Tín dụng suy giảm: Bế tắc đầu tư hay hậu quả tăng trưởng kỹ thuật?
Mỹ Dung -
14/03/2024 00:35 (GMT+7)
(VNF) - Chuyên gia về ngân hàng đặt vấn đề: “Tăng trưởng tín dụng giảm, có hay không nguyên nhân là do mấy tháng cuối năm, ngân hàng đẩy tín dụng ảo nên đầu năm trả lại. Câu chuyện này năm nào cũng xảy ra chỉ là ít hay nhiều mà thôi”
Ảnh minh hoạ
Tính đến cuối tháng 1/2024, tín dụng toàn hệ thống giảm 0,6% so với cuối năm 2023 trong bối cảnh tăng trưởng tín dụng toàn nền kinh tế cuối năm 2023 tăng 13,71% so với cuối năm 2022. Điểm đáng chú ý, tín dụng đã bật tăng mạnh trong những tuần cuối năm 2023 khi chỉ riêng trong tháng 12, dư nợ tín dụng toàn nền kinh tế đã tăng 4,56 điểm phần trăm (tương đương hơn 540.000 tỷ đồng), chiếm 1/3 tổng mức tăng thêm của cả năm 2023.
Khoảng 81.000 tỷ đồng “đóng băng”
Bà Hà Thu Giang - Vụ trưởng Vụ Tín dụng các ngành kinh tế, NHNN cho biết, tính đến cuối tháng 1/2024, tăng trưởng tín dụng đã giảm 0,6% so với cùng kỳ. Theo đó, ước tính đã giảm khoảng 81 nghìn tỷ đồng vào nền kinh tế. Điều này cũng được phản ánh phần nào qua số liệu mà các ngân hàng công bố như đến hết 31/01/2024, tín dụng cuối kỳ của Vietcombank đạt gần 1,24 triệu tỷ đồng, giảm 2,3%, tương đương quy mô giảm khoảng 30 nghìn tỷ đồng so với cuối năm 2023. Hay như tổng dư nợ toàn hệ thống BIDV tính đến 31/1/2024 đạt 1 triệu 725 ngàn tỷ đồng, giảm 1,25% so với cuối năm 2023.
Lý giải phần nào câu chuyện tín dụng giảm, ông Phạm Toàn Vượng, Tổng giám đốc Agribank cho biết, bên cạnh thuận lợi, hoạt động kinh doanh ngân hàng còn đối mặt với nhiều khó khăn. Sức hấp thụ vốn của ngành kinh tế năm 2024 dù đánh giá có khả quan nhưng dự kiến vẫn ở mức thấp. Một số động lực tăng trưởng như xuất khẩu, tiêu dùng, sản xuất công nghiệp còn chậm. Bên cạnh đó, hoạt động của một số doanh nghiệp còn gặp phải khó khăn, đặc biệt những vướng mắc về pháp lý, môi trường kinh doanh cũng như thị trường trái phiếu.
“Năng lực tài chính của doanh nghiệp giảm sút, khả năng chịu đựng của các doanh nghiệp lớn là vấn đề phải giải quyết trong thời gian dài”, ông Vượng nói.
Ông Nguyễn Thanh Tùng, Tổng giám đốc Vietcombank chia sẻ, đối với tín dụng bán buôn, các khó khăn vướng mắc về mặt pháp lý liên quan đến đất đai, cấp phép… là các nguyên nhân chính làm chậm tiến độ triển khai các dự án đầu tư mới hoặc mở rộng sản xuất kinh doanh. Bên cạnh đó, diễn biến tình kinh tế thế giới và trong nước trong thời gian tới, tình trạng đứt gãy chuỗi cung ứng toàn cầu, đơn hàng sụt giảm… đã khiến các doanh nghiệp còn ngần ngại triển khai đầu tư, mở rộng sản xuất kinh doanh và giải ngân vốn vay ngân hàng.
Cùng quan điểm, ông Trần Long, Phó Tổng giám đốc BIDV phân tích, số doanh nghiệp đăng ký thành lập mới tháng 1/2024 tăng 2,2% so với tháng trước và tăng 24,8% so với cùng kỳ năm trước nhưng số doanh nghiệp tạm ngừng kinh doanh có thời hạn tăng 25,5% so với cùng kỳ; số doanh nghiệp hoàn tất giải thể tăng 6,2% so với cùng kỳ.
Bên cạnh đó, năng lực tài chính của doanh nghiệp giảm sút; khả năng chịu đựng yếu; nhiều doanh nghiệp lớn trong lĩnh vực xăng dầu, điện đối mặt với các rủi ro về pháp lý đẫn đến nguy cơ nợ xấu gia tăng, tỷ lệ bao phủ nợ xấu giảm. Ngoài ra các khoản nợ cơ cấu theo Thông tư 02/2023 sẽ hết thời hạn cơ cấu đến 30/6/2024, đến hạn vào năm 2024 - 2025, tạo áp lực trả nợ khi đến hạn.
Ông Đỗ Thanh Sơn, Phó Tổng giám đốc phụ trách Ban điều hành VietinBank nói: “Điểm nghẽn chính trong tăng trưởng tín dụng đó là sự giảm sút trong nhu cầu hấp thụ tín dụng của doanh nghiệp do tác động của các yếu tố kinh tế vĩ mô trong và ngoài nước”.
“Tăng trưởng tín dụng giảm trong tháng đầu có nguyên nhân là chu kỳ mùa vụ hàng năm của ngành ngân hàng nên không có gì bất thường”, ông Phạm Quốc Thanh, Tổng giám đốc HDBank nhấn mạnh.
Có hay không chuyện tăng kỹ thuật?
Còn nhớ thời điểm đầu quý 4/2023, báo cáo phân tích của các công ty chứng khoán, các chuyên gia kinh tế đều quan ngại tăng trưởng tín dụng trong năm 2023 khả năng chỉ đạt khoảng 12% - 13% so với mục tiêu ngành đưa ra là 14% - 15%. Nguyên nhân được chỉ rõ là lĩnh vực kinh doanh bất động sản và cho vay tiêu dùng bất động sản - cho vay mua nhà (mảng chiếm tỷ trọng 70% của ngân hàng) giảm mạnh do thị trường gặp nhiều biến động khó khăn. Ngoài ra, tăng trưởng xuất khẩu giảm tốc, sản xuất vẫn gặp khó khăn, cầu trong nước yếu.
TS. Nguyễn Trí Hiếu, chuyên gia kinh tế đã nhận định: “Cho dù tín dụng tăng mạnh cuối năm 2023, mục tiêu đầu năm là 14% - 15% cũng không dễ thành hiện thực”.
Cụ thể hơn, TS Lê Xuân Nghĩa đánh giá, mục tiêu tăng trưởng tín dụng 14 -15% sẽ không đạt được bởi phụ thuộc vào khả năng hấp thụ vốn của nền kinh tế. Dự báo tăng trưởng tín dụng năm 2023 “kịch trần” chỉ khoảng 11%.
Tổng giám đốc Vietcombank cho biết thêm: “Yếu tố tâm lý và tập quán của nhiều doanh nghiệp và người dân Việt Nam là không vay nợ trong đầu năm cũng là nguyên nhân làm giảm dư nợ tín dụng trong tháng 1/2024”.
Chuyên gia phân tích của Công ty Chứng khoán VPBank còn dự báo tốc độ tăng trưởng tín dụng cả năm 2023 chỉ ở mức 9,6%-10,7%
Tuy nhiên, diễn biến thực tế lại cho thấy câu chuyện hơi khác khi tín dụng đã bật tăng mạnh trong những tuần cuối năm 2023. Chỉ riêng trong tháng 12/2023, dư nợ tín dụng toàn nền kinh tế đã tăng 4,56 điểm phần trăm (tương đương hơn 540.000 tỷ đồng), chiếm 1/3 tổng mức tăng thêm của cả năm 2023.
Cụ thể, xét theo ngành kinh tế, tạm tính đến cuối năm 2023, dư nợ ngành nông, lâm, thủy sản đạt tăng 6,95%; ngành công nghiệp và xây dựng tăng 10,29%; ngành thương mại dịch vụ tăng 15,83%. Tín dụng đối với lĩnh vực ưu tiên tăng trưởng tốt, đến cuối năm 2023 tín dụng lĩnh vực nông nghiệp, nông thôn tăng 11,56%; tín dụng đối với doanh nghiệp vừa và nhỏ tăng 13,61%; tín dụng đối với lĩnh vực xuất khẩu tăng 6,57%; tín dụng đối với lĩnh vực công nghiệp hỗ trợ, lĩnh vực doanh nghiệp ứng dụng công nghệ cao lần lượt tăng 26,18% và 17,52%. Tín dụng lĩnh vực tiềm ẩn rủi ro tiếp tục nằm trong tầm kiểm soát. Cho vay phục vụ nhu cầu đời sống đến cuối năm 2023 tăng 7,83% so với cuối năm 2022, chiếm 21,19% dư nợ nền kinh tế.
Trao đổi với phóng viên, một chuyên gia phân tích đặt vấn đề: “Tăng trưởng tín dụng giảm, có hay không nguyên nhân là do mấy tháng cuối năm, ngân hàng đẩy tín dụng ảo nên đầu năm trả lại. Câu chuyện này năm nào cũng xảy ra chỉ là ít hay nhiều mà thôi”.
Trong diễn biến có liên quan đó đến dư nợ giảm là số liệu huy động cũng giảm. Thông tin của NHNN cho biết, tính đến ngày 31/1/2024, số dư huy động toàn hệ thống đạt 13.633.072 tỷ đồng, tăng 12,5% so với cùng kỳ. Tuy nhiên, so với thời điểm cuối năm 2022, số dư huy động vốn giảm 1,4%; trong đó huy động bằng VND giảm 0,99%; ngoại tệ giảm mạnh 6,73%. Hoạt động huy động vốn giảm trong tháng đầu năm cũng là hiện tượng bình thường khi doanh nghiệp và người dân đều có nhu cầu chi tiêu lớn. Tháng 1/2023, tăng trưởng huy động cũng cũng giảm 0,57% so với cuối năm 2022.
(VNF) - Trong năm 2025, công nghệ mới - đặc biệt là trí tuệ nhân tạo (AI) và tự động hóa - không chỉ thay đổi cách vận hành của các tổ chức tài chính toàn cầu mà còn đặt ra nhiều cơ hội lẫn thách thức cho các nền kinh tế như Việt Nam.
(VNF) - Khi việc đi – đến – trải nghiệm khắp thế giới trở thành một phần không thể thiếu của thế hệ công dân toàn cầu, TPBank đang kết hợp cùng Visa tạo nên sức bật mạnh mẽ với đa dạng giải pháp thanh toán và chuyển tiền quốc tế liền mạch. Những bước tiến này giúp khách hàng giao dịch tiện lợi và khám phá thế giới ngày càng dễ dàng.
(VNF) - Không ít người vẫn có thói quen rút tiền mặt trực tiếp từ thẻ tín dụng khi cần tiền gấp mà chưa đánh giá đầy đủ các chi phí và rủi ro đi kèm. Theo các chuyên gia tài chính, đây là lựa chọn tiềm ẩn nhiều hệ lụy và người dùng nên cân nhắc các kênh tín dụng minh bạch, chi phí thấp hơn.
(VNF) - Tại Lễ trao giải Cuộc bình chọn Doanh nghiệp niêm yết (Vietnam Listed Company Awards – VLCA) 2025, Ngân hàng TMCP Sài Gòn – Hà Nội (SHB) tiếp tục được vinh danh trong Top 10 Doanh nghiệp có Báo cáo thường niên tốt nhất nhóm ngành tài chính, đánh dấu lần thứ 5 SHB nhận giải thưởng danh giá này.
(VNF) - Tình trạng rút tiền mặt và "rút khống" thẻ tín dụng bùng phát mạnh, gây thiệt hại hàng tỷ đồng và tạo kẽ hở cho tội phạm công nghệ cao. Chuyên gia cho rằng, việc siết hạn mức rút tiền, quy trình xác thực và quản lý thẻ là cần thiết nhằm ngăn chặn gian lận, bảo vệ người dùng cũng như hệ thống tài chính.
(VNF) - Từ 1/1/2026, các ngân hàng ngừng giao dịch online với khách hàng chưa chuẩn hóa thông tin định danh và sinh trắc học theo chuẩn Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư.
(VNF) - Nhiều ngân hàng dừng gói vay ưu đãi dành cho người trẻ mua nhà, đồng thời nâng lãi suất khoản vay mới khiến kế hoạch an cư của nhiều người buộc phải gác lại.
(VNF) - Giải Marathon quốc tế TP. HCM Techcombank mùa thứ 8 đã khép lại thành công rực rỡ, chính thức trở thành sự kiện marathon có số người tham gia đông nhất Việt Nam với hơn 23.000 vận động viên đến từ 81 quốc gia và vùng lãnh thổ, tăng hơn 30% so với năm trước.
(VNF) - Lãi suất liên ngân hàng lên đỉnh 3 năm; lãi suất OMO bất ngờ tăng mạnh; NHNN can thiệp để ổn định tỷ giá... là thông tin ngân hàng đáng chú ý tuần qua.
(VNF) - Cuối năm 2025, nhiều ngân hàng tại Việt Nam đồng loạt điều chỉnh tăng lãi suất thẻ tín dụng, có nơi chạm ngưỡng gần 40%/năm. Đây là mức rất cao so với mặt bằng thu nhập của đại đa số người dân. Việc dùng thẻ tín dụng đồng nghĩa với lợi ích - hoàn tiền, ưu đãi thanh toán - giờ tiềm ẩn nguy cơ dễ rơi vào “vòng xoáy” nợ nần nếu không có kỷ luật chi tiêu.
(VNF) - Điển hình cho xu hướng sinh lời có thể nhắc đến “Bộ đôi Sinh lời” từ VIB – một giải pháp tài chính mà nhiều nhân vật đại diện cho thế hệ người dùng hiện đại đang tận dụng để sinh lời kép.
(VNF) - Ngân hàng TMCP Đại Chúng Việt Nam (PVcomBank) triển khai gói tín dụng hỗ trợ cùng nhiều ưu đãi khác giúp người dân và doanh nghiệp khắc phục thiệt hại do ảnh hưởng của các cơn bão số 10, 11, 12 và 13 gây ra.
(VNF) - Theo ông Lưu Minh Sang, Giảng viên Trường Đại học Kinh tế - Luật, Đại học Quốc gia TP. HCM, Nghị định 304 đóng vai trò tạo nên khung pháp lý dài hạn và bền vững cho hoạt động xử lý nợ xấu của các ngân hàng trong giai đoạn mới.
(VNF) - Theo đánh giá của chuyên gia, việc lãi suất tăng chắc chắn tạo ra những sức ép nhất định lên chi phí vốn của doanh nghiệp, đặc biệt với những kế hoạch mở rộng sản xuất – kinh doanh đang chuẩn bị triển khai. Tuy nhiên, mặt bằng lãi suất không hoàn toàn mang sắc thái tiêu cực
(VNF) - Lễ Khai mạc và Họp báo Giải Marathon Quốc tế Thành phố Hồ Chí Minh Techcombank mùa thứ 8 đã diễn ra trang trọng dưới sự chỉ đạo của Ủy ban Nhân dân Thành phố Hồ Chí Minh, Sở Du lịch, Sở Văn hóa và Thể thao và Liên đoàn Điền kinh TP. HCM. Ngân hàng TMCP Kỹ Thương Việt Nam (Techcombank) là nhà tài trợ chiến lược và công ty Sunrise Events Vietnam phối hợp triển khai.
(VNF) - Lãnh đạo Ngân hàng Nhà nước cho biết sẽ sử dụng linh hoạt các công cụ trong từng giai đoạn để đáp ứng thanh khoản trên thị trường, giữ ổn định tỷ giá.
(VNF) - VietinBank điều chỉnh chính sách ưu đãi của chương trình khuyến mại “Tiết kiệm sinh lời - Quà tặng tức thời”, mang đến nhiều quà tặng trị giá cao và lợi ích cho khách hàng, áp dụng từ ngày 3/12/2025 đến hết ngày 31/3/2026.
(VNF) - Trong bối cảnh dỡ bỏ room tín dụng là xu thế không thể đảo ngược, bản thân nhiều ngân hàng cũng đã sẵn sàng cho việc bỏ room tín dụng khi sức bền của toàn ngành tăng đáng kể những năm qua.
(VNF) - “A.I Thực chiến”, cuộc thi về trí tuệ nhân tạo đầu tiên trên sóng truyền hình quốc gia và cũng là chương trình trọng điểm về AI trên toàn quốc đã sắp đi hết vòng chung khảo. Trong tập mới nhất, các đội thi bước vào bảng đấu với chủ đề “Xây dựng báo cáo tài chính của ngân hàng”, với giám khảo khách mời đến từ ngân hàng Techcombank - ông Nguyễn Anh Tuấn, Giám đốc Khối Công nghệ.
(VNF) - Ngân hàng TMCP Đại Chúng Việt Nam (PVcomBank) đồng hành cùng người dân lan tỏa thêm nhiều thông điệp tích cực, truyền cảm hứng cho cộng đồng và xã hội.
(VNF) - Ngày 3/12/2025, tại Trụ sở chính, Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn Việt Nam (Agribank) và Cục Thuế (Bộ Tài chính) tổ chức Lễ ký kết hợp tác đồng hành hỗ trợ hộ kinh doanh chuyển đổi từ thuế khoán sang thuế kê khai.
(VNF) - Ngân hàng TMCP Sài Gòn – Hà Nội (SHB) được The Banker vinh danh là “Ngân hàng của năm 2025” (Bank of the Year 2025) – một trong những giải thưởng uy tín và được mong đợi nhất của ngành tài chính – ngân hàng toàn cầu.
(VNF) - Trong năm 2025, công nghệ mới - đặc biệt là trí tuệ nhân tạo (AI) và tự động hóa - không chỉ thay đổi cách vận hành của các tổ chức tài chính toàn cầu mà còn đặt ra nhiều cơ hội lẫn thách thức cho các nền kinh tế như Việt Nam.
(VNF) - Sau gần 3 năm thi công, tuyến cao tốc Quảng Ngãi - Hoài Nhơn đang bước vào giai đoạn nước rút cuối cùng sẵn sàng cho lễ khánh thành dự kiến diễn ra vào ngày 19/12 tới đây.