Thời gian qua nổi lên các vụ việc gây mất trật tự trị an và mất ổn định xã hội như hoạt động tín dụng đen, chuyên cho vay nặng lãi, siết nợ,… Vậy, hành vi này bị xử lý như thế nào?
Nhóm thanh niên quê Hải Phòng bị Công an tỉnh Đắk Lắk khởi tố để điều tra về hành vi Cho vay lãi nặng và Cưỡng đoạt tài sản.
Mới đây, Phòng Cảnh sát hình sự - Công an tỉnh Đắk Lắk và Công an TP Buôn Ma Thuột đã bắt một nhóm đối tượng từ TP Hải Phòng vào Đắk Lắk thuê trọ để hoạt động tín dụng đen, chuyên cho vay nặng lãi. Nhóm này gồm 9 đối tượng, trong đó Bùi Văn Thịnh là đối tượng cầm đầu, đã cấu kết với Nguyễn Thị Ngọc Tiền (ở Krông Ana, tỉnh Đắk Lắk) để hoạt động tín dụng đen, chuyên cho vay nặng lãi, siết nợ.
Bước đầu các đối tượng khai nhận: Hàng ngày, nhóm này in hàng trăm tờ quảng cáo rồi chia nhau đi phát cho người trên đường và dán khắp nơi với nội dung “chỉ cần chứng minh thư hoặc sổ hộ khẩu có thể vay được tiền”. Nhóm này đã hút được nhiều người dân ở Đắk Lắk vay tiền và phải trả lãi suất cắt cổ. Đến khi không trả được thì bị khống chế, siết tài sản.
Khám xét nơi ở của nhóm người này, bước đầu, cơ quan Công an đã thu giữ hàng trăm bộ hồ sơ cho vay, nhiều thiết bị máy móc và các giấy tờ liên quan. Vụ việc đang tiếp tục được mở rộng điều tra làm rõ để xử lý.
Tại hội nghị trực tuyến toàn quốc sơ kết công tác 6 tháng đầu năm 2018 và triển khai nhiệm vụ 6 tháng cuối năm của Ban Chỉ đạo chương trình quốc gia phòng, chống tội phạm của Chính phủ (BCĐ 138/CP) và Ban Chỉ đạo quốc gia chống buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả (BCĐ 389) ngày 26-7, Bộ trưởng Bộ Công an Tô Lâm cho biết tình hình tội phạm tín dụng đen diễn biến rất phức tạp.
Trao đổi xung quanh hoạt động tín dụng đen hiện đang nhức nhối này, Luật sư Phạm Xuân Nghĩa – VPLS Hoàng Huy cho biết: Hoạt động tín dụng đen với các vỏ bọc bên ngoài dưới dạng các doanh nghiệp kinh doanh dịch vụ cầm đồ, cho thuê xe tự lái, công ty vệ sĩ, tư vấn tài chính,... thực chất là cho vay nặng lãi.
Thế nhưng trên thực tế, lãi suất tín dụng đen thường ở mức cắt cổ, chênh rất nhiều lần so với mức lãi suất mà Bộ luật Dân sự 2015 quy định. Vì cần tiền gấp, đành "nhắm mắt" vay tín dụng đen với lãi suất lên đến 30%/tháng… dẫn đến hệ lụy nhiều người sau khi vay tiền đã không có khả năng trả lãi.
Xử lý hoạt động tín dụng đen là điều rất khó khăn cần sự phối hợp chặt chẽ giữa các ngành các cấp. Hiện nay, dưới góc độ pháp lý, hoạt động này được xử lý như sau:
Thứ nhất, về trách nhiệm dân sự, theo quy định tại Điều 468 Bộ luật Dân sự 2015, lãi suất vay do các bên thỏa thuận. Trường hợp các bên có thỏa thuận về lãi suất thì lãi suất theo thoản thuận không được vượt quá 20%/năm của khoản tiền vay, trừ trường hợp pháp luật có quy định khác. Nếu lãi suất theo thỏa thuận vượt quá lãi suất giới hạn nêu trên thì mức lãi suất vượt quá không có hiệu lực.
Đối với hành vi cho vay vượt quá mức lãi suất quy định tại Điều 468 Bộ luật Dân sự thì tùy theo tính chất và mức độ vi phạm của hành vi, sẽ bị xử phạt vi phạm hành chính hoặc bị truy cứu trách nhiệm hình sự. Việc xử phạt vi phạm hành chính được tiến hành theo căn cứ tại điểm d, khoản 3, Điều 11 của Nghị định 167/2013/NĐ-CP của Chính phủ.
Theo đó “Xử phạt từ 5.000.000 đồng đến 15.000.000 đồng đối với hành vi cho vay tiền có cầm cố tài sản, nhưng lãi suất cho vay vượt quá 150% mức lãi suất cơ bản do Ngân hàng Nhà nước Việt Nam công bố tại thời điểm cho vay”.
Thứ hai, về trách nhiệm hình sự, để khép tội người cho vay nặng lãi theo Điều 201 Bộ luật Hình sự năm 2015 (sửa đổi bổ sung năm 2017) cần nhiều yếu tố: Cho vay lãi suất gấp 05 lần mức 20%/năm trở lên; Thu lợi bất chính từ 30 triệu đồng đến dưới 100 triệu đồng hoặc đã bị xử phạt vi phạm hành chính hoặc đã bị kết án về tội này, chưa được xóa án tích mà còn vi phạm.
Khi có đủ 02 yếu tố này, người cho vay nặng lãi mới bị phạt tiền từ 50 triệu đồng đến 200 triệu đồng hoặc phạt cải tạo không giam giữ đến 03 năm. Người phạm tội còn có thể bị phạt tiền từ 30.000.000 đồng đến 100.000.000 đồng, cấm đảm nhiệm chức vụ, cấm hành nghề hoặc làm công việc nhất định từ 01 năm đến 05 năm.
Tuy nhiên, để “lách luật” các đối tượng cho vay nặng lãi thường thỏa thuận với người vay về việc chỉ ghi trên giấy vay nợ lãi suất theo quy định của pháp luật, lãi suất thực tế sẽ cao hơn nhiều.
Đối với hình thức cầm đồ, tại Nghị định 96/2016/NĐ-CP, Chính phủ quy định cửa hiệu cầm đồ phải duy trì tỷ lệ lãi suất cho vay tiền khi nhận cầm cố tài sản không vượt quá tỷ lệ lãi suất theo quy định của Bộ luật Dân sự (lãi suất cho vay không được vượt quá 20%/năm của khoản tiền vay). Thực tế, vì ưu điểm cho vay nhanh gọn, thủ tục đơn giản, các cửa hiệu cầm đồ hiện nay đều vẫn thu hút lượng khách rất đông mặc dù có mức lãi suất vượt mức quy định của pháp luật.
Tín dụng đen là “mầm mống” phát sinh các loại tội phạm và các hành vi vi phạm pháp luật khác, điển hình như cướp, cưỡng đọat tài sản, cố ý gây thương tích.
Nhằm hạn chế cơn “bão” tín dụng đen trong dân, ngăn chặn các thủ đoạn “lách luật”, lực lượng Công an đã tăng cường các biện pháp kiểm tra hành chính, cương quyết xử lý mạnh về hình sự.
Các cơ quan chức năng cũng cần có kế hoạch cụ thể để tổng rà soát, lên danh sách, quản lý các cơ sở hoạt động cho vay. Khi có sai phạm, cần kiến nghị đến các ngành liên quan để rút giấy phép hoạt động, buộc đóng cửa theo quy định của pháp luật. Bên cạnh đó, cần tuyên truyền giáo dục người dân trong việc tiếp cận các quỹ tín dụng đen, chỉ ra các phương thức, thủ đoạn, chiêu trò của tổ chức tín dụng đen.
(VNF) - Lãi suất cho vay mua nhà đang khá thấp nhưng giao dịch bất động sản có dấu hiệu chững lại. Tín dụng bất động sản sẽ khó tăng trưởng mạnh trong thời gian tới khi giá nhà neo cao, nhiều dự án chưa gỡ vương về pháp lý.
(VNF) - Số vốn huy động được từ lô trái phiếu trị giá 800 tỷ đồng sẽ được Ngân hàng TMCP Kiên Long (KienlongBank) sử dụng để phục vụ nhu cầu cho vay khách hàng của ngân hàng.
(VNF) - VietinBank chính thức ra mắt tính năng OTT Voice, một bước đột phá trong dịch vụ ngân hàng số, mang đến cho khách hàng trải nghiệm thông báo biến động số dư qua giọng nói. Điểm đặc biệt của OTT Voice là khả năng tùy chỉnh thời gian phát thông báo linh hoạt, giúp người dùng kiểm soát tốt hơn việc nhận thông tin giao dịch.
(VNF) - Theo Ngân hàng Nhà nước chi nhánh Khu vực 2 (TP. HCM), tính đến cuối tháng 2/2025 tổng dư nợ tín dụng trên địa bàn TP. HCM đạt gần 94 triệu tỷ đồng, giảm 0,17% so với cuối năm 2024 nhưng tăng 12,2% so với cùng kỳ.
(VNF) - Các ngân hàng đã đồng loạt giảm lãi suất tiết kiệm sau chỉ đạo của Thủ tướng và NHNN. Tuy nhiên, các chuyên gia cho rằng dư địa để giảm lãi suất huy động không còn nhiều.
(VNF) - Sau khi Vietcombank chốt ngày phát hành thêm hơn 2,76 tỷ cổ phiếu để trả cổ tức bằng cổ phiếu với tỷ lệ cao kỷ lục 49,5%, VietinBank cũng trình phương án chia cổ tức bằng cổ phiếu tỷ lệ 44,64% nhằm tăng vốn điều lệ lên 77.671 tỷ đồng.
(VNF) - Thực hiện chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ tại Công điện số 21/CĐ-TTg ngày 4/3/2025 và chỉ đạo của Ngân hàng Nhà nước, Agribank đã khẩn trương ban hành văn bản yêu cầu các chi nhánh trong toàn hệ thống đẩy mạnh cung ứng vốn tín dụng cho vay sản xuất, kinh doanh lúa gạo.
(VNF) - Ngoài một số lợi ích và miễn trừ từ NHNN, Vietcombank, HDBank, MB và VPBank còn được hỗ trợ thanh khoản từ các khoản vay tái cấp vốn với lãi suất thấp sau khi nhận chuyển giao bắt buộc các ngân hàng yếu kém.
(VNF) - Cuộc đua tăng vốn điều lệ của các ngân hàng sôi động ngay từ đầu năm 2025. Tuy nhiên, quá trình tăng vốn của nhiều nhà băng gặp không ít thách thức.
(VNF) - Nhằm mang đến giải pháp tài chính an toàn và sinh lời vượt trội dành riêng cho cán bộ, công chức, viên chức và người lao động nghỉ việc theo Nghị định 178/2024/NĐ-CP, BIDV triển khai gói sản phẩm “Tiền gửi an vui - Sinh lời bền vững” với nhiều ưu đãi hấp dẫn về tài chính và chăm sóc sức khỏe cho khách hàng. Chương trình áp dụng từ ngày 1/3/2025 đến hết ngày 31/12/2025.
(VNF) - Việc mở thẻ tín dụng đang trở nên dễ dàng hơn khi nhiều ngân hàng xét duyệt dựa trên hành vi chi tiêu thay vì yêu cầu chứng minh thu nhập. Tuy nhiên, cách tiếp cận này cũng đặt ra lo ngại về khả năng kiểm soát rủi ro và nguy cơ gia tăng nợ xấu.
(VNF) - Thủ tướng yêu cầu NHNN chủ trì, phối hợp với Bộ Tài chính và các cơ quan liên quan theo dõi sát diễn biến lãi suất, thực hiện các giải pháp để tiếp tục giảm mặt bằng lãi suất cho vay.
(VNF) - Nghị quyết phiên họp Chính phủ thường kỳ tháng 2/2025 nêu rõ, NHNN cần đẩy mạnh hơn nữa công tác thanh tra, kiểm tra, nhất là các ngân hàng thương mại cổ phần có “sân sau” là các doanh nghiệp, nhất là doanh nghiệp bất động sản.
(VNF) - Việc những cái tên cũ biến mất sau khi các ngân hàng "thay tên, đổi hiệu" đồng nghĩa với một giai đoạn lịch sử đã khép lại, nhường chỗ cho những định hướng mới, phù hợp hơn với thời đại.
(VNF) - NHNN phát tín hiệu về việc kéo giảm lãi suất đi xuống. Trong khi đó, nhiều ngân hàng có kế hoạch phát hành cổ phiếu trả cổ tức cho cổ đông với tỷ lệ cao. Đây là những thông tin đáng chú ý trong lĩnh vực ngân hàng tuần qua.
(VNF) - Theo đại diện Bộ Công an, việc xây dựng dự án Luật Bảo vệ dữ liệu cá nhân là hết sức cần thiết nhằm đáp ứng yêu cầu bảo vệ dữ liệu cá nhân; ngăn chặn các hành vi xâm phạm dữ liệu cá nhân.
(VNF) - Ông Lê Quang Vinh - Phó Tổng Giám đốc phụ trách Ban điều hành Vietcombank - được bổ nhiệm làm Thành viên HĐQT nhiệm kỳ 2023 – 2028 kiêm Tổng Giám đốc từ ngày 7/3/2025, sau hơn 2 thập kỷ công tác tại nhà băng này.
(VNF) - ĐHĐCĐ bất thường Vietcombank bầu bổ sung ông Lê Quang Vinh – Phó
tổng giám đốc phụ trách ban điều làm thành viên HĐQT nhiệm kỳ 2023 -
2028, đồng thời miễn nhiệm với ông Nguyễn Mỹ Hào, người đã nghỉ hưu theo
chế độ từ ngày 1/11/2024. Với các quyết định trên, HĐQT Vietcombank hiện
vẫn có 9 thành viên.
(VNF) - VPBank vừa cho ra mắt gói giải pháp tài chính Sport Combo cùng tính năng NEO Health giúp khách hàng trải nghiệm dịch vụ tài chính thông minh, đồng thời theo dõi quá trình rèn luyện sức khỏe ngay trên app VPBank NEO và nhận thêm ưu đãi dựa trên thành tích tập luyện thể thao.
(VNF) - Ngày 6/3/2025, Ngân hàng TMCP Nam Á (Nam A Bank, HoSE: NAB) công bố báo cáo tài chính năm 2024 đã được kiểm toán độc lập, trong đó các số liệu tài chính hầu như không thay đổi so với báo cáo tự lập trước đó.
(VNF) - Những lợi ích mà AI mang lại cho các ngân hàng là điều không thể phủ nhận. Song, theo ông Từ Tiến Phát, Tổng giám đốc Ngân hàng TMCP Á Châu (ACB), để có thể hái được trái ngọt, các ngân hàng sẽ phải vượt qua nhiều thách thức và sẽ rất lãng phí nếu như đầu tư lớn cho hạ tầng, mô hình và nhân sự AI chỉ để ‘làm đẹp hồ sơ’.
(VNF) - Lãi suất cho vay mua nhà đang khá thấp nhưng giao dịch bất động sản có dấu hiệu chững lại. Tín dụng bất động sản sẽ khó tăng trưởng mạnh trong thời gian tới khi giá nhà neo cao, nhiều dự án chưa gỡ vương về pháp lý.