp đề xuất của một số nhà đầu tư dự án để các bộ, ngành xem xét, đánh giá xây dựng cơ chế chính sách.
(VNF) - Ba dự án khu đô thị, dịch vụ du lịch nổi quy mô hơn 8.500 tỷ đồng tại đầm Đề Gi đều do Công ty Cổ phần ARQUE DEGI trúng thầu, đánh dấu bước tiến mới trong thu hút đầu tư phát triển không gian đô thị – du lịch ven biển của tỉnh.
(VNF) - Khu thương mại tự do (FTZ) mà Quảng Trị đang ấp ủ được xem là ý tưởng táo bạo, mở ra cơ hội đưa địa phương trở thành cửa ngõ giao thương mới của miền Trung. Nhưng để biến ý tưởng thành hiện thực, điều Quảng Trị cần nhất không chỉ là hạ tầng mà là năng lực thể chế đủ mạnh để quản trị một “vùng thử nghiệm đặc biệt” của kinh tế thị trường.
(VNF) - Công ty cổ phần Phát triển điện lực Việt Nam (VNPD) vừa có báo cáo kết quả nghiên cứu khảo sát đánh giá khả thi dự án Nhà máy điện sinh khối tại tỉnh Cần Thơ.
(VNF) - Hai dự án điện sinh khối và điện mặt trời với tổng vốn đầu tư 9.000 tỷ đồng tại Cần Thơ đang chờ chính quyền tháo gỡ vướng mắc.
(VNF) - TP. HCM vừa chấp thuận giao Công ty Cổ phần Tập đoàn Masterise nghiên cứu, lập báo cáo đầu tư dự án xây dựng cầu Phú Mỹ 2, theo hình thức PPP.
(VNF) - Tỉnh Khánh Hòa kiến nghị Trung ương xem xét nhiều nội dung nhằm tháo gỡ khó khăn, vướng mắc và tạo điều kiện để địa phương chủ động triển khai dự án Nhà máy điện hạt nhân Ninh Thuận 1 và Ninh Thuận 2.
(VNF) - Với quy mô vốn điều lệ tối thiểu 2.000 tỷ đồng trong 5 năm đầu và định hướng “đầu tư công, quản trị tư”, quỹ đầu tư mạo hiểm quốc gia được kỳ vọng sẽ trở thành “vốn mồi” kích hoạt dòng tiền tư nhân, tạo bước đột phá cho hệ sinh thái khởi nghiệp sáng tạo và đầu tư đổi mới công nghệ.
(VNF) - Dự án Cụm du lịch sinh thái hồ Ayun Ha – núi Chư A Thai – di tích lịch sử quốc gia Plei Ơi gồm 3 phân khu, với diện tích 522ha, tổng vốn đầu tư dự kiến 10.000 tỷ đồng.
(VNF) - Bằng cách biến dữ liệu thành một tài sản có thể khai thác và tạo ra giá trị, doanh nghiệp sẽ kiến tạo được lợi thế cạnh tranh bền vững, đạt được sự phát triển hài hòa giữa tăng trưởng kinh tế, bảo vệ môi trường và trách nhiệm xã hội.
(VNF) - TP. HCM, trong 10 tháng đầu năm 2025, thu hút đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI) được 7,23 tỷ USD, tăng 28,67% so với cùng kỳ năm 2024.
(VNF) - Từ năng lượng mặt trời, gió đến nhiên liệu LNG, hydrogen và giao thông sạch, các lĩnh vực năng lượng tái tạo được dự báo sẽ thu hút hàng chục tỷ USD vốn đầu tư, trở thành động lực tăng trưởng bền vững cho các đô thị trong thập kỷ tới.
(VNF) - Dự án khu đô thị Nhịp sống mới (Noble Palace Tây Thăng Long) có tổng mức đầu tư gần 14.000 tỷ đồng, quy mô diện tích gần 39ha.
