Tôm hùm Việt Nam lên cơn sốt mới tại Trung Quốc

Lượng tôm hùm nhập khẩu từ Việt Nam tăng mạnh

Theo tờ SCMP, lượng tôm hùm Việt Nam nhập khẩu vào Trung Quốc trong giai đoạn từ quý I đến quý III đã tăng 33 lần so với cùng kỳ năm ngoái, vì giá thấp và mối liên kết thương mại chặt chẽ hơn đã đáp ứng được nhu cầu lớn mặc dù số liệu tiêu thụ nói chung còn chậm.

Theo Tổng cục Hải quan Trung Quốc, từ tháng 1 đến tháng 9 năm nay, kim ngạch nhập khẩu tôm hùm từ Việt Nam đạt 205,87 triệu USD, tăng 3.3% so với cùng kỳ năm ngoái và chiếm 37% tổng lượng hàng xuất khẩu của Việt Nam.

Chỉ tính riêng tháng 9, lượng tôm hùm Trung Quốc nhập khẩu của Việt Nam tăng 133,9% so với tháng trước và tăng 2.3% so với cùng kỳ năm ngoái.

Nhìn chung, tổng lượng tôm hùm nhập khẩu tăng 40,86% so với cùng kỳ năm trước, đạt giá trị 558,24 triệu USD trong cùng kỳ, trong khi giá nhập khẩu giảm 23%.

Các nhà phân tích cho biết mức tăng đột biến này có nghĩa là người tiêu dùng Trung Quốc vẫn thèm muốn các loại thực phẩm cao cấp mặc dù có sự do dự trong việc chi tiêu nói chung, đồng thời nói thêm rằng chi phí nhập khẩu của Việt Nam tương đối thấp do sự khác biệt về nhân công và vận chuyển.

“Mức tiêu thụ có thể đang suy yếu, nhưng vẫn có một bộ phận người tiêu dùng giàu có và không bị ảnh hưởng”, ông Zhao Xijun, giáo sư tài chính tại Đại học Nhân dân ở Bắc Kinh, cho biết.

Do ngành nuôi trồng thủy sản trong nước không thể đáp ứng nhu cầu của đất nước - và sản phẩm của Việt Nam lại rẻ hơn, ông Zhao cho biết việc tăng cường nhập khẩu từ quốc gia láng giềng là một biện pháp đơn giản để khắc phục tình trạng thiếu hụt.

Thịnh hành lại sau quãng thời gian tạm lắng

Theo Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu thủy sản Việt Nam (VASEP), tháng 10/2023, Trung Quốc đã ngừng nhập khẩu tôm hùm gai Việt Nam, loài từng rất được ưa chuộng, do có khả năng xung đột với luật bảo vệ động vật hoang dã.

Do đó, dữ liệu hải quan cho thấy, thị phần tôm hùm Việt Nam tại Trung Quốc đã giảm nhanh chóng - từ 38,83% vào năm 2022 xuống còn 1,7% vào năm ngoái.

Chuyên gia Phùng Thị Kim Thu từ VASEP cho biết Trung Quốc nhìn chung đã nới lỏng các quy định nhập khẩu hải sản khi đại dịch lắng xuống, giúp tôm hùm Việt Nam đã quay trở lại thực đơn của người Trung Quốc vào năm ngoái sau thời gian tạm dừng.

Bà Thu cho biết các thỏa thuận hai chiều tiếp theo cùng với các quy tắc tự do hóa thương mại của Hiệp định Đối tác Kinh tế Toàn diện Khu vực (RCEP) đã giúp "tạo điều kiện" cho việc mở rộng xuất khẩu tôm hùm.

Tôm hùm Việt hưởng lợi nhờ giá rẻ và địa lý gần

Các nhà phân tích cho biết đường biên giới đất liền dài 1.281km với Trung Quốc giúp chi phí vận chuyển của Việt Nam thấp so với các quốc gia xuất khẩu xa hơn như Úc và Canada.

Jack Nguyen, CEO của công ty dịch vụ chuyên nghiệp InCorp, cho biết các loài giáp xác này có thể được vận chuyển tươi trong vòng một ngày, khiến chúng trở thành lựa chọn khả thi cho khẩu vị sành điệu của người Trung Quốc.

Ông Frederick Burke, chuyên gia từ Diễn đàn Doanh nghiệp Việt Nam (VBF), cho biết: "Tôi nghĩ tất cả đều là giá rẻ, giá rẻ, giá rẻ".

Quan hệ thương mại song phương giữa hai nước đã có thêm một bước tiến vào tháng 11 năm ngoái, khi Bộ trưởng Thương mại Trung Quốc Vương Văn Đào gặp Thủ tướng Phạm Minh Chính. Hai bên đã có các cuộc hội đàm tại Việt Nam, dự kiến ​​sẽ "mở đường" cho các sản phẩm chất lượng cao của Việt Nam vào Trung Quốc.

Bên cạnh Việt Nam, Trung Quốc cũng chuẩn bị khởi động lại việc nhập khẩu tôm hùm Úc. Trong diễn đàn khu vực ASEAN gần đây tại Lào, Bắc Kinh và Canberra đã đồng ý dỡ bỏ lệnh tạm dừng gần 4 năm đối với các lô hàng tôm hùm vào cuối năm nay.

Vào năm 2019, năm gần đây nhất có dữ liệu được ghi nhận, hơn một nửa lượng tôm hùm nhập khẩu của Trung Quốc đến từ Úc.