Tăng thuế bảo vệ môi trường: Cần minh bạch vấn đề thu - chi
Đức Dũng -
25/05/2018 15:50 (GMT+7)
Theo tờ trình dự án Nghị quyết biểu thuế bảo vệ môi trường của Chính phủ vừa được Bộ trưởng Bộ Tài chính thừa ủy quyền Thủ tướng Chính phủ ký gửi Ủy ban Thường vụ Quốc hội, mức thuế bảo vệ môi trường đối với xăng được đề nghị tăng từ 3.000 đồng/lít lên mức trần 4.000 đồng/lít. Đề xuất này đang nhận được nhiều ý kiến trái chiều về vấn đề thu - chi khi sử dụng tiền thuế và lo ngại về những tác động không nhỏ đến hàng hóa tiêu dùng và nhiều mặt hàng “té nước theo mưa”.
Mức thuế bảo vệ môi trường đối với xăng được đề nghị tăng từ 3.000 đồng/lít lên mức trần 4.000 đồng/lít.
Ông Vũ Vinh Phú, chuyên gia thương mại cho hay giá xăng dầu đang phải gánh quá nhiều loại thuế, phí và “trăm dâu đổ đầu tằm”. Một lít xăng hiện nay người dân phải trả gồm: thuế bảo vệ môi trường, thuế giá trị gia tăng 10%, thuế tiêu thụ đặc biệt, thuế nhập khẩu bình quân gia quyền 9%. Như vậy, tổng tiền thuế người dân phải trả khoảng 7.000 đồng/lít.
Nếu tăng thêm thuế trên xăng dầu, chắc chắn nhiều mặt hàng tiêu dùng khác trong nước sẽ tăng theo bởi chi phí vận chuyển, chi phí sản xuất sẽ tăng và người dân phải chịu tác động kép từ giá xăng, giá tiêu dùng… Trong khi đó, mức sống của người dân vẫn còn thấp so với mặt bằng các nước và thu nhập tăng không tương xứng.
Cùng chung quan điểm này, đại diện Hiệp hội Doanh nghiệp nhỏ và vừa thành phố Hà Nội cho rằng, tăng thuế bảo vệ môi trường lên các sản phẩm xăng, dầu với mức kịch khung chắc chắn sẽ tác động tới doanh nghiệp, đặc biệt là khối doanh nghiệp vận tải. Chi phí đầu vào (xăng, dầu) tăng, doanh nghiệp sẽ giảm sức cạnh tranh và ngành vận tải được xem là ngành chịu tác động mạnh mẽ nhất khi thuế, giá xăng tăng.
Giá xăng, dầu chiếm tới 40 - 45% trong cơ cấu giá thành kinh doanh vận tải. Do vậy, cùng với việc giá xăng liên tục tăng trong thời gian qua và nếu tăng thêm thuế bảo vệ môi trường lên xăng, dầu, nhiều doanh nghiệp sẽ gặp khó khăn.
Ông Bùi Danh Liên, nguyên Chủ tịch Hiệp hội vận tải Hà Nội, cho rằng doanh nghiệp kinh doanh vận tải đang gánh mức giá xăng tăng cao nhưng vẫn cố gắng giữ giá dịch vụ để cạnh tranh. Nay nếu áp thêm thuế 1.000 đồng/lít, tương đương 5 - 7%, chắc chắn ngành vận tải sẽ gặp khó và có thể buộc phải tăng giá cước.
Trong bối cảnh Việt Nam hội nhập sâu rộng với các nước, việc cắt giảm các hàng rào thuế quan thương mại là điều kiện bắt buộc khi Việt Nam ký kết các Hiệp định thương mại tự do song phương hay đa phương. Điều này khiến nguồn thu từ các hoạt động xuất nhập khẩu trong dự toán ngân sách được điều chỉnh giảm.
Nhiều chuyên gia cũng thống nhất với quan điểm sẽ phải tăng các khoản thu nội địa như thuế thu nhập cá nhân, thuế bảo vệ môi trường, nhà đất… để bù đắp cho sự suy giảm tỷ trọng thu ngân sách từ hoạt động xuất nhập khẩu và từ dầu thô.
Đồng tình với việc tăng thuế bảo vệ môi trường, Hiệp hội Xăng dầu cho hay mức tăng thuế là phù hợp với nền kinh tế Việt Nam nhằm đảm bảo nguồn thu ngân sách nhà nước, đảm bảo an ninh năng lượng và bảo vệ môi trường.
Tuy nhiên, theo TS Nguyễn Đình Cung, Viện trưởng Viện Nghiên cứu Quản lý Kinh tế Trung ương, bất cứ hành động nào làm tăng chi phí cho doanh nghiệp là không nên làm. Nếu như đề xuất thuế bảo vệ môi trường đối với xăng, dầu thì phần chi này phải chi cho bảo vệ môi trường, phát triển ngành nghề bảo vệ môi trường như năng lượng tái tạo.
“Thu không phải để dùng vào ngân sách chung mà dùng nó tạo ra những sản phẩm, ngành nghề mới, công nghệ mới góp phần bảo vệ môi trường. Làm được như vậy, người tiêu dùng sẵn sàng trả khoản tiền đó vì ai cũng biết mình được lợi gì. Các nước đều làm như vậy và người dân không thể tiết giảm sử dụng xăng dầu cũng như mức tiêu thụ xăng dầu. Chúng ta không đầu tư thêm để cải thiện chất lượng môi trường mà rõ ràng chỉ là chỉ tăng thu”, ông Cung nói.
TS Vũ Sỹ Cường, chuyên gia kinh tế, băn khoăn: "Tăng thu, nhưng quan trọng là tính minh bạch và chi như thế nào, bảo vệ môi trường như thế nào. Nếu buộc phải thu thì cũng phải làm rõ và khi tăng các khoản thu cũng phải giải trình rõ. Nếu minh bạch và có trách nhiệm giải trình thì người dân sẽ ủng hộ”.
Theo số liệu từ Tổng cục Thống kê, tình hình thu chi ngân sách nhà nước quý I, tổng thu ngân sách tính đến ngày 15/03/2018 ước đạt 216,7 nghìn tỷ đồng. Trong khi đó, tổng chi ước đạt 229,1 nghìn tỷ đồng, bằng 16,5% dự toán năm; trong đó, chi thường xuyên bằng 173,2 nghìn tỷ đồng, chiếm tới 75,6% tổng chi.
Nguồn nội lực cho phát triển kinh tế dài hạn là chi đầu tư phát triển chỉ chiếm 14,2% tổng chi ngân sách. Điều này cho thấy quy trình phân bổ dự toán chi tiêu đầu tư công vẫn còn rất chậm và thực trạng này tiếp tục phản ánh sự thiếu cân bằng của tổng chi ngân sách.
Theo TS Nguyễn Đức Thành, để đảm bảo cân đối thu chi cần cải thiện nguồn thu thông qua tăng hiệu quả thu trên các loại thuế đã có và thuế suất hiện thời, thay vì vội vã áp thêm các loại thuế mới hoặc tăng thuế suất. Việc này cần có sự cải cách ngay trong nội bộ ngành thuế và giải pháp là duy trì nỗ lực kiểm soát chi tiêu ngân sách, đặc biệt là chi thường xuyên.
Mức thuế bảo vệ môi trường đối với xăng được đề nghị tăng từ 3.000 đồng/lít lên mức trần 4.000 đồng/lít, tăng 1.000 đồng/lít; dầu diesel tăng từ 1.500 đồng/lít lên mức trần 2.000 đồng/lít, tăng 500 đồng/lít; dầu hỏa tăng từ 300 đồng/lít lên mức trần 2.000 đồng/lít, tăng 1.700 đồng/lít. Đối với túi ni lông thuộc diện chịu thuế đề nghị tăng từ 40.000 đồng/kg lên mức trần 50.000 đồng/kg, tăng 10.000 đồng/kg…
Theo đề xuất điều chỉnh nêu trên, tổng số thu thuế bảo vệ môi trường dự kiến khoảng 57.612 tỷ đồng/năm, tăng khoảng 15.189 tỷ đồng/năm. Qua đó, góp phần tạo thêm nguồn thu để thực hiện các nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội, trong đó có các nhiệm vụ chi cho bảo vệ môi trường.
(VNF) - Vay ngân hàng mua nhà rồi rơi vào thất nghiệp, mất thu nhập, trong khi khoản vay vẫn đều đặn đến hạn, trở thành bài học điển hình về rủi ro tài chính cho nhiều người trẻ khi mua nhà bằng đòn bẩy vay vốn.
(VNF) - Đại diện Dragon Capital cho rằng cần trao vai trò lớn hơn cho hệ thống ngân hàng thương mại trong việc phân phối sản phẩm quỹ. Khi có thể được tiếp cận dễ dàng hơn, chứng chỉ quỹ có thể chuyển mình từ một thị trường “ngách” trở thành kênh tài sản chính thống và phổ biến.
(VNF) - Theo Phó Chủ tịch UBCKNN Bùi Hoàng Hải, tỷ trọng nhà đầu tư cá nhân quá lớn là một trong những nguyên nhân khiến thị trường chứng khoán Việt Nam có mức độ biến động cao.
(VNF) - Bà Lương Thị Mỹ Hạnh - Giám đốc Quản lý tài sản, Khối trong nước, Dragon Capital Việt Nam - cho biết mức độ hiểu biết về tài chính của người Việt dưới mức 25%, theo một nghiên cứu của PwC.
(VNF) - Nhu cầu mua sắm tăng mạnh vào những tháng cuối năm khiến nhiều người tìm đến các khoản vay tiêu dùng để đáp ứng chi tiêu. Theo ông Nguyễn Tiến Sỹ - Phó Giám đốc Khối Tài chính số, Công ty tài chính EVF - việc vay tiêu dùng chỉ thực sự hiệu quả khi người vay có kế hoạch tài chính rõ ràng, hiểu đúng về lãi suất và lựa chọn kênh vay an toàn.
(VNF) - Việc khai thông nguồn hàng từ doanh nghiệp tư nhân đã phát đi tín hiệu tích cực với làn sóng IPO, niêm yết vừa qua, trong khi nguồn hàng từ doanh nghiệp Nhà nước (DNNN) cũng như doanh nghiệp FDI vẫn còn là bài toán bỏ ngỏ.
(VNF) - Sắc đỏ bao trùm toàn bộ các nhóm ngành trong phiên hôm nay (12/12), kéo VN-Index giảm sâu 52 điểm bất chấp thanh khoản có dấu hiệu cải thiện ở thời điểm mở cửa.
(VNF) - Đó là đánh giá của ông Nguyễn Minh Hoàng, Giám đốc Phân tích Công ty Chứng khoán Nhất Việt (VFS) tại Diễn đàn Triển vọng thị trường vốn Việt Nam 2026 với chủ đề “Bứt phá trên nền tảng mới” do Hiệp hội Tư vấn Tài chính Việt Nam (VFCA) và Tạp chí Đầu tư Tài chính – VietnamFinance tổ chức.
(VNF) - Làn sóng niêm yết của các công ty chứng khoán trong nước đang tăng nhiệt, nhưng con đường lên sàn ấy lại thiếu vắng bóng dáng các công ty chứng khoán ngoại.
(VNF) - Năm 2025 được xem là giai đoạn bản lề đối với Công ty Tài chính Tổng hợp Cổ phần Điện lực (EVF) khi công ty cùng lúc triển khai chiến lược tái định vị thương hiệu và đặt ra mục tiêu kinh doanh đầy thách thức với lợi nhuận trước thuế 960 tỷ đồng. Trước thềm kết thúc năm tài khóa 2025, các chỉ số tài chính tích cực cho thấy EVF đang củng cố vững chắc nền tảng tài chính, qua đó tạo đà tăng tốc cho những tháng cuối năm.
(VNF) - Công ty cổ phần Công nghệ tài chính Encapital (Encapital Fintech) mới công bố thông tin về việc phát hành thành công lô trái phiếu ECF12502 trị giá 280 tỷ đồng.
(VNF) - Thu nhập từ chuyển nhượng tài sản số như Bitcoin, Ethereum... sẽ chịu mức thuế 0,1%, theo quy định tại Luật Thuế thu nhập cá nhân sửa đổi có hiệu lực từ 1/7/2026.
(VNF) - Nhựa Bình Thuận phát hành 260 tỷ đồng trái phiếu xanh kỳ hạn 7 năm, được GuarantCo bảo lãnh thanh toán, tài trợ dự án nhà máy nhựa Hưng Yên và pallet tái chế.
(VNF) - Chuyên gia cho rằng, ngưỡng doanh thu miễn thuế 500 triệu được Quốc hội thông qua ngày 10/12 sẽ giúp khoảng 90% hộ kinh doanh không bắt buộc sử dụng hoá đơn và sổ sách kế toán.
(VNF) - Đứng giữa giá chung cư Hà Nội và áp lực an cư, nhiều gia đình rơi vào vòng tranh luận giữa tối ưu vốn và nhu cầu ổn định cuộc sống. Trao đổi với VietnamFinance, chuyên gia hoạch định tài chính cá nhân Trần Đức Trung cho rằng, để giải bài toán này không phải chọn bên nào thắng, mà cần một chiến lược dung hòa – vừa đảm bảo tăng trưởng tài sản, vừa tạo sự yên tâm cho gia đình.
(VNF) - Luật Viên chức (sửa đổi) được thông qua chuyển cơ chế quản lý và trả lương sang vị trí việc làm từ 1/7/2026, kèm theo các quy định khuyến khích sự đổi mới, sáng tạo.
(VNF) - TS Trần Anh Tuấn, Giám đốc Sở Khoa học và Công nghệ TP Hà Nội, cho hay, thành phố đang “đốt đuốc” tìm kiếm các kỹ sư trưởng ở nhiều lĩnh vực, trong đó có tài sản số. Ngoài ra, thành phố đã chi ngay "vốn mồi" 600 tỷ đồng cho Quỹ đầu tư mạo hiểm đầu tiên trên cả nước.
(VNF) - Nhiều doanh nghiệp lớn vừa công bố kế hoạch chi cổ tức tiền mặt quy mô lớn, trong đó FT1 trả 51,42% cho cổ đông, PAT tạm ứng tới 100% và DGC dự chi hơn 1.140 tỷ đồng.
(VNF) - Sunshine Group vừa được vinh danh là “Doanh nghiệp có chiến lược M&A tiêu biểu năm 2024-2025” tại Diễn đàn M&A Việt Nam lần thứ 17. Đây là sự kiện uy tín nhất trong lĩnh vực mua bán, sáp nhập tại Việt Nam, do Báo Tài chính – Đầu tư tổ chức dưới sự chỉ đạo và bảo trợ của Bộ Tài chính.
(VNF) - Thương vụ Kokuyo thâu tóm Thiên Long dù mới dừng lại ở khâu công bố thông tin và đang xúc tiến thực hiện tạo được tiếng vang như dấu mốc về sự trở lại mạnh mẽ của nhà đầu tư Nhật Bản tại Việt Nam.
(VNF) - Theo các chuyên gia, tài sản số sẽ sớm chính thức bước ra khỏi “vùng xám” để trở thành một kênh dẫn vốn chính thống và hiệu quả cho nền kinh tế.
(VNF) - Sau khi Bộ Tài chính ban hành Thông tư 99/2025/TT-BTC, lộ trình áp dụng IFRS đã trở thành yêu cầu bắt buộc với doanh nghiệp Việt Nam. Cơ hội nâng tầm minh bạch và chuẩn hóa quốc tế đang mở ra, nhưng đi kèm là thách thức lớn về dữ liệu, hệ thống và nhân lực – những yếu tố then chốt quyết định thành công của quá trình chuyển đổi.
(VNF) - Bà Lê Thị Duyên Hải khuyên rằng, chính sách thuế đối với hộ, cá nhân cho trường hợp có đăng ký hoặc không đăng ký kinh doanh sẽ rất khác nhau. Do đó, cần thực hiện theo quy định để hưởng đúng quyền lợi của mình.
(VNF) - Vay ngân hàng mua nhà rồi rơi vào thất nghiệp, mất thu nhập, trong khi khoản vay vẫn đều đặn đến hạn, trở thành bài học điển hình về rủi ro tài chính cho nhiều người trẻ khi mua nhà bằng đòn bẩy vay vốn.