'Soi' chuyển động kinh tế Triều Tiên khi bị cấm vận
Lê Anh -
31/12/2017 08:34 (GMT+7)
(VNF) – Dù các thương hiệu "dán nhãn" Triều Tiên có thể bị tẩy chay ở nhiều quốc gia, nhưng đất nước này vẫn không "sụp đổ", một phần vì người dân nơi đây đã học được cách "làm kinh tế" ở vị thế của một nước luôn bị cô lập.
Hội chợ tại Bình Nhưỡng
Những lệnh trừng phạt hà khắc đã giáng một đòn mạnh vào nền kinh tế Triều Tiên. Nhiều công ty còn "e dè" khi cân nhắc đến việc "làm ăn" với nước này. Hội đồng Bảo an Liên Hợp Quốc ngày 23/12 mới đây đã nhất trí thông qua các lệnh trừng phạt khắc nghiệt mới nhằm vào Triều Tiên do Mỹ soạn thảo. Theo lệnh trừng phạt này, các nước phải hạn chế xuất khẩu dầu sang Triều Tiên và cấm nhập khẩu các sản phẩm như thực phẩm, máy móc và thiết bị điện tử từ Triều Tiên
Khoảng 90% hoạt động thương mại của Triều Tiên là với Trung Quốc. Đó cũng là lý do tại sao nhiều quốc gia xem Trung Quốc như là chìa khoá để ngăn Bắc Hàn thực hiện chương trình vũ khí hạt nhân bằng cách ngăn dòng tiền chảy qua biên giới.
Tuy nhiên, tổng thổng Mỹ Donald Trump liên tiếp kêu gọi Bắc Kinh áp đặt các biện pháp chế tài cứng rắn nhất của Liên Hợp Quốc lên Triều Tiên đối với các mặt hàng xuất khẩu như than đá, hải sản và hàng dệt may. Nếu được thực thi đầy đủ, 1/3 thu nhập của Triều Tiên từ thương mại sẽ bị xóa bỏ, theo bộ Ngoại giao Hoa Kỳ.
Hơn thế nữa, liên Hợp Quốc đã đóng băng tài sản của hàng chục công ty Triều Tiên tham gia thương mại nước ngoài, một phần vì Bình Nhưỡng nhận được nguồn thu lớn từ hoạt động kinh doanh bên ngoài. Nguồn thu này bao gồm cả xuất khẩu hàng hóa và lao động.
Tìm cách kết nối với thế giới
Các nhà tổ chức Hội chợ Thương mại Quốc tế Mùa thu tại Bình Nhưỡng hồi tháng Chín cho biết sự kiện này đã thu hút hơn 250 công ty trong và ngoài nước tham gia.
Truyền thông Triều Tiên cũng đưa tin hội chợ đã thành công với sự tham dự của các doanh nghiệp đến từ Syria, Trung Quốc, Cuba, Iran, Ý, Indonesia, và Đài Loan.
Đối với hầu hết doanh nghiệp, làm ăn với Triều Tiên là quá mạo hiểm. Tuy nhiên, Paul Tjia, người sáng lập một công ty tư vấn công nghệ thông tin của Hà Lan, lại tỏ ra hứng thú.
Mới hồi tháng Năm, ông Tjia đưa một phái đoàn Châu Âu đến để tìm hiểu về cơ hội kinh doanh và đầu tư tại Bình Nhưỡng. "Công ty nào cũng muốn kinh doanh trên phạm vi quốc tế," ông nói.
Hình ảnh trong ấn phẩm thương mại quốc tế mới nhất của Triều Tiên.
Ông Tjia cho biết việc lo ngại về "đạo đức" khi kinh doanh với chính phủ của ông Kim Jong-un có thể được gạt bỏ khi xem xét những lợi ích của việc góp phần thúc đẩy nền kinh tế Triều Tiên.
"Nếu bạn muốn thấy được sự cải thiện, thì điều này phải được thực hiện bởi chính người dân nơi đây", ông nói.
Lướt qua ấn phẩm thương mại quốc tế mới nhất của Cộng hòa Dân chủ Nhân dân Triều Tiên, độc giả được giới thiệu một loạt hàng hóa từ dụng cụ y tế, hành lý đến xà phòng và thậm chí cả máy tính bảng.
Việc công khai buôn bán các hàng hóa sản xuất tại Triều Tiên và khả năng xây dựng các mối quan hệ với khách hàng quốc tế là một cách để Triều Tiên giao thương với thế giới bên ngoài.
Máy tính bảng Ryonghung của Triều Tiên.
Justin Hastings, nhà nghiên cứu vấn đề thương mại của Triều Tiên tại Đại học Sydney, nói: "Mỗi người dân tại đất nước này "buộc" phải có đầu óc kinh doanh để tồn tại. Họ phải tìm những cách thức sáng tạo, thích nghi để kiếm tiền bởi vì quốc tế quyết tâm trừng phạt họ."
Tạp chí thương mại và các ấn phẩm khác cho thấy ấn tượng về một đời sống diễn ra bình thường ở Triều Tiên, điều khiến nhiều người cảm thấy khó tin. Vậy ai là người mua những sản phẩm của Triều Tiên?
"Rất khó để biết được," Stephan Haggard, giáo sư nghiên cứu về Triều Tiên - Thái Bình Dương tại Đại học California San Diego, và một chuyên gia về kinh tế chính trị Triều Tiên nói. Tuy nhiên, ông khẳng định các sản phẩm này chắc chắn không phải để trưng bày.
Ông nhận định: "Các hội chợ này không nhằm mục đích tuyên truyền, mà là để buôn bán. Họ phát triển kinh doanh các mặt hàng này phần nào vì họ tin rằng có thị trường cho chúng".
Đẩy mạnh xuất khẩu lao động
Theo BBC, nguồn ngoại tệ hấp dẫn nhất có lẽ đến từ những công nhân Triều Tiên đang lao động tại những xưởng đóng tàu và các công trường xây dựng ở hơn 40 quốc gia trên thế giới.
Triều Tiên có những công ty thương mại đặc biệt chuyên thu xếp được các hợp đồng lao động không chỉ với các công ty nước ngoài tại Nga, Trung Quốc mà còn ở một số nước Châu Phi và Châu Âu.
Nghiên cứu dựa trên lời khai của những người đào tẩu khỏi Triều Tiên cho thấy phần lớn thu nhập của người lao động được gửi về Triều Tiên, ít nhất là hai phần ba.
Người tham gia các gian hàng ở Hội chợ Thương mại Quốc tế Mùa thu hồi tháng 9/2017 tại Bình Nhưỡng.
Chính phủ Triều Tiên áp dụng quy trình tuyển chọn và hệ thống giám sát chặt chẽ ở nước sở tại để giảm nguy cơ đào tẩu của những lao động xuất khẩu.
Theo Teodora Gyupchanova, nhà nghiên cứu thuộc Trung tâm Cơ sở dữ liệu về Quyền con người Triều Tiên, trụ sở tại Seoul, Hàn Quốc, người lao động Triều Tiên phải chứng tỏ được lòng trung thành với chế độ để được xem xét làm việc ở nước ngoài.
Các cuộc phỏng vấn với những người đào tẩu tiết lộ rằng những người đàn ông đã có vợ con thường được chọn đi xuất khẩu lao động. Điều đó có nghĩa cả người đàn ông và gia đình anh ta đều có nguy cơ bị phạt vì vi phạm luật lệ và "về mặt nào đó bị giữ làm con tin", theo nhận định của Gyuchanova.
Một báo cáo của Trung tâm Leidan Asia về người Triều Tiên làm việc tại Ba Lan cho thấy có một hệ thống kiểm soát nghiêm ngặt, theo đó người lao động buộc phải dự "các buổi học tập tư tưởng" tôn vinh Kim Jong-un.
Xuất khẩu lao động mang lại nguồn thu ít nhất 1 tỷ USD mỗi năm cho Triều Tiên. Tuy nhiên, theo các nghị quyết mới nhất của Liên Hợp Quốc, các quốc gia không được cấp phép mới cho những người lao động Bắc Hàn và họ phải hồi hương sau 24 tháng.
Tìm mọi cách "lách luật"
Năm 2013, tàu Chong Chan Gang của Triều Tiên bị phát hiện chở 240 tấn vũ khí, bao gồm hai máy bay chiến đấu và nhiều loại vũ khí khác từ thời Liên Xô của Cuba. Cuba cho biết họ gửi số vũ khí, được giấu trong các bao tải đường, tới Triều Tiên để sửa chữa.
Theo một báo cáo của Hội đồng Bảo an Liên Hợp Quốc, 30.000 quả lựu đạn đã được tìm thấy trên tàu Jie Shun vào tháng 8/2016 khi con tàu Triều Tiên này đang hướng tới kênh đào Suez. Báo cáo cho biết con tàu mang cờ Campuchia nhưng được điều khiển thuyền trưởng và thủy thủ đoàn người Triều Tiên.
Các thùng gỗ chứa lựu đạn được chôn dưới 2.300 tấn quặng sắt, cũng bị cấm theo một nghị quyết của Liên Hợp Quốc. Lô hàng được dán nhãn giả là "bộ phận lắp ráp cho máy bơm dưới nước".
Máy bay chiến đấu MIG-21 được tìm thấy trên tàu Chong Chan Gang.
Các thương nhân Triều Tiên cũng bị buộc tội triển khai các công ty bình phong như một thủ thuật để che giấu việc buôn bán vũ khí.
Liên Hợp Quốc phát hiện Triều Tiên có liên hệ với công ty Glocom, một doanh nghiệp được cho là bán các thiết bị liên lạc quân sự cho các nước bao gồm Eritrea nhưng có trụ sở tại Malaysia.
Báo cáo của Liên Hợp Quốc mô tả Glocom là "công ty con của công ty Cộng Hòa Dân chủ Nhân dân Triều Tiên có tên Pan Systems Pyongyang Branch". Công ty đó có mối liên hệ với Tổng cục trinh sát, cơ quan gián điệp chính của Triều Tiên.
Cuộc sống bên trong Triều Tiên là một bí ẩn đối với thế giới, nhiều người tỏ ra lo ngại người dân Triều Tiên sẽ phải "chống chọi’ thế nào với những lệnh trừng phạt khắc nghiệt trong hơn một thập kỷ qua. Nhưng dường như hoạt động thương mại ở Triều Tiên vẫn diễn ra bình thường như bất cứ quốc gia nào khác.
(VNF) - Công ty của tỷ phú Mỹ Elon Musk hiện không chỉ thua trong cuộc chiến doanh số mà còn thua cả sự thống trị về công nghệ. Đột phá mới về pin của BYD khiến hãng này không chỉ cạnh tranh với Tesla mà còn với sự thống trị kéo dài hàng thập kỷ của các loại xe động cơ đốt trong.
(VNF) - Quyết định được chờ đợi nhất tuần qua thuộc về Cục Dự trữ Liên bang Mỹ, với việc giữ nguyên lãi suất cho vay ở mức 4,25%-4,5% để chờ thêm tín hiệu từ nền kinh tế. Giá vàng tiếp tục tăng nóng cũng trở thành điểm đáng chú ý trong tuần.
(VNF) - Khi được hỏi bà có suy nghĩ gì trước việc tỷ phú Bill Gates cho rằng ly hôn là "sai lầm mà ông hối hận nhất", bà Melinda - vợ cũ của Bill Gates, thẳng thắn chia sẻ rằng đối với bà, cuộc hôn nhân tan vỡ là "một nỗi đau lớn".
(VNF) - Trung Quốc vừa công bố một thiết bị cắt cáp nhỏ gọn, đặt sâu dưới biển, có khả năng cắt đứt các đường dây điện hoặc thông tin liên lạc dưới nước kiên cố nhất thế giới, theo SCMP.
(VNF) - Các Tiểu vương quốc Arab Thống nhất (UAE) đã cam kết đầu tư 1,4 nghìn tỷ USD trong 10 năm vào Mỹ sau khi các quan chức cấp cao của UAE gặp Tổng thống Mỹ Donald Trump trong tuần này, thông báo ngày 21/3 của Nhà Trắng nêu rõ.
(VNF) - Thủ tướng Bỉ Bart De Wever cho rằng, rằng việc châu Âu tịch thu gần 200 tỷ euro (216 tỷ USD) tài sản bị đóng băng của Nga sẽ là "một hành động chiến tranh".
(VNF) - Trong bối cảnh chính phủ đưa ra nhiều chính sách hỗ trợ, đi kèm với việc nguồn cung đất ở thu hẹp, thị trường bất động sản Trung Quốc đang cho thấy một số dấu hiệu nóng lên ngay trong quý đầu năm 2025.
(VNF) - Tổng thống Mỹ Donald Trump ngày 20/1 tuyên bố những người bị phát hiện làm hỏng xe Tesla có thể phải ngồi tù tới 20 năm, đồng thời cảnh báo rằng chính phủ đang "truy tìm" họ.
(VNF) - Tập đoàn CK Hutchison Holdings Ltd. của tỷ phú Lý Gia Thành cảnh báo về môi trường kinh doanh toàn cầu đang xấu đi do căng thẳng địa chính trị và thương mại khi kế hoạch bán cảng tại Kênh đào Panama khiến Trung Quốc tức giận.
(VNF) - Tesla đang thu hồi gần như toàn bộ xe Cybertruck tại Mỹ để khắc phục lỗi tấm ốp thép bên ngoài có thể tách ra khi đang lái. Đây là đợt thu hồi thứ 8 đối với mẫu SUV này kể từ tháng 1/2024.
(VNF) - Được sự ủng hộ của sinh viên và các nhà giáo dục, Tổng thống Mỹ Donald Trump ngày 20/3 đã ký một sắc lệnh hành pháp giải thể Bộ Giáo dục liên bang, thực hiện lời hứa trong chiến dịch tranh cử.
(VNF) - Các nhà nghiên cứu từ Viện Hàn lâm Khoa học Trung Quốc (CAS) dự đoán vị thế thống trị của nước này đối với nguồn cung cấp đất hiếm trên thế giới có thể sắp kết thúc.
(VNF) - Đế chế kinh doanh của ông trùm Hồng Kông Lý Gia Thành đang trở thành tâm điểm chú ý sau khi CK Hutchison Holdings quyết định bán cảng tại Kênh đào Panama cho một liên doanh do công ty Mỹ BlackRock đứng đầu, động thái đã khiến Bắc Kinh tức giận. Cổ phiếu của công ty đã giảm mạnh trong những phiên gần đây.
(VNF) - Tỷ phú công nghệ Elon Musk, cố vấn thân cận của Tổng thống Mỹ Donald Trump, cho biết mạng sống của ông đang bị đe dọa vì sự tham gia sâu rộng của ông vào chính quyền, và một số người có thể muốn ông chết vì ông đang "ngăn chặn hành vi gian lận của họ".
(VNF) - Trong bối cảnh sự hỗ trợ của Mỹ dành cho Ukraine đang dần hạn chế, các đồng minh châu Âu của Ukraine đang cân nhắc liệu có nên tịch thu 300 tỷ USD tài sản bị đóng băng của Nga và sử dụng số tiền này để hỗ trợ Ukraine hay không.
(VNF) - Tỷ phú người Hong Kong Lý Gia Thành đang "mắc kẹt" giữa cuộc chiến địa chính trị giữa Trung Quốc và Mỹ sau khi công bố thỏa thuận bán cảng tại Kênh đào Panama cho công ty Mỹ.
(VNF) - Tổng thống Mỹ Donald Trump cho hay loại "thẻ vàng" thị thực trị giá 5 triệu USD mà ông đề xuất sẽ giúp nước Mỹ trả hết nợ quốc gia, đồng thời cung cấp cho các công ty hàng đầu phương thức để thu hút những lao động nhập cư chất lượng. “Nó sẽ được bán chạy như tôm tươi”, ông Trump nói trong cuộc họp nội các đầu tiên của nhiệm kỳ thứ hai.
(VNF) - Thừa nhận rằng nền kinh tế đang phải đối mặt với nhiều thách thức và cần phải “nỗ lực hết sức” để đạt được các mục tiêu, các nhà lãnh đạo Trung Quốc vẫn tự tin rằng: “Con tàu khổng lồ của nền kinh tế Trung Quốc sẽ tiếp tục vượt sóng và vững vàng tiến về tương lai”.
(VNF) - Giá vàng tăng vọt lên mức cao kỷ lục mới, quanh mức 3.038-3.039 USD/ounce khi căng thẳng gia tăng ở Trung Đông và lo ngại về kế hoạch áp thuế của Tổng thống Mỹ Donald Trump tiếp tục thúc đẩy nhu cầu đối với tài sản trú ẩn an toàn. Tại thị trường trong nước, giá vàng cũng liên tục phá đỉnh trong những ngày qua.
(VNF) - Văn phòng công tố Bỉ ngày 18/3 cho hay họ đã buộc tội 5 người trong cuộc điều tra hối lộ tại Nghị viện châu Âu được cho là có liên quan đến tập đoàn Huawei của Trung Quốc, trong đó 4 người bị buộc tội tham nhũng.
(VNF) - Công nghệ "siêu sạc" của BYD đang làm gia tăng sự cạnh tranh vốn đã khốc liệt trên thị trường ô tô lớn nhất thế giới và thúc đẩy hãng này tiến xa hơn so với các đối thủ như Tesla.
(VNF) - Tập đoàn CK Hutchison của tỷ phú Hong Kong Lý Gia Thành đang chịu áp lực mới từ Bắc Kinh sau khi bán các cảng ở Kênh đào Panama cho công ty Mỹ.
(VNF) - Tại nước Mỹ xa xôi, những quả trứng gà quen thuộc giờ đây được coi là “gia tài nho nhỏ”. Người ta nâng niu những vỉ trứng gà như khoản lương hưu, thậm chí coi chúng như một khoản “đầu tư” có thể tìm thấy ngay trong siêu thị.
(VNF) - Công ty của tỷ phú Mỹ Elon Musk hiện không chỉ thua trong cuộc chiến doanh số mà còn thua cả sự thống trị về công nghệ. Đột phá mới về pin của BYD khiến hãng này không chỉ cạnh tranh với Tesla mà còn với sự thống trị kéo dài hàng thập kỷ của các loại xe động cơ đốt trong.
(VNF) - Dự án Khu đô thị xanh Dragon City-Park đã thực hiện nghĩa vụ tài chính theo hợp đồng chuyển nhượng nhưng chưa được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất khiến khách hàng của dự án nhiều năm qua gặp khó khăn.