Sa thải Bộ trưởng Tư pháp, ông Trump có thể bắt đầu 'thay máu' chính quyền
Thành Nguyễn -
08/11/2018 12:02 (GMT+7)
Cuộc bầu cử giữa kỳ là cơ hội để Tổng thống Mỹ thay một loạt quan chức không hợp ý, dù điều này có thể gây tác động tiêu cực.
Cuộc bầu cử giữa kỳ là cơ hội để Tổng thống Mỹ thay một loạt quan chức không hợp ý.
Bộ trưởng Tư pháp Mỹ Jeff Sessions hôm qua viết một lá thư dài, cho biết ông nộp đơn từ chức theo yêu cầu của Tổng thống Donald Trump. Giới phân tích cho rằng lá đơn này chấm dứt hành trình chịu đựng kéo dài gần hai năm qua của Sessions, đồng thời báo hiệu một đợt "thay máu" mới trong chính quyền Trump sau cuộc bầu cử giữa kỳ, theo Washington Post.
Đơn từ chức của Bộ trưởng Tư pháp Sessions không khiến nhiều người bất ngờ. Trump bắt đầu nổi giận với Sessions từ tháng 3 năm ngoái, khi Bộ trưởng Tư pháp quyết định "tự cứu mình" bằng cách rút khỏi cuộc điều tra Nga can thiệp bầu cử Mỹ, sau khi có thông tin ông từng hai lần gặp đại sứ Nga.
Sau hành động "tự cứu mình" này của Sessions, Thứ trưởng Tư pháp Rod Rosenstein được giao quyền phụ trách cuộc điều tra và ông này đã bổ nhiệm công tố viên đặc biệt Robert Mueller, người đang thu thập các chứng cứ về sự thông đồng giữa Nga và các cố vấn thân cận của Trump, trong đó có con rể Jared Kushner. Trump hồi tháng 7 năm ngoái thể hiện sự thất vọng, nói rằng Sessions lẽ ra không nên tự cứu mình như vậy và bày tỏ hối tiếc về việc chọn ông này làm Bộ trưởng Tư pháp.
Tổng thống Mỹ Donald Trump (trái) và Bộ trưởng Tư pháp Jeff Sessions tại một buổi lễ của Học viện Quốc gia FBI năm 2017. Ảnh: AP.
Nỗi bất bình với Sessions của Trump ngày càng tăng trong vài tháng qua, khiến nhiều người tin rằng việc ông này ra đi chỉ còn là vấn đề thời gian. "Sessions là người chịu đựng sự ngược đãi từ Trump nhiều hơn bất cứ thành viên Nội các nào khác", Carl Tobias, giáo sư luật tại Đại học Richmond, nói với Vox. "Dù vậy, ông vẫn kiên cường bám trụ để thực hiện nhiệm vụ của mình".
Các cuộc phỏng vấn của Washington Post với 14 quan chức Nhà trắng, trợ lý chính quyền Trump và thành viên đảng Cộng hòa cho thấy Trump đã sẵn sàng cho những thay đổi lớn về nhân sự với việc đảng Cộng hòa vẫn giữ được quyền kiểm soát Thượng viện Mỹ sau cuộc bầu cử giữa kỳ.
Người có thể nối bước Sessions ra đi là Thứ trưởng Tư pháp Rod Rosenstein, người đã nhiều lần bảo vệ cho công tố viên đặc biệt Robert Mueller từ các đòn công kích của chính quyền. Trump đã nhiều lần chế nhạo Rosenstein, gọi ông là một thành viên đảng Dân chủ, dù ông là người của đảng Cộng hòa suốt cuộc đời mình. Rosenstein cũng nhiều lần từ chối trả lời liệu ông có sa thải Mueller nếu được Trump yêu cầu hay không.
Một số thành viên Nội các khác như Bộ trưởng Quốc phòng James Mattis, Bộ trưởng Nội vụ Ryan Zinke và Bộ trưởng An ninh Nội địa Kirstjen Nielsen cũng có thể đối mặt với tương lai bất định trong làn sóng "thay máu" của Trump.
Mattis và Trump từ lâu đã có quan hệ "cơm chẳng lành, canh chẳng ngọt", theo mô tả của một cựu quan chức Nhà Trắng. Hai người thường xuyên tranh cãi về nhiều vấn đề, chẳng hạn như việc để người chuyển giới phục vụ trong quân đội, thỏa thuận hạt nhân Iran, các cuộc tập trận với Hàn Quốc hay xung đột ở Afghanistan, Syria.
Công tố viên đặc biệt Robert Mueller. Ảnh: AFP.
Trong khi Trump thường xuyên chỉ trích các đồng minh của Mỹ, Mattis lại coi trọng củng cố quan hệ quốc phòng với các nước này và ông nhiều khi trở thành "sứ giả" để trấn an các đồng minh châu Âu, châu Á sau những phát ngôn gây hoang mang của Trump.
Tuy nhiên, các nguồn tin cho biết Trump trong tương lai gần nhiều khả năng sẽ không ra quyết định sa thải Mattis, người gần đây ủng hộ quyết định triển khai binh sĩ đến biên giới để ngăn dòng người di cư của ông. Mattis cũng ít có khả năng nộp đơn xin từ chức.
Trường hợp của Bộ trưởng An ninh Nội địa Nielsen lại rất khác. Trump và Nielsen đã bất đồng với nhau về vấn đề đối phó dòng người di cư ở biên giới, khi Tổng thống tin rằng Bộ trưởng An ninh Nội địa đã không hành động đủ mức quyết liệt. Các quan chức Nhà Trắng cho biết họ đã thảo luận về những phương án nhân sự để thay thế Nielsen.
Người bảo trợ chính cho Nielsen là Chánh văn phòng Nhà Trắng John Kelly, người nhiều khả năng cũng sẽ ra đi sau nhiều lần tranh cãi với Tổng thống, nhưng đã được Trump yêu cầu ở lại cho đến năm 2020. Nếu Kelly ra đi, nhiều người tin rằng Nielsen cũng sẽ nối gót.
Trump gần đây cũng bắt đầu than phiền với các trợ lý về Bộ trưởng Nội vụ Zinke, người đang bị Bộ Tư pháp xem xét về các thương vụ bất động sản ở Montana. Tổng thống Trump đã yêu cầu các trợ lý làm rõ hành vi của Zinke có thể gây rắc rối đến mức nào cho chính quyền của ông.
Một số quan chức cấp cao khác gồm Bộ trưởng Thương mại Wilbur Ross và Thư ký Báo chí Nhà Trắng Sarah Sanders cũng có thể sẽ rời chính quyền Trump trong những tháng tới, nhưng không phải dưới sức ép của Tổng thống.
Sanders có mối quan hệ gắn bó với Trump và sẽ chỉ ra đi vào thời điểm thích hợp. Trong những tuần gần đây, Sanders tổ chức các cuộc họp báo ngày càng thất thường, dù đây là một trong những nhiệm vụ trọng yếu của cô.
Gây tranh cãi
Những người ủng hộ Trump cho rằng một cuộc "thay máu" giữa nhiệm kỳ là bình thường đối với bất cứ tổng thống Mỹ nào, khẳng định bất cứ sự ra đi nào cũng giúp Tổng thống có cơ hội xây dựng lại hình ảnh Nhà Trắng theo phong cách của mình.
"Tôi không cho rằng Trump thích nhìn thấy người của mình ra đi", Marc Short, cựu phụ trách bộ phận pháp chế của Nhà Trắng, nói. "Nhưng đó là cách để Tổng thống khởi động lại bộ máy. Khi Trump mới nhậm chức, Washington vẫn rất lạ lẫm với ông. Tôi cho rằng sau hai năm, ông biết rõ hơn về khả năng của những người quanh mình".
Short cho rằng không giống những người tiền nhiệm, Trump đang tự mình thực hiện vai trò của chánh văn phòng Nhà Trắng theo nhiều cách khác nhau và sẵn sàng đưa vào đây đội ngũ trợ lý có chung quan điểm với mình. "Ông ấy có thể không biết những thành viên hiện nay trong Nhà Trắng đang làm gì", Short nói.
Ngoại trừ Phó tổng thống Pence, những trợ lý còn lại của Trump trong ảnh đều đã rời khỏi Nhà Trắng. Ảnh: Reuters.
Tuy nhiên, một số quan chức Nhà Trắng cho rằng Trump có thể tự gây khó cho mình nếu thay thế ồ ạt các quan chức cấp cao trong chính quyền, nhất là khi đảng Dân chủ đã nắm quyền kiểm soát hạ viện. Đảng Dân chủ có thể gây khó dễ với các ứng viên mới được Trump đề cử và dùng quyền giám sát của mình để tiến hành các cuộc điều tra với những lần thay thế nhân sự như vậy.
Nhà Trắng của Trump đến nay đã trải qua nhiều lần xáo trộn nhân sự, dù ông mới chỉ nắm quyền hai năm. Trong năm đầu của nhiệm kỳ, Trump đã vượt qua những người tiền nhiệm về tỷ lệ "thay máu", khi đội ngũ cố vấn, trợ lý của ông bị thay thế tới 34%. Con số đó hiện nay là 58%, theo thống kê của Kathryn Dunn Tenpas, chuyên gia viện Brooking chuyên nghiên cứu về tình hình nhân sự Nhà Trắng trong hơn hai thập kỷ qua.
Một số trợ lý của Trump tự nguyện từ chức, nhưng số người ra đi dưới sức ép của Tổng thống vượt xa tỷ lệ trong các chính quyền khác, Dunn Tenpas cho biết. "Những xáo trộn như vậy khiến Tổng thống gặp nhiều khó khăn khi thực hiện chương trình nghị sự của mình, nhất là khi phải liên tục tuyển mới, đào tạo lại nhân viên", bà nói.
(VNF) - Công ty SpaceX của tỷ phú Elon Musk lần đầu tiên lọt vào danh sách 100 nhà sản xuất vũ khí hàng đầu thế giới của SIPRI. Doanh thu từ vũ khí của hãng tăng gấp đôi so với năm trước, đạt 1,8 tỷ USD, phản ánh tầm ảnh hưởng ngày càng tăng của công nghệ không gian và viễn thông trong lĩnh vực quốc phòng toàn cầu.
(VNF) - Do nhu cầu leo thang từ các cuộc xung đột ở Ukraine và Gaza cùng xu hướng gia tăng chi tiêu quốc phòng của nhiều quốc gia, doanh thu từ bán vũ khí và dịch vụ quân sự của các tập đoàn quốc phòng lớn trên thế giới đã tăng 5,9% trong năm ngoái, theo báo cáo công bố ngày 1/12 của Viện Nghiên cứu Hòa bình Quốc tế Stockholm (SIPRI).
(VNF) - Dưới lòng siêu núi lửa cổ đại, một trữ lượng lithium trị giá hàng nghìn tỷ USD được đánh giá như “kho báu” có thể thay đổi cán cân năng lượng và chuỗi cung ứng pin toàn cầu.
(VNF) - Nga chuẩn bị phát hành trái phiếu chính phủ bằng nhân dân tệ lần đầu tiên, tạo động lực quan trọng cho chiến lược quốc tế hóa đồng tiền Trung Quốc. Quyết định này không chỉ giúp Moscow tối ưu hóa nguồn vốn nội địa mà còn góp phần mở rộng tầm ảnh hưởng toàn cầu của nhân dân tệ.
(VNF) - Tổng thống Donald Trump cho biết ông sẽ chỉ định Chủ tịch Cục Dự trữ Liên bang (Fed) vào cuối năm nay, trong bối cảnh Nhà Trắng thúc đẩy chiến lược hạ lãi suất để củng cố tăng trưởng. Quyết định này đang được giới đầu tư theo sát, bởi nó có thể định hình đường hướng chính sách tiền tệ của Mỹ trong nhiệm kỳ mới và tác động trực tiếp tới thị trường tài chính toàn cầu.
(VNF) - Trong nhiệm kỳ thứ hai, Tổng thống Mỹ Donald Trump đã thực hiện một loạt lệnh ân xá và giảm án mang tính chất phi truyền thống, mở rộng từ những chính khách đến các doanh nhân và tỷ phú có tầm ảnh hưởng trong các lĩnh vực kinh tế mới như tiền điện tử. Gây chú ý cả về khía cạnh pháp lý lẫn tác động tài chính.
(VNF) - Ngày 30/11, cử tri Thụy Sĩ đã bác bỏ sáng kiến thu thuế thừa kế 50% đối với giới tỷ phú. Kết quả này có tác động trực tiếp tới niềm tin nhà đầu tư và môi trường kinh tế Thụy Sĩ.
(VNF) - Ngân hàng Trung ương Trung Quốc (PBOC) khẳng định lập trường nghiêm ngặt với tiền điện tử, nhấn mạnh kinh doanh tài sản kỹ thuật số là bất hợp pháp trong phạm vi lãnh thổ nước này. Cơ quan này cũng cảnh báo nguy cơ các stablecoin tiềm ẩn rủi ro tài chính và khả năng bị lợi dụng cho các hoạt động phi pháp như rửa tiền, huy động vốn gian lận và chuyển vốn xuyên biên giới bất hợp pháp.
(VNF) - Hoạt động sản xuất của Trung Quốc cải thiện nhưng vẫn thu hẹp trong tháng 11, kéo dài chuỗi suy giảm lên mức kỷ lục khi nền kinh tế tiếp tục đối mặt với đà giảm tốc.
(VNF) - Chính phủ Indonesia triển khai chiến dịch quy mô lớn nhằm đóng cửa khoảng 1.400 mỏ vàng trái phép tại Vườn quốc gia Halimun Salak. Đánh dấu một trong những chiến dịch mạnh tay nhất của quốc đảo trong nhiều năm với lĩnh vực tài nguyên khoáng sản.
(VNF) - Khi mới 16 tuổi, Zames Chew bỏ ra 23 USD (khoảng 600.000 đồng) mua một tên miền trên Internet - quyết định ngẫu hứng mà chính anh không ngờ sẽ trở thành nền tảng cho sự nghiệp sau này. 9 năm trôi qua, khoản đầu tư nhỏ ấy đã dẫn đường để chàng trai 26 tuổi xây dựng Repair.sg, doanh nghiệp sửa chữa - dọn dẹp quy mô với doanh thu khoảng 1,3 triệu USD (33 tỷ đồng) mỗi năm.
(VNF) - Thị trường toàn cầu ghi nhận nhiều biến động trước kỳ vọng Fed hạ lãi suất. Trên thị trường tiền điện tử, Bitcoin phục hồi nhẹ nhưng vẫn tiềm ẩn rủi ro, gây thiệt hại hàng tỷ USD cho TT Trump. Thế giới cũng rung chuyển sau vụ cháy chung cư nghiêm trọng ở Hong Kong, phơi bày cuộc khủng hoảng nhà ở và BĐS trầm trọng ở Trung Quốc.
(VNF) - Các hãng hàng không Trung Quốc ra thông báo sẽ hủy hơn 900 chuyến bay tới Nhật Bản trong tháng 12, do căng thẳng ngoại giao giữa hai nước. Sự kiện này gây áp lực lớn lên các sân bay tại Nhật Bản, đồng thời tác động mạnh tới du lịch và kinh tế Tokyo với thiệt hại ước tính 1,2 tỷ USD.
(VNF) - Nhà sản xuất dầu lớn nhất của Nga Rosneft ngày 28/11 cho biết lợi nhuận ròng từ tháng 1 đến tháng 9 đã giảm 70% so với cùng kỳ năm trước, xuống còn 277 tỷ rúp (tương đương 3,57 tỷ USD), trong bối cảnh lãi suất cao, giá dầu giảm và đồng rúp mạnh hơn.
(VNF) - Giá bạc vượt mốc lịch sử khi chạm ngưỡng 55 USD/ounce, đánh dấu một giai đoạn tăng nóng hiếm thấy trên thị trường kim loại quý. Diễn biến này vừa phản ánh tình trạng thiếu hụt nguồn cung kéo dài, vừa cho thấy dòng vốn lớn tiếp tục đổ vào thị trường, củng cố kỳ vọng bạc sẽ bước vào chu kỳ tăng giá mạnh mẽ và bền vững trong nhiều năm tới.
(VNF) - Một gia đình Canada đã mất 1,6 triệu USD Bitcoin sau khi bị một nhóm nghi phạm đột nhập, trói giữ và cưỡng ép suốt nhiều giờ. Vụ việc không chỉ thu hút sự chú ý về mức độ bạo lực mà còn phản ánh xu hướng gia tăng các tấn công nhắm vào chủ sở hữu crypto, cảnh báo rủi ro với tài sản kỹ thuật số.
(VNF) - Thụy Sĩ từ lâu đã được xem là thiên đường của giới siêu giàu, nơi 300 cư dân giàu nhất sở hữu tổng tài sản lên tới 850 tỷ franc Thụy Sĩ (tương đương hơn 1.000 tỷ USD), theo tạp chí kinh doanh Bilanz. Tuy nhiên, vào ngày 30/11 tới, cử tri nước này sẽ bỏ phiếu về một loại thuế thừa kế mới đang gây chấn động trong cộng đồng tài phiệt.
(VNF) - CEO OpenAI Sam Altman muốn dùng AI để chữa ung thư, tỷ phú Elon Musk nói robot AI sẽ xóa đói giảm nghèo, còn Trung Quốc lại đặt mục tiêu thực tế hơn: vận hành các nhà máy tốt hơn bằng AI.
(VNF) - Airbus thông báo triệu hồi khẩn cấp trên toàn cầu 6.000 máy bay dòng A320 nguy cơ lỗi phần mềm do liên quan đến bão từ khiến dữ liệu điều khiển bay bị sai lệch.
(VNF) - Indonesia được cho là đang phản đối nỗ lực của Mỹ nhằm đưa cái gọi là điều khoản “thuốc độc” vào một thỏa thuận thương mại thuế quan đang được hai bên đàm phán, hãng tin Financial Times dẫn nguồn tin am hiểu quá trình thảo luận cho hay.
(VNF) - Gần 1/4 doanh nghiệp niêm yết tại Trung Quốc báo cáo lỗ ròng trong giai đoạn từ tháng 1 đến tháng 9, ghi nhận tỷ lệ cao nhất kể từ năm 2002, trong bối cảnh công suất dư thừa và nhu cầu nội địa tiếp tục yếu ớt.
(VNF) - Cổ phiếu China Taiping Insurance Holdings từng lao dốc 8% trong phiên 27/11, khi lo ngại về khoản bảo hiểm hơn 200 triệu USD cho khu chung cư Hồng Kông – nơi xảy ra vụ hỏa hoạn khiến ít nhất 94 người thiệt mạng và gần 300 người mất tích.
(VNF) - Công ty SpaceX của tỷ phú Elon Musk lần đầu tiên lọt vào danh sách 100 nhà sản xuất vũ khí hàng đầu thế giới của SIPRI. Doanh thu từ vũ khí của hãng tăng gấp đôi so với năm trước, đạt 1,8 tỷ USD, phản ánh tầm ảnh hưởng ngày càng tăng của công nghệ không gian và viễn thông trong lĩnh vực quốc phòng toàn cầu.
(VNF) - Gần 3ha đất nông nghiệp của Tân Á Đại Thành ở quận Hoàng Mai cũ (Hà Nội) được chuyển đổi mục đích sử dụng để thực hiện tổ hợp nhà ở, văn phòng.