Ngân hàng đua phát hành trái phiếu: Tranh thủ lãi suất thấp để gom vốn dài hạn

Ngân hàng đẩy mạnh phát hành trái phiếu

Nhiều ngân hàng đẩy mạnh huy động vốn qua kênh trái phiếu như một chiến lược tài chính chủ động và bền vững. Vì thế, ngành ngân hàng luôn chiếm tỷ trọng áp đảo trong phát hành trái phiếu doanh nghiệp trong thời gian gần đây.

Theo Công ty CP Xếp hạng tín nhiệm đầu tư Việt Nam (VIS Rating), hoạt động phát hành trái phiếu trong tháng 8 tiếp tục ghi nhận đà tăng trưởng mạnh mẽ với tổng giá trị phát hành đạt 58.600 tỷ đồng, tăng 42% so với tháng trước đó.

Ở nhóm ngân hàng, trong tháng 8, HDBank, MB, ACB và Bac A Bank cùng thực hiện các đợt phát hành quy mô trên 1.000 tỷ đồng, tiếp tục khẳng định vai trò trụ cột của khối ngân hàng trên thị trường sơ cấp.

Còn theo Hiệp hội Thị trường trái phiếu Việt Nam (VBMA), giá trị phát hành trái phiếu doanh nghiệp trong tháng 8 đạt xấp xỉ 46.000 tỷ đồng, tăng hơn 52% so với tháng 7. Trong đó, 73% giá trị phát hành thuộc về nhóm ngân hàng, 17% là của bất động sản.

Tính từ đầu năm đến nay, ngân hàng luôn là nhóm dẫn đầu về phát hành trái phiếu. Cả các nhà băng quốc doanh đến tư nhân đều tăng tốc phát hành trái phiếu. Các nhà băng phát hành nhiều nhất từ đầu năm đến nay là ABBank, Techcombank, ACB, BIDV, HDBank,…

Theo giới phân tích, phát hành trái phiếu ngân hàng năm nay sẽ tăng mạnh, khi tín dụng tăng tốc.

Báo cáo của Ngân hàng Nhà nước cho hay, tính đến ngày 29/8, dư nợ tín dụng toàn nền kinh tế đạt 17,14 triệu tỷ đồng, tăng 11,08% so với cuối năm 2024. Ước tính trong năm nay, tín dụng tăng khoảng 20,19% - cao nhất trong nhiều năm.

Theo giới phân tích, với mục tiêu tăng trưởng tín dụng cao, nhu cầu huy động vốn của các ngân hàng trong năm 2025 sẽ tiếp tục tăng lên.

Các chuyên gia dự báo nhiều nhà băng sẽ tiếp tục tận dụng mặt bằng lãi suất thấp để tăng tốc phát hành trái phiếu doanh nghiệp riêng lẻ, bổ sung nguồn lực trung dài hạn và tăng vốn bổ sung, trong lúc tăng trưởng tín dụng duy trì ở mức cao còn tốc độ huy động tiền gửi có dấu hiệu chậm lại.

Ông Phan Duy Hưng - chuyên gia phân tích cao cấp, Khối Xếp hạng tín nhiệm và nghiên cứu VIS Rating - cho rằng tăng trưởng huy động đang chậm hơn so với tín dụng. Việc phát hành trái phiếu giúp các ngân hàng sẽ giúp bổ sung nguồn vốn dài hạn, cải thiện cấu trúc kỳ hạn và giảm rủi ro thanh khoản.

Ông Hưng nhìn nhận, hệ thống ngân hàng sẽ tiếp tục đóng vai trò chủ lực trong thúc đẩy tăng trưởng thị trường trái phiếu doanh nghiệp trong thời gian tới. Nhiều ngân hàng đang chủ động quản lý thanh khoản, đảm bảo tuân thủ quy định, đồng thời tìm kiếm cơ hội mua lại trước hạn và phát hành trái phiếu mới với kỳ hạn dài hơn để đáp ứng nhu cầu cho vay dài hạn.

Thực tế, nhiều nhà băng đã công bố kế hoạch huy động vốn từ vài trăm đến vài nghìn tỷ đồng qua kênh trái phiếu trong thời gian tới.

Lý do ngân hàng tăng tốc phát hành trái phiếu

Trái phiếu ngân hàng là loại trái phiếu do chính các ngân hàng phát hành. Đây là công cụ huy động vốn linh hoạt theo kỳ hạn, vừa phục vụ nhu cầu tài chính của tổ chức phát hành vừa góp phần củng cố tỷ lệ an toàn vốn thông qua nguồn vốn trung và dài hạn.

Các chuyên gia của FiinRatings cho biết, hầu hết ngân hàng duy trì lãi suất trái phiếu ở mức 5,5%/năm, giảm nhẹ so với giai đoạn trước, thấp hơn đáng kể so với mức 8,5-11% của doanh nghiệp bất động sản. Điều này chứng tỏ các ngân hàng đang tận dụng tốt môi trường lãi suất thấp.

Còn các chuyên gia của S&I Ratings nhận định nhiều ngân hàng tăng phát hành trái phiếu nhằm tận dụng mặt bằng lãi suất thấp để bổ sung nguồn vốn trung dài hạn và tăng vốn cấp 2. Điều này giúp giảm áp lực lên huy động tiền gửi và tạo điều kiện duy trì lãi suất huy động ở mức thấp nửa đầu năm.

Theo quy định, trái phiếu tăng vốn cấp 2 đang lưu hành được tính vào vốn tự có sẽ bị khấu trừ khoảng 20% mỗi năm trong 5 năm cuối của kỳ hạn trái phiếu. Do đó, các nhà băng sẽ cần phát hành trái phiếu tăng vốn cấp 2 mới để thay thế các trái phiếu bị khấu trừ và tăng mức an toàn vốn.

Cùng với đó, trái phiếu là kênh huy động dài hạn, giúp các nhà băng đảm bảo cấu trúc vốn theo quy định.

Thông thường, lãi suất huy động trên thị trường chỉ là nguồn vốn ngắn hạn. Trong khi việc huy động trái phiếu là cách mà các ngân hàng huy động nguồn vốn dài hạn. Đây là nguồn vốn ổn định để nhiều ngân hàng yên tâm quay vòng vốn cho vay để thu về lợi nhuận.

Thêm nữa, lãi suất của trái phiếu ngân hàng hiện vượt trội hơn so với lãi suất gửi tiết kiệm nên thu hút nhiều người chuyển tiền nhàn rỗi từ gửi tiết kiệm sang mua trái phiếu.

Nhiều nhà đầu tư nhận xét, trên thị trường vốn hiện nay, trái phiếu ngân hàng có độ tin cậy cao, chỉ sau trái phiếu Chính phủ. Hơn nữa, trái phiếu ngân hàng có tính linh hoạt cao, trái chủ có thể cầm cố vay lại vốn ngân hàng hoặc bán lại cho chính ngân hàng phát hành trái phiếu.

PGS.TSKH Võ Đại Lược, nguyên Viện trưởng Viện Kinh tế và chính trị thế giới, đánh giá, so với nhiều ngành nghề khác, trái phiếu ngân hàng được nhìn nhận ở mức độ khá an toàn. Bởi vậy, dù nhóm tổ chức tín dụng phát hành trái phiếu kỳ hạn tương đối dài, khoảng 3 - 5 năm với lãi suất chỉ 5 - 6% nhưng vẫn thu hút được nhà đầu tư.

Chuyên gia này nhận xét, việc phát hành trái phiếu kỳ hạn dài trong bối cảnh mặt bằng lãi suất thấp như hiện nay là phù hợp với ngân hàng. Theo đó, các nhà băng có thể hạn chế bớt rủi ro gia tăng về chi phí vốn đầu vào khi lãi suất đang có xu hướng tăng trở lại.

Theo ông Lê Duy Bình, Giám đốc điều hành Economica Vietnam, phát hành trái phiếu là một trong những kênh huy động vốn trung và dài hạn hiệu quả đối với các ngân hàng trong bối cảnh hiện nay. Việc này giúp ngân hàng gia tăng nguồn vốn có kỳ hạn dài cải thiện cơ cấu vốn và phục vụ tốt hơn cho nhu cầu tín dụng dài hạn của nền kinh tế...

Song ông Bình cũng lưu ý các ngân hàng cần chú trọng tăng cường minh bạch thông tin và nâng cao uy tín phát hành. Đây là yếu tố then chốt để thu hút nhà đầu tư trên thị trường. Một sản phẩm trái phiếu có thông tin minh bạch, được đánh giá cao về độ an toàn và khả năng thanh toán sẽ dễ dàng tạo được niềm tin với nhà đầu tư, từ đó nâng cao tính thanh khoản và giá trị thị trường của trái phiếu.