Thị trường M&A tăng nhiệt: Loạt thương vụ tỷ USD gây chú ý

Loạt thương vụ M&A lớn trong tháng 8

Báo cáo của Grant Thornton Việt Nam cho hay, tổng giá trị M&A tại thị trường Việt Nam trong 8 tháng đầu năm 2025 đạt xấp xỉ 4,8 tỷ USD, tăng 21% so với cùng kỳ 2024. Quy mô thương vụ trung bình đạt 42 triệu USD, cao hơn 15% so với giai đoạn 2022-2023. Số lượng giao dịch tập trung nhiều nhất ở các ngành bất động sản công nghiệp, năng lượng sạch, công nghệ tài chính (fintech) và logistics.

Chỉ tính riêng trong tháng 8, có tới 18 thương vụ M&A với tổng giá trị ước đạt 2,23 tỷ USD. Dù số lượng thương vụ thấp hơn tháng 7 nhưng tổng giá trị lại tăng mạnh nhờ loạt thương vụ tái cấu trúc và chiến lược quy mô lớn.

Trong đó, nổi bật nhất là thương vụ VinFast Auto Ltd. thành lập một công ty con mới là Công ty CP Nghiên cứu và Phát triển Novatech để chuyển giao mảng nghiên cứu và phát triển (R&D) và bán 62% cổ phần cho tỷ phú Phạm Nhật Vượng, Chủ tịch HĐQT Vingroup (tập đoàn mẹ của VinFast).

Thương vụ này có giá trị khoảng 1,52 tỷ USD. Sau giao dịch, ông Vượng nắm 62,32% vốn điều lệ, VinFast giữ 37,64% nhưng vẫn nắm 99,9% quyền biểu quyết.

Bên cạnh thương vụ của VinFast, tháng 8 còn ghi nhận hai giao dịch chiến lược trong lĩnh vực công nghệ và sản xuất công nghiệp, mỗi thương vụ có giá trị trên 200 triệu USD. Điều này cho thấy sự quan tâm mạnh mẽ của các nhà đầu tư quốc tế vào các ngành trọng yếu của Việt Nam.

Cụ thể, trong lĩnh vực công nghệ, Appirits Inc., một công ty Nhật Bản, đã mua lại toàn bộ Công ty Cổ phần Bunbu với giá trị khoảng 241 triệu USD. Bunbu đang phát triển web, mobile và AI cho thị trường Nhật Bản, doanh thu 2024 đạt 105,5 triệu USD, lợi nhuận ròng 41 triệu USD.

Ở lĩnh vực sản xuất và công nghiệp, HD Korea Shipbuilding & Offshore Engineering (Hàn Quốc) đã thâu tóm 100% vốn tại Doosan Vina với giá trị khoảng 210 triệu USD. Theo Grant Thornton, HD Hyundai có kế hoạch biến Doosan Vina tại Quảng Ngãi thành trung tâm sản xuất cần cẩu cảng của khu vực, khẳng định Việt Nam là một mắt xích quan trọng trong chuỗi cung ứng toàn cầu.

Đáng chú ý, bất động sản vẫn duy trì sức nóng và dẫn đầu về số lượng giao dịch. Điều này cho thấy sự quan tâm của các nhà đầu tư vào tiềm năng phát triển hạ tầng và quỹ đất tại Việt Nam.

Trong tháng 8, tập đoàn SSG đã chi khoảng 507 tỷ đồng mua lại 11,92% cổ phần tại Seaprodex (SEA) từ Red Capital và Gelex. Thương vụ giúp SSG trở thành cổ đông lớn thứ hai, chỉ sau SCIC đang nắm giữ 63-64% vốn. Mục tiêu chính được cho là nhắm tới quỹ đất vàng mà Seaprodex sở hữu.

Tập đoàn Gelex, thông qua CTCP Hạ tầng Gelex, cũng thâu tóm toàn bộ phần vốn góp của Tasco tại dự án khu dân cư cao cấp Cần Giờ, TPHCM (29,83ha. Giao dịch này có tổng giá trị lên tới 619,4 tỷ đồng, cho thấy tham vọng mở rộng quỹ đất của Gelex trong mảng bất động sản cao cấp.

Còn Sun Group đã mua lại dự án Constrexim Complex tại Hà Nội và đổi tên thành Sun Feliza Suites. Thương vụ này có giá trị 195 triệu USD.

Ở mảng tài chính, Daiwa Securities (cổ đông lớn nhất của SSI) công bố kế hoạch mua thêm gần 16 triệu cổ phiếu thông qua phát hành riêng lẻ, nâng sở hữu từ 301 triệu cổ phiếu (15,25%) lên hơn 317 triệu đơn vị. Dự kiến, giao dịch này sẽ diễn ra từ 29/8 đến 26/9.

IFC cũng đang xem xét đầu tư tối đa 200 triệu USD vào trái phiếu bền vững 5 năm do VPBank phát hành, nhằm hỗ trợ các dự án khí hậu, tài chính SMEs và góp phần phát triển thị trường trái phiếu xanh tại Việt Nam.

Triển vọng của thị trường M&A Việt Nam

Báo cáo của Grant Thornton cho hay, các thương vụ M&A trong năng lượng tái tạo, logistics và công nghệ tài chính sẽ tiếp tục chiếm tỷ trọng lớn trong quý IV/2025.

"Các thương vụ quy mô lớn đang dần quay trở lại, cho thấy niềm tin của nhà đầu tư nước ngoài vào triển vọng trung, dài hạn của Việt Nam”, Grant Thornton nhận định.

Việc Việt Nam cam kết trung hòa carbon vào 2050 và đẩy mạnh cơ chế chuyển dịch năng lượng công bằng (JETP) đã kích thích dòng vốn ngoại vào lĩnh vực năng lượng sạch.

Ông Nguyễn Anh Tuấn, Chủ tịch Hiệp hội Doanh nghiệp Đầu tư nước ngoài (VAFIE) đánh giá các thương vụ trong lĩnh vực công nghiệp, công nghệ đang chuyển dịch theo hướng hợp tác chiến lược dài hạn, không chỉ đơn thuần là thâu tóm. Đây là tín hiệu tốt vì sẽ giúp Việt Nam tham gia sâu hơn vào chuỗi giá trị toàn cầu, nâng cao trình độ công nghệ và năng lực sản xuất.

Với sự đa dạng về lĩnh vực và quy mô cùng với các thương vụ chiến lược và tái cấu trúc lớn, thị trường M&A Việt Nam đã khẳng định vị thế là một điểm đến hấp dẫn với các nhà đầu tư nước ngoài.

Sự tham gia ngày càng sâu của các tập đoàn quốc tế cùng chiến lược tái cấu trúc của các doanh nghiệp nội địa cho thấy M&A không chỉ là kênh huy động vốn mà còn là động lực đổi mới mô hình tăng trưởng.

Ông Phạm Tấn Công, Chủ tịch Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) nhìn nhận M&A không chỉ mang vốn mà còn chuyển giao công nghệ, quản trị và mở rộng thị trường. Đây là cơ hội để doanh nghiệp Việt Nam nâng cao năng lực cạnh tranh, nhất là khi Việt Nam đang bước vào giai đoạn tăng trưởng xanh và kinh tế số.

Triển vọng của thị trường M&A Việt Nam từ nay đến cuối năm rất tích cực, với kỳ vọng bùng nổ thương vụ trong năng lượng tái tạo, logistics, fintech.

Dòng vốn đầu tư trực tiếp lẫn gián tiếp vẫn tiếp tục đổ vào thị trường Việt Nam, hứa hẹn một bức tranh M&A sôi động trong những tháng cuối năm trong cộng đồng doanh doanh nghiệp.

Tuy nhiên, thị trường M&A Việt Nam vẫn đối mặt rủi ro định giá cao, thủ tục pháp lý kéo dài và khó khăn trong xử lý tài sản công.

Theo các chuyên gia, nếu cải thiện được môi trường pháp lý, rút ngắn thời gian thẩm định, đồng thời bảo đảm hài hòa lợi ích giữa nhà đầu tư và Nhà nước, Việt Nam hoàn toàn có thể trở thành điểm đến M&A hàng đầu Đông Nam Á. Điều này sẽ giúp Việt Nam duy trì sức hút FDI và tận dụng được làn sóng dịch chuyển đầu tư khu vực.