Thuế bảo vệ môi trường: Công cụ tài chính để khắc phục tổn hại về môi trường
Minh Anh -
05/03/2018 19:30 (GMT+7)
Ông Nguyễn Văn Phụng, Vụ trưởng Vụ Quản lý thuế doanh nghiệp lớn, Tổng cục Thuế, cho rằng thuế bảo vệ môi trường (BVMT) là một trong những công cụ tài chính để xử lý, khắc phục những tổn hại về môi trường, thông qua chương trình chi tiêu của Chính phủ.
Ông Nguyễn Văn Phụng, Vụ trưởng Vụ Quản lý thuế doanh nghiệp lớn (Tổng cục Thuế).
- Ông nhận định thế nào về đề xuất mới đây của Bộ Tài chính tại dự thảo nghị quyết của Quốc hội về biểu thuế BVMT?
Thực tế tại Việt Nam những năm vừa qua cho thấy tăng trưởng kinh tế cao kèm theo đó là mức độ gây ô nhiễm môi trường rất nghiêm trọng, do nền kinh tế phát triển chủ yếu dựa vào khai thác tài nguyên thiên nhiên mà chưa dựa vào phát triển ứng dụng công nghệ cao.
Thu thuế BVMT là một trong những công cụ tài chính để bù đắp lại, khắc phục tổn hại về môi trường, thông qua chương trình chi tiêu của Chính phủ. Trong điều kiện khung còn mà giá cả chịu đựng được thì chúng ta phải tính đến việc tăng thuế. Với việc giảm thuế xuất nhập khẩu(XNK) xuống, cần phải tăng thuế trong nội địa lên, trong đó thuế BVMT là một trong những sắc thuế liên quan đến việc bảo đảm cân đối và cơ cấu lại ngân sách.
Bên cạnh đó, yêu cầu của việc BVMT, khí thải do xăng dầu gây ra không phải là vấn đề nhỏ.
Trong phạm vi của luật, việc tăng thuế BVMT của mặt hàng xăng dầu là được phép. Việc này liên quan đến chủ sử dụng các phương tiện, những người trực tiếp gây ảnh hưởng tới môi trường.
- Nhiều ý kiến lo lắng, việc điều chỉnh kịch khung đối với mặt hàng xăng gây áp lực lên mặt bằng giá, thưa ông?
Chúng ta phải nhìn nhận rằng, thuế BVMT là thuế gián thu, khi áp thuế cao thì đương nhiên là giá cả có biến động. Nhưng theo tôi sự biến động này là cần thiết, vì chúng ta phải tính toán tương quan về giá giữa các nước trong khu vực.
Hiện nay, giá bán lẻ xăng dầu ở Việt Nam cơ bản đang thấp hơn so với các nước có chung đường biên giới nói riêng và nhiều nước khác trong khu vực ASEAN và châu Á nói chung. Chúng ta lo an ninh năng lượng đất nước, nhưng không thể lo cho hàng xóm được. Cho nên nếu ta để giá quá thấp, sẽ "chảy máu" xăng dầu sang các nước khác. Trong khi đây là nguồn thu quan trọng và chúng ta không thể từ bỏ quyền lợi của mình được.
Vì vậy cần phải xem xét tương quan về giá để đảm bảo chúng ta không bị hao tổn nguồn lực khi phải bù lỗ cho các nước trong khu vực. Đây là lợi ích quốc gia chúng ta phải tính đến. Trong lợi ích quốc gia có lợi ích của Nhà nước và người dân.
Theo tôi, trước mắt việc tăng thuế giá xăng sẽ có biến động. Tuy nhiên, nếu có tăng giá xăng cũng không ảnh hưởng nhiều đến cơ cấu giá thành sản phẩm, bởi xăng dầu chỉ là một yếu tố trong nhiều yếu tố quyết định giá thành các sản phẩm, dịch vụ có liên quan. Nếu doanh nghiệp sử dụng phương tiện hợp lý thì sẽ không có đột biến.
- Thực tế, thuế BVMT thu được không đủ bù chi, vì theo thống kê của Bộ Tài chính số chi bình quân hàng năm cho BVMT luôn vượt quá số thu?
Nếu chỉ rõ "đồng nào mua mắm đồng nào mua tương" thì rất khó, vì ngân sách của chúng ta là ngân sách tập trung. Thu tập trung về một mối, chi tiêu theo chương trình của Chính phủ, được Quốc hội phê duyệt.
Cho nên có năm thu từ thuế BVMT ít nhưng chi nhiều, có năm chi nhiều nhưng không thu. Ví dụ hàng chục năm trước chúng ta không thu thuế BVMT, nhưng vì nhiệm vụ BVMT, chúng ta đã phải chi từ thời kỳ đó rồi.
Chính vì thế, nếu nói rằng trong 1 năm số thuế thu về phải đảm bảo chi cho năm đó, thì chưa hẳn đúng, mà phải xem xét theo chức năng, nhiệm vụ của Chính phủ, cũng như tính dài hạn của vấn đề sản xuất, xã hội và môi trường.
- Trong các buổi làm việc gần đây, Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc lưu ý ngành Tài chính phải tập trung cơ cấu lại nguồn thu, mở rộng các cơ sở thu thuế trong đó có thu nội địa. Đây có phải là bài toán ngành Tài chính buộc phải giải trong cân đối ngân sách, thưa ông?
Hiện nay, vấn đề cơ cấu lại nguồn thu ngân sách nhà nước (NSNN) đang được đặt lên hàng đầu theo hướng tăng nguồn thu nội địa và giảm số thu từ hoạt động XNK theo phạm vi quốc tế; theo nguyên tắc tổng số thuế không thay đổi đảm bảo chi tiêu toàn dân.
Thực tế trong giai đoạn 2011 - 2015, tỷ lệ huy động thu NSNN bình quân là 23,4% GDP (so với mục tiêu đề ra là 23 - 24% GDP); trong đó, động viên về thuế và phí đạt 21,6% GDP (thấp hơn mục tiêu đề ra là 22 - 23% GDP).
Nghị quyết về kế hoạch tài chính quốc gia 5 năm (2016 - 2020) bảo đảm tỷ lệ huy động vào NSNN không thấp hơn 23,5% GDP, trong đó từ thuế, phí, lệ phí khoảng 21% GDP; tỷ trọng thu nội địa bình quân khoảng 84 - 85%.
Đồng thời, đã xác định, tiếp tục sửa đổi, bổ sung chính sách thu, nâng dần tỷ lệ huy động GDP vào NSNN, bảo đảm tỷ trọng thu nội địa không thấp hơn mức quy định trên, phù hợp với sự phát triển của đất nước; bảo đảm tỷ trọng hợp lý giữa thuế trực thu và thuế gián thu; tăng tỷ trọng thu nội địa...
Những năm gần đây, khi chúng ta cắt giảm thuế XNK, giảm thuế suất thuế thu nhập doanh nghiệp để trợ giúp doanh nghiệp thì tỷ lệ động viên về thuế có nguy cơ không đảm bảo được mức đã đề ra. Cho nên, đó vẫn là định hướng lớn cho thời gian tới để đảm bảo cân đối ngân sách.
(VNF) - Ngày 27/11/2025, Công ty Cổ phần Chứng khoán OCBS (OCBS) đã tổ chức Đại hội đồng cổ đông bất thường thông qua phương án tăng vốn điều lệ lên 3.200 tỷ đồng. Đây là lần tăng vốn thứ hai của OCBS trong năm 2025, sau khi công ty hoàn tất nâng vốn từ 300 tỷ lên 1.200 tỷ vào tháng 7/2025. Với tổng mức tăng gấp hơn 10 lần chỉ trong thời gian ngắn, OCBS trở thành một trong những doanh nghiệp có tốc độ tăng vốn nhanh nhất thị trường.
(VNF) - Bước sang năm 2026, cộng đồng doanh nghiệp Việt Nam đang chứng kiến một giai đoạn chưa từng có khi thuế, chi phí và áp lực thị trường ngày càng tăng mạnh, khiến biên lợi nhuận thu hẹp. Nhiều mô hình truyền thống không còn phát huy hiệu quả, một xu hướng mới đang nở rộ và được xem như “lối thoát” đáng tin cậy: kinh doanh theo mô hình Affiliate.
(VNF) - Theo Thuế Hà Nội, thành phố đang dẫn đầu cả nước trong chuyển đổi mô hình quản lý thuế đối với hộ kinh doanh, chuẩn hoá dữ liệu tổ chức, cá nhân kinh doanh thương mại điện tử.
(VNF) - Ngày Truyền thống ngành Chứng khoán Việt Nam, thị trường ghi dấu một dấu mốc quan trọng khi lần đầu tiên có doanh nghiệp cán mốc vốn hoá 1 triệu tỷ đồng.
(VNF) - Để đảm bảo người nộp thuế dễ dàng tuân thủ nghĩa vụ, tiết giảm chi phí xã hội, đại diện Trọng Tín Tax kiến nghị, người bán hàng online trên sàn TMĐT chỉ cần lập hoá đơn tổng hợp theo kỳ thay vì từng lần bán hàng.
(VNF) - Cổ phiếu KSV có nguy cơ bị huỷ niêm yết do Vimico chưa đáp ứng đủ điều kiện về cơ cấu cổ đông của công ty đại chúng. Cơ cấu quá cô đặc cũng là nguyên nhân dẫn đến những pha "tăng sốc", giảm sâu" của cổ phiếu thời gian vừa qua.
(VNF) - Cổ phiếu GTD của Giầy Thượng Đình đã tăng trần 8 phiên liên tiếp, ghi nhận đà tăng gấp 2,9 lần kể từ khi có thông tin thoái vốn của UBND TP. Hà Nội.
(VNF) - Vụ việc chị Nguyễn Thị Thu Th. ở Quảng Trị chuyển nhầm gần 500 triệu đồng vào tài khoản một người quen nhưng nhiều lần yêu cầu vẫn không được hoàn trả đang thu hút sự chú ý. Dù cơ quan công an đã vào cuộc, người nhận tiền vẫn né tránh làm việc, đặt ra nhiều vấn đề pháp lý liên quan quyền sở hữu và trách nhiệm hoàn trả tài sản.
(VNF) - Những thay đổi về thuế năm 2026 cùng sự biến động của thị trường đang tạo nên áp lực lớn cho cả hộ kinh doanh nhỏ và người làm thuê. Nhưng nhìn từ góc độ kinh tế – vận hành – con người, nhiều chuyên gia nhấn mạnh, đây không chỉ là giai đoạn khó khăn mà còn là thời điểm để trưởng thành trong cách làm ăn.
(VNF) - Trước những vướng mắc, bất cập về chính sách thuế giá trị gia tăng (GTGT), đặc biệt lĩnh vực nông nghiệp, Bộ Tài chính đã đề xuất cách tháo gỡ “điểm nghẽn” trong việc hoàn loại thuế này.
(VNF) - Mức phạt đối với hành vi lập hồ sơ đăng ký chào bán, phát hành có thông tin sai lệch theo Nghị định 306 được nâng lên 500–600 triệu đồng, tăng đáng kể so với khung 400–500 triệu đồng quy định tại Nghị định 156.
(VNF) - Là doanh nghiệp phát hành trái phiếu chưa từng trễ hạn thanh toán và đang đưa ra mức lãi suất lên tới 10%/năm, F88 hiện được đánh giá sở hữu dòng trái phiếu đại chúng khá hấp dẫn, hứa hẹn thu hút sự quan tâm của nhiều nhà đầu tư nhờ tính ổn định và mức sinh lời cạnh tranh.
(VNF) - Kế hoạch cấm xe máy chạy xăng theo giờ trong Vành đai 1 Hà Nội từ 2026 tạo ra áp lực đối với doanh số xe 2 bánh của Honda - "gà đẻ trứng vàng" của VEAM.
(VNF) - Ông Vũ Đăng Linh, Tổng giám đốc Công ty Cổ phần Đầu tư Thế Giới Di Động (HoSE: MWG) đã nhấn mạnh việc tập đoàn đang đẩy nhanh quá trình tái cấu trúc hệ sinh thái nhằm chuẩn bị cho kế hoạch IPO độc lập các chuỗi kinh doanh trong những năm tới.
(VNF) - Cổ phiếu MSB tăng kịch trần với thanh khoản đột biến sau thông tin về thương vụ đấu giá của VNPT. Tập đoàn này sẽ thoái toàn bộ cổ phần MSB với giá khởi điểm 18.239 đồng/cp.
(VNF) - UBCKNN chỉ ra hàng loạt “lỗ hổng” trong nghiệp vụ và kiểm toán nội bộ của các công ty chứng khoán và vấn đề minh bạch thông tin trái phiếu tại các doanh nghiệp bất động sản.
(VNF) - Cơ quan thuế đã triển khai 3 chuyên đề trọng điểm nhằm chống thất thu thuế, gian lận hoàn thuế giá trị gia tăng (GTGT), nhất là đối với lĩnh vực kinh doanh vàng.
(VNF) - Các quỹ đầu tư giúp chuyển hóa dòng tiết kiệm của người dân sang đầu tư một cách chuyên nghiệp, giảm rủi ro cho từng cá nhân, đồng thời nâng tính thanh khoản và hiệu quả vận hành của thị trường.
(VNF) - Ông Lê Hải Đoàn - Chủ tịch HIPT tiếp tục đăng ký mua thêm gần 5,5 triệu cổ phiếu VNS. Động thái này diễn ra trong bối cảnh ông Đoàn liên tục nâng tỷ lệ sở hữu tại Vinasun hơn một năm qua, từng bước củng cố vị thế trong cơ cấu cổ đông của hãng taxi này.
(VNF) - Ngày 27/11/2025, Công ty Cổ phần Chứng khoán OCBS (OCBS) đã tổ chức Đại hội đồng cổ đông bất thường thông qua phương án tăng vốn điều lệ lên 3.200 tỷ đồng. Đây là lần tăng vốn thứ hai của OCBS trong năm 2025, sau khi công ty hoàn tất nâng vốn từ 300 tỷ lên 1.200 tỷ vào tháng 7/2025. Với tổng mức tăng gấp hơn 10 lần chỉ trong thời gian ngắn, OCBS trở thành một trong những doanh nghiệp có tốc độ tăng vốn nhanh nhất thị trường.
(VNF) - Gần 3ha đất nông nghiệp của Tân Á Đại Thành ở quận Hoàng Mai cũ (Hà Nội) được chuyển đổi mục đích sử dụng để thực hiện tổ hợp nhà ở, văn phòng.
