Thập kỷ 'nội chiến' khiến Eximbank đánh mất vị thế
Linh Anh -
06/10/2022 07:48 (GMT+7)
(VNF) - Từng đứng top đầu hệ thống, Ngân hàng TMCP Xuất nhập khẩu Việt Nam (Eximbank) tụt dốc và lâm vào cảnh đấu đá giữa các nhóm cổ đông. Sau một thập kỷ bất ổn, Eximbank đã đánh mất vị thế của mình. Việc tái cơ cấu thành công từ năm 2022 được kỳ vọng mang lại luồng gió mới cho tổ chức tín dụng này.
10 năm qua, nhân sự cấp cao luôn là điểm nóng, gây ra lùm xùm đầy bí ẩn tại Eximbank.
Cú đổ dốc không ngờ
Eximbank là “ngôi sao” một thời trong hệ thống ngân hàng (NH) khi vào năm 2011, lợi nhuận đạt trên 4.000 tỷ đồng. Tốc độ tăng trưởng của Eximbank cao, có năm đạt trên 70%, thuộc nhóm dẫn đầu về hiệu quả. Eximbank là NH có vốn điều lệ dẫn đầu khối TMCP, chỉ xếp sau Big 4 có gốc quốc doanh.
Tuy nhiên, sau khi tham gia vụ thâu tóm ngược Sacombank của Ngân hàng TMCP Phương Nam hồi năm 2011-2012, Eximbank đã xuất hiện dấu hiệu đi xuống nhanh chóng.
Tổng tài sản Eximbank từ 183,6 nghìn tỷ đồng 2011 giảm xuống 161 nghìn tỷ đồng vào cuối năm 2014 và đến năm 2015 còn chưa tới 126 nghìn đồng. Xét về tổng tài sản, năm 2013, Eximbank thuộc top 3 ngân hàng TMCP nhưng nay chỉ được xếp vào nhóm hạng trung; trong khi tổng tài sản Eximbank liên tục suy giảm thì tính đến cuối năm 2020, tổng tài sản toàn hệ thống tăng trưởng tới 128,91%.
Gần 10 năm qua, lợi nhuận Eximbank cũng liên tục lao dốc, thậm chí thua lỗ. Năm 2011, Eximbank góp mặt trong “câu lạc bộ nghìn tỷ” nhưng 2 năm sau, lợi nhuận của ngân hàng này tụt xuống 828 tỷ đồng. Năm 2014, lợi nhuận của Eximbank còn 69 tỷ đồng. Năm 2015, lợi nhuận sau thuế còn âm 817 tỷ đồng. Thua lỗ khiến cổ phiếu EIB bị đưa vào diện cảnh báo trong năm 2016. Không chỉ kinh doanh đi xuống, Eximbank còn liên tục gặp tai tiếng. Năm 2018, vụ 245 tỷ đồng tiền gửi của bà Chu Thị Bình - Chủ tịch Tập đoàn Thủy sản Minh Phú bị nhân viên ngân hàng chiếm đoạt khiến Eximbank phải xử lý, làm giảm 52% lợi nhuận ngân hàng.
Năm 2020, Eximbank là thành viên duy nhất trong hệ thống ngân hàng ghi nhận sự sụt giảm ở cả tổng tài sản, cho vay và tiền gửi. Năm 2021, khi hàng loạt ngân hàng báo lãi kỷ lục thì Eximbank chỉ lãi trước thuế hơn 1.200 tỷ đồng, giảm 10% và không hoàn thành mục tiêu đề ra.
Cuộc chiến quyền lực kéo dài thập kỷ
10 năm qua, nhân sự cấp cao luôn là điểm nóng, gây ra lùm xùm đầy bí ẩn tại Eximbank. NH này rơi vào vòng xoáy khủng hoảng nhân sự do mâu thuẫn giữa các nhóm cổ đông, đặc biệt là sau thời điểm ông Lê Hùng Dũng - Chủ tịch Hội đồng Quản trị (HĐQT) rút lui vào giữa năm 2015.
Đỉnh điểm tranh chấp quyền lực tại Eximbank là vào ngày 22/3/2019, 7 thành viên HĐQT họp và bầu ra Chủ tịch HĐQT mới là bà Lương Thị Cẩm Tú (sinh năm 1980, cựu CEO NamABank) thay cho ông Lê Minh Quốc dù ông Quốc chưa hết nhiệm kỳ. Ông Quốc lập tức có đơn kiện và Tòa án TP.HCM đã áp dụng biện pháp khẩn cấp tạm thời. Nhưng bất ngờ sau đó, ông Quốc lại có đơn xin rút yêu cầu khởi kiện và có đơn từ nhiệm khỏi vị trí Chủ tịch HĐQT.
Sau sự cố đó, ông Cao Xuân Ninh (sinh năm 1962) được bầu làm Chủ tịch HĐQT mới. Một năm sau, tháng 6/2020, Eximbank lại công bố ông Yasuhiro Saitoh là tân Chủ tịch HĐQT. Nhưng ngay trước thềm đại hội cổ đông (ĐHCĐ) ngày 30/6/2020, nhóm cổ đông lớn SMBC đã yêu cầu bãi nhiệm ông Yasuhiro Saitoh.
Chỉ trong hơn 1 năm, có tới 4 người lên đảm nhiệm vị trí Chủ tịch HĐQT Eximbank. HĐQT luôn lục đục với những lần bổ nhiệm, miễn nhiệm Chủ tịch trong thời gian ngắn, thậm chí có vị Chủ tịch “bay chức” chỉ sau vài giờ đồng hồ.
Qua các lần ĐHCĐ bất thành và tranh chấp ghế nóng chủ tịch, có thể thấy sự bất ổn Eximbank là do mâu thuẫn giữa các nhóm cổ đông lớn: nhóm NamABank, nhóm Thành Công, nhóm Bamboo Capital, nhóm cổ đông Nhật SMBC... Các nhóm cổ đông không tìm được tiếng nói chung, mà cũng không có nhóm nào đủ sức chi phối.
Không chỉ bất ổn ở “ghế” Chủ tịch HĐQT, vị trí tổng giám đốc (TGĐ) cũng bị bỏ trống trong giai đoạn 2019-2021. Mãi tới ngày 8/9/2021, Eximbank mới chính thức bổ nhiệm ông Trần Tấn Lộc làm TGĐ, sau khi được Ngân hàng Nhà nước phê duyệt.
Ngoài ra, hồi tháng 8/2017, 4 phó TGĐ Eximbank đồng loạt xin nghỉ việc, 5 phó TGĐ xuống làm giám đốc cấp cao. Thời điểm đó, Eximbank giảm 8 phó TGĐ. Ban điều hành mới chỉ còn 7 người thay vì 15 thành viên như trước đó.
Bất ổn về nhân sự cấp cao khiến nhà băng này liên tục ĐHCĐ bất thành. Trong suốt mấy năm qua, Eximbank chỉ tổ chức thành công 1 lần ĐHCĐ duy nhất là ĐHCĐ thường niên năm 2018. Tuy nhiên, kết quả kỳ ĐHCĐ này sau đó cũng nhanh chóng “tan thành mây khói”.
Không thể tổ chức được ĐHCĐ, không tăng được vốn điều lệ trong khi hầu hết nhà băng khác đều đặn đưa quy mô vốn điều lệ vượt xa Eximbank, NH này từ top đầu rơi xuống nhóm dưới. Lợi nhuận Eximbank nay thua xa cả những “đàn em” một thời như VIB, OCB, NamABank, TPBank...
Tái cơ cấu để tìm lại mình
Eximbank đang dần ổn định trở lại nhờ những thay đổi về cơ cấu cổ đông lớn với một nữ chủ tịch cân bằng được nhóm cổ đông. Ngày 15/2/2022, Eximbank tổ chức ĐHCĐ thành công với HĐQT mới gồm 7 thành viên và bà Lương Thị Cẩm Tú giữ chức vụ Chủ tịch HĐQT nhiệm kỳ VII (2020-2025). Diễn biến này mở ra hồi kết cho cuộc “nội chiến” kéo dài ở Eximbank.
Chia sẻ tại cuộc họp gần nhất, bà Tú cho biết, HĐQT mới kỳ vọng đưa Eximbank trở lại top 10.
Trong diễn biến mới nhất, dường như vướng mắc cuối cùng liên quan đến nhóm cổ đông chiến lược nước ngoài cũng đã có hướng mở khi ông Võ Quang Hiển - đại diện theo ủy quyền của cổ đông SMBC, không còn là thành viên HĐQT Eximbank từ ngày 14/9/2022. Với sự buông tay của SMBC, cuộc chiến quyền lực tại Eximbank có khả năng sắp kết thúc nếu số cổ phần 15% của SMBC được chuyển nhượng cho một bên nào đó. Điều này sẽ chấm dứt sự giằng co bất phân thắng bại giữa các nhóm cổ đông tại nhà băng này.
Nhân sự ổn định, Eximbank ghi nhận sự khởi sắc trong kinh doanh. Lãi trước thuế quý II/2022 tăng gần 1.100 tỷ đồng, gấp 3 lần cùng kỳ. Lũy kế 6 tháng, lợi nhuận của Eximbank đạt hơn 1.900 nghìn tỷ đồng, tăng gấp 3,4 lần cùng kỳ và cao hơn 60% so với lợi nhuận cả năm trước. Đây là lần đầu tiên kể từ năm 2013, lợi nhuận của Eximbank bứt lên được con số nghìn tỷ đồng chỉ trong nửa năm.
HĐQT Eximbank đặt mục tiêu tổng tài sản năm 2022 đạt 179.000 tỷ đồng, tăng 7,8% so với cùng kỳ. Đáng chú ý, Eximbank đề ra mục tiêu lợi nhuận trước thuế năm 2022 ở mức 2.500 tỷ đồng, tăng 127% so với năm 2021. Nếu hoàn thành, đây sẽ là mức lợi nhuận lớn nhất từ năm 2012 đến nay của nhà băng này.
Kinh doanh khởi sắc, năm nay, cổ đông Eximbank sẽ được chia cổ tức sau 8 năm chờ đợi. HĐQT Eximbank mới đây đã thông qua nghị quyết chia cổ tức bằng cổ phiếu tỷ lệ 20% từ nguồn lợi nhuận sau thuế 2017-2021.
Eximbank mới đón nhận tin vui được tăng vốn điều lệ thêm tối đa 2.459 tỷ đồng từ nguồn lợi nhuận chưa phân phối theo phương án tăng vốn điều lệ. Sau khi hoàn tất việc phát hành cổ phiếu chia cổ tức, vốn điều lệ của Eximbank dự kiến tăng từ mức 12.355 tỷ đồng lên 14.814 tỷ đồng. Đây là lần đầu tiên Eximbank tăng vốn trong vòng một thập kỷ qua.
Trở lại sau 1 thập kỷ, thị trường đã khác trước, đối thủ lớn mạnh hơn nhiều lần và giấc mơ tìm lại chính mình của Eximbank còn nhiều gian nan.
(VNF) - Sự bùng nổ về công nghệ khiến hoạt động rửa tiền ngày càng tinh vi, khó lường. Các tổ chức tài chính cũng đầu tư mạnh mẽ vào công nghệ để nhận diện và ngăn chặn tội phạm lợi dụng hệ thống ngân hàng làm kênh rửa tiền.
(VNF) - Mới đây, BIDV đã phát đi thông báo tìm người mua khoản nợ xấu của Công ty cổ phần Vận tải biển và bất động sản Việt Hải – Chủ đầu tư Sân golf Mê Linh - với giá khởi điểm hơn 3.098 tỷ đồng.
(VNF) - PGS. TS Nguyễn Hữu Huân, Trưởng bộ môn Thị trường tài chính, Khoa Ngân hàng, Trường Đại học Kinh tế TP. Hồ Chí Minh (UEH) khẳng định, việc bơm từ 2,5 đến 3 triệu tỷ đồng ra nền kinh tế sẽ
giúp hỗ trợ và tạo động lực lớn cho tăng trưởng. Tuy nhiên, đây không hẳn là cách duy nhất để đạt
được tăng trưởng cao và hiện việc bơm vốn sẽ gặp rào cản rất lớn đó chính là bức tường tỷ giá.
(VNF) - Giữa guồng quay của cuộc sống hiện đại, giữa những áp lực công việc và những thử thách không lường trước, có những câu chuyện lặng lẽ nhưng đầy ấm áp, có những bàn tay chìa ra đúng lúc, có những tấm lòng rộng mở để đồng hành, san sẻ. Tại Ngân hàng TMCP Sài Gòn – Hà Nội (SHB), những điều tử tế ấy vẫn luôn hiện hữu, vẫn âm thầm chạm đến trái tim của biết bao con người.
(VNF) - Mùa đại hội đồng cổ đông (ĐHĐCĐ) năm nay, nhiều ngân hàng đẩy mạnh việc tăng vốn nhằm giúp gia tăng nguồn lực nội tại và tạo tiền đề cho sự phát triển bền vững trong bối cảnh nền kinh tế đầy biến động.
(VNF) - Nhiều thương vụ chuyển giao ngân hàng bắt buộc đã hoàn tất thủ tục và bước vào vận hành theo mô hình mới. Trong quá trình tái cơ cấu nhiều thách thức, hướng đến ngân hàng số là con đường được nhiều ngân hàng lựa chọn.
(VNF) - Thời gian gần đây, nhiều ngân hàng đồng loạt công bố kế hoạch tổ chức Đại hội đồng cổ đông năm 2025 và hé lộ những định hướng chiến lược quan trọng cho năm nay. Mặc dù có sự khác biệt trong kế hoạch kinh doanh của các ngân hàng, song nhìn chung, tăng vốn điều lệ, kiểm soát nợ xấu và đẩy mạnh số hóa là ba trong số những trọng tâm trong chiến lược của các ngân hàng năm nay.
(VNF) - NHNN lần đầu tiên tăng giá bán USD vượt 26.000 đồng. Nhiều ngân hàng tự tin lên kế hoạch lợi nhuận tỷ USD năm 2025. Đó là những thông tin đáng chú ý trong lĩnh vực ngân hàng tuần qua.
(VNF) - Bài toán khó tiếp cận vốn tín dụng của khối doanh nghiệp tư nhân, đặc biệt là các doanh nghiệp SME cần được nhìn nhận từ nhiều góc độ. Nhưng lời giải không thể chỉ trông chờ vào phía ngân hàng, bởi “một bàn tay không thể vỗ thành tiếng”.
(VNF) - Nhiều ngân hàng tự động khóa thẻ hoặc đóng tài khoản nếu không phát sinh giao dịch trong 6-18 tháng khi số dư về 0 nhằm xóa bỏ tài khoản rác, tài khoản không chính chủ.
(VNF) - Hành trình thiện nguyện của CBNV Ngân hàng TMCP Đông Nam Á (SeABank, HoSE: SSB) năm 2025 được mở đầu bằng hoạt động thường niên Xuân Yêu thương với chủ đề “Lan tỏa nụ cười” hướng tới những hoàn cảnh yếu thế trong xã hội: trẻ em mồ côi, nạn nhân bị nhiễm chất độc màu da cam, những em nhỏ mất cha mẹ do dịch bệnh Covid-19, những cụ già neo đơn không nơi nương tựa hay nữ bệnh nhân mắc bệnh hiểm nghèo tại 29 tỉnh, thành trên cả nước….
(VNF) - Ngày 21/3/2025, tại Hải Phòng, NHNN Việt Nam đã tổ chức Công bố Quyết định và ra mắt NHNN Khu vực 6 và Hội nghị “Đẩy mạnh tín dụng ngân hàng nhằm góp phần tăng trưởng kinh tế Khu vực 6”.
(VNF) - Tính đến cuối 2024, dư nợ tín dụng đối với các doanh nghiệp tư nhân tại các tổ chức tín dụng đạt khoảng 6,91 triệu tỷ đồng, chiếm khoảng 44% dư nợ tín dụng nền kinh tế. Có ngân hàng dành 80% dư nợ tín dụng cho khu vực kinh tế tư nhân.
(VNF) - Ông Đỗ Anh Tú từ nhiệm thành viên HĐQT tại TPBank và TPS theo nguyện vọng cá nhân và cam kết không can thiệp, không có bất kỳ khiếu nại, khiếu kiện nào liên quan đến các nội dung này.
(VNF) - Với những tín hiệu điều hành gần đây của Ngân hàng Nhà nước, ông Trần Ngọc Báu, CEO Công ty Dữ liệu Kinh tế Tài chính WiGroup nhận định: Nhà điều hành đang mong muốn đưa lãi suất liên ngân hàng về vùng rất thấp, hoặc có thể sẽ cho lãi suất liên ngân hàng chạy trong biên độ lớn hơn 0 - 4%
(VNF) - Với lợi thế hệ sinh thái ngân hàng số hiện đại, đội ngũ chuyên trách am hiểu ngôn ngữ và văn hóa, cùng các chính sách ưu đãi hấp dẫn, VietinBank đang khẳng định vị thế là đối tác tài chính tin cậy, đồng hành cùng doanh nghiệp Hoa ngữ trong hành trình phát triển tại Việt Nam.
(VNF) - Ngoại trừ Vietcombank với trên 50% vốn do Nhà nước sở hữu, ba ngân hàng còn lại là VPBank, MB và HDBank đều thuộc diện được nới trần room ngoại lên 49% theo Nghị định 69/2025.
(VNF) - Theo Nghị định số 69/2025/NĐ-CP sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định số 01/2014/NĐ-CP ngày 3/1/2014, tổng mức sở hữu cổ phần của các nhà đầu tư nước ngoài tại ngân hàng thương mại nhận chuyển giao bắt buộc được vượt 30% nhưng không vượt quá 49% vốn điều lệ của ngân hàng đó.
(VNF) - Mặc dù NHNN không công khai xếp hạng từng ngân hàng song nếu xét theo bảng xếp hạng CAMEL của Chứng khoán Yuanta, Techcombank, Vietcombank, MB, ACB và VietinBank sẽ là những ngân hàng có khả năng được cấp room tín dụng cao hơn so với những ngân hàng còn lại.
(VNF) - Phó Thống đốc Đoàn Thái Sơn cho biết, NHNN sẽ sớm trình Chính phủ văn bản về việc nâng hạn mức cho vay không cần tài sản đảm bảo từ 100 triệu lên 300 triệu đồng cũng như hoàn thiện dự thảo luật hóa Nghị định 42 về xử lý nợ xấu.
(VNF) - Khoảng cách ngày càng lớn giữa tăng trưởng tín dụng và huy động vốn đang tạo áp lực đáng kể lên thanh khoản của các ngân hàng. Bước sang năm 2025, nhu cầu tín dụng tăng, trong khi Ngân hàng Nhà nước (NHNN) tiếp tục theo đuổi chính sách hạ lãi suất. Trước bài toán cân đối nguồn vốn, các ngân hàng không thể chỉ dựa vào lãi suất để thu hút tiền gửi mà buộc phải xoay sở, tìm đến những kênh huy động mới nhằm duy trì thanh khoản.
(VNF) - Thống đốc NHNN cho hay, tính đến ngày 17/3/2025, đã có hơn 103 triệu lượt hồ sơ khách hàng của các ngân hàng được đối chiếu sinh trắc học qua căn cước công dân gắn chip hoặc ứng dụng VNeID.
(VNF) - Sự bùng nổ về công nghệ khiến hoạt động rửa tiền ngày càng tinh vi, khó lường. Các tổ chức tài chính cũng đầu tư mạnh mẽ vào công nghệ để nhận diện và ngăn chặn tội phạm lợi dụng hệ thống ngân hàng làm kênh rửa tiền.
(VNF) - Dự án Khu đô thị xanh Dragon City-Park đã thực hiện nghĩa vụ tài chính theo hợp đồng chuyển nhượng nhưng chưa được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất khiến khách hàng của dự án nhiều năm qua gặp khó khăn.