Thế giới tuần qua: Rúng động vụ lộ tài liệu mật của TT Biden

Tài liệu mật của Tổng thống Biden bị phát hiện 

Trong khi cuộc tranh cãi về số tài liệu mật được phát hiện tại dinh thụ Mar-a-Lago của cựu Tổng thống Donald Trump còn chưa ngã ngũ, thì tuần này, chính trường Mỹ lại tiếp tục xôn xao về những tài liệu mật được tìm thấy tại văn phòng làm việc cũ và nhà riêng của Tổng thống Mỹ đương nhiệm Joe Biden.

Theo Reuters, thay vì được Cơ quan Lưu trữ Quốc gia lưu trữ theo quy định liên bang, một số tài liệu mật từ thời kỳ ông Biden giữ chức Phó Tổng thống đã được tìm thấy tại nhà riêng và văn phòng riêng của ông trong tuần này.

Theo truyền thông, tài liệu mật đã được tìm thấy từ tháng 11/2022 tại văn phòng cá nhân này của ông Biden nằm trong Trung tâm Ngoại giao và Tiếp cận Toàn cầu, thuộc Đại học Pennsylvania, nhưng mới được công bố vào đầu tuần này. Số tài liệu này được soạn thảo trong nhiệm kỳ Tổng thống Barack Obama, thời điểm ông Biden giữ chức Phó Tổng thống.

Giai đoạn ông Biden sử dụng phòng làm việc này cũng là thời kỳ ông bị hạn chế tiếp cận thông tin an ninh quốc gia vì đã hết nhiệm kỳ phó tổng thống, không còn là quan chức cấp cao của chính phủ Mỹ.

Sau đó, đến ngày 14/1, cơ quan chức năng tiếp tục tìm thấy thêm các trang văn kiện và tài liệu mật tại nhà riêng của Tổng thống ở Wilmington, bang Delaware.

Thông tin về các tài liệu mật của ông Biden xuất hiện khoảng 5 tháng sau khi đặc vụ FBI phát hiện hơn 100 tài liệu mật, trong đó có một số tài liệu được đánh dấu tối mật, tại dinh thự Mar-a-Lago cua ông Donald Trump.

Vụ rò rỉ tài liệu mật liên quan đến Tổng thống Biden tạo sức ép chính trị và dư luận ngày một lớn. Bộ trưởng Tư pháp Merrick Garland đã quyết định chỉ định Robert Hur, một quan chức do chính quyền Trump bổ nhiệm, làm công tố viên đặc biệt điều tra sự việc.

Tuy nhiên, hết tiết lộ này đến tiết lộ khác về các giấy tờ nhạy cảm đã khiến con đường chính trị của ông Biden trở nên bấp bênh, đặc biệt khi ông mới tuyên bố sẽ tiếp tục tranh cử Tổng thống.

Rơi máy bay chở 72 người tại Nepal

Một chuyến bay của Yeti Airlines với 72 người trên khoang đã bị rơi ở Nepal vào Chủ nhật (15/1) chỉ vài giây trước khi hạ cánh đã trở thành thảm họa hàng không chết người mới nhất ở quốc gia trên dãy Himalaya.

Người phát ngôn của Yeti Airlines, ông Sudarshan Bartaula cho biết qua điện thoại rằng chiếc máy bay chở 68 hành khách và 4 thành viên phi hành đoàn. Ít nhất ba người đã được đưa đến bệnh viện. Có cả trẻ sơ sinh trên tàu bay.

Ông Bartaula cho biết chuyến bay đang trên đường đến Pokhara từ thủ đô Kathmandu và bị rơi “10 đến 20 giây trước khi hạ cánh”. Ông cho biết không có cuộc gọi cấp cứu nào từ buồng lái trước thảm họa, đồng thời cho biết thêm quân đội, lực lượng không quân và nhà chức trách sân bay đang hỗ trợ nhiệm vụ giải cứu.

Cơ quan Hàng không Dân dụng Nepal cho biết có 15 người nước ngoài trên máy bay bao gồm những người đến từ Ấn Độ, Pháp, Australia, Ireland, Nga và Hàn Quốc.

Ít nhất 40 người thiệt mạng, Reuters dẫn lời một quan chức hàng không cho biết. Ngoài ra, thời tiết hoàn toàn quang đãng khi chiếc máy bay ATR-72 hai động cơ gặp nạn, khiến nguyên nhân tai nạn càng trở nên đáng ngờ.

Pokhara, ở miền trung Nepal, là một thánh địa du lịch ven hồ nép mình bên dưới dãy núi Annapurna.

Đi máy bay nổi tiếng là rủi ro ở Nepal, quốc gia đẹp như tranh vẽ trên dãy Himalaya, nơi yêu thích của khách du lịch mạo hiểm, người hành hương và người leo núi. Vào tháng 5, một chiếc máy bay của Tara Air chở 22 người từ Pokhara đã bị rơi ở vùng núi, khiến tất cả những người trên máy bay thiệt mạng.

Mỹ sắp đạt giới hạn nợ

Bộ trưởng Tài chính Janet Yellen cho biết hôm thứ Sáu (13/1) rằng Mỹ có thể sẽ đạt giới hạn nợ theo luật định là 31.400 tỷ USD nghìn tỷ đô la vào ngày 19/1, buộc Bộ Tài chính phải đưa ra các biện pháp quản lý tiền mặt đặc biệt có khả năng ngăn chặn tình trạng vỡ nợ sớm vào tháng 6.

"Một khi đã đạt đến giới hạn, Bộ Tài chính sẽ cần bắt đầu thực hiện một số biện pháp đặc biệt nhất định để ngăn chặn việc Mỹ không thực hiện đúng các nghĩa vụ của mình", bà Yellen viết trong một lá thư gửi tân Chủ tịch Hạ viện Kevin McCarthy và các nhà lãnh đạo nghị viện khác.

Theo bà Yellen, Bộ Tài chính “hiện không thể” ước tính những biện pháp đặc biệt đó sẽ giúp Mỹ thực hiện các nghĩa vụ thanh toán của chính phủ trong bao lâu, nhưng tiền mặt và các biện pháp đặc biệt sẽ cạn kiệt trước đầu tháng 6.

Do đó, bà cảnh báo tâm Chủ tịch Hạ viện MCCarthy và các nhà lập pháp nhanh chóng nâng trần nợ, nhằm "bảo vệ toàn bộ niềm tin và uy tín của Mỹ".

“Việc không đáp ứng các nghĩa vụ của chính phủ sẽ gây ra tác hại không thể khắc phục đối với nền kinh tế Mỹ, sinh kế của tất cả người Mỹ và sự ổn định tài chính toàn cầu”, bà Yellen viết.

Người phát ngôn Nhà Trắng Karine Jean-Pierre nói với các phóng viên: "Điều này nên được thực hiện vô điều kiện. Sẽ không có cuộc đàm phán nào về vấn đề này. Đây là việc phải hoàn thành".

Tính đến thứ Tư (11/1), dữ liệu của Bộ Tài chính cho thấy nợ liên bang của Mỹ ở mức 78 tỷ USD, dưới mức giới hạn, với số dư tiền mặt hoạt động của Kho bạc là 346,4 tỷ USD. Bộ này vào thứ Năm (12/1) đã báo cáo mức thâm hụt 85 tỷ USD trong tháng 12 khi doanh thu giảm và chi tiêu tăng lên, đặc biệt là chi phí lãi vay.

Trung Quốc báo cáo gần 60.000 ca tử vong liên quan tới Covid trong vòng 1 tháng

Ngày 15/1, Uỷ ban Y tế Quốc gia Trung Quốc báo cáo tổng cộng có 59.938 trường hợp tử vong đã được báo cáo tại các bệnh viện trên cả nước từ ngày 8/12 - 12/1 liên quan tới Covid-19.
Trong số này, 5.503 ca tử vong do suy hô hấp và 54.435 ca tử vong do các bệnh khác nhưng nhiễm Covid-19.

Ủy ban y tế cho biết, độ tuổi trung bình của những người chết là 80,3 tuổi và hơn 90% trong số họ mắc các bệnh khác bao gồm bệnh tim mạch, khối u tiến triển và bệnh chuyển hóa.

Trung Quốc trước đây chỉ liệt kê những bệnh nhân Covid qua đời vì suy hô hấp là đã chết vì Covid. Sau ngày 8/12, nước này chỉ báo cáo có 37 trường hợp tử vong do các ca mắc Covid tại địa phương, theo số liệu được công bố trên trang web của Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh Trung Quốc (CDC), ngay cả khi đợt bùng phát đã tràn ngập các bệnh viện và lò hỏa táng trong bối cảnh số ca nhiễm Covid rõ ràng tăng cao tại các thành phố.

Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) và Mỹ đã cáo buộc Trung Quốc “mô tả không đầy đủ” về mức độ nghiêm trọng của đợt bùng phát hiện tại, trong khi các quan chức y tế hàng đầu toàn cầu cũng thúc giục Bắc Kinh chia sẻ thêm dữ liệu về sự lây lan bùng nổ của Covid ở Trung Quốc, nơi các báo cáo đã xuất hiện các bệnh viện và nhà tang lễ quá tải.

Ngày 14/1, tổng giám đốc WHO, Tiến sĩ Tedros Adhanom Ghebreyesus đã nói chuyện với Bộ trưởng Y tế Trung Quốc Ma Xiaowei về sự gia tăng dịch bệnh tại nước này. Do đó, các quan chức Trung Quốc đã chia sẻ thông tin bao gồm những con số mới nhất về các phòng khám ngoại trú, nhập viện, bệnh nhân cần điều trị khẩn cấp và chăm sóc đặc biệt cũng như số ca tử vong tại bệnh viện, WHO cho biết trong một tuyên bố.

“WHO đang phân tích thông tin này, bao gồm từ đầu tháng 12/2022 đến ngày 12/1/2023 để hiểu rõ hơn về tình hình dịch tễ học cũng như tác động của làn sóng này ở Trung Quốc”, WHO cho biết.

Tổ chức y tế cũng yêu cầu phân tích dữ liệu chi tiết hơn theo tỉnh theo thời gian và yêu cầu chính phủ Trung Quốc tiếp tục chia sẻ thêm các về tình hình dịch bệnh trong nước với cơ sở dữ liệu truy cập mở.

Nga bổ nhiệm chỉ huy mới cho chiến dịch tại Ukraine

Bộ trưởng Quốc phòng Nga Sergei Shoigu hôm 11/1 đã bổ nhiệm Tổng tham mưu trưởng Valery Gerasimov làm chỉ huy chung cho chiến dịch quân sự đặc biệt của Nga ở Ukraine, hiện đã bước sang tháng thứ 11.

Sự thay đổi này diễn ra chỉ chưa đầy 3 tháng sau khi Tướng Sergei Surovikin được bổ nhiệm làm người đứng đầu chiến dịch hồi tháng 10/2022. Giờ đây, ông Sergei sẽ là một trong 3 cấp phó của tân chỉ huy Valery.

Hai vị tướng khác cũng được bổ nhiệm làm cấp phó của ông Gerasimov trong chiến dịch quân sự đang diễn ra ở Ukraine. Một trong số họ là Tư lệnh Lục quân Nga, Tướng Oleg Salyukov. Là một sĩ quan dày dạn kinh nghiệm, ông từng là tiểu đoàn trưởng và chỉ huy trưởng Quân khu Viễn Đông trước khi trở thành phó tổng tham mưu trưởng và sau đó là chỉ huy lực lượng mặt đất.

Người còn lại là Thượng tướng Aleksey Kim, phó tổng tham mưu trưởng. Ông từng đứng đầu Học viện Vũ khí Liên hợp của Lực lượng Vũ trang Nga và được biết đến như một chuyên gia quân sự giàu kinh nghiệm. Ông cũng là một giáo sư và có học vị về khoa học quân sự.

“Các tướng được di chuyển, xáo trộn từ Mặt trận về Tổng hành dinh. Từ Trụ sở chính đến mặt trận,” nhà bình luận truyền hình Nga Sergey Markov cho biết hôm 11/1 trên Telegram.

Bộ Quốc phòng Nga cho biết sự thay đổi nhân sự đã được cân nhắc khi nhu cầu “nâng cấp chỉ huy tác chiến” có liên quan đến “quy mô gia tăng của các nhiệm vụ chiến đấu” và nhu cầu phối hợp chặt chẽ hơn giữa các dịch vụ và nhánh khác nhau của lực lượng vũ trang. Ngoài ra, động thái này cũng sẽ cải thiện hỗ trợ hậu cần và hiệu quả chỉ huy cho các lực lượng Nga ở Ukraine.

Một số nhà phân tích tin rằng động thái này cũng có thể là một nỗ lực của Bộ nhằm kiểm soát chặt chẽ chiến dịch trước một vài tháng quan trọng sắp tới, bởi phía quân đội Ukraine cho biết họ mong đợi một cuộc tấn công mới của Nga vào đầu mùa xuân.

Xem thêm >> Tăng mạnh đầu năm mới, Bitcoin lấy lại mốc 20.000 USD sau vụ FTX sụp đổ