Thế giới có thể mất 600 tỷ USD vì chiến tranh thương mại Mỹ Trung
Hà Thu -
28/05/2019 23:52 (GMT+7)
Toàn cầu sẽ phải trả cái giá rất đắt nếu Mỹ - Trung Quốc áp thuế lên toàn bộ hàng hóa của nhau, khiến thị trường chứng khoán hai nước lao dốc.
Thế giới có thể mất 600 tỷ USD vì chiến tranh thương mại Mỹ Trung
Cuộc chiến thương mại giữa Mỹ và Trung Quốc đã bước sang giai đoạn nguy hiểm mới. Hai nước đều đã thông báo nâng thuế nhập khẩu với hàng hóa của nhau và đe dọa áp thêm thuế mới.
Trên lý thuyết, tình hình này vẫn có thể được giải quyết nhanh chóng, khi Tổng thống Mỹ Donald Trump và Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình dự kiến gặp nhau tại Hội nghị G20 tháng tới. Nhưng hiện tại, khả năng cao hơn cả là cuộc chiến thương mại sẽ còn kéo dài, ngày càng phức tạp và tốn kém.
Trên Bloomberg, hai nhà kinh tế học - Dan Hanson và Tom Orlik đã nghiên cứu các kịch bản chính về diễn biến cuộc chiến này. Kết luận nổi bật nhất của họ là nếu Mỹ - Trung Quốc đánh thuế toàn bộ hàng hóa của nhau và khiến thị trường lao dốc, GDP toàn cầu sẽ mất 600 tỷ USD năm 2021 – năm bị tác động đỉnh điểm.
Kịch bản 1: Mức thuế hiện tại
Ngày 10/5, Mỹ nâng thuế với 200 tỷ USD hàng Trung Quốc từ 10% lên 25%. Trung Quốc cũng trả đũa bằng thông báo nâng thuế từ ngày 1/6 với gần 60 tỷ USD hàng Mỹ, lên tối đa 25%. Đến năm 2021, mô hình của Hanson và Orlik cho thấy GDP Mỹ và Trung Quốc sẽ giảm lần lượt 0,5% và 0,2% so với kịch bản không có chiến tranh thương mại. GDP toàn cầu cũng sẽ đi xuống.
Mức giảm GDP của Trung Quốc (trái), Mỹ (phải) và toàn cầu (dưới) theo kịch bản 1
Kịch bản 2: Áp thuế 25% với toàn bộ hàng hóa của nhau
Mỹ đã đe dọa áp thuế 25% với toàn bộ hàng nhập khẩu Trung Quốc nếu hai nước không đạt được một thỏa thuận. Tuy vậy, lời đe dọa này dường như không mấy tác dụng. Trung Quốc đã tuyên bố rõ quan điểm trong một chương trình truyền hình, rằng: "Nếu anh muốn nói chuyện, chúng tôi luôn sẵn sàng. Nếu anh muốn chiến tranh, chúng tôi sẽ chiến đấu đến cùng".
Với kịch bản này, GDP Trung Quốc sẽ mất 0,8%, Mỹ mất 0,5% và toàn cầu mất 0,5% giữa năm 2021.
Mức giảm GDP của Trung Quốc (trái), Mỹ (phải) và toàn cầu (dưới) theo kịch bản 2
Kịch bản 3: Thị trường chịu cú sốc vì nâng thuế
Các thị trường tài chính vốn đã chao đảo mỗi khi có tin tức mới về chiến tranh thương mại. Thị trường Trung Quốc chịu tác động đặc biệt nghiêm trọng, với mức biến động ngày rất lớn.
Dù vậy, nếu tính chung từ đầu năm, chứng khoán Trung Quốc và Mỹ đều đang tăng, cho thấy nhà đầu tư vẫn đang đặt cược khả năng đạt thỏa thuận. Vì thế, nếu mọi việc không như ý và các công ty lớn như Apple bị áp thuế, thị trường sẽ có đợt điều chỉnh mạnh.
So với kịch bản 2, Hanson và Orlik cộng thêm vào kịch bản này mức giảm 10% của thị trường chứng khoán, trong trường hợp tất cả hàng hóa hai nước bị đánh thuế nhập khẩu 25%. Khi đó, GDP Mỹ, Trung Quốc và toàn cầu sẽ mất lần lượt 0,9%, 0,7% và 0,6% (tương đương 600 tỷ USD) năm 2021.
Trong trường hợp này, biến động trên thị trường chứng khoán là yếu tố kéo tụt cả tiêu dùng và đầu tư, khiến ảnh hưởng càng lớn.
Mức giảm GDP của Trung Quốc (trái), Mỹ (phải) và toàn cầu (dưới) theo kịch bản 3
Nghiên cứu kết luận: dù kịch bản nào xảy ra, hậu quả cũng sẽ không chỉ giới hạn tại Mỹ và Trung Quốc. Vì vậy, nhà kinh tế học Maeva Cousin đã sử dụng dữ liệu từ Tổ chức Hợp tác và Phát triển Kinh tế (OECD) để đánh giá nước chịu thiệt hại nặng nhất.
Theo đó, nếu xuất khẩu của Trung Quốc sang Mỹ giảm, các nền kinh tế chịu đòn lớn nhất là Đài Loan (Trung Quốc), Hàn Quốc và Malaysia. Đây là các nước nằm trong chuỗi cung ứng ở châu Á.
Khoảng 1,6% GDP Đài Loan phụ thuộc vào hàng xuất khẩu của Trung Quốc sang Mỹ, lớn nhất là máy tính và đồ điện tử. Với Hàn Quốc và Malaysia, con số này lần lượt là 0,8% và 0,7%. Các ngành chịu trận cũng tương tự.
Ở chiều ngược lại, nếu hàng xuất khẩu từ Mỹ sang Trung Quốc giảm, Canada và Mexico là các quốc gia chịu thiệt hại lớn nhất. Tuy vậy, mức độ ảnh hưởng nhỏ hơn nhiều so với các nước châu Á ở trên.
Chiến tranh thương mại leo thang cũng sẽ có tác động lên thị trường hối đoái, qua nhiều kênh. Đó là sự thay đổi về dòng chảy thương mại cũng như dự báo tăng trưởng và chính sách tiền tệ.
Nhà kinh tế học David Powell đã kết hợp dữ liệu của OECD với các mô hình tính toán để chỉ ra những tiền tệ bị ảnh hưởng mạnh nhất. Theo đó, NDT được dự báo biến động lớn nhất, theo sau là baht Thái và đôla Canada.
Chiến tranh thương mại Mỹ - Trung nổ ra từ tháng 7/2018 với việc Mỹ áp thuế nhập khẩu lên 34 tỷ USD hàng Trung Quốc, cáo buộc nước này vi phạm quyền sở hữu trí tuệ và có các hoạt động thương mại không công bằng. Qua nhiều vòng, Mỹ đã áp thuế lên tổng cộng 250 tỷ USD hàng Trung Quốc và Trung Quốc trả đũa với 110 tỷ USD.
Đầu tháng 5, sau một thời gian hai bên "đình chiến" và đi đến đàm phán, Mỹ đột ngột nâng thuế với 200 tỷ USD hàng Trung Quốc vì cho rằng Bắc Kinh đã thay đổi các cam kết. Sau đó, Trung Quốc cũng trả đũa bằng việc nâng thuế với phần lớn trong nhóm 60 tỷ USD hàng Mỹ đã chịu thuế từ năm ngoái. Căng thẳng hiện tiếp tục lên cao khi Mỹ đưa Huawei vào danh sách "đen", cấm mua các bộ phận và linh kiện từ Mỹ.
(VNF) - Các nhà khoa học Trung Quốc vừa công bố một con chip điện toán quang học có hiệu năng vượt trội hơn phần cứng trí tuệ nhân tạo (AI) hàng đầu của Nvidia hơn 100 lần về cả tốc độ xử lý lẫn hiệu quả năng lượng, đặc biệt trong các tác vụ AI tạo sinh như tổng hợp hình ảnh và sản xuất video.
(VNF) - Đằng sau danh xưng cổ phiếu có hiệu suất tốt nhất thế giới là một bài học đắt giá cho những nhà đầu tư chạy theo lợi nhuận “nóng” từ làn sóng AI.
(VNF) - Mỹ tiếp tục phê duyệt gói bán vũ khí kỷ lục cho Đài Loan trị giá 11,1 tỷ USD, bao gồm nhiều khí tài tấn công chủ lực. Động thái được xem là thách thức trực diện “lằn ranh đỏ” của Trung Quốc và có nguy cơ thổi bùng căng thẳng giữa hai nền kinh tế lớn nhất thế giới.
(VNF) - Tổng thống Mỹ Donald Trump tự hào tuyên bố khoản đầu tư kỷ lục 18 nghìn tỷ USD đang đổ vào nước Mỹ. “Chỉ trong vài tháng, nền kinh tế của chúng ta đã đi từ trạng thái tệ nhất lên tốt nhất”, ông Trump phát biểu.
(VNF) - Khi nhà phát triển bất động sản China Vanke bước vào cuộc họp mang tính sống còn với các chủ sở hữu trái phiếu vào ngày 18/12, giới đầu tư đang chuẩn bị tinh thần cho những biến động tiếp theo của lĩnh vực bất động sản Trung Quốc. Đáng chú ý, cho đến nay vẫn chưa có bất kỳ dấu hiệu nào cho thấy nhà nước sẽ can thiệp bằng các gói cứu trợ.
(VNF) - Một số lượng kỷ lục những người trẻ Trung Quốc có trình độ học vấn cao đang đổ xô vào các công việc nhà nước để tìm kiếm sự ổn định. Xu hướng này diễn ra trong bối cảnh nền kinh tế Trung Quốc đối mặt nhiều khó khăn, làm suy giảm triển vọng việc làm trong khu vực tư nhân.
(VNF) - Trong một thế giới nơi tốc độ ngày càng trở thành thước đo của tiến bộ, Trung Quốc đang nỗ lực phá vỡ những giới hạn của ngành giao thông vận tải với một phương tiện có thể khiến cả máy bay phản lực cũng không “đua” kịp. Đó là T-Flight – một loại tàu điện từ (maglev) được thiết kế để đạt tốc độ lên tới 965 km/h, bỏ xa tốc độ bay hành trình trung bình của nhiều máy bay thương mại đường dài.
(VNF) - Cách bờ biển đông dân cư của Trung Quốc hàng trăm dặm, tại một khúc quanh gấp khúc của con sông hẻo lánh thuộc dãy Himalaya, một dự án cơ sở hạ tầng được xem là tham vọng nhất của Bắc Kinh đang dần thành hình.
(VNF) - Phiên giao dịch ngày 16/12 ghi nhận đồng rial của Iran rơi xuống mức thấp kỷ lục hơn 1,3 triệu rial đổi 1 USD. Diễn biến này không chỉ phản ánh một cú sốc tỷ giá mang tính thời điểm, mà còn cho thấy những rạn nứt sâu sắc trong nền kinh tế Iran sau nhiều năm chịu trừng phạt kéo dài.
(VNF) - Liên minh châu Âu (EU) đang đối mặt hàng loạt rào cản pháp lý và bất đồng chính trị khi cân nhắc tịch thu khối tài sản Nga bị phong tỏa để hỗ trợ Ukraine.
(VNF) - Ngày càng nhiều tỷ phú Trung Quốc âm thầm có hàng chục đứa con sinh ra tại Mỹ thông qua mang thai hộ. Hiện tượng này làm lộ rõ những khoảng trống pháp lý, sự dịch chuyển dòng tiền xuyên biên giới cùng các thách thức ngày càng lớn đối với chính sách quốc tịch và cơ chế giám sát của Mỹ.
(VNF) - Sau nhiều năm bị xem như phiên bản ít nổi bật hơn của vàng, bạc có màn tái xuất mạnh mẽ trong năm2025. Sự kết hợp của nguồn cung toàn cầu thắt chặt, nhu cầu công nghiệp bùng nổ, cùng sự tham gia của giới đầu tư qua ETF đang khiến bạc trở thành một trong những mặt hàng có tính cấu trúc thú vị nhất trên thị trường thế giới.
(VNF) - Việc SpaceX chuẩn bị phát hành cổ phiếu ra công chúng (IPO) đang trở thành cú hích lớn nhất đối với khối tài sản của Elon Musk, đưa ông chính thức trở thành người đầu tiên trên thế giới chạm mốc 600 tỷ USD tài sản ròng. Đây được xem là thương vụ IPO tiềm năng lớn nhất lịch sử, và là canh bạc mang tính bước ngoặt của thị trường vốn toàn cầu vào tương lai hạ tầng không gian.
Tập đoàn tài chính JPMorgan Chase đang tiến sâu hơn vào lĩnh vực tài sản số với việc triển khai quỹ thị trường tiền tệ token hóa dựa trên công nghệ chuỗi khối (blockchain).
Sự bùng nổ của stablecoin đặt ra thách thức đối với hệ thống giám sát tài chính toàn cầu khi bị khai thác để rửa tiền và giúp dòng tiền né tránh kiểm soát.
(VNF) - Ngân hàng trung ương Nga cho biết họ đang yêu cầu Euroclear bồi thường 230 tỷ USD, đồng thời Điện Kremlin đưa ra lời cảnh báo cứng rắn về việc sử dụng tài sản bị đóng băng của Nga để hỗ trợ Ukraine.
(VNF) - Doanh số bán lẻ của Trung Quốc tăng trưởng với tốc độ yếu nhất kể từ đại dịch Covid-19, trong khi đầu tư tiếp tục suy giảm, cho thấy những rủi ro ngày càng lớn đối với nền kinh tế sau nhiều tháng trì trệ.
(VNF) - Ngày càng nhiều phụ nữ trẻ ở Trung Quốc sẵn sàng chi từ 20 đến 50 nhân dân tệ (tương đương 3–7 USD) để được những người đàn ông gọi là “man mums” ôm trong vòng 5 phút, giúp giải tỏa căng thẳng và cảm giác cô đơn.
(VNF) - Than đá là trụ cột bảo đảm tăng trưởng, việc làm và ổn định xã hội của Trung Quốc trong nhiều thập kỷ. Tuy nhiên, khi Bắc Kinh thúc đẩy chuyển đổi năng lượng và giảm phát thải, việc loại bỏ than đá trở thành một bài toán tài chính – ngân sách phức tạp, ảnh hưởng đến hàng triệu việc làm, tài sản công và sự ổn định của nhiều địa phương phụ thuộc vào than.
(VNF) - Làn sóng phá sản doanh nghiệp lan rộng trong năm 2025, từ các tập đoàn hàng chục tỷ USD tại Mỹ và châu Âu đến hàng trăm nghìn doanh nghiệp rút lui khỏi thị trường ở các nền kinh tế mới nổi như Việt Nam. Điều đáng chú ý là không chỉ các doanh nghiệp nhỏ yếu, mà nhiều thương hiệu lâu đời, từng được xem là "quá lớn để sụp đổ", cũng không thoát khỏi vòng xoáy khủng hoảng.
(VNF) - CEO Nvidia Jensen Huang đã từng bước xoay chuyển lập trường của Nhà Trắng, mở đường cho việc xuất khẩu chip AI tiên tiến sang Trung Quốc. Động thái này phản ánh vai trò ngày càng lớn của Nvidia trong các tính toán chiến lược về công nghệ, thương mại và an ninh của Mỹ.
(VNF) - Sau khi Cục Dự trữ Liên bang (Fed) giảm lãi suất thêm 25 điểm vào tuần trước, sự chú ý của giới đầu tư và thị trường tài chính ngay lập tức chuyển sang việc lựa chọn Chủ tịch Fed tiếp theo. Báo cáo mới nhất từ Nhà Trắng cho thấy TT Trump đang cân nhắc hai ứng viên sáng giá là Kevin Hassett và Kevin Warsh.
(VNF) - Trong bối cảnh nhu cầu tiêu dùng suy yếu, các trung tâm thương mại ở Trung Quốc tìm cách thu hút khách bằng những “chiêu trò” gây tò mò như nhà vệ sinh có đàn piano hay bồn cầu bằng vàng. Câu hỏi đặt ra là liệu các biện pháp mang tính bề nổi này có thể giải quyết được tận gốc bài toán tiêu dùng hay không.
(VNF) - Các nhà khoa học Trung Quốc vừa công bố một con chip điện toán quang học có hiệu năng vượt trội hơn phần cứng trí tuệ nhân tạo (AI) hàng đầu của Nvidia hơn 100 lần về cả tốc độ xử lý lẫn hiệu quả năng lượng, đặc biệt trong các tác vụ AI tạo sinh như tổng hợp hình ảnh và sản xuất video.
(VNF) - Sau 5 tháng tạm ngưng hoạt động để nâng cấp, sửa chữa, sân bay Vinh sẽ khai thác trở lại vào ngày 19/12 với diện mạo mới và "điểm nhấn" công nghệ hiện đại giúp hành khách có trải nghiệm tốt hơn.