Các nước đang phát triển 'chật vật' trong cuộc khủng hoảng năng lượng châu Âu
Khánh Lê -
10/11/2022 09:41 (GMT+7)
(VNF) - Các quốc gia nghèo nhất thế giới hiện đang "chật vật" do giá nhiên liệu tăng cao, nhiều nước thậm chí đã không thể giao dịch trên thị trường khí đốt do nhu cầu tăng đột ngột của châu Âu.
Theo Bloomberg, nhu cầu về khí đốt tự nhiên của châu Âu dự kiến sẽ tăng gần 60% cho đến năm 2026.
Khi áp đặt lệnh cấm vận lên khí đốt của Nga, các nước châu Âu phải tìm mua nhiên liệu dự trữ từ khắp nơi trên thế giới. Điều này khiến giá nhiên liệu tăng cao khó kiểm soát. Dù vậy, các nước trong khu vực châu Âu đã mua đủ dầu và khí đốt để vượt qua mùa đông này.
Tuy nhiên, việc này dường như dẫn đến một hệ quả nghiêm trọng hơn. Các quốc gia nghèo nhất thế giới cũng phải gánh chịu chi phí tăng giá, nhiều quốc gia đã không thể giao dịch trên thị trường khí đốt do nhu cầu tăng đột ngột của châu Âu. Nhiều nhà máy lớn nhỏ phải ngừng hoạt động, tình trạng thiếu điện xảy ra thường xuyên và kéo dài hơn. Đáng lo ngại, vấn đề này có thể kéo dài sang thập kỷ tới.
“Những lo ngại về an ninh năng lượng ở châu Âu đang dẫn đến tình trạng nghèo năng lượng ở các quốc gia phát triển. Châu Âu đang hút khí đốt khỏi các khu vực khác bằng bất cứ giá nào", nhà phân tích năng lượng Saul Kavonic tại Credit Suisse Group AG cho biết.
Sau một mùa hè mất điện kéo dài ở Pakistan, Ấn Độ, Bangladesh và Philippines, thời tiết đang dần mát mẻ hơn cùng những trận mưa lớn đã làm giảm bớt cuộc khủng hoảng năng lượng lúc này. Tuy nhiên, đó chỉ là giải pháp tạm thời. Vào mùa đông, nhiệt độ khu vực Nam Á có thể khắc nghiệt hơn và cơ hội đảm bảo nguồn cung lâu dài là rất mong manh.
Thêm vào đó, sự gia tăng của đồng USD như càng "đổ thêm dầu vào lửa" khi buộc các quốc gia phải lựa chọn giữa việc mua nhiên liệu hay thanh toán các khoản nợ.
Trước tình hình đó, các nhà cung cấp nhiên liệu toàn cầu ngày càng cảnh giác với việc bán cho các quốc gia có thể sắp vỡ nợ.
Mấu chốt của vấn đề là khi EU chuyển sang thị trường giao ngay, giá nhiên liệu được đẩy lên cao, thu hút một số nhà cung cấp huỷ bỏ hợp đồng dài hạn để có thể thu về lợi nhuận tốt hơn.
Đồng thời, châu Âu đang đẩy nhanh tiến độ xây dựng các bến nhập khẩu LNG để đưa thêm nhiên liệu vào khu vực trong tương lai. Theo Bloomberg, nhu cầu về khí đốt tự nhiên của châu Âu dự kiến sẽ tăng gần 60% cho đến năm 2026.
Vấn đề khí hậu cũng tạo thêm áp lực lên các quốc gia đang phát triển. Tại cuộc đàm phán về khí hậu của Liên hợp quốc ở Ai Cập trong tháng này, các nhà lãnh đạo đề cập đến việc các nước giàu hơn có thể cung cấp nhiều hỗ trợ hơn.
Trong bối cảnh này, lần đầu tiên, các quốc gia mới nổi như Pakistan, Bangladesh và Thái Lan buộc phải cạnh tranh về giá với Đức và các nền kinh tế khác có quy mô tài chính gấp nhiều lần quy mô của họ.
Trước đây, khi thiếu hụt ngắn hạn, các quốc gia có thể ký hợp đồng cung ứng dài hạn và thương lượng một tỷ giá cố định để đảm bảo nguồn cung đáng tin cậy trong nhiều năm. Nhưng hiện nay, ngay cả những hồ sơ dự thầu cho việc giao hàng bắt đầu từ nhiều năm tới trong tương lai cũng bị từ chối.
Cụ thể, Ấn Độ đã thất bại trong nỗ lực mới nhất để chốt các lô hàng bắt đầu từ năm 2025. Bangladesh và Thái Lan đã từ bỏ nỗ lực để có được các hợp đồng bắt đầu trước năm 2026. Tháng trước, Pakistan đã không thể hoàn tất hợp đồng 6 năm có thể bắt đầu vào năm sau, sau khi nhiều nỗ lực mua hàng ngắn hạn cũng không thành công.
“Chúng tôi đã nghĩ rằng cuộc khủng hoảng sẽ kết thúc vào cuối năm nay, nhưng không phải vậy", thư ký thường trực của Bộ năng lượng Thái Lan Kulit Sombatsiri cho biết tại một cuộc họp báo hôm 7/11. Ông Sombatsiri nói thêm, nếu giá LNG tiếp tục tăng, chính phủ sẽ phải xem xét các biện pháp như đóng cửa các cửa hàng tiện lợi và các cơ sở kinh doanh năng lượng cao khác.
Các quốc gia ở Nam Mỹ, như Brazil và Argentina, có thể "bớt lo lắng hơn" nếu đầu tư vào thủy điện. Mặc dù vậy, hóa đơn nhập khẩu của Brazil đã tăng hơn gấp đôi trong 7 tháng đầu năm nay lên 3,7 tỷ USD, do giá cả ở nước ngoài tăng cao và sự chậm trễ của một dự án đường ống trong nước.
Ông Mathur của WoodMac cho biết "sẽ mất tới 4 năm để thị trường cân bằng lại. Cho đến lúc đó, giá cả biến động sẽ trở thành tiêu chuẩn và LNG trước hết sẽ thuộc về các khu vực đã phát triển, phần còn lại dành cho nhóm đang phát triển", nhà phân tích Raghav Mathur tại Wood Mackenzie cho biết.
(VNF) - Ngày càng nhiều phụ nữ trẻ ở Trung Quốc sẵn sàng chi từ 20 đến 50 nhân dân tệ (tương đương 3–7 USD) để được những người đàn ông gọi là “man mums” ôm trong vòng 5 phút, giúp giải tỏa căng thẳng và cảm giác cô đơn.
(VNF) - Trong bối cảnh nhu cầu tiêu dùng suy yếu, các trung tâm thương mại ở Trung Quốc tìm cách thu hút khách bằng những “chiêu trò” gây tò mò như nhà vệ sinh có đàn piano hay bồn cầu bằng vàng. Câu hỏi đặt ra là liệu các biện pháp mang tính bề nổi này có thể giải quyết được tận gốc bài toán tiêu dùng hay không.
(VNF) - Hãng xe điện Tesla của Elon Musk vừa bất ngờ ra mắt chiếc vợt pickleball trị giá 350 USD, đánh dấu bước mở rộng danh mục sản phẩm phong cách sống. Động thái này phản ánh chiến lược của công ty trong việc không chỉ dừng lại ở ô tô mà còn khai thác thị trường tiêu dùng cao cấp và sản phẩm giải trí – thể thao.
(VNF) - Nền kinh tế Trung Quốc đang bước vào một sự chuyển biến mang tính lịch sử khi tình trạng suy thoái đầu tư ngày càng trở nên rõ nét. Trong năm nay, đầu tư vào 3 lĩnh vực trụ cột gồm sản xuất, cơ sở hạ tầng và bất động sản được dự báo sẽ đồng loạt suy giảm. Đây được xem là một bước ngoặt đáng chú ý đối với nền kinh tế từng định hình lại trật tự toàn cầu bằng nhiều thập kỷ tăng trưởng dựa vào vốn đầu tư.
(VNF) - Từng được xem là thú chơi gắn với tuổi thơ của thế hệ 8X–9X, thẻ bài sưu tầm như Pokémon hay Yu-Gi-Oh! đang chứng kiến sự trở lại mạnh mẽ trên các nền tảng thương mại điện tử. Dữ liệu từ eBay cho biết Gen Z Mỹ đang chi tiêu ngày càng nhiều cho thẻ bài và các vật phẩm sưu tầm, biến một trào lưu văn hoá thành thị trường kinh doanh và đầu tư có quy mô đáng kể.
(VNF) - Quyết định hạ lãi suất của Fed trong tuần qua đã kích hoạt làn sóng tăng mạnh trên Phố Wall và củng cố sức hấp dẫn của vàng. Cùng lúc, Trung Quốc và Nga tăng dự trữ vàng, trong khi EU đóng băng vô thời hạn tài sản Nga, phản ánh xu hướng dịch chuyển dòng tiền và tái cơ cấu dự trữ trong bối cảnh kinh tế – địa chính trị toàn cầu đầy biến động.
(VNF) - Năm 2025 chứng kiến biến động lớn về tài sản của giới tỷ phú trên toàn cầu khi tổng giá trị tài sản đạt mức cao kỷ lục, chủ yếu nhờ đà tăng của cổ phiếu công nghệ và trí tuệ nhân tạo. Tại Việt Nam, số lượng tỷ phú không thay đổi nhiều, song tài sản của một số cá nhân, đặc biệt người giàu nhất Việt Nam, tăng mạnh theo diễn biến thị trường chứng khoán.
(VNF) - Ở tuổi 27, CEO của nền tảng thị trường dự đoán Polymarket Shayne Coplan đã trở thành tỷ phú tự thân trẻ nhất thế giới khi công ty được định giá 9 tỷ USD. Hành trình của chàng trai bỏ học để xây dựng startup trong phòng tắm đến gương mặt nổi bật ngành crypto toàn cầu phản ánh sức mạnh của ý tưởng táo bạo, trí tuệ đám đông và bước chuyển mình của cả một lĩnh vực công nghệ.
(VNF) - Mỹ là nơi khai sinh các mô hình trí tuệ nhân tạo mạnh mẽ nhất và nắm quyền kiểm soát các loại chip máy tính tiên tiến nhất. Thế nhưng, giữa cuộc cạnh tranh AI toàn cầu, Trung Quốc lại sở hữu một lợi thế mang tính quyết định: một lưới điện khổng lồ và rẻ nhất thế giới.
(VNF) - Liên minh châu Âu (EU) ngày 12/12 quyết định đóng băng vô thời hạn khoảng 210 tỷ euro (tương đương 246 tỷ USD) tài sản nhà nước của Nga, thay vì tiếp tục cơ chế gia hạn 6 tháng một lần như trước đây.
(VNF) - Ngày 11/12, doanh nhân người Hàn Quốc Do Kwon, nhà sáng lập Terraform Labs, đơn vị đứng sau hai đồng tiền TerraUSD và Luna, đã bị tòa án liên bang Mỹ tuyên phạt 15 năm tù. Bản án được đưa ra gần 3 năm sau cú sập gây thiệt hại ước tính 40 tỷ USD, được thẩm phán mô tả là “một vụ gian lận mang tính thế hệ”.
(VNF) - Mỹ tiếp tục gia tăng sức ép đối với chính quyền Tổng thống Nicolás Maduro khi áp đặt lệnh trừng phạt lên ba cháu trai của ông, cùng nhiều cá nhân, doanh nghiệp và tàu vận tải bị cáo buộc tham gia vận chuyển dầu cho Caracas. Động thái này là một phần trong chiến dịch siết nguồn thu tài chính của Venezuela và mở rộng nỗ lực trấn áp hoạt động buôn lậu ma túy tại khu vực Caribe.
(VNF) - Ukraine ngày 11/12 cho biết máy bay không người lái tầm xa của họ đã tấn công một giàn khoan dầu lớn ngoài khơi Biển Caspi trong tuần này. Chiến dịch này phản ánh nỗ lực mở rộng mục tiêu của Kyiv nhằm bóp nghẹt nguồn thu từ năng lượng - nguồn lực quan trọng nhất giúp Nga duy trì cuộc chiến.
(VNF) - Các chuyên gia quốc tế nhận định thị trường chứng khoán Việt Nam đã bùng nổ trong năm 2025, và dư địa tăng trưởng còn rất rộng mở trong thời gian tới.
(VNF) - Mexico nâng thuế nhập khẩu lên 50% khiến Trung Quốc phản ứng gay gắt, gọi đây là hành động bảo hộ “mang tính xúc phạm” và cảnh báo tác động tiêu cực tới thương mại song phương.
(VNF) - Trung Quốc ghi nhận thặng dư thương mại kỷ lục 1.000 tỷ USD, đặt ra câu hỏi liệu sức mạnh xuất khẩu có che giấu những điểm yếu ngày càng lớn của nền kinh tế hay không?
(VNF) - Sau tin Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) hạ lãi suất, Phố Wall tăng điểm mạnh. Trong khi đó, giá vàng cũng bật tăng nhưng cuối cùng vẫn quay trở về vùng 4.205 USD/ounce, gần như không đổi so với trước đó.
(VNF) - Tổng thống Mỹ Donald Trump ngày 10/12 cho rằng quyết định mới nhất của Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) về việc hạ lãi suất chuẩn thêm 0,25 điểm phần trăm là chưa đủ mà lẽ ra phải “mạnh tay gấp đôi”.
(VNF) - Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) đã cắt giảm lãi suất xuống mức thấp nhất trong vòng 3 năm sau một cuộc họp căng thẳng, phơi bày những rạn nứt sâu sắc giữa các nhà hoạch định chính sách về việc nên ưu tiên xử lý thị trường lao động suy yếu hay lạm phát vẫn ở mức cao.
(VNF) - Giới đầu tư đặt cược tới 90% vào khả năng Fed tiếp tục hạ lãi suất 0,25 điểm phần trăm. Nếu kịch bản này xảy ra, quyết định của Fed có thể tạo ra hiệu ứng lan tỏa mạnh mẽ lên USD, vàng, Bitcoin và toàn bộ thị trường tài chính toàn cầu trong những tháng tới.
(VNF) - Thặng dư thương mại kỷ lục của Trung Quốc một lần nữa phơi bày sức mạnh công nghiệp của nền kinh tế lớn thứ hai thế giới, đồng thời phản ánh mức độ mất cân đối đang gia tăng trong cấu trúc tăng trưởng của nước này.
(VNF) - Thỏa thuận thương mại giữa Indonesia và Washington đang đối mặt nguy cơ sụp đổ khi các quan chức Mỹ ngày càng thất vọng trước điều họ cho là Jakarta "bội ước" những điều khoản đã thống nhất hồi tháng 7.
(VNF) - Bạc đang cạnh tranh quyết liệt với vàng. Kim loại quý này đã tăng giá hơn gấp đôi kể từ đầu năm và vừa lập kỷ lục mới trong ngày 9/12 khi lần đầu tiên vượt mốc 60 USD/ounce trên Sàn giao dịch hàng hóa New York. Tính từ đầu năm 2025, giá bạc đã tăng 102% bỏ xa vàng khi “chỉ” tăng 59%.
(VNF) - Một vụ hỏa hoạn nghiêm trọng bùng phát tại tòa nhà văn phòng ở trung tâm Jakarta khiến ít nhất 22 người thiệt mạng, trong đó có một phụ nữ mang thai. Lực lượng chức năng Indonesia huy động hàng trăm nhân viên cùng gần 30 xe chữa cháy để dập lửa, song thiệt hại về người vẫn ở mức đặc biệt nghiêm trọng.
(VNF) - Ngày càng nhiều phụ nữ trẻ ở Trung Quốc sẵn sàng chi từ 20 đến 50 nhân dân tệ (tương đương 3–7 USD) để được những người đàn ông gọi là “man mums” ôm trong vòng 5 phút, giúp giải tỏa căng thẳng và cảm giác cô đơn.