"Chaebol", ("chae" là "sở hữu" và "mumbol" là "gia đình quyền quý"), tức tài phiệt, là tên gọi ám chỉ các tập đoàn gia đình lớn của Hàn Quốc. Chaebol chính là những công cụ kéo Hàn Quốc ra khỏi tình trạng nghèo khó sau chiến tranh, vươn lên xếp thứ 13 thế giới về mức thu nhập GDP. Lotte, Samsung, Huyndai hay LG... đều là những gia tộc tài phiệt như vậy.
80 năm trước, Lee Byung Chull thành lập công ty thương mại nhỏ tại Daegu và phát triển thành đế chế TV và smartphones lớn nhất thế giới ngày nay. Vào những năm 1990, đế chế này chia thành 4 phần độc lập gồm: Samsung, CJ, Shinsegae và Hansol. Cả 4 công ty này đều đang được điều hành bởi con cháu họ Lee đời thứ 2 và 3 với doanh thu hàng năm hàng trăm tỷ USD đến từ các ngành điện tử, bán lẻ, thực phẩm, giải trí…
Gia đình họ Lee sở hữu tập đoàn đoàn Samsung với 35% tài sản đến từ Samsung Electronics. Hiện chủ tịch tập đoàn này vẫn trong tình trạng hôn mê sau cơn suy tim hồi tháng 5/2014. Con trai duy nhất cũng là người thừa kế nghiệp đoàn, Lee Jae Yong đang phải đối mặt với bê bối lớn khi Samsung phải thu hồi điện thoại Galaxy Note 7 trên toàn cầu và quyết định dừng sản xuất dòng điện thoại này vĩnh viễn. Trong khi đó, anh họ của Lee Jae Yong, Lee Jay Hyun, giám đốc điều hành tập đoàn CJ, được Tổng thống Park Guen Hye ân xá sau khi bị kết tội tham ô và trốn thuế.
Tuy nhiên, Samsung rõ ràng vẫn là một công ty đáng ngưỡng mộ với đầy những thành công cá nhân mà các nhà quản lý trên thế giới nên học hỏi. Samsung thành công dựa nhiều vào cái bóng của Lee Byung Chull - người sáng lập Tập đoàn Samsung theo mô hình gia đình trị chặt chẽ.
"Hãy thay đổi tất cả trừ vợ và con" là câu nói bất hủ của Chủ tịch Tập đoàn Samsung Lee Kun Hee, người dẫn dắt và có công lớn nhất trong việc thúc đẩy Samsung trở thành tập đoàn điện tử lớn nhất Hàn Quốc và toàn cầu. Ông là con trai thứ ba của Lee Byung Chul, người sáng lập Tập đoàn Samsung.
Lee Kun Hee chính thức trở thành chủ tịch của Samsung vào ngày 1/12/1987, chỉ 2 tuần sau khi bố của ông, Lee Byung Chull - người thành lập ra Samsung - qua đời. Đời con nối tiếp đời cha, chính chính sách "gia đình trị" này đã mang đến thành công không thể ngờ đến cho công ty, một đặc điểm đặc trưng của các chaebol.
Ông Lee Kun Hee giữ vị trí giàu nhất Hàn Quốc với tổng tài sản 9,2 tỷ USD theo thống kê của Forbes tính đến năm 2015. Ông cũng là người dẫn dắt và thay đổi vận mệnh của Samsung Electronics từ một công ty bị xem là kẻ chuyên gia công các linh kiện công nghệ cao cho các tập đoàn lớn, đã bước từ ranh giới của một công ty châu Á gia nhập địa hạt các tập đoàn công nghệ toàn cầu và trở thành tập đoàn điện tử lớn nhất toàn cầu (năm 2015) tính theo doanh thu và đứng thứ 18 trong bảng xếp hạng 500 công ty lớn nhất toàn cầu của Fortune.
Nhận định "Thiết kế mẫu mã sẽ là tài sản quý báu của doanh nghiệp và cũng chính là yếu tố quyết định thành bại trong kinh doanh hiện đại", Samsung tạo ra các nhóm đa ngành gồm các nhà thiết kế, kỹ sư, tiếp thị, nhà dân tộc học, nhạc sĩ, nhà văn để tiến hành nghiên cứu hành vi, sở thích và nhu cầu chưa được đáp ứng của khách hàng từ đó tạo ra các sản phẩm thiết kế đón đầu xu hướng về văn hóa, kinh tế và công nghệ.
Triết lý này mang lại quả ngọt đều đặn cho Samsung, nhất là sau cuộc khủng hoảng tiền tệ toàn cầu năm 2008, nhiều công ty đau đầu trong nỗ lực hãm phanh xuống dốc thì Samsung tuyên bố doanh thu tăng 13,4%, lợi nhuận tăng khoảng 60% vào năm 2010. Ngay cả trong năm 2011 với khủng hoảng tài chính Châu Âu và sự đình trệ kinh tế toàn cầu, tuy lãi thực của Samsung có phần giảm sút nhưng doanh thu vẫn tăng thêm 10 tỷ USD, đạt 164 tỷ USD.
Dưới sự dẫn dắt của Lee Kun Hee, Samsung đã nhận được nhiều giải thưởng hơn bất kỳ công ty nào trong những năm gần đây. Từ năm 1996 đến năm 2010, Samsung nhận được tổng cộng 502 giải thưởng thiết kế uy tín tầm cỡ quốc tế như IDEA, CLION, iF… Tại triển lãm CES 2016, Samsung Electronics, giành được 100 giải thưởng ở các hạng mục gồm thiết bị gia dụng, điện tử, di động. Bên cạnh đó, Samsung là tập đoàn đón đầu xu hướng IoT (Internet of Things), tạo ra một hệ sinh thái với các thiết bị điện tử thông minh như ti vi, tủ lạnh, lò vi sóng có thể giao tiếp với nhau, tạo nên những ngôi nhà thông minh giúp thay đổi cách sống của con người.
Hiện tại, Lee Jae Yong - con trai duy nhất của Chủ tịch Lee Kun Hee đang là nhà điều hành trực tiếp của Samsung sau khi ông Lee Kun Hee phải nhập viện vì đau tim vào năm 2014.
Ở Hàn Quốc, Jay Y. Lee thường được gọi là "thái tử Samsung" và đã đảm nhiệm nhiều vị trí lãnh đạo trong những năm gần đây như một phần trong kế hoạch kế vị, trước khi đảm nhiệm vị trí phó chủ tịch năm 2012.
Cuộc khủng hoảng tồi tệ chưa từng có trong lịch sử của Samsung Electronic với sự cố Note 7 đang tạo ra "cơn đau đầu" đối với người thừa kế sáng giá của tập đoàn này, Lee Jae Jong - 48 tuổi. Đây giống như một phép thử đối với khả năng lãnh đạo của Lee trước biến cố lớn đầu tiên kể từ khi cầm quyền.
Tuy nhiên, trái với sự xông xáo của cha trong các quyết định chủ chốt của tập đoàn, Lee Jae Yong giữ thái độ kín kẽ. Hiện tại Phó chủ tịch Lee vẫn không trực tiếp đưa ra những quyết định quan trọng hàng ngày đối với mảng kinh doanh điện thoại mà phần lớn ủy quyền xử lý sự cố Note 7 cho các lãnh đạo cấp dưới như ông Koh – Giám đốc phụ trách mảng điện thoại của công ty.
Giữa những năm 1990, ông Lee Kun Hee đã thẳng tay cho đốt 150.000 chiếc điện thoại Samsung bị lỗi và bắt 2.000 nhân viên chứng kiến. Sau đó, ông điều xe lu đến ủi nát đống tro tàn. Ngược lại, Lee Jae Yong chú tâm hơn tới đường hướng vĩ mô của cả tập đoàn, ví dụ như cải cách cấu trúc sở hữu chéo chằng chịt của tập đoàn gia đình.
Nhìn chung, hiện tại Lee Jae Yong vẫn âm thầm đứng sau cánh gà trong việc giải quyết khủng hoảng nhưng đã có nhiều dấu hiệu cho thấy anh sẽ bắt đầu xuất đầu lộ diện nhiều hơn. Người thừa kế của tập đoàn Samsung, đang cùng chia sẻ trách nhiệm lãnh đạo tập đoàn, với hơn 70 công ty thành viên dù chưa được giữ cương vị cao nhất - Chủ tịch tập đoàn, chừng nào mà cha anh ta còn sống, theo một "thông lệ bất thành văn" của các chaebol Hàn.
Theo danh sách 100 người phụ nữ quyền lực nhất thế giới năm 2016 do Tạp chí Forbes mới công bố, Hàn Quốc đóng góp hai cái tên. Đầu tiên là nữ tổng thống đương nhiệm Park Geun Hye xếp ở vị trí thức 12 và sau đó là nữ tỷ phú Lee Boo Jin, con gái của Chủ tịch Samsung xếp ở vị trí thứ 98.
Lee Boo Jin (45 tuổi) là nữ tỷ phú giàu nhất Hàn Quốc khi sở hữu tổng số tài sản lên tới 1,62 tỷ USD. Theo thông tin từ Forbes, có tới 2/3 trong tổng số tài sản của cô đến từ cổ phần công ty Samsung C&T, chuyên về các dịch vụ nghỉ dưỡng và kinh doanh. Hiện nay cô đang giữ chức Chủ tịch chuỗi khách sạn Shilla và đồng Chủ tịch công ty Cheil Industries cùng em gái.
Nữ tỷ phú là con gái lớn nhất trong gia đình 3 người con của Chủ tịch Samsung, ông Lee Kun Hee. Sinh ra trong một gia đình tài phiệt, Lee Boo Jin được nhắm trước một vị trí thừa kế tập đoàn gia đình này. Tuy nhiên, cô luôn phải làm việc chăm chỉ gấp đôi nhân viên. Từ khi mới 21 tuổi, cô được cha đưa vào công ty để học cách lãnh đạo.
Từ những năm 2010, cô luôn có mặt trong danh sách những người giàu nhất thế giới, với tổng tài sản có thời điểm cao nhất là 2,1 tỷ USD (theo thống kê tháng 8/2015).
Người sáng lập Samsung có rất nhiều tham vọng khi chọn cái tên Samsung với ý nghĩa "Ba ngôi sao", ngụ ý một doanh nghiệp lớn và vĩnh cửu.
Sự kiểm soát của gia đình được đảm bảo bởi một mạng lưới nắm giữ cổ phần chéo phức tạp. Điều này vẫn sẽ tốt đẹp chừng nào ông chủ là người tài giỏi như Lee và con trai ông.
Người Hàn Quốc thường nói đùa rằng họ có thể sống từ lúc chào đời đến khi nhắm mắt xuôi tay tại "Cộng hòa Samsung". "Hoàng đế của Samsung hiện đang trong bệnh viện và con trai của ông, thái tử, sẽ phải ở nguyên vị trí của mình cho đến khi triều đại của hoàng đế kết thúc với cái chết của ông", Chang Sea Jin, tác giả của cuốn "Sony vs. Samsung: The Inside Story of the Electronics Giants’ Battle For Global Supremacy", cho biết.
Tags:
(VNF) - Ngày càng nhiều tỷ phú Trung Quốc âm thầm có hàng chục đứa con sinh ra tại Mỹ thông qua mang thai hộ. Hiện tượng này làm lộ rõ những khoảng trống pháp lý, sự dịch chuyển dòng tiền xuyên biên giới cùng các thách thức ngày càng lớn đối với chính sách quốc tịch và cơ chế giám sát của Mỹ.
(VNF) - Doanh số bán lẻ của Trung Quốc tăng trưởng với tốc độ yếu nhất kể từ đại dịch Covid-19, trong khi đầu tư tiếp tục suy giảm, cho thấy những rủi ro ngày càng lớn đối với nền kinh tế sau nhiều tháng trì trệ.
(VNF) - Ngày càng nhiều phụ nữ trẻ ở Trung Quốc sẵn sàng chi từ 20 đến 50 nhân dân tệ (tương đương 3–7 USD) để được những người đàn ông gọi là “man mums” ôm trong vòng 5 phút, giúp giải tỏa căng thẳng và cảm giác cô đơn.
(VNF) - Năm nay, giá đồng tăng vọt, liên tiếp thiết lập các mức kỷ lục mới. Đà tăng này được dự báo sẽ tiếp tục kéo dài sang năm 2026.
(VNF) - Than đá là trụ cột bảo đảm tăng trưởng, việc làm và ổn định xã hội của Trung Quốc trong nhiều thập kỷ. Tuy nhiên, khi Bắc Kinh thúc đẩy chuyển đổi năng lượng và giảm phát thải, việc loại bỏ than đá trở thành một bài toán tài chính – ngân sách phức tạp, ảnh hưởng đến hàng triệu việc làm, tài sản công và sự ổn định của nhiều địa phương phụ thuộc vào than.
(VNF) - Làn sóng phá sản doanh nghiệp lan rộng trong năm 2025, từ các tập đoàn hàng chục tỷ USD tại Mỹ và châu Âu đến hàng trăm nghìn doanh nghiệp rút lui khỏi thị trường ở các nền kinh tế mới nổi như Việt Nam. Điều đáng chú ý là không chỉ các doanh nghiệp nhỏ yếu, mà nhiều thương hiệu lâu đời, từng được xem là "quá lớn để sụp đổ", cũng không thoát khỏi vòng xoáy khủng hoảng.
(VNF) - CEO Nvidia Jensen Huang đã từng bước xoay chuyển lập trường của Nhà Trắng, mở đường cho việc xuất khẩu chip AI tiên tiến sang Trung Quốc. Động thái này phản ánh vai trò ngày càng lớn của Nvidia trong các tính toán chiến lược về công nghệ, thương mại và an ninh của Mỹ.
(VNF) - Sau khi Cục Dự trữ Liên bang (Fed) giảm lãi suất thêm 25 điểm vào tuần trước, sự chú ý của giới đầu tư và thị trường tài chính ngay lập tức chuyển sang việc lựa chọn Chủ tịch Fed tiếp theo. Báo cáo mới nhất từ Nhà Trắng cho thấy TT Trump đang cân nhắc hai ứng viên sáng giá là Kevin Hassett và Kevin Warsh.
(VNF) - Trong bối cảnh nhu cầu tiêu dùng suy yếu, các trung tâm thương mại ở Trung Quốc tìm cách thu hút khách bằng những “chiêu trò” gây tò mò như nhà vệ sinh có đàn piano hay bồn cầu bằng vàng. Câu hỏi đặt ra là liệu các biện pháp mang tính bề nổi này có thể giải quyết được tận gốc bài toán tiêu dùng hay không.
(VNF) - Hãng xe điện Tesla của Elon Musk vừa bất ngờ ra mắt chiếc vợt pickleball trị giá 350 USD, đánh dấu bước mở rộng danh mục sản phẩm phong cách sống. Động thái này phản ánh chiến lược của công ty trong việc không chỉ dừng lại ở ô tô mà còn khai thác thị trường tiêu dùng cao cấp và sản phẩm giải trí – thể thao.
(VNF) - Nền kinh tế Trung Quốc đang bước vào một sự chuyển biến mang tính lịch sử khi tình trạng suy thoái đầu tư ngày càng trở nên rõ nét. Trong năm nay, đầu tư vào 3 lĩnh vực trụ cột gồm sản xuất, cơ sở hạ tầng và bất động sản được dự báo sẽ đồng loạt suy giảm. Đây được xem là một bước ngoặt đáng chú ý đối với nền kinh tế từng định hình lại trật tự toàn cầu bằng nhiều thập kỷ tăng trưởng dựa vào vốn đầu tư.
(VNF) - Từng được xem là thú chơi gắn với tuổi thơ của thế hệ 8X–9X, thẻ bài sưu tầm như Pokémon hay Yu-Gi-Oh! đang chứng kiến sự trở lại mạnh mẽ trên các nền tảng thương mại điện tử. Dữ liệu từ eBay cho biết Gen Z Mỹ đang chi tiêu ngày càng nhiều cho thẻ bài và các vật phẩm sưu tầm, biến một trào lưu văn hoá thành thị trường kinh doanh và đầu tư có quy mô đáng kể.
(VNF) - Quyết định hạ lãi suất của Fed trong tuần qua đã kích hoạt làn sóng tăng mạnh trên Phố Wall và củng cố sức hấp dẫn của vàng. Cùng lúc, Trung Quốc và Nga tăng dự trữ vàng, trong khi EU đóng băng vô thời hạn tài sản Nga, phản ánh xu hướng dịch chuyển dòng tiền và tái cơ cấu dự trữ trong bối cảnh kinh tế – địa chính trị toàn cầu đầy biến động.
(VNF) - Năm 2025 chứng kiến biến động lớn về tài sản của giới tỷ phú trên toàn cầu khi tổng giá trị tài sản đạt mức cao kỷ lục, chủ yếu nhờ đà tăng của cổ phiếu công nghệ và trí tuệ nhân tạo. Tại Việt Nam, số lượng tỷ phú không thay đổi nhiều, song tài sản của một số cá nhân, đặc biệt người giàu nhất Việt Nam, tăng mạnh theo diễn biến thị trường chứng khoán.
(VNF) - Ở tuổi 27, CEO của nền tảng thị trường dự đoán Polymarket Shayne Coplan đã trở thành tỷ phú tự thân trẻ nhất thế giới khi công ty được định giá 9 tỷ USD. Hành trình của chàng trai bỏ học để xây dựng startup trong phòng tắm đến gương mặt nổi bật ngành crypto toàn cầu phản ánh sức mạnh của ý tưởng táo bạo, trí tuệ đám đông và bước chuyển mình của cả một lĩnh vực công nghệ.
(VNF) - Mỹ là nơi khai sinh các mô hình trí tuệ nhân tạo mạnh mẽ nhất và nắm quyền kiểm soát các loại chip máy tính tiên tiến nhất. Thế nhưng, giữa cuộc cạnh tranh AI toàn cầu, Trung Quốc lại sở hữu một lợi thế mang tính quyết định: một lưới điện khổng lồ và rẻ nhất thế giới.
(VNF) - Liên minh châu Âu (EU) ngày 12/12 quyết định đóng băng vô thời hạn khoảng 210 tỷ euro (tương đương 246 tỷ USD) tài sản nhà nước của Nga, thay vì tiếp tục cơ chế gia hạn 6 tháng một lần như trước đây.
(VNF) - Ngày 11/12, doanh nhân người Hàn Quốc Do Kwon, nhà sáng lập Terraform Labs, đơn vị đứng sau hai đồng tiền TerraUSD và Luna, đã bị tòa án liên bang Mỹ tuyên phạt 15 năm tù. Bản án được đưa ra gần 3 năm sau cú sập gây thiệt hại ước tính 40 tỷ USD, được thẩm phán mô tả là “một vụ gian lận mang tính thế hệ”.
(VNF) - Mỹ tiếp tục gia tăng sức ép đối với chính quyền Tổng thống Nicolás Maduro khi áp đặt lệnh trừng phạt lên ba cháu trai của ông, cùng nhiều cá nhân, doanh nghiệp và tàu vận tải bị cáo buộc tham gia vận chuyển dầu cho Caracas. Động thái này là một phần trong chiến dịch siết nguồn thu tài chính của Venezuela và mở rộng nỗ lực trấn áp hoạt động buôn lậu ma túy tại khu vực Caribe.
(VNF) - Ukraine ngày 11/12 cho biết máy bay không người lái tầm xa của họ đã tấn công một giàn khoan dầu lớn ngoài khơi Biển Caspi trong tuần này. Chiến dịch này phản ánh nỗ lực mở rộng mục tiêu của Kyiv nhằm bóp nghẹt nguồn thu từ năng lượng - nguồn lực quan trọng nhất giúp Nga duy trì cuộc chiến.
(VNF) - Các chuyên gia quốc tế nhận định thị trường chứng khoán Việt Nam đã bùng nổ trong năm 2025, và dư địa tăng trưởng còn rất rộng mở trong thời gian tới.
(VNF) - Mexico nâng thuế nhập khẩu lên 50% khiến Trung Quốc phản ứng gay gắt, gọi đây là hành động bảo hộ “mang tính xúc phạm” và cảnh báo tác động tiêu cực tới thương mại song phương.
(VNF) - Trung Quốc ghi nhận thặng dư thương mại kỷ lục 1.000 tỷ USD, đặt ra câu hỏi liệu sức mạnh xuất khẩu có che giấu những điểm yếu ngày càng lớn của nền kinh tế hay không?
(VNF) - Sau tin Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) hạ lãi suất, Phố Wall tăng điểm mạnh. Trong khi đó, giá vàng cũng bật tăng nhưng cuối cùng vẫn quay trở về vùng 4.205 USD/ounce, gần như không đổi so với trước đó.
(VNF) - Tổng thống Mỹ Donald Trump ngày 10/12 cho rằng quyết định mới nhất của Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) về việc hạ lãi suất chuẩn thêm 0,25 điểm phần trăm là chưa đủ mà lẽ ra phải “mạnh tay gấp đôi”.
(VNF) - Ngày càng nhiều tỷ phú Trung Quốc âm thầm có hàng chục đứa con sinh ra tại Mỹ thông qua mang thai hộ. Hiện tượng này làm lộ rõ những khoảng trống pháp lý, sự dịch chuyển dòng tiền xuyên biên giới cùng các thách thức ngày càng lớn đối với chính sách quốc tịch và cơ chế giám sát của Mỹ.
(VNF) - Dự án cao tốc Đồng Đăng - Trà Lĩnh có tổng chiều dài 121km, phân kỳ thành 2 giai đoạn với tổng mức đầu tư gần 23000 tỷ đồng và dự kiến thông tuyến vào ngày 19/12 tới đây.
