(VNF) - Theo nhiều chuyên gia, thị trường tài chính carbon của Việt Nam còn ở giai đoạn sơ khai, nhất là khi đang có nhiều vướng mắc trong pháp lý và chính sách.
Thị trường tài chính carbon còn sơ khai
Theo lộ trình phát triển thị trường carbon của Chính phủ, sau giai đoạn chuẩn bị từ năm 2021 – 2024, Việt Nam sẽ thực hiện thí điểm, thành lập và tổ chức vận hành sàn giao dịch tín chỉ carbon trong giai đoạn 2025 - 2027.
Mốc thời gian 2025 hay 2027 đang đến gần, nhưng những gì Việt Nam đã đạt được về sàn giao dịch tín chỉ carbon vẫn chỉ đang gói gọn trong hai chữ "sơ khai".
Phát biểu tại tọa đàm “Triển vọng Phát triển Tài chính xanh” ngày 6/8 do Tạp chí Đầu tư Tài chính - VietnamFinance tổ chức, TS Lê Xuân Nghĩa - Thành viên Hội đồng Tư vấn chính sách tài chính - tiền tệ quốc gia, Viện trưởng Viện Nghiên cứu phát triển kinh doanh (BID), Viện trưởng Viện Tư vấn phát triển tài chính carbon (CODE) cho biết, hiện vẫn còn nhiều vướng mắc trong quá trình phát triển thị trường tài chính carbon, nhất là khi quá trình làm chính sách vẫn đang rất “gian nan”.
Theo TS Lê Xuân Nghĩa, một trong những vướng mắc lớn nhất là chưa có các quy định pháp lý về quyền sở hữu carbon.
“Rừng thuộc sở hữu của nhà nước, vậy thì carbon có thuộc sở hữu của nhà nước hay không? Khi 6 tỉnh Bắc Trung Bộ bán tín chỉ carbon rừng cho Ngân hàng Thế giới, tiền được tính cho bà con, nhưng điều này lại không phù hợp với quy định của Nhà nước về quyền sở hữu rừng”, ông nói.
TS Lê Xuân Nghĩa: Vẫn còn nhiều vướng mắc trong phát triển thị trường tài chính carbon.
Ông Nghĩa dẫn chứng, mặc dù nhiều doanh nghiệp đã liên hệ mua tín chỉ carbon nhưng khi làm việc với Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, CODE chưa bán được, vì còn rất nhiều quy trình liên quan đến vấn đề đấu giá như lập hội đồng, cơ quan giám sát, có người xây dựng hồ sơ kỹ thuật.
Liên quan đến việc triển khai sàn giao dịch tín chỉ carbon, TS Lê Xuân Nghĩa cho biết hiện Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn là đơn vị đứng ra chịu trách nhiệm khi bán carbon liên tỉnh; còn khi bán riêng lẻ, tỉnh nào sẽ do tỉnh đó thực hiện. Tuy nhiên, điều này dẫn đến một vướng mắc là chưa thể đưa lên sàn giao dịch, bởi vì khi lên sàn, cần phải có mã và mã phải có chủ sở hữu.
Đồng quan điểm, bà Nguyễn Thu Thủy, đại diện VSDC nhận định: “Ở một số thị trường khác như Indonesia, mục tiêu net-zero của họ là năm 2060, mà Việt Nam đặt mục tiêu sớm hơn vào năm 2050. Trong khi các quốc gia khác như Trung Quốc, Hàn Quốc, Indonesia đã thực hiện rất bài bản thì Việt Nam vẫn đang dừng lại ở bước hoàn thiện thể chế pháp lý dù thời gian chuẩn bị của chúng ta gấp gáp hơn”.
Hiện tại, carbon chưa được ghi nhận trong thị trường như một hàng hóa, nên chưa xác định được sản phẩm này thuộc sự quản lý của cơ quan nào.
“Đây cũng là bài toán mà các bộ, ngành cần ngồi cùng nhau để phân tách và tìm hướng giải quyết nếu muốn phát triển thị trường tín chỉ carbon”, bà Thủy cho biết.
Hướng đi nào cho tín chỉ carbon?
Trong chia sẻ với VietnamFinance, TS Phạm Nguyễn Anh Huy, Giảng viên cấp cao ngành Tài chính, Đại học RMIT nhận định, việc thiết lập sàn giao dịch tín chỉ carbon bắt buộc là chìa khóa để thúc đẩy tài chính carbon và giúp Việt Nam thực hiện Chiến lược quốc gia về tăng trưởng xanh giai đoạn 2021 – 2030 cũng như cam kết giảm phát thải ròng bằng 0 vào năm 2050.
Tiến sĩ Huy đề xuất Việt Nam có thể đi theo mô hình Hệ thống mua bán phát thải của Liên minh châu Âu (EU ETS) để quản lý và điều tiết tín chỉ carbon trên sàn giao dịch bắt buộc.
Hai đại diện của RMIT gợi mở hướng đi của sàn giao dịch tín chỉ carbon bắt buộc.
“Sàn giao dịch phải đáp ứng được khối lượng giao dịch lớn dù giai đoạn thí điểm có thể còn thấp. Chính phủ nên cân nhắc đưa các công nghệ mới nổi như blockchain và AI vào để giảm chi phí và tăng cường tính minh bạch và chính xác cho quy trình MRV. Những công nghệ này còn cho phép Việt Nam mở rộng và hội nhập với thị trường carbon của các quốc gia và khu vực khác như EU, Trung Quốc và Mỹ”, ông bổ sung.
Trong khi đó, liên quan đến vấn đề lợi nhuận khi bán tín chỉ carbon, TS Samuel Buertey, quyền Phó chủ nhiệm bộ môn Kế toán và Luật của Đại học RMIT, nhận định giá cả phải do thị trường xác định, không có sự can thiệp của Chính phủ, tức nên để thị trường tín chỉ carbon là thị trường tự do.
Bên cạnh việc thiết lập khung pháp lý mạnh mẽ xác định các quy tắc và hướng dẫn về việc kinh doanh tín chỉ carbon và thực thi hoạt động này, TS Samuel Buertey cho rằng Việt Nam nên sử dụng lợi nhuận thu được từ việc bán tín chỉ carbon để tăng cường bền vững môi trường.
“Doanh thu tạo ra từ việc bán tín chỉ carbon có thể phân bổ một cách thông minh vào các ngành công nghiệp khác nhau nhằm đẩy mạnh việc bảo tồn môi trường và hỗ trợ Việt Nam chuyển đổi sang những hướng thực hiện thân thiện với môi trường hơn”, ông nói.
Đại diện RMIT gợi mở, với nguồn tài nguyên rừng bạt ngàn, Việt Nam có thể phân bổ một phần lợi nhuận để tiếp tục tài trợ cho các hoạt động quản lý rừng bền vững, như tăng cường quản lý và thể chế giám sát lâm nghiệp, đồng thời đầu tư vào các dự án trồng cây gây rừng và tái trồng rừng, sẽ đảm bảo bảo vệ rừng khỏi bị chuyển đổi cho các mục đích nông nghiệp, công nghiệp và đô thị.
Ngoài ra, chính phủ có thể tạo thêm nhiều ưu đãi cho nông dân và cộng đồng phụ thuộc vào các nguồn tài nguyên rừng, khuyến khích họ bảo tồn và trồng rừng. Một phần lợi nhuận từ bán tín chỉ carbon có thể đầu tư vào các dự án năng lượng tái chế để giảm 40% sự phụ thuộc của Việt Nam vào nhiên liệu hóa thạch và giảm bớt phát thải nhà kính.
Theo TS Samuel Buertey, hỗ trợ nghiên cứu và phát triển (R&D) các công nghệ giảm phát thải hoặc tăng cường thu hồi carbon là khoản đầu tư đáng cân nhắc. Mặc dù công nghệ thu hồi, sử dụng và lưu trữ carbon (CCUS) còn đang trong giai đoạn sơ khởi, đặc biệt ở các quốc gia đang phát triển, chính phủ có thể thiết lập một quỹ đặc biệt để hỗ trợ hoạt động R&D trong công nghệ CCUS. Khoản đầu tư này sẽ thúc đẩy đổi mới và cung cấp các giải pháp lâu dài cho những thách thức về môi trường.
(VNF) - Diễn đàn Triển vọng Thị trường Vốn Việt Nam 2026 diễn ra vào 13h00 ngày 12/12 sẽ quy tụ các nhà quản lý, chuyên gia, doanh nhân để cùng bàn thảo những giải pháp mang tính đột phá nhằm đưa thị trường vốn Việt Nam bước vào giai đoạn phát triển mới.
(VNF) - Năm 2025 đánh dấu một giai đoạn đặc biệt của Bitcoin khi thị trường bước sâu vào chu kỳ hậu Halving 2024. Không chỉ biến động về giá, Bitcoin trong năm nay còn cho thấy sự thay đổi căn bản về vai trò: từ một tài sản mang tính đầu cơ mạnh sang một cấu phần ngày càng gắn với hệ thống tài chính truyền thống.
(VNF) - Giữa làn sóng tăng vốn kéo dài của ngành chứng khoán, các công ty chứng khoán ngoại lại lựa chọn đứng ngoài quan sát với rất ít động thái nhập cuộc.
(VNF) - Đà Nẵng đã sử dụng một phần khối nhà 8 tầng thuộc Công viên phần mềm số 2 làm trụ sở tạm của Trung tâm tài chính quốc tế và các cơ quan, tổ chức liên quan.
(VNF) - Vingroup hiện sở hữu quy mô vốn hoá lớn nhất thị trường chứng khoán Việt Nam, đồng thời cũng là doanh nghiệp phi tài chính có vốn điều lệ cao nhất. Trong khi đó, giá trị tài sản tỷ phú Phạm Nhật Vượng cũng lập kỷ lục mới ở mức 27,1 tỷ USD.
(VNF) - Bộ Tài chính đề xuất công chức thuế được hưởng hỗ trợ hàng tháng bằng 100% mức lương, thu nhập này được miễn thuế thu nhập cá nhân và các nghĩa vụ tài chính khác.
(VNF) - Đề xuất nâng ngưỡng doanh thu miễn thuế cho hộ kinh doanh lên 500 triệu đồng đang tạo ra nhiều tranh luận về tính phù hợp. Cơ quan quản lý kỳ vọng chính sách sẽ giảm áp lực chi phí, hỗ trợ khu vực hộ kinh doanh phục hồi, nhưng nhiều ý kiến cho rằng mức 500 triệu vẫn còn thấp so với thực tế quy mô và dòng tiền hiện nay.
(VNF) - Một xu hướng tài chính âm thầm nhưng mạnh mẽ đang diễn ra trong giới trẻ Việt Nam: họ bắt đầu tích sản ngày càng sớm, từ khi còn là học sinh, sinh viên. Không còn đợi có nhiều tiền mới đầu tư, nhiều bạn trẻ lựa chọn mua từng phân, từng chỉ vàng, hoặc trích những khoản rất nhỏ mỗi tháng để tích lũy cho tương lai.
(VNF) - PYN Elite Fund đưa cổ phiếu FPT trở lại vị thế trọng tâm trong danh mục chỉ vài tháng sau khi “chốt lời” cổ phiếu này ở vùng giá đỉnh và cảnh báo về rủi ro bong bóng công nghệ.
(VNF) - Ông Lê Văn Tuấn – đại diện Keytas khuyên rằng, hộ kinh doanh cần hiểu nguyên tắc và chủ động trong việc kiểm kê hàng tồn kho khi thời gian chuyển đổi mô hình quản lý thuế sắp đến gần.
(VNF) - Ông Trần Đức Trung - CEO Công ty YPFP, chuyên gia tài chính cá nhân của FIDT - cho rằng người trẻ không cần bắt đầu bằng kiến thức tài chính phức tạp. Điều quan trọng nhất là hiểu rõ thu - chi, xây nền tảng an toàn trước khi nghĩ tới đầu tư. Khi nắm được rủi ro, có kế hoạch cụ thể và đầu tư từng bước, nỗi sợ thua lỗ tự nhiên sẽ giảm đi.
(VNF) - Ở tuổi 30, sở hữu gần 3 tỷ đồng cùng thu nhập 60-80 triệu mỗi tháng, một cô gái trẻ tại Hà Nội đang đứng trước quyết định lớn: nên chọn một căn chung cư để ổn định cuộc sống hay đầu tư đất để tài sản tăng tốc trước khi lập gia đình.
(VNF) - Bộ Tài chính đã ban hành Nghị định quy định xử phạt vi phạm hành chính về thuế, hoá đơn, trong đó sửa đổi, bổ sung nhiều nội dung vướng mắc của người nộp thuế trong thời gian vừa qua.
(VNF) - Ông Lâm Anh Tuấn - Founder Financial Planner - chia sẻ với VietnamFinance cách hiểu đúng về tâm lý chi tiêu, nhận diện "bẫy cuối năm" và áp dụng những nguyên tắc đơn giản để tận hưởng mùa lễ hội mà không rơi vào vòng xoáy chi tiêu thiếu kiểm soát.
(VNF) - Theo quy định mới, các hành vi vi phạm bị xử phạt trong một vụ việc vi phạm hành chính thì chỉ bị xử phạt về một hành vi không lập hoá đơn có khung tiền phạt tương ứng với số lượng hoá đơn đã lập không đúng thời điểm.
(VNF) - Cổ phiếu VIC của Tập đoàn Vingroup – Công ty Cổ phần tăng kịch trần 6,97%, qua đó lập đỉnh
mới ở mức 142.800 đồng/cp, một mình mang lại 9,26 điểm cho VN-Index.
(VNF) - Ông Nguyễn Văn Được – Trọng Tín Tax cho rằng, việc trích 0,1-0,2% số thu thuế GTGT nội địa thực hiện chương trình hoá đơn may mắn là chính sách “đột phá của đột phá” nhằm nâng cao ý thức tuân thủ pháp luật thuế.
(VNF) - Trao đổi cùng Tạp chí Đầu tư Tài chính – VietnamFinance, Luật sư Nguyễn Ngọc Hà cho rằng, ngưỡng chịu thuế 500 triệu đồng/năm cho hộ kinh doanh là phù hợp trong bối cảnh hiện nay, nhưng để phát huy hiệu quả, cần kết hợp với các giải pháp về quản lý thuế, chống thất thu và hỗ trợ chuyển đổi hộ kinh doanh lên mô hình doanh nghiệp khi đạt đến quy mô nhất định, nếu không ngân sách sẽ đứng trước nguy cơ thất thu.
(VNF) - Danh mục Quỹ ETF KPHO được kết hợp giữa Quỹ ETF DCVFM VN Diamond (đại diện cho nhóm cổ phiếu tăng trưởng cao mà quỹ ngoại không được mua trực tiếp) và nhóm các cổ phiếu tăng trưởng có thể mua được trên thị trường.
(VNF) - Khán phòng tổ chức sự kiện “MCH Roadshow – Niêm yết HoSE & Câu chuyện tăng trưởng” chật kín, cho thấy mức độ quan tâm lớn của các nhà đầu tư về kế hoạch lên sàn HoSE của MCH.
(VNF) - Diễn đàn Triển vọng Thị trường Vốn Việt Nam 2026 diễn ra vào 13h00 ngày 12/12 sẽ quy tụ các nhà quản lý, chuyên gia, doanh nhân để cùng bàn thảo những giải pháp mang tính đột phá nhằm đưa thị trường vốn Việt Nam bước vào giai đoạn phát triển mới.
(VNF) - Đà Nẵng đã sử dụng một phần khối nhà 8 tầng thuộc Công viên phần mềm số 2 làm trụ sở tạm của Trung tâm tài chính quốc tế và các cơ quan, tổ chức liên quan.