Trong cuộc họp Ban Chỉ đạo cơ cấu lại các tổ chức tín dụng và xử lý nợ xấu đầu tháng 8, Phó Thủ tướng Chính phủ Hồ Đức Phớc đã đề xuất NHNN nghiên cứu, tham mưu giải pháp phát hành trái phiếu bằng đồng USD.
Thực tế, việc phát hành trái phiếu bằng ngoại tệ là một phương pháp rất phổ biến ở các quốc gia trên thế giới. Trong quá khứ, Việt Nam cũng đã có 3 đợt hành phát hành trái phiếu bằng đồng USD. Đợt đầu tiên vào năm 2005, giai đoạn này đánh dấu sự chuyển đổi của nền kinh tế Việt Nam và cơ cấu quản trị công, đặc biệt là việc thành lập các tập đoàn kinh tế nhà nước.
Trong giai đoạn 2005 - 2006, Việt Nam đã phát hành hai đợt trái phiếu được chính phủ bảo lãnh (government guarantee bond), mỗi đợt trị giá 750 triệu USD. Các trái phiếu này có kỳ hạn 10 năm và được niêm yết trên Sở giao dịch chứng khoán New York.
Đợt phát hành tiếp theo vào năm 2010. Đợt phát hành này được niêm yết tại Singapore, cũng có kỳ hạn 10 năm và lãi suất là 6,75% mỗi năm.
Cuối cùng là đợt phát hành vào năm 2014 khi Việt Nam huy động được 1 tỷ USD với lãi suất chỉ khoảng 4,8% mỗi năm. Mục đích của đợt phát hành này là để tái cơ cấu danh mục nợ, tức là sử dụng nguồn vốn mới để trả nợ cho các khoản cũ khi tín hiệu xếp hạng tín nhiệm của Việt Nam được cải thiện. Các khoản nợ trái phiếu từ đợt năm 2014 này đã đáo hạn vào năm 2024.
Tuy nhiên, đặt trong bối cảnh hiện tại, câu chuyện phát hành trái phiếu bằng đồng USD có vẫn có nhiều điều để nói đến.
Chia sẻ trong chương trình “Góc nhìn Tài chính & Kinh doanh” mới đây, ông Nguyễn Minh Tuấn, Tổng Giám đốc của AFA Capital nhận định: “Ở góc độ tài khóa, trong giai đoạn mới, chính sách tiền tệ không thể liên tục hạ lãi suất, vì điều đó sẽ tác động đến tỷ giá. Do đó, chúng ta cần tăng vai trò của chính sách tài khóa, nghĩa là phải có nguồn vốn để đầu tư, đặc biệt cho đầu tư công.
Hiện chúng ta đang chấp nhận bội chi ngân sách để tăng chi đầu tư công, kích thích tăng trưởng. Ai cũng biết một đồng chi cho đầu tư công sẽ tạo ra giá trị tăng trưởng nhất định. Nhưng khi tập trung vào tăng trưởng, ngân sách sẽ chịu áp lực, và để bù đắp bội chi, Chính phủ sẽ phải vay”.
Ông cho hay, thay vì chỉ phát hành trái phiếu Chính phủ bằng VND, việc cân nhắc phát hành trái phiếu Chính phủ bằng USD có thể giúp Việt Nam đạt nhiều mục tiêu cùng lúc. Ngoài mục tiêu tài khóa, còn một yếu tố khác là dự trữ ngoại hối của Việt Nam đang giảm mạnh từ cuối năm 2024 đến đầu năm 2025, hiện khoảng 85 tỷ USD - mức được cho là sát ngưỡng tương đương 12 tuần nhập khẩu. Nếu phát hành thêm vài tỷ USD trái phiếu, nguồn vốn này sẽ bổ sung đáng kể cho dự trữ ngoại hối trong thời điểm hiện tại, ông Tuấn nói.
Nhìn lại từ những đợt phát hành trong quá khứ, ông Tuấn cho rằng thời điểm hiện tại khá thuận lợi để phát hành trái phiếu USD, nhất là khi phân tích trên một số khía cạnh như uy tín của Việt Nam, điều kiện thị trường quốc tế,…
Theo vị chuyên gia này, thuận lợi đầu tiên cần được nhấn mạnh là dư địa vay nợ. Việt Nam đã thành công trong việc cơ cấu lại danh mục nợ. Trước đây, Việt Nam vay nợ và nhận viện trợ (kể cả viện trợ không hoàn lại) chủ yếu bằng ngoại tệ. Tuy nhiên, đặc biệt từ sau năm 2015, khi các chỉ số kinh tế vĩ mô được quản lý ổn định, Việt Nam đã phát triển mạnh thị trường trái phiếu trong nước. Tỷ trọng dư nợ trong nước ngày càng tăng, cho thấy khả năng tự huy động vốn trong nước của Việt Nam đã cải thiện rõ rệt.
“Chưa kể, nếu so sánh giữa dư nợ nước ngoài của Chính phủ và của doanh nghiệp, có thể thấy tỷ trọng của Chính phủ hiện nay vẫn khá thấp. Thực tế, doanh nghiệp hiện vay USD nhiều hơn cả Chính phủ. Điều này cho thấy, Việt Nam vẫn còn một ‘dư địa’ khá lớn để vay USD ở cấp Chính phủ”, ông Tuấn nói.
Một thuận lợi nữa là xếp hạng tín nhiệm quốc gia của Việt Nam đã được cải thiện đáng kể. Ba tổ chức uy tín hàng đầu thế giới là Fitch Ratings, S&P và Moody’s đều đã nâng bậc xếp hạng tín nhiệm của Việt Nam. Chẳng hạn như Fitch đã nâng hạng từ BB- lên BB, và vào tháng 5/2021, triển vọng được điều chỉnh lên mức tích cực.
“Điều này rất quan trọng vì nó tác động trực tiếp đến phần biên lãi suất cho vay. Nếu bị xếp hạng thấp, dù có tài sản bảo đảm, Việt Nam vẫn phải vay với lãi suất cao hơn. Ngược lại, khi uy tín được nâng lên, chi phí vay giảm, giúp huy động vốn rẻ hơn. Hiện tại, uy tín quốc gia của Việt Nam đang được khẳng định ở mức tốt, đây là một yếu tố thuận lợi rõ rệt”, ông Tuấn khẳng định.
Về thị trường quốc tế, sau thời gian dài Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) duy trì lãi suất cao, cuối năm ngoái đã bắt đầu hạ lãi suất, và năm nay dự kiến tiếp tục giảm. Tháng 9 tới, thị trường kỳ vọng Fed sẽ hạ thêm, với tổng số lần giảm trong năm có thể đạt 3, trong đó 1 lần đã diễn ra và còn khoảng 2 lần nữa.
“Tất cả những yếu tố trên đều đang tạo ra bối cảnh thuận lợi để xem xét phát hành trái phiếu Chính phủ bằng USD ở thời điểm này. Nhiệm vụ hiện nay là phải có nguồn lực tài chính để hỗ trợ nền kinh tế. Nếu áp lực tỷ giá giảm, Việt Nam có thể mạnh dạn phát hành trái phiếu USD vừa để tăng dự trữ ngoại hối, vừa bổ sung vốn cho nền kinh tế. Hơn nữa, Việt Nam vẫn là quốc gia xuất siêu nhiều năm liền, do đó, nếu huy động thành công, chúng ta sẽ đạt ‘một mũi tên trúng hai đích’: vừa củng cố dự trữ ngoại hối, vừa huy động được vốn phục vụ tăng trưởng”, ông Tuấn cho hay.
Tuy nhiên, bên cạnh những thuận lợi, Việt Nam cũng sẽ phải đối mặt với nhiều thách thức khi phát hành trái phiếu bằng đồng USD.
Theo ông Long Phan, Chủ tịch sáng lập AFA Capital, từ đầu năm đến nay, tỷ giá VND so với USD đã giảm, đồng nghĩa VND bị mất giá so với USD. Nếu xu hướng này tiếp tục, việc vay bằng USD sẽ tạo thêm áp lực trả nợ do chi phí quy đổi tăng.
Một thách thức khác liên quan đến xếp hạng tín nhiệm. Mặc dù Việt Nam đã được cải thiện xếp hạng, nhưng hiện vẫn ở mức speculative grade (mức “đầu cơ”). Việt Nam hiện chưa đạt investment grade mà vẫn thuộc nhóm speculative grade. Theo ông Long, điều này có nghĩa là, dù uy tín quốc gia đã tăng, chúng ta vẫn chưa bước vào nhóm được các nhà đầu tư tổ chức toàn cầu ưu tiên.
Điều này có thể dẫn đến rủi ro về lãi suất. Nếu Việt Nam vẫn ở mức speculative grade, thì biên độ lãi suất mà nhà đầu tư yêu cầu cho các khoản vay của Việt Nam sẽ còn cao.
Giả sử, với trái phiếu USD kỳ hạn 10 năm của Mỹ, hiện lãi suất đang ở mức khá cao. Nếu cộng thêm phần biên độ rủi ro (thường đo bằng chỉ số Credit Default Swap – CDS) của Việt Nam, khoảng gần 200 điểm cơ bản (tương đương 2%), thì mức lãi suất phải trả có thể dao động từ 6% đến 7%/năm đối với khoản vay bằng USD. Đây rõ ràng là con số không nhỏ, nhất là khi tính bằng USD, và cần cân nhắc kỹ lưỡng về hiệu quả sử dụng vốn để đảm bảo lợi ích dài hạn.
Tuy nhiên, ông Long cho rằng, trong bối cảnh hiện nay, Việt Nam phải cân đối nhiều mục tiêu, gồm ổn định tỷ giá, giảm chi phí vốn, hỗ trợ tăng trưởng, tăng dự trữ ngoại hối và giảm thâm hụt ngân sách. Với các mục tiêu đó, có thể cân nhắc phương án phát hành trái phiếu bằng USD để bổ sung nguồn lực cho nền kinh tế. Thêm nữa, toàn bộ các khoản huy động từ đợt phát hành năm 2014 đã đáo hạn vào năm 2024. Bước sang 2025, đây có thể là một quyết sách phù hợp để tăng nguồn lực.
Song, các chuyên gia khuyến nghị, để phát hành trái phiếu USD, thời điểm và mục đích phát hành là hai yếu tố rất quan trọng. Ông Tuấn cho rằng, trái phiếu thường có lợi tức cố định, nên cần tính đến chu kỳ cắt giảm lãi suất. Dù nhà đầu tư thường đi trước kỳ vọng, song nếu phát hành sau các đợt Fed hạ lãi suất (có thể sau tháng 9), chi phí vốn có thể thấp hơn.
Bên cạnh đó, các chuyên gia cũng cho rằng cần phải xác định rõ mục đích phát hành. Nếu huy động cho các dự án ESG, dự án xanh, có thể đạt lãi suất tốt hơn và kỳ hạn dài hơn. “Do đó, phải xác định rõ là huy động xong phải đầu tư đúng và trúng”, ông Long nói.
Song song với đó, cần phải chú trọng đến hai yếu tố quản trị rủi ro và truyền thông. Truyền thông tốt giúp thế giới thấy Việt Nam tăng trưởng ổn định, có công cụ giữ ổn định tỷ giá, lãi suất, nợ công, từ đó rủi ro quốc gia ở mức trung bình - thấp và xếp hạng tín nhiệm cải thiện. Khi kiểm soát được, cần truyền thông để đạt điều khoản tín dụng ưu đãi hơn. Bên cạnh nâng hạng thị trường cổ phiếu, cần chú ý xếp hạng tín nhiệm quốc gia, vì nó tác động trực tiếp đến chi phí vay của Chính phủ.
“Về dài hạn, nếu kiểm soát tốt các yếu tố trên, phát hành trái phiếu USD sẽ mang lại nguồn lực mới cho nền kinh tế”, hai chuyên gia nhận định.
Tags:
(VNF) - Theo chuyên gia, thời gian chuyển đổi mô hình quản lý thuế đã đến gần, các hộ kinh doanh cần thực hiện 7 bước để quá trình chuyển từ khoán sang kê khai được thuận lợi, thông suốt.
(VNF) - MWG vừa hoàn tất việc mua lại 10 triệu cổ phiếu quỹ với tổng giá trị chi ra hơn 800 tỷ đồng, khép lại một trong những giao dịch đáng chú ý nhất trên thị trường thời gian qua. Động thái này diễn ra trong bối cảnh MWG bước vào giai đoạn tái cấu trúc sâu, đồng thời chuẩn bị các bước đi chiến lược liên quan đến tổ chức lại hoạt động kinh doanh và kế hoạch IPO Điện Máy Xanh dự kiến triển khai trong những năm tới.
(VNF) - Năm 2025 đánh dấu sự trở lại của M&A toàn cầu với ít giao dịch hơn nhưng giá trị lớn hơn, nhờ các thương vụ mang tính tái cấu trúc trong lĩnh vực bất động sản, công nghệ, y tế và công nghiệp.
(VNF) - Theo ông Đinh Minh Trí, Giám đốc Phân tích Khối Khách hàng cá nhân, Công ty Chứng khoán Mirae Asset (MAS), mục tiêu tăng trưởng GDP 10% là tham vọng lớn và không dễ hiện thực hóa trong bối cảnh hiện nay. Trong khi đó, kịch bản tăng trưởng ở mức 8-9% được đánh giá khả thi hơn, vẫn giữ Việt Nam trong nhóm nền kinh tế tăng trưởng tốt hàng đầu châu Á.
(VNF) - Đi ngược với kỳ vọng của phần đông nhà đầu tư, cổ phiếu VCK của Chứng khoán VPS mất hơn 15% trong phiên giao dịch đầu tiên trên sàn HoSE.
(VNF) - Cổ phiếu QCG bị bán tháo, chỉ hơn 309.000 đơn vị được giao dịch trong phiên 16/12, xuyên suốt cả phiên là tình trạng trắng bên mua.
Nghị định 310/2025 chuyển sang phạt lũy tiến theo số lượng hóa đơn, đẩy mức phạt hành vi không lập hóa đơn lên tới 80 triệu đồng, tác động trực diện đến bán lẻ, F&B và thương mại điện tử.
(VNF) - Theo chuyên gia, hộ kinh doanh cần tách bạch dòng tiền cá nhân và doanh thu bán hàng hoá, dịch vụ bằng cách sử dụng tài khoản ngân hàng riêng để phục vụ cho hoạt động kinh doanh, tránh rủi ro về thuế trong tương lai.
(VNF) - Trên nền tảng chung của kinh tế vĩ mô, thị trường chứng khoán năm 2025 đã ghi nhận nhiều kết quả rất tích cực. Dấu mốc quan trọng nhất là việc được nâng hạng từ nhóm cận biên lên nhóm mới nổi thứ cấp.
(VNF) - Theo bà Lê Vũ Hương Quỳnh - Giám đốc khu vực Châu Á - Thái Bình Dương, tập đoàn Tether - Việt Nam có thể học hỏi những kinh nghiệm đã được chứng minh là thành công trên thế giới, đặc biệt thông qua các sandbox thanh toán tài sản mã hóa dành cho khách du lịch.
(VNF) - Dự án Phước Kiển của QCG mới đây đã được đề xuất vào danh mục thí điểm theo Nghị quyết 171/2024/QH15, cho phép thực hiện dự án nhà ở thương mại thông qua thỏa thuận về nhận quyền sử dụng đất hoặc đang có quyền sử dụng đất.
(VNF) - Chứng khoán EVS để xảy ra hàng loạt vi phạm kéo dài trong nhiều năm, trải rộng từ hoạt động nghiệp vụ đến nghĩa vụ báo cáo và công bố thông tin.
(VNF) - Theo Dự thảo lần 2 của Bộ Tài chính, hộ kinh doanh được chia làm 4 nhóm với nghĩa vụ thuế khác nhau với từng loại thuế tương ứng với các ngưỡng doanh thu.
(VNF) - Nhu cầu vốn cho nền kinh tế giai đoạn 2026–2030 được dự báo tăng gấp đôi so với 5 năm trước, trong khi dư địa mở rộng tín dụng ngân hàng ngày càng thu hẹp. Trước áp lực tăng trưởng cao và yêu cầu vốn trung – dài hạn ngày càng lớn, các chuyên gia cho rằng hệ thống ngân hàng không thể tiếp tục “gánh” một mình, mà cần sự vào cuộc mạnh mẽ của thị trường vốn, đặc biệt là trái phiếu và chứng khoán.
(VNF) - Theo ông Nguyễn Sơn, Chủ tịch Hội đồng Thành viên Tổng Công ty Lưu ký và Bù trừ Chứng khoán Việt Nam (VSDC), hiện các cấu phần kỹ thuật để triển khai giao dịch hợp đồng tương lai vàng về cơ bản đã được thiết kế trên nền tảng công nghệ KRX.
(VNF) - Theo ông Phạm Lưu Hưng - Giám đốc Trung tâm Phân tích và Tư vấn Đầu tư, Công ty Chứng khoán SSI, năm 2025 ghi nhận một diễn biến khá bất thường trong xu hướng nhà đầu tư nước ngoài đến Việt Nam khi lượng quan tâm và các chuyến làm việc lại gia tăng mạnh vào nửa cuối năm, trái ngược với quy luật các năm trước.
(VNF) - Chuyên gia kinh tế, PGS.TS Ngô Trí Long cho rằng, Việt Nam hội tụ đủ điều kiện mà nhiều quốc gia mất hàng thập kỷ mới có được, qua đó có cơ hội cạnh tranh với các trung tâm tài chính trên thế giới nhờ sở hữu nhiều điều kiện thuận lợi.
(VNF) - Vay ngân hàng mua nhà rồi rơi vào thất nghiệp, mất thu nhập, trong khi khoản vay vẫn đều đặn đến hạn, trở thành bài học điển hình về rủi ro tài chính cho nhiều người trẻ khi mua nhà bằng đòn bẩy vay vốn.
(VNF) - Tập đoàn Daikin Industries (Nhật Bản) vừa đạt thỏa thuận thâu tóm một doanh nghiệp Việt Nam hoạt động trong lĩnh vực giải pháp công nghệ và quản lý năng lượng cho tòa nhà, thông qua công ty thành viên tại thị trường Việt Nam.
(VNF) - Thị trường chứng khoán "đại hạ giá", danh sách cổ phiếu tăng mạnh tuần qua chủ yếu ghi nhận sự góp mặt của các mã penny.
(VNF) - Luật Thuế thu nhập cá nhân sửa đổi vừa được Quốc hội thông qua đã thay đổi căn bản cách tính và ngưỡng chịu thuế đối với người cho thuê nhà. Từ năm 2026, chỉ những trường hợp doanh thu lớn mới phải nộp thuế, đồng thời cách tính cũng “dễ thở” hơn so với quy định hiện hành.
(VNF) - Bộ Tài chính đề xuất cơ chế bán vốn linh hoạt hơn, cho phép giảm giá khởi điểm và mở rộng phương thức bán theo lô nhằm tháo gỡ “nút thắt” thoái vốn tại gần 40 doanh nghiệp Nhà nước do SCIC quản lý nhưng nhiều năm không tìm được nhà đầu tư.
(VNF) - Chủ tịch VSDC cho biết, các cấu phần kỹ thuật để thực hiện giao dịch hợp đồng tương lai vàng về cơ bản đã được thiết kế trên nền tảng công nghệ KRX.
(VNF) - Đại diện Dragon Capital cho rằng cần trao vai trò lớn hơn cho hệ thống ngân hàng thương mại trong việc phân phối sản phẩm quỹ. Khi có thể được tiếp cận dễ dàng hơn, chứng chỉ quỹ có thể chuyển mình từ một thị trường “ngách” trở thành kênh tài sản chính thống và phổ biến.
(VNF) - Theo Phó Chủ tịch UBCKNN Bùi Hoàng Hải, tỷ trọng nhà đầu tư cá nhân quá lớn là một trong những nguyên nhân khiến thị trường chứng khoán Việt Nam có mức độ biến động cao.
(VNF) - Theo chuyên gia, thời gian chuyển đổi mô hình quản lý thuế đã đến gần, các hộ kinh doanh cần thực hiện 7 bước để quá trình chuyển từ khoán sang kê khai được thuận lợi, thông suốt.
(VNF) - Một hộ dân có hơn 400 m2 đất mặt tiền phố Đinh Tiên Hoàng được bồi thường khoảng 400 tỷ đồng để di dời nhường đất làm Quảng trường - công viên phía đông Hồ Hoàn Kiếm.
