Nhức nhối tình trạng giao đất sai quy định cho doanh nghiệp dầu khí tại Bà Rịa-Vũng Tàu
Ninh Dương -
30/08/2022 09:59 (GMT+7)
(VNF) - Giao đất, cho thuê đất không qua đấu thầu, đấu giá trái quy định sau cổ phần hóa (CPH) không chỉ gây thiệt hại cho ngân sách nhà nước mà còn tiềm ẩn sự lãng phí nguồn lực đất đai do dự án gây tranh cãi, khó triển khai. Làm thế nào để ngăn ngừa cho vi phạm không xảy ra, xử lý tận gốc rễ vấn đề giao đất cho doanh nghiệp sau CPH là bài toán cần có sớm có lời giải.
UBND tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu đã giao đất không qua đấu giá lô đất diện tích 5.601m2 cho Tổng công ty Cổ phần dịch vụ tổng hợp dầu khí - Petrosetco. Ảnh minh họa
Giao đất, cấp chứng nhận quyền sử dụng đất sai quy định
Mới đây, cơ quan Kiểm toán Nhà nước khu vực XIII đã ban hành Báo cáo tổng hợp kết quả kiểm toán việc thực hiện chính sách, pháp luật về thực hành tiết kiệm, chống lãng phí của tỉnh Bà Rịa - Vũng tàu (BR-VT) giai đoạn 2016-2022. Trong đó chỉ rõ nhiều vấn đề tồn tại trong công tác quản lý đất đai của các doanh nghiệp ngành dầu khí sau CPH tại tỉnh BR-VT, gây thất thoát ngân sách nhà nước.
Điển hình như việc UBND tỉnh giao đất không qua đấu giá lô đất diện tích 5.601m2 của Tổng công ty Cổ phần dịch vụ tổng hợp dầu khí tại đường 30/4 được xem là một trong những con đường đẹp nhất của TP. Vũng Tàu. Theo đó, lô đất trên được giao lại cho Tổng công ty Cổ phần Dịch vụ tổng hợp dầu khí khai thác sử dụng làm nhà kho, nhà làm việc, trường mẫu giáo từ năm 2000.
Sau đó, UBND tỉnh BR-VT đã có văn bản số 5027/UBND-VP ngày 14/8/2009 và văn bản số 2195/UBND-VP ngày 9/5/2011 chấp thuận chủ trương cho phép Tổng công ty đầu tư dự án khu dân cư tại lô đất này. Đến tháng 6/2014, Tập đoàn Dầu khí Việt Nam đã trả lại đất thuê, trên cơ sở đó, UBND tỉnh BR-VT đã ban hành quyết định số 1221/QĐ-UBND ngày 17/6/2014 giao đất không qua đấu giá quyền sử dụng đất (QSDĐ) cho Tổng công ty Cổ phần Dịch vụ tổng hợp dầu khí.
Theo Kiểm toán Nhà nước, quyết định này trái quy định tại điểm a Khoản 1 Điều 58 Luật Đất đai năm 2003 về các trường hợp phải đấu giá QSDĐ và quy định tại Khoản 2 Điều 3 Quyết định 216/2005/QĐ-TTg ngày 31/8/2005 của Thủ tướng Chính phủ vè việc ban hành quy chế đấu giá QSDĐ để giao đất có thu tiền sử dụng đất hoặc cho thuê đất.
Theo đó, một trong các trường hợp phải đấu giá quyền sử dụng đất là: “Giao đất theo hình thức khác nay chuyển sang giao đất có thu tiền sử dụng đất hoặc chuyển mục đích sử dụng đất; trừ trường hợp không thay đổi chủ sử dụng đất”. Trường hợp giao đất nêu trên có thay đổi chủ sử dụng đất, nên phải tổ chức giao đất thông qua đấu giá quyền sử dụng đất.
Tương tự, lô đất diện tích 5.104,4 m2 cũng tại đường 30/4 TP. Vũng Tàu mà UBND tỉnh BR-VT giao cho Cổ phần Xây dựng công nghiệp và dân dụng dầu khí không thông qua đấu giá cũng vướng sai phạm. Lô đất này được UBND tỉnh BR-VT cho Tổng công ty Cổ phần Xây lắp dầu khí Việt Nam thuê vào năm 2006 để làm văn phòng làm việc. Đến năm 2010, doanh nghiệp này trả lại đất thuê cho UBND tỉnh và đề nghị giao lại cho Công ty cổ phần xây dựng công nghiệp và dân dụng dầu khí.
Ngày 8/6/2010, UBND tỉnh BR-VT ban hành quyết định giao đất không qua đấu giá cho Công ty cổ phần xây dựng công nghiệp và dân dụng dầu khí để thực hiện dự án “Khu phức hợp thương mại - dịch vụ - căn hộ” là trái quy định tại Điểm a Khoản 1 Điều 58 Luật Đất đai năm 2003 và quy định tại Khoản 2 Điều 3 Quy chế đấu giá QSDĐ để giao đất có thu tiền sử dụng đất hoặc cho thuê đất ban hành kèm theo Quyết định 216/2005/QĐ-TTg ngày 31/8/2005 của Thủ tướng Chính phủ.
Tại BR-VT, còn có một số trường hợp doanh nghiệp CPH, chuyển hình thức sử dụng đất từ thuê đất trả tiền thuê đất hàng năm sang giao đất có thu tiền sử dụng đất, nhưng Sở Tài nguyên - Môi trường (TNMT) không trình UBND tỉnh ban hành quyết định phê duyệt theo thẩm quyền quy định tại Điều 37 Luật Đất đai 2003 và Điều 59 Luật Đất đai năm 2013, mà tự ý điều chỉnh trên trang 4 của Giấy Chứng nhận quyền sử dụng đất (GCNQSDĐ).
Điển hình, Sở TNMT tỉnh BR-VT đã cấp GCNQSDĐ 1.245m2 đất tại phường 5 TP. Vũng Tàu cho Công ty Cổ phần thương mại và đại lý dầu khí mà không có quyết định thu hồi và giao đất của UBND tỉnh (vi phạm Điều 37 Luật Đất đai 2003 và Điều 59 Luật Đất đai năm 2013). Khu đất này được nhà nước giao trước khi CPH, tuy nhiên công ty đã không xác lập quyền sử dụng đất để được cấp GCNQSDĐ, không nộp tiền sử dụng đất. Sau khi CPH, công ty tiếp tục sử dụng lô đất nêu trên.
Đến năm 2011, công ty được cấp GCNQSDĐ theo hình thức giao đất có thu tiền sử dụng đất. Tuy nhiên, cơ quan thuế xác định giá đất theo bảng giá đất năm 1993 theo kiểm toán nhà nước là vi phạm quy định tại Khoản 1 Điều 4 Nghị định 84/2007/NĐ-CP ngày 25/5/2007 của Chính phủ, gây thiệt hại cho ngân sách nhà nước ước tính 3.112,5 triệu đồng.
Phải xử lý nghiêm minh sai phạm
Tại cuộc làm việc mới đây của đoàn công tác số 3, thuộc đoàn giám sát của Quốc hội với lãnh đạo tỉnh BR-VT, một số thành viên của đoàn cho rằng, từ kết quả kiểm toán, thanh tra cho thấy công tác quản lý đất đai của tỉnh này hiện còn tiềm ẩn rủi ro lãng phí, thất thoát, tham nhũng. Trong đó, nổi cộm là tình trạng giao đất, cho thuê đất khi CPH doanh nghiệp mà không qua đấu giá gây thiệt hại cho ngân sách. Tỉnh cũng đã coi nhẹ trách nhiệm giải trình của các cơ quan quản lý, cán bộ, công chức trong quản lý đất đai dẫn tới sai phạm.
Làm thế nào để ngăn ngừa vi phạm không xảy ra, xử lý tận gốc rễ vấn đề là bài toán khó hiện nay. Một cán bộ thuộc cơ quan Kiểm toán Nhà nước, thành viên của đoàn giám sát cho biết, để phát hiện vi phạm, công tác thanh tra, kiểm tra, kiểm toán cần được tăng cường. Bên cạnh đó, cần phải sửa đổi chính sách quản lý cho phù hợp, chặt chẽ.
Kiểm toán Nhà nước đã từng kiến nghị sửa đổi một số văn bản quy phạm pháp luật như Nghị định số 102/2014/NĐ-CP về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực đất đai; Nghị định số 46/2014/NĐ-CP quy định về thu tiền thuê đất, thuê mặt nước cho phù hợp và đề nghị Quốc hội xem xét ban hành Nghị quyết về việc chuyển mục đích sử dụng đất của doanh nghiệp đang sử dụng sang mục đích khác phải thông qua đấu giá.
Còn theo Luật sư Lê Văn Thắng (Đoàn Luật sư TP. HCM), để quản lý quỹ đất công một cách hiệu quả khi tiến hành giao đất cho bất cứ tổ chức nào quản lý, sử dụng thì buộc phải tiến hành hoạt động đấu giá công khai theo đúng quy định của pháp luật. Khi đấu giá công khai có thể tìm ra được những đơn vị có đủ năng lực tài chính, kinh nghiệm và có phương án khai thác, quản lý, sử dụng đất công hợp lý nhất để giao, cho thuê.
Theo các chuyên gia kinh tế, quy định về công khai, minh bạch và trách nhiệm giải trình khá đầy đủ, song việc thực thi các quy định này rất hạn chế. Do đó, để nâng cao hiệu quả trong quản lý, sử dụng đất đai, phải thiết lập được cơ chế khả thi hơn, thuận lợi hơn để người dân thực sự giám sát được. Mặt khác, các cơ quan nhà nước, cán bộ thực thi công vụ phải thực hiện trách nhiệm giải trình về những vấn đề liên quan trong quản lý, sử dụng đất đai kịp thời, nghiêm túc.
Về trách nhiệm cụ thể, một số thành viên của đoàn giám sát của Quốc hội cho rằng, tỉnh BR-VT cần kiểm điểm trách nhiệm của tập thể, cá nhân qua các thời kỳ trong việc thực hiện chức năng, nhiệm vụ được giao, tham mưu, đề xuất, thiếu kiểm tra, đôn đốc, chậm phát hiện, xử lý các sai phạm trong việc thực hiện chức năng quản lý nhà nước, để xảy ra một số tồn tại, thiếu sót, vi phạm trong công tác quản lý sử dụng đất như đã nêu trong kết luận kiểm toán.
Căn cứ vào kết quả kiểm điểm, Chủ tịch UBND tỉnh cần có biện pháp xử lý theo thẩm quyền hoặc kiến nghị các cơ quan có thẩm quyền xử lý đối với những tập thể, cá nhân thực hiện không đúng các quy định của pháp luật trong lĩnh vực quản lý sử dụng đất được nêu trong kết luận kiểm toán này.
(VNF) - Ông Nguyễn Tiến Huy, Giám đốc Văn phòng Doanh nghiệp vì sự Phát triển bền vững (VCCI) cho biết, trong bối cảnh toàn cầu hóa mạnh mẽ và yêu cầu ngày càng cao từ thị trường quốc tế, kinh doanh có trách nhiệm không còn là lựa chọn tự nguyện, mà đã trở thành một tiêu chuẩn bắt buộc.
(VNF) - Mưa lũ những ngày qua đã gây thiệt hại đặc biệt nghiêm trọng tại các miền Trung, khiến 102 người chết và mất tích, hàng trăm nghìn ngôi nhà bị ngập, hơn 80.000ha lúa và hoa màu hư hỏng...
(VNF) - Thanh tra Chính phủ vừa chỉ ra hạn chế, thiếu sót, vi phạm tại dự án Cải tạo, nâng cấp đê Hữu sông Đáy do Ban QLDA Đầu tư xây dựng công trình Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tỉnh Ninh Bình làm chủ đầu tư.
(VNF) - Đóng góp cho Dự thảo các Văn kiện trình Đại hội XIV của Đảng, Hiệp hội Tư vấn Tài chính Việt Nam (VFCA) đề nghị bổ sung cụm từ “kỹ năng quản lý tài chính cá nhân – gia đình” vào nội dung về phát triển mạnh mẽ, toàn diện văn hoá và con người Việt Nam.
(VNF) - Ông Nguyễn Bá Hùng, Chuyên gia kinh tế trưởng ADB tại Việt Nam, cho rằng kinh tế Việt Nam năm 2025 duy trì tăng trưởng ấn tượng khoảng 7,85% nhờ những điểm sáng từ đầu tư công, vốn FDI và triển khai đồng bộ “Bộ tứ chiến lược” cùng các Nghị quyết mới, tạo nền tảng vững chắc cho tăng trưởng bền vững trong dài hạn.
(VNF) - Ngày 21/11, Ban tổ chức Giải bóng đá báo chí tỉnh thành 2025 đã tổ chức cuộc họp khởi động nhằm chuẩn bị các công việc cần thiết cho giải đấu năm nay.
(VNF) - Liên danh Chủ đầu tư Tổng công ty Đầu tư và Phát triển nhà Hà Nội và Tổng công ty Viglacera – CTCP hướng dẫn hồ sơ mua, thuê mua, thuê nhà ở xã hội của dự án nhà ở xã hội CT3 thuộc dự án đầu tư xây dựng Khu nhà ở xã hội tại ô đất CT3, CT4 KĐT mới Kim Chung, xã Thiên Lộc, thành phố Hà Nội.
(VNF) - Hai dự án xây dựng cơ sở hạ tầng Khu du lịch sinh thái Tràng An (gọi tắt là dự án Sinh thái Tràng An) và Dự án thành phần xây dựng cơ sở hạ tầng khu núi chùa Bái Đính (dự án Núi chùa Bái Đính) vừa bị Thanh tra Chính phủ nêu ra hàng loạt sai phạm, tồn tại.
(VNF) - Mưa lớn kéo dài nhiều ngày qua đã gây ngập lụt nghiêm trọng trên diện rộng ở Khánh Hòa, khiến gần 15.000 hộ dân bị ảnh hưởng và 126 điểm giao thông sạt lở. Sở Nông nghiệp và Môi trường tỉnh cho biết đây mới chỉ là số liệu thống kê ban đầu, bởi nhiều khu vực vẫn đang ngập sâu, mất điện, mất liên lạc, gây khó khăn cho công tác rà soát thiệt hại.
(VNF) - Trước tình hình mưa lớn kéo dài gây lũ lịch sử tại nhiều tỉnh miền Trung và Tây Nguyên, Hà Nội đã xây dựng kế hoạch hỗ trợ các địa phương bị thiệt hại.
(VNF) - Trước sự lan rộng nhanh chóng của thuốc lá điện tử và các sản phẩm nicotine mới trong giới trẻ, COP11 của WHO cảnh báo về “nạn dịch thuốc lá mới” và kêu gọi các quốc gia hành động khẩn cấp.
(VNF) - Mưa lũ những ngày qua khiến miền Trung chịu thiệt hại đặc biệt nặng nề, với 52 người chết và mất tích, hàng chục nghìn nhà dân ngập sâu và tổng thiệt hại kinh tế ước vượt 3.000 tỷ đồng
(VNF) - Nhiều đại biểu Quốc hội bày tỏ lạc quan với mục tiêu tăng trưởng GDP đạt 10% trở lên trong Nghị quyết về kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội năm 2026 được Quốc hội thông qua. Tuy vậy, để mục tiêu này trở nên khả thi hơn, các đại biểu cho rằng cần nâng cao công tác cải cách thể chế, đưa chủ trương, chính sách vào đời sống kinh tế, xã hội và thực tiễn.
(VNF) - Theo Nghị định 282/2025/NĐ-CP, từ ngày 15/12/2025, các khách sạn, nhà nghỉ sẽ không được phép giữ thẻ căn cước của khách mà chỉ được quét, nhập thông tin hoặc đối chiếu theo đúng quy định, sau đó phải trả lại ngay cho khách.
(VNF) - TS Trương Anh Dũng, Cục trưởng Cục Giáo dục nghề nghiệp và Giáo dục thường xuyên (Bộ Giáo dục và Đào tạo), nhấn mạnh: đầu tư cho giáo dục không chỉ là chi phí trước mắt, mà là khoản đầu tư chiến lược, mang lại lợi nhuận bền vững cho tương lai quốc gia.
(VNF) - Ninh Bình kêu gọi đầu tư 6 dự án bất động sản trị giá hơn 3.460 tỷ đồng, đánh dấu đợt mời gọi lớn nhất trong năm. Hồ sơ mời thầu sẽ được phát hành từ đầu tháng 12/2025.
(VNF) - Mưa lũ khiến nơi ở Gia Lai, Đắk Lắk, Khánh Hòa chìm trong biển nước, hàng nghìn hộ dân bị cô lập, nguy cơ lũ quét và sạt lở đất tiếp tục ở mức cao khi mưa lớn còn kéo dài.
(VNF) - Đại biểu Quốc hội đề nghị việc đầu tư dự án sân bay Gia Bình phải nhanh hơn, tiến độ phải khẩn trương, tập trung hơn để sân bay Gia Bình là cảng hàng không 5 sao.
(VNF) - Ông Nguyễn Tiến Huy, Giám đốc Văn phòng Doanh nghiệp vì sự Phát triển bền vững (VCCI) cho biết, trong bối cảnh toàn cầu hóa mạnh mẽ và yêu cầu ngày càng cao từ thị trường quốc tế, kinh doanh có trách nhiệm không còn là lựa chọn tự nguyện, mà đã trở thành một tiêu chuẩn bắt buộc.
(VNF) - Dự án Khu phức hợp công nghiệp – đô thị – dịch vụ Tiên Tiến (Mường Central) do Công ty cổ phần Thương mại Dạ Hợp thực hiện, với quy mô diện tích lên tới 82ha.