Những dự án 'triệu đô' đưa Campuchia xích lại gần Trung Quốc
Thành Đạt -
02/05/2019 11:51 (GMT+7)
Chín thỏa thuận được Campuchia ký với Trung Quốc bên lề Diễn đàn Vành đai và Con đường tại Bắc Kinh tuần trước chỉ là một phần trong làn sóng đầu tư ngày càng tăng của Bắc Kinh vào quốc gia Đông Nam Á.
Thủ tướng Campuchia Hun Sen bắt tay Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình tại Bắc Kinh hồi tháng 4. (Ảnh: AP)
Thời báo Hoa nam Buổi sáng (SCMP) đưa tin, cam kết của Trung Quốc về việc cung cấp gói viện trợ trị giá 90 triệu USD để hỗ trợ ngành quốc phòng của Campuchia chỉ là một trong 9 thỏa thuận mà quốc gia Đông Nam Á đã ký với Bắc Kinh hồi tuần trước trong khuôn khổ Diễn đàn Vành đai và Con đường.
Các thỏa thuận này tiếp tục khẳng định mối quan hệ gần gũi giữa Campuchia với Trung Quốc và đẩy Phnom Penh rời xa một đối tác phát triển lớn là Liên minh châu Âu (EU).
Ngoài viện trợ quốc phòng, Trung Quốc cũng đồng ý tăng nhập khẩu gạo của Campuchia từ 300.000 tấn lên 400.000 tấn. Bắc Kinh cũng thông báo kế hoạch khởi động giai đoạn thứ hai của dự án phát triển tại tỉnh Sihanoukville ven biển Campuchia, nơi Trung Quốc đã xây dựng hơn 100 sòng bạc và hàng chục khách sạn cùng khu nghỉ dưỡng.
Bên cạnh đó, Trung Quốc cũng cam kết giúp Campuchia giảm nhẹ thiệt hại từ các lệnh trừng phạt của châu Âu. EU trừng phạt Campuchia vì vấn đề nhân quyền cũng như một số vi phạm như bắt giữ thủ lĩnh đối lập Kem Sokha và giải tán đảng của ông này trước bầu cử.
“Là đối tác chiến lược toàn diện và bạn bè thân thiết của nhau, chúng tôi cũng là những người anh em chia sẻ một tương lai chung”, Thủ tướng Campuchia Hun Sen nói về mối quan hệ với Trung Quốc trong một bình luận trên Facebook sau Diễn đàn Vành đai và Con đường.
Theo Astrid Noren-Nilsson, nhà khoa học chính trị kiêm giảng viên tại Đại học Lund ở Thụy Điển, đây là “tín hiệu rõ ràng mà Trung Quốc gửi tới EU, rằng Trung Quốc sẽ thay thế vị trí mà EU vừa rút ra” tại Campuchia.
Hồi tháng 2, EU bắt đầu tiến trình xem xét lại thỏa thuận thương mại mà khối này đã ký với Campuchia. Theo thỏa thuận mang tên Mọi thứ trừ Vũ khí (EBA), EU cho phép Campuchia xuất khẩu mọi hàng hóa, ngoại trừ vũ khí, sang thị trường EU mà không đặt ra yêu cầu về hạn ngạch hay trách nhiệm.
Việc EU rút lại thỏa thuận EBA sẽ tác động rất lớn tới ngành may mặc, một ngành phát triển mạnh mẽ tại Campuchia với kim ngạch xuất khẩu lên tới 5 tỷ USD và 750.000 lao động. Theo bức thư do bộ trưởng thương mại Campuchia gửi Thủ tướng Hun Sen, nếu EU đình chỉ quy chế ưu đãi thương mại dành cho Campuchia, nước này sẽ phải trả 676 triệu USD/năm tiền thuế cho hàng hóa xuất khẩu sang thị trường EU.
Trong khi đó, EU đã áp thuế bảo hộ đối với mặt hàng gạo nhập khẩu từ Campuchia, khởi điểm ở mức 200 USD/tấn gạo và tỷ lệ này giảm nhẹ từng năm trong vòng 3 năm.
Trung Quốc "thế chân" EU?
Noren-Nilsson, chuyên gia về chính trị Campuchia, nhận định sự ủng hộ của Trung Quốc dành cho Campuchia đồng nghĩa với việc Thủ tướng Hun Sen có thể tin rằng, ông không cần đưa ra bất kỳ sự nhượng bộ nào với EU để tránh nguy cơ bị mất thỏa thuận EBA.
“Cam kết của Trung Quốc với Campuchia chắc chắn sẽ khiến cho triển vọng nhượng bộ (của Campuchia với EU) trở nên xa vời hơn”, chuyên gia Noren-Nilsson nhận định.
Máy móc được tập kết tại dự án đường cao tốc đầu tiên của Campuchia do công ty nhà nước Trung Quốc xây dựng. (Ảnh: AP)
Ngoài các thỏa thuận đã ký kết, Thủ tướng Hun Sen được cho là đã đề nghị một doanh nghiệp Trung Quốc hợp tác với Tập đoàn Hoàng gia Campuchia để phát triển mạng lưới đường sắt của nước này. Ngoài ra, Tập đoàn Huaneng Trung Quốc cũng thông báo kế hoạch phát triển dự án điện mặt trời công suất 200 megawatt tại Campuchia. Chính phủ Campuchia cũng ký hợp đồng sơ bộ để phát triển mạng 5G với tập đoàn viễn thông khổng lồ Huawei của Trung Quốc.
Trung Quốc là nhà đầu tư lớn nhất tại Campuchia với số tiền đầu tư lên tới 12,6 tỷ USD kể từ năm 1994, trong đó phần lớn tập trung vào những năm gần đây. Theo số liệu của Hội đồng Phát triển Campuchia, Trung Quốc đã đầu tư 3,6 tỷ USD trong năm 2016 và chỉ một năm sau đó, số tiền này đã tăng lên 6,3 tỷ USD.
Greg Poling, chuyên gia tại Trung tâm Nghiên cứu Chiến lược Quốc tế có trụ sở ở Washington, dự đoán Trung Quốc sẽ còn tiếp tục viện trợ và đầu tư thêm cho Campuchia khi mối quan hệ giữa hai nước trở nên gần gũi hơn.
“Bắc Kinh ngày càng tăng cường miễn phí viện trợ, đầu tư và xóa nợ để đổi lấy sự ủng hộ về mặt chính trị của Phnom Penh cũng như khả năng tiếp cận của các công ty Trung Quốc”, chuyên gia Poling cho biết, đồng thời dự đoán “nhiều khả năng” sự ủng hộ về chính trị sẽ bao gồm sự tiếp cận về quân sự.
Hồi tháng 3, công ty xây dựng nhà nước Trung Quốc đã cam kết xây dựng tuyến đường cao tốc đầu tiên của Campuchia. Dự án 2 tỷ USD sẽ kết nối thủ đô Phnom Penh với khu du lịch ven biển Sihanoukville với khoảng cách 190km.
Khu nghỉ dưỡng ven biển Sihanoukville của Campuchia đã “thay da đổi thịt” do có sự đầu tư của Trung Quốc trong vài năm qua. Hơn 150 sòng bạc đã được xây dựng và hàng chục cần cẩu vẫn đang làm việc. Thủ tướng Hun Sen nói rằng giai đoạn phát triển tiếp theo tại Sihanoukville sẽ tạo thêm 800.000 việc làm, tăng đáng kể so với con số 200.000 trong giai đoạn đầu tiên.
Campuchia đã cho phép Union Development Group, một công ty tư nhân Trung Quốc, sử dụng 45.000 hecta “đất vàng” tại tỉnh Koh Kong và khoảng 20% diện tích bờ biển tại khu vực này để xây dựng khu du lịch với giá thuê khởi điểm chỉ 1 triệu USD/năm trong thời hạn 99 năm.
Mặc dù nhiều chủ sở hữu đất và người dân địa phương tại Campuchia được hưởng lợi từ các dự án đầu tư của Trung Quốc, song cũng ngày càng nhiều người lo ngại về những hệ quả của làn sóng đầu tư này.
Tháng 1/2018, tỉnh trưởng tỉnh Preah Sihanouk Yun Min đã bày tỏ sự thất vọng về tình trạng tội phạm và mất ổn định ngày càng tăng tại Sihanoukville liên quan tới các dự án đầu tư của Trung Quốc. Trong thư gửi Bộ Nội vụ Campuchia, tỉnh trưởng Yun Min than phiền về một loạt vấn đề như giá thuê bất động sản tăng cao hay việc các doanh nghiệp địa phương không đủ sức cạnh tranh với các công ty Trung Quốc hoặc “sự đổ bộ” ồ ạt của các lao động Trung Quốc tại các công trường xây dựng ở Campuchia.
Ngoài ra, các dự án của Trung Quốc tại Campuchia cũng bị chỉ trích vì gây hại tới môi trường hay dẫn đến các tranh chấp căng thẳng vì giá bất động sản leo thang.
(VNF) - Thiên tai, bất ổn xã hội, tội phạm mạng và những cú xoay trục kinh tế đã đan xen, khiến năm 2025 trở thành một trong những giai đoạn nhiều biến động nhất đối với châu Á trong bối cảnh trật tự toàn cầu đang dịch chuyển nhanh chóng.
(VNF) - Năm 2025 chứng kiến chuỗi leo thang thuế quan dữ dội nhất trong quan hệ thương mại Mỹ – Trung. Từ khi Tổng thống Donald Trump trở lại Nhà Trắng, Washington liên tục tung ra các mức thuế mới kéo theo loạt biện pháp đáp trả mạnh mẽ từ Bắc Kinh. Các mốc thời gian dưới đây phác họa toàn bộ căng thẳng, từ những đợt thuế quan đầu tiên cho đến thỏa thuận đình chiến đạt được tại hội nghị APEC cuối tháng 10.
(VNF) - Hàn Quốc vừa công bố hoàn tất phát triển công nghệ lõi cho tàu cao tốc thế hệ mới có tốc độ tối đa 370km/h, mức cao thứ hai thế giới hiện nay, chỉ sau Trung Quốc. Dự án mang ý nghĩa đột phá về mặt kỹ thuật, đồng thới phản ánh chiến lược dài hạn của Seoul - coi hạ tầng giao thông cao cấp là trụ cột tăng trưởng kinh tế.
(VNF) - Kim chi, biểu tượng ẩm thực và văn hóa của Hàn Quốc, đang phải đối mặt với sức ép ngày càng lớn ngay trên “sân nhà” khi các sản phẩm giá rẻ sản xuất tại Trung Quốc chiếm lĩnh thị trường. Chênh lệch chi phí, thay đổi cấu trúc tiêu dùng và tác động của biến đổi khí hậu đẩy kim chi Hàn Quốc vào thế yếu, làm dấy lên lo ngại kinh tế và nỗi trăn trở về bản sắc văn hóa trong bối cảnh toàn cầu hóa.
(VNF) - Năm 2025 chứng kiến những bước ngoặt khó lường của thị trường tài chính toàn cầu, khi các trụ cột quen thuộc suy yếu, dòng tiền dịch chuyển và những khu vực từng bị xem là “bên” lề bất ngờ vươn lên dẫn dắt.
(VNF) - Chính quyền tỉnh Niigata của Nhật Bản dự kiến sẽ thông qua quyết định khởi động lại nhà máy điện hạt nhân lớn nhất thế giới vào ngày 22/12, đánh dấu một bước ngoặt quan trọng trong nỗ lực quay trở lại với năng lượng hạt nhân của nước này kể từ sau thảm họa Fukushima năm 2011.
(VNF) - Ngân hàng trung ương Trung Quốc ngày 22/12 đã quyết định giữ nguyên lãi suất cho vay ưu đãi (LPR), bất chấp việc nền kinh tế lớn thứ hai thế giới tiếp tục ghi nhận các dữ liệu kinh tế yếu kém cùng sự suy thoái kéo dài trong lĩnh vực bất động sản.
(VNF) - Năm 2025 là năm đầy biến động với Nvidia. Bất chấp cạnh tranh khốc liệt và "mắc kẹt" trong thương chiến Mỹ - Trung, giá cổ phiếu của hãng vẫn tăng 32% từ đầu năm đến nay. Nvidia hiện là công ty giá trị nhất thế giới, vững vàng với vị thế "ông vua" ngành chip.
(VNF) - Trong những tháng cuối năm 2025, thương mại vàng giữa Nga và Trung Quốc ghi nhận bước nhảy vọt chưa từng có, ghi nhận 961 triệu USD sang Trung Quốc. Diễn biến này phản ánh áp lực tài chính ngày càng lớn đối với Moscow, và chiến lược tích lũy tài sản của Bắc Kinh trong bối cảnh trật tự tiền tệ toàn cầu ngày càng phân mảnh.
(VNF) - Năm 2025 chứng kiến nhiều biến động sâu rộng về địa chính trị, tài chính và kinh tế toàn cầu với hàng loạt sự kiện định hình lại cục diện quan hệ quốc tế và thị trường. Từ việc Mỹ thay đổi chính sách thương mại, căng thẳng khu vực leo thang, đến những dịch chuyển mạnh mẽ trên thị trường hàng hoá và công nghệ, tạo ra một năm đầy biến động và tái cấu trúc sâu rộng.
(VNF) - Tuần qua, tài chính quốc tế chứng kiến nhiều diễn biến đáng chú ý, từ các thương vụ đầu tư xuyên biên giới tại châu Á và Trung Đông, đến tác động từ căng thẳng Mỹ - Trung, phản ánh sự dịch chuyển của dòng vốn toàn cầu trong bối cảnh bất ổn gia tăng.
(VNF) - Tòa án Tối cao bang Delaware (Mỹ) đã ra phán quyết khôi phục gói thù lao mà tỷ phú Elon Musk nhận được từ Tesla vào năm 2018 trị giá 56 tỷ USD -- hiện được ước tính khoảng 139 tỷ USD dựa trên giá cổ phiếu Tesla tại thời điểm đóng cửa phiên giao dịch hôm 20/12. Nếu có hiệu lực, tỷ phú Elon Musk sẽ trở thành người đầu tiên có tài sản ròng vượt 700 tỷ USD.
(VNF) - Tại 1 đại lý du lịch ở Ấn Độ, lực lượng chức năng thu giữ nhiều tài sản giá trị, gồm: 13 tỷ đồng tiền mặt, 313kg bạc, 6kg vàng, tổng trị giá hơn 48 tỷ đồng.
(VNF) - Năm 2025 chứng kiến nhiều dự án công nghệ được kỳ vọng cao nhưng không đạt được kết quả như mong đợi. Từ robot hình người, trí tuệ nhân tạo đến xe điện và tiền điện tử, một số sản phẩm đã gặp khó khăn trong quá trình triển khai, trong khi những dự án khác chịu tác động từ chính trị, thị trường và phản ứng xã hội.
(VNF) - Chính quyền Tổng thống Mỹ Donald Trump vừa ghi thêm một “chiến thắng” nữa khi hàng loạt tập đoàn dược phẩm hàng đầu chấp nhận hạ giá thuốc tại thị trường Mỹ, đổi lại các ưu đãi về thuế
(VNF) - Sau thời kỳ tăng trưởng nóng, cổ phiếu Pop Mart bất ngờ lao dốc. Nhà đầu tư đang quan ngại về triển vọng của Labubu - nhân vật từng đưa hãng đồ chơi Trung Quốc này trở thành hiện tượng toàn cầu.
(VNF) - Theo công bố mới nhất từ Cơ quan Thể thao Thái Lan, tổng giá trị kinh tế do SEA Games 33 tạo ra đến thời điểm hiện tại dự kiến đạt mốc 12 tỷ baht, tương đương hơn 380 triệu USD (hơn 10 nghìn tỷ Việt Nam đồng).
(VNF) - Trung Quốc vừa phát hiện mỏ vàng dưới đáy biển đầu tiên của nước này, cũng là mỏ vàng dưới biển lớn nhất châu Á, đánh dấu bước đột phá quan trọng trong chiến lược đẩy mạnh thăm dò khoáng sản trên toàn quốc.
(VNF) - Năm 2025 chứng kiến những biến động dồn dập trong chính sách thuế đối ứng của Mỹ, khi các quyết định được ban hành, điều chỉnh rồi tạm hoãn liên tiếp trong thời gian ngắn, tạo nên một chuỗi mốc chính sách dày đặc hiếm thấy.
(VNF) - Trong suốt 2 thập kỷ, Đức và Trung Quốc từng được xem là một “cặp đôi kinh tế hoàn hảo”, cùng hưởng lợi lớn từ làn sóng toàn cầu hóa thương mại. Đức cung cấp máy móc, thiết bị công nghiệp mà Trung Quốc cần để sản xuất hàng tiêu dùng cho phần còn lại của thế giới. Nhưng trật tự đó đang đảo chiều. Trung Quốc ngày nay dường như không còn cần Đức như trước, trong khi Berlin lại muốn chấm dứt mối quan hệ phụ thuộc này.
(VNF) - Các nhà khoa học Trung Quốc vừa công bố một con chip điện toán quang học có hiệu năng vượt trội hơn phần cứng trí tuệ nhân tạo (AI) hàng đầu của Nvidia hơn 100 lần về cả tốc độ xử lý lẫn hiệu quả năng lượng, đặc biệt trong các tác vụ AI tạo sinh như tổng hợp hình ảnh và sản xuất video.
(VNF) - Trung Quốc đã hạ lượng trái phiếu kho bạc Mỹ nắm giữ xuống mức thấp nhất kể từ năm 2008, trong khi tiếp tục gia tăng dự trữ vàng tháng thứ 13 liên tiếp.
(VNF) - Ngày 19/12, Ngân hàng Trung ương Nhật Bản đã tăng lãi suất chuẩn lên mức cao nhất kể từ năm 1995, trong bối cảnh lạm phát cao và tăng trưởng kinh tế chậm.
(VNF) - Sau khi kế hoạch sử dụng tài sản Nga thất bại, các nhà lãnh đạo Liên minh châu Âu (EU) đã thống nhất cho Ukraine vay 90 tỷ euro (xấp xỉ 105 tỷ USD) từ ngân sách chung của khối.
(VNF) - Thiên tai, bất ổn xã hội, tội phạm mạng và những cú xoay trục kinh tế đã đan xen, khiến năm 2025 trở thành một trong những giai đoạn nhiều biến động nhất đối với châu Á trong bối cảnh trật tự toàn cầu đang dịch chuyển nhanh chóng.
(VNF) - Cuối năm – mùa cam chín rộ ở Hà Tĩnh, những vườn cam trên nhiều vùng đồi như Thượng Lộc, Hương Khê, Vũ Quang, Mai Hoa… đang tạo nên những khoảnh khắc rộn ràng của thu hoạch. Đây là thời điểm chứng kiến sự hội tụ của nắng gió, đất đỏ và bàn tay nông dân, tạo ra những cây cam “siêu quả” độc đáo, không chỉ là đặc sản vùng miền mà còn là sản phẩm của mô hình liên kết nông nghiệp, góp phần thực hiện mục tiêu quốc gia về xóa đói giảm nghèo tại Hà Tĩnh trong những năm qua.