Startup về dịch vụ xe điện công cộng của Singapore sắp tới Việt Nam

Đặt trụ sở tại Singapore, Qiq Global là startup được những nhà sáng lập kỳ vọng đem đến giải pháp cho vấn đề giao thông. Với kế hoạch tiến vào thị trường Việt Nam, công ty đặt mục tiêu cung cấp hơn 5.000 phương tiện di chuyển bằng điện trong hai năm tới. 

Dự án sẽ bắt đầu từ các thành phố lớn như Hà Nội, Đà Nẵng và Hải Phòng. Riêng tại Thủ đô, hệ thống sạc xe điện công cộng dự kiến đi vào hoạt động cuối năm nay. Startup ước tính mỗi chuyến đi sử dụng xe điện Qiq trong 20 phút, tương đương quãng đường 8 km sẽ có chi phí 15.000 VND. Mức giá này được đánh giá là phù hợp với người dân Việt Nam. 

Với đặc tính sạc đầy trong 7 phút, những chiếc xe điện mà startup này cung cấp, cùng hệ thống trạm sạc được kỳ vọng góp phần tạo nên những thay đổi lớn trong mạng lưới giao thông ở Việt Nam và trên thế giới. 

''Hà Nội hiện tìm kiếm những giải pháp cấp bách cho vấn đề giao thông. Thành phố gần 8 triệu dân đang đối mặt với tình trạng xe cộ ùn tắc, ô nhiễm chất thải, tiếng ồn...Với tốc độ tăng trưởng kinh tế hiện tại, nhu cầu về phương tiện công cộng nhanh hơn, sạch hơn là vô cùng cấp thiết'', nhà sáng lập Qiq nhận định.

Thông qua hệ thống, các phương tiện xe đạp điện công cộng sẽ tự động kết nối với nhau và kết nối với người dùng thông qua phần mềm điều khiển và thanh toán. Người dùng có thể đăng ký, đặt sử dụng xe điện để di chuyển đến địa điểm cần đến. Kế hoạch mở rộng thị trường này nằm trong thỏa thuận mà Qiq đã ký với công ty đầu tư và phát triển bất động sản TPR Invest.

Ben Lim là nhà đồng sáng lập và giám đốc giám sát của Qiq. Sinh ra tại Malaysia, Lim bắt đầu sự nghiệp nghiên cứu khoa học tại IBM ở Canada. Sau đó, anh đầu quân cho Ngân hàng Standard Chartered, phụ trách điều hành hệ thống máy tính tại Singapore. Lim quyết định rời ngân hàng cùng mức lương 300.000 USD một năm để khởi nghiệp. 

''Tôi từng khởi nghiệp liên tiếp với một chuỗi các startup'', anh chia sẻ. Lim bắt đầu với Vcheq, startup từng hợp tác với những gã khổng lồ toàn cầu như Visa và JP Morgan xây dựng mạng lưới thanh toán xuyên quốc tế. Startup ngừng hoạt động vào thời kỳ bong bóng dotcom bùng nổ vào năm 2000 và 2001.

Sau startup đầu tay, Lim tiếp tục thành lập OpenWay, cung cấp các giải pháp thanh toán kỹ thuật số toàn diện. Sau đó, vị CEO đã bán cổ phần tại OpenWay cho đối tác Nga và rời khỏi công ty. Với số tiền đó, anh thực hiện một loạt các thương vụ đầu tư mạo hiểm tại Đông Nam Á.

Một trong số đó là hãng taxi điện ở Luang Prabang, Lào vào năm 2011. Cơ hội này tình cờ đến khi Lim điều hành một trang trại ngô của địa phương, trở thành gương mặt có tầm ảnh hưởng với người dân khu vực.

''Chính phủ Lào muốn đưa mô hình xe điện vào hoạt động. Vào thời điểm đó, tôi muốn làm một điều gì đó thực tế, có thể thấy hiệu quả cũng như tính bền vững'', anh nhớ lại.

Dự án sau đó thất bại. Trong năm đầu tiên, 30% trong tổng số xe hỏng hóc. Đội ngũ cũng tỏ ra yếu kém trong việc đào tạo người dân địa phương về cách giữ gìn phương tiện giao thông. Những nhà sản xuất từ Trung Quốc ngừng hợp tác.  

''Chất lượng xe và công nghệ quá tệ. Luang Prabang là khu vực miền núi, đường xá xuống cấp, đầy ổ gà và là nguyên nhân làm hỏng những chiếc xe. Lưới điện ở Lào cũng không ổn định, những bộ sạc của chúng tôi cũng đành bất lực'', Lim nói. 

Thất bại này không ngăn được vị CEO thôi tham vọng với xe điện. Anh nghiên cứu cấu tạo xe và quyết định tự chế tạo động cơ điện. Năm 2014, Lim thành lập Shado – chuyên sản xuất siêu tụ điện, động cơ điện và hệ thống sạc không dây tại Singapore.

"Khi bạn khởi nghiệp, điều quan tâm không phải liệu nó có hiệu quả hay không, mà làm thế nào để doanh nghiệp của bạn hoạt động", Lim nói.

Đội ngũ sáng lập Qiq gồm Dalston Pung, Ben Lim, Justin Sim (từ trái sang)

Người đồng sáng lập Qiq, Justin Sim là kỹ sư trưởng tại Shado, quyết định bắt tay với Lim để cùng theo đuổi ước mơ chung về một hệ thống giao thông xanh. Hai nhà sáng lập tách Qiq ra khỏi Shado vào năm 2016. Dalston Pung gia nhập Qiq với tư cách giám đốc điều hành một năm sau đó.

Ứng dụng chia sẻ xe đạp bắt đầu tràn ngập tại châu Á trong những năm gần đây, trong một số trường hợp, đã gây ra nhiều hệ quả tiêu cực. Hàng ngàn chiếc xe đạp đỗ bừa bãi trên vỉa hè, xe dùng chung bị hư hỏng nặng. Một ví dụ điển hình là là oBike – đơn vị cung cấp dịch vụ chia sẻ xe đầu tiên tại Singapore, dù mới thành lập hơn một năm những đã phải đóng cửa.

Qiq áp dụng hệ thống sạc pin để khắc phục tình trạng này. Được hỗ trợ bởi các siêu tụ điện của Shado, các xe điện chỉ mất bảy phút để sạc đầy. Các siêu tụ điện cũng có thể tái chế, thân thiện với môi trường, vượt qua những hạn chế của ắc quy lithium ngày nay.

''Những bộ ắc quy này đủ nhỏ để mang theo trong một chiếc vali. Chúng tôi sẽ hợp tác cùng với các doanh nghiệp nhỏ, chẳng hạn như các cửa hàng tiện lợi hoặc quán cà phê, để người dùng có thể thưởng thức đồ uống hoặc đồ ăn nhẹ trong khi chờ xe được sạc'', Sim nói thêm.

Shado dành ba năm nghiên cứu và phát triển pin cho xe điện thuê chung Qiq. Qiq sẽ cung cấp xe điện mini e-scooter và xe đạp điện. Trong tương lai, công ty sẽ cung cấp các nhiều phương tiện khác như xe kéo điện và xe jeep.