Phát biểu bên lề hội nghị cấp cao Hiệp hội Các quốc gia Đông Nam Á (ASEAN) ở Singapore ngày 13/11, Thủ tướng Lý Khắc Cường cho biết: “Trung Quốc hy vọng việc đàm phán COC sẽ hoàn tất trong vòng 3 năm tới để góp phần đảm bảo hòa bình và ổn định trên Biển Đông”.
“Trung Quốc và các nước ASEAN sẽ được hưởng lợi từ quá trình đó. COC sẽ có lợi cho tự do thương mại và phục vụ lợi ích của các bên khác”, ông Lý khẳng định.
Đây là lần đầu tiên Trung Quốc đưa ra một thời hạn cụ thể để hoàn tất COC với ASEAN sau hơn 10 năm đàm phán.
Thủ tướng Trung Quốc cũng nói thêm rằng Trung Quốc không và sẽ không tìm cách bành trướng, làm bá chủ mà chỉ muốn có mối quan hệ hòa hợp với các quốc gia láng giềng.
Trung Quốc và các nước ASEAN năm 2002 ký Tuyên bố về ứng xử của các bên ở Biển Đông (DOC), trong đó cam kết tuân thủ các nguyên tắc của Công ước Liên Hợp Quốc về Luật biển (UNCLOS) nhằm duy trì hòa bình và ổn định ở Biển Đông.
Tới tháng 8 năm nay, các bên đã đạt được thỏa thuận khung về việc tiếp tục các cuộc đàm phán nhằm xây dựng COC. Nếu được thông qua, các văn kiện này sẽ giúp các bên hạn chế tranh chấp trên Biển Đông, đồng thời thúc đẩy việc tuân thủ UNCLOS.
Cũng trong ngày 13/11, phát biểu tại Singapore, Bộ trưởng Quốc phòng Philippines Delfin Lorenzana đã chỉ trích cách hành xử của Trung Quốc trên Biển Đông và hoan nghênh sự hiện diện của quân đội Mỹ với tư cách là "một nhân tố đảm bảo ổn định ở Biển Đông cũng như trong khu vực”.
Trước đó, ngày 12/11, Mỹ kêu gọi Trung Quốc rút các tổ hợp tên lửa khỏi các thực thể tranh chấp ở quần đảo Trường Sa và tái khẳng định rằng mọi quốc gia cần tránh giải quyết tranh chấp bằng những hành vi áp đặt hay đe dọa.
Thông báo trên được đưa ra sau cuộc hội đàm cấp cao giữa các quan chức Mỹ và Trung Quốc tại Washington hôm 9/11 và đây được cho là lần đầu tiên Mỹ công khai yêu cầu Trung Quốc rút tên lửa khỏi Biển Đông.
Tại cuộc gặp với các quan chức Trung Quốc, Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo thể hiện rõ những quan ngại của Mỹ, bao gồm động thái ngày càng cứng rắn của Trung Quốc trên Biển Đông.
Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ James Mattis khẳng định Washington sẽ tiếp tục tiến hành các chiến dịch đảm bảo tự do hàng hải trên Biển Đông.
Đáp lại, Ủy viên bộ chính trị Trung Quốc Dương Khiết Trì tuyên bố nước này không muốn đối đầu với Mỹ nhưng có quyền "xây dựng các cơ sở quốc phòng cần thiết", đồng thời kêu gọi Washington ngừng điều tàu chiến và máy bay đến gần các đảo mà Bắc Kinh đơn phương tuyên bố chủ quyền.
Xem thêm >> Sau quá trình ‘thử lửa’ ở Syria, vũ khí Nga ‘hút’ khách Trung Đông
