Nga chuẩn bị tăng lãi suất kỷ lục để 'cắt đứt' nỗi đau lạm phát

Tiếp tục tăng lãi suất

Lạm phát của Nga tiếp tục tăng mặc dù ngân hàng trung ương đã tăng lãi suất nhiều lần nhằm kiềm chế tình trạng giá cả tăng mạnh. Tỷ lệ lạm phát hàng năm ở Nga đã tăng lên 8,9% vào tháng 11/2024 từ mức 8,5% trong tháng 10, chủ yếu do giá thực phẩm tăng.

Đồng rúp yếu đi sau lệnh trừng phạt mới của Mỹ vào tháng 11 cũng đã thúc đẩy lạm phát, đẩy chi phí nhập khẩu vào Nga tăng cao.

Các nhà kinh tế dự đoán rằng ​​Ngân hàng trung ương Nga (CBR) sẽ tăng lãi suất thêm 200 điểm cơ bản tại cuộc họp vào ngày 20/12 - đưa lãi suất chủ chốt của nước này lên mức cao kỷ lục 23%.

Ông Liam Peach, chuyên gia kinh tế cấp cao phụ trách thị trường mới nổi tại Capital Economics, cho biết trong một lưu ý vào tuần trước: “Lạm phát tại Nga tăng tốc trở lại lên 8,9% vào tháng 11 so với cùng kỳ năm ngoái và khả năng tiếp tục tăng trong những tháng tới là những lý do mạnh mẽ ủng hộ việc ngân hàng trung ương tăng lãi suất mạnh thêm một lần nữa”.

Ông nói thêm rằng giá cả sẽ tiếp tục tăng, trong khi lạm phát có khả năng tăng “cao hơn nhiều” mức 9,0% vào cuối năm 2025.

“Có một lập luận rõ ràng rằng ngân hàng trung ương đang thua trong cuộc chiến chống lạm phát và sẽ buộc phải tăng lãi suất mạnh một lần nữa. Theo quan điểm của chúng tôi, mức tăng lãi suất 200 điểm cơ bản là trong kế hoạch, nhưng có những lập luận ủng hộ việc tăng lãi suất cao hơn”, ông Liam nhận định.

Giá cả leo thang, đồng rúp suy giảm

Ngân hàng trung ương Nga đã công bố mức tăng lãi suất 200 điểm cơ bản tại cuộc họp gần đây nhất vào tháng 10, cảnh báo rằng lạm phát đang tăng “cao hơn đáng kể” so với dự báo mùa hè và dự đoán lạm phát tiếp tục tăng.

CBR cho biết trong một tuyên bố rằng : “Tăng trưởng nhu cầu trong nước đang vượt xa khả năng mở rộng nguồn cung hàng hóa và dịch vụ” .

Các loại thực phẩm thiết yếu như bơ, trứng, dầu hướng dương và rau quả chứng kiến ​​mức tăng giá lên đến hai chữ số do cầu vượt xa cung.

Cuộc chiến của Nga tại Ukraine cũng gây ra tình trạng thiếu hụt lao động và nguồn cung, đẩy chi phí tiền lương và sản xuất lên cao.

Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF) dự đoán Nga sẽ đạt mức tăng trưởng 3,6% vào năm 2024 trước khi giảm tốc vào năm tới, khi dự báo tăng trưởng 1,3%.

IMF cho biết “sự suy giảm mạnh là do tiêu dùng và đầu tư tư nhân chậm lại trong bối cảnh thị trường lao động thắt chặt hơn và tăng trưởng tiền lương chậm hơn”.

Trong khi Nga tìm cách tránh đòn trừng phạt bằng cách thay thế nguồn cung nhập khẩu và xuất khẩu dầu khí sang các quốc gia sẵn sàng chấp nhận, các lệnh trừng phạt quốc tế vẫn tiếp tục gây tổn hại tới kinh tế của nước này.

Đồng rúp Nga đã giảm mạnh so với USD vào tháng 11, suy yếu xuống còn 114 rúp đổi 1 USD, ghi nhận mức thấp nhất kể từ tháng 3/2022 sau một đợt trừng phạt khác của Mỹ nhắm vào ngân hàng lớn thứ ba của Nga là Gazprombank.

Gazprombank là ngân hàng chính cho các giao dịch liên quan đến dầu khí, năng lượng - là ngân hàng lớn cuối cùng của Nga vẫn giữ được quyền truy cập vào hệ thống thanh toán quốc tế SWIFT trước khi Mỹ giáng đòn trừng phạt.

Sự sụt giảm mạnh của đồng rúp đã thúc đẩy ngân hàng trung ương can thiệp để hỗ trợ đồng tiền này, khi CBR cho biết họ sẽ dừng hoạt động mua ngoại tệ trên thị trường nội tệ trong thời gian còn lại của năm ”để giảm sự biến động của thị trường tài chính”.

Tổng thống Nga Vladimir Putin đã bình luận về tình hình này vào tháng trước và khẳng định rằng mọi thứ đã được kiểm soát. “Hoàn toàn không có lý do gì để hoảng sợ”, hãng thông tấn RIA Novosti dẫn lời ông Putin.

Đồng rúp đã mạnh lên trong những tuần gần đây nhưng vẫn giảm khoảng 3% so với USD trong tháng qua. Lần giao dịch gần nhất là ở mức 103 rúp đổi 1 USD trong ngày 16/12.

Theo các nhà phân tích Alexandra Prokopenko và Alexander Kolyandr, ngân hàng trung ương Nga không thể làm gì nhiều để giải quyết lạm phát và sự mất giá của đồng rúp trong khi chiến sự vẫn tiếp diễn.

“Những lý do cơ bản khiến đồng rúp suy yếu vẫn chưa biến mất, và động lực trong dòng chảy thương mại của Nga có nghĩa là đồng tiền này chắc chắn sẽ suy yếu và lạm phát sẽ tăng”, họ lưu ý trong bài phân tích cho Carnegie Politika.