Hiện nay, hóa đơn điện tử ngày càng được áp dụng rộng rãi nhằm mang lại tiện ích cho người sử dụng. Hầu hết các quốc gia triển khai hóa đơn điện tử vào cả khu vực công và tư với mục tiêu thúc đẩy thương mại điện tử.
Các nước sử dụng hóa đơn điện tử như thế nào? (Ảnh minh hoạ)
Nhiều quốc gia đã sử dụng từ lâu
Theo nghiên cứu của Viện Chiến lược và Chính sách Tài chính, Bộ Tài chính, tại nhiều quốc gia, đối tượng áp dụng hóa đơn điện tử chủ yếu là doanh nghiệp, người bán hàng, dịch vụ và nhà cung cấp. Việc lập hóa đơn điện tử được áp dụng cho các đối tượng giao dịch B2G (giữa doanh nghiệp và Chính phủ), B2B (giữa doanh nghiệp với doanh nghiệp), B2C (giữa doanh nghiệp và khách hàng cá nhân).
Tại châu Âu, hóa đơn điện tử được sử dụng phổ biến ở các doanh nghiệp lớn. Cụ thể, tại Thụy Điển, hóa đơn điện tử được đưa vào triển khai từ cuối những năm 1980 và đối tượng là doanh nghiệp. Sau khi Uỷ ban châu Âu (EC) xác định hóa đơn điện tử trở thành một phần của kế hoạch hành động châu Âu điện tử, thì đến năm 2014, Liên minh Châu Âu (EU) đã ban hành một số chỉ thị quy định chính quyền hành chính ở tất cả 28 quốc gia thành viên đến năm 2018 phải sử dụng hóa đơn điện tử B2G.
Trong khi đó, ở khu vực châu Á – Thái Bình Dương, việc áp dụng hóa đơn điện tử đang ở các giai đoạn khác nhau, mục đích là tạo điều kiện cho việc tuân thủ pháp luật thuế và cải thiện số thu thuế.
Tại Trung Quốc, cùng với việc cải cách quản lý thuế, cơ quan chức năng đã điện tử hóa con dấu, chữ ký và hóa đơn thông qua công cụ xác nhận danh tính giúp đảm bảo độ chính xác về thông tin. Việc này giúp cơ quan thuế có thể giám sát tức thì thay vì giám sát hậu kỳ như trước đây.
"Cho đến nay, Trung Quốc áp dụng hóa đơn điện tử cho tất cả các doanh nghiệp. Mỗi hóa đơn đều có mã QR, con dấu của cơ quan thuế và hệ thống ký mã hiệu, dùng để quét thông tin trên từng hóa đơn. Thông qua hóa đơn điện tử, cơ quan thuế có thể kiểm tra được lượng hàng tồn kho của doanh nghiệp. Theo lộ trình, Trung Quốc đang thực hiện xây dựng Cục Thuế điện tử nhằm thực hiện chiến lược số hóa quốc gia", nghiên cứu của Viện Chiến lược và Chính sách Tài chính chỉ ra.
Còn ở Singapore, ngay từ năm 2003 đã áp dụng hóa đơn điện tử. Theo đó, doanh nghiệp có thể phát hành hóa đơn điện tử mà không cần sự chấp thuận trước của cơ quan thu nội địa (IRAS), nhưng phải tuân thủ hướng dẫn lưu giữ hồ sơ đăng ký. doanh nghiệp cũng có thể thuê bên thứ ba tạo hóa đơn điện tử và tín dụng điện tử.
Tương tự, năm 2014, Indonesia đã xây dựng cơ sở pháp lý cho hóa đơn điện tử để từ 1/7/2016, hóa đơn điện tử được bắt buộc triển khai đối với toàn bộ các doanh nghiệp. Quy định này đã tránh được việc làm giả hóa đơn do để sử dụng hóa đơn điện tử, các doanh nghiệp phải thực hiện một số yêu cầu như cài đặt ứng dụng do Tổng cục Thuế cung cấp, sau đó doanh nghiệp sẽ nhận được “chứng chỉ điện tử”. Ngoài ra, hóa đơn điện tử còn giúp Indonesia giảm số hoàn thuế trong khi số thu thuế GTGT tăng lên.
Có quy định về chế tài bắt buộc
Theo Viện Chiến lược và Chính sách tài chính, mỗi quốc gia có những cách thức lập hóa đơn điện tử riêng nhằm tạo điều kiện thuận lợi nhất cho người nộp thuế và cơ quan thuế.
Ở phần lớn các nước Mỹ La tinh, quy trình triển khai hóa đơn điện tử ở phần lớn lại bắt đầu với đối tượng là người bán hàng và dịch vụ. Người bán hàng và dịch vụ phải gửi một tệp hóa đơn tiêu chuẩn tới cơ quan thuế trung ương để phê duyệt trước khi hàng hóa và dịch vụ được bán ra. Khi được chấp thuận, người bán in một bản sao của hóa đơn đã được phê duyệt và gửi cùng với hàng hóa đang được giao.
Đồng thời công ty bán hàng gửi cho đối tác hóa đơn điện tử được ủy quyền qua e-mail. Khi hàng hóa đến nơi, đối tác mua có thể xác nhận hóa đơn bằng cách kết hợp phiên bản điện tử nhận được thông qua e-mail với bản sao giấy nhận được cùng với hàng hóa hoặc dịch vụ.
Ở Hàn Quốc, đến thời điểm này đã có khoảng 500.000 doanh nghiệp và 2,5 triệu hộ kinh doanh sử dụng hóa đơn điện tử. Việc lập hóa đơn điện tử được thực hiện theo 3 cách.
Thứ nhất, nếu lập trên hệ thống HomeTax, Mobile HomeTax của cơ quan thuế, người nộp thuế được miễn chi phí lập hóa đơn điện tử và không cần đầu tư hạ tầng công nghệ thông tin. Thông tin hóa đơn được tự động gửi tới cơ quan thuế ngay khi người nộp thuế phát hành. Hiện, có khoảng 30% doanh nghiệp lựa chọn hình thức này.
Thứ hai, lập hóa đơn bằng cách gọi điện thoại tới hệ thống ARS và thực hiện theo hướng dẫn. Việc chứng minh tính hợp lệ của người bán được thực hiện bằng cách nhập thông tin trên thẻ bảo mật.
Thứ ba, lập hóa đơn trên hệ thống ERP, ASP (nhà cung cấp dịch vụ trung gian). Hệ thống ERP và ASP phải tuân thủ chuẩn dữ liệu hóa đơn thuế điện tử và chuẩn kết nối cơ quan thuế đã ban hành. Doanh nghiệp cung cấp ASP phải gửi hóa đơn đã được phát hành tới cho cơ quan thuế sau 1 ngày.
Mặc dù được áp dụng rộng rãi nhưng phương thức áp dụng hóa đơn điện tử của các nước rất khác nhau. Một số quốc gia như Hàn Quốc, Indonesia áp dụng hình thức hóa đơn điện tử bắt buộc đối với tất cả các doanh nghiệp. Trong khi, Mexico hay Chi Lê lại yêu cầu áp dụng đối với một số nhóm doanh nghiệp có doanh thu trên ngưỡng quy định. Còn Đan Mạch bắt buộc hóa đơn điện tử cho một số loại hình giao dịch.
Bên cạnh đó, để thúc đẩy việc sử dụng hóa đơn điện tử, một số nước áp dụng cơ chế khuyến khích như cho phép giảm trừ vào nghĩa vụ thuế một số tiền nhất định cho mỗi hóa đơn điện tử sử dụng. Ngược lại, đối với những quốc gia yêu cầu bắt buộc, thì thường có chế tài đối với trường hợp không tuân thủ.
Đối với trường hợp không tuân thủ pháp luật về hóa đơn điện tử, cách thức xử lý tuỳ thuộc vào từng nước. Điển hình là tại Hàn Quốc, hành vi không lập hóa đơn điện tử, người bán bị phạt 2% trên giá trị giao dịch, người mua không được khấu trừ thuế.
(VNF) - Ông Nguyễn Văn Được – Trọng Tín Tax cho rằng, việc trích 0,1-0,2% số thu thuế GTGT nội địa thực hiện chương trình hoá đơn may mắn là chính sách “đột phá của đột phá” nhằm nâng cao ý thức tuân thủ pháp luật thuế.
(VNF) - Ngày 03/12, tại Hà Nội, Hội nghị Nhà Đầu tư 2025 của Công ty Cổ phần PVI (PVI Holdings) đã diễn ra quy tụ đông đảo nhà đầu tư tổ chức, chuyên gia phân tích và đại diện các định chế tài chính trong và ngoài nước.
(VNF) - Các sản phẩm của Masan Consumer (UPCoM: MCH) gần 30 năm qua đã đi vào đời sống người Việt theo cách rất tự nhiên. Sự hiện diện của những sản phẩm tiêu dùng quen thuộc này bền bỉ và liền mạch đến mức nhiều người đặt câu hỏi: MCH có phải là một “cổ phiếu quốc dân” trong mắt nhà đầu tư?
(VNF) - Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Đức Hải nêu ý kiến, ngưỡng không chịu thuế cần phù hợp, không làm mất kế sinh nhai của các hộ cá nhân kinh doanh nhỏ, đảm bảo an sinh xã hội.
(VNF) - HĐQT VPBankS vừa thông qua giá tham chiếu cổ phiếu VPX là 33.900 đồng/cp. Ở mức giá này, vốn hóa VPBankS đạt gần 64.000 tỷ đồng, trở thành doanh nghiệp tỷ đô trên sàn chứng khoán.
(VNF) - Theo chuyên gia thuế, khi mua hàng người mua bắt buộc yêu cầu người bán cung cấp CCCD để thực hiện lập bảng kê, nhằm truy xuất nguồn gốc hàng hoá và thông tin người bán.
(VNF) - 31,2 triệu cổ phiếu sẽ được Dragon Capital đăng ký lưu ký tại VSDC và đăng ký giao dịch trên sàn UPCoM với ngày chốt danh sách cổ đông vào 17h ngày 4/12.
(VNF) - PTB sẽ phát hành gần 13,4 triệu cổ phiếu cho cổ đông hiện hữu với giá 12.000 đồng/cp, thấp hơn 4 lần so với thị giá. Đợt chào bán dự kiến thu về gần 161 tỷ đồng, dùng để bổ sung vốn cho hai công ty con Phúc Tân Kiều và Gỗ Phú Tài Bình Định.
(VNF) - Hiệp hội Tư vấn Tài chính Việt Nam (VFCA) phối hợp với Tạp chí Đầu tư Tài chính – VietnamFinance đồng tổ chức Diễn đàn Triển vọng Thị trường Vốn Việt Nam 2026 với chủ đề “Bứt phá trên nền tảng mới”.
(VNF) - Ông Nguyễn Trọng Trung, Phó Tổng giám đốc Tập đoàn Gelex có tên trong danh sách đề cử vào vị trí Thành viên HĐQT FPT Telecom nhiệm kỳ 2023-2028.
(VNF) - Seaside Homes – doanh nghiệp bất động sản tại TP. Hồ Chí Minh, do hai nữ doanh nhân góp vốn sở hữu phần lớn – vừa bị UBCKNN xử phạt 92,5 triệu đồng vì không công bố đầy đủ thông tin liên quan đến các đợt phát hành trái phiếu. Đây không phải lần đầu công ty này bị xử phạt, trong khi doanh nghiệp đang hoạt động trên nhiều dự án và sở hữu một hệ sinh thái các công ty BĐS liên kết rộng lớn.
(VNF) - Taseco Land đặt mục tiêu doanh thu 12.000 tỷ đồng và lợi nhuận sau thuế 3.000 tỷ đồng trong năm 2026, lần lượt gấp 3 lần và gần 5 lần mức thực hiện 2025. Lợi thế về quỹ đất sẽ là động lực chính cho năm bùng nổ này.
(VNF) - Bà Lê Yến - Giám đốc Công ty TNHH Tư vấn Thuế Hà Nội cho rằng, đề xuất nâng ngưỡng doanh thu không phải nộp thuế cho hộ kinh doanh lên 500 triệu đồng/năm của Bộ Tài chính vẫn chưa thực sự công bằng. Do đó, cần nâng nên cân nhắc nâng ngưỡng lên 1 tỷ đồng/năm để đảm bảo tính hợp lý, tạo điều kiện cho hộ kinh doanh nhỏ duy trì hoạt động và phát triển.
(VNF) - Lãnh đạo Thuế TP. Hà Nội khẳng định, mọi sai sót của hộ kinh doanh trong quá trình chuyển đổi không phải lỗi cố tình được cơ quan thuế nhắc nhở, chưa xử phạt.
(VNF) - Sau khi các kế hoạch thoái vốn Nhà nước được công bố, nhiều "con sóng" lớn, nhỏ đã được ghi nhận tại các cổ phiếu liên quan. GTD và VTC thậm chí đã tím trần 10 phiên liên tiếp.
(VNF) - Bộ Tài chính vừa đề nghị điều chỉnh mức doanh thu không phải nộp thuế lên 500 triệu đồng/năm. Về vấn đề này, chuyên gia thuế Nguyễn Văn Được đánh giá phương án mới hợp lý hơn so với cách tính cũ, nhưng vẫn cần điều chỉnh theo biên lợi nhuận để đảm bảo công bằng giữa hộ kinh doanh và người làm công ăn lương.
(VNF) - Thị phần margin của nhóm công ty chứng khoán có ngân hàng hỗ trợ đã tăng từ dưới 40% cách đây 5 năm lên gần 60% hiện tại, phần lớn lấy từ thị phần của nhóm công ty ngoại.
(VNF) - Tập đoàn Dabaco Việt Nam (DBC) bị cơ quan quản lý điểm tên vì vi phạm trong công bố thông tin và sử dụng vốn huy động. Quyết định xử phạt được Thanh tra Ủy ban Chứng khoán Nhà nước ban hành ngày 26/11/2025 theo số 460/QĐ-XPHC.
(VNF) - Sau 8 năm ThaiBev thâu tóm Sabeco, bức tranh tài chính của “ông lớn” ngành bia Việt Nam cho thấy sự đối lập rõ nét: giá trị khoản đầu tư của chủ mới giảm mạnh khoảng 3,7 tỷ USD, nhưng dòng tiền cổ tức vẫn đều đặn giúp nhà đầu tư Thái thu về gần 15.500 tỷ đồng.
(VNF) - Theo cơ quan thuế, khi phát sinh hoạt động cho thuê nhà, bất động sản thì cá nhân, hộ gia đình đã trực tiếp tham gia hoạt động kinh doanh, do đó phải có nghĩa vụ kê khai, nộp thuế.
(VNF) - Ngày 27/11/2025, Công ty Cổ phần Chứng khoán OCBS (OCBS) đã tổ chức Đại hội đồng cổ đông bất thường thông qua phương án tăng vốn điều lệ lên 3.200 tỷ đồng. Đây là lần tăng vốn thứ hai của OCBS trong năm 2025, sau khi công ty hoàn tất nâng vốn từ 300 tỷ lên 1.200 tỷ vào tháng 7/2025. Với tổng mức tăng gấp hơn 10 lần chỉ trong thời gian ngắn, OCBS trở thành một trong những doanh nghiệp có tốc độ tăng vốn nhanh nhất thị trường.
(VNF) - Ngày 4/12 sắp tới, Masan Consumer (MCH) sẽ công bố thông tin chi tiết về kế hoạch niêm yết trên HoSE. Đây không chỉ là một bước chuyển quan trọng đối với doanh nghiệp mà còn là điểm nhấn đáng chú ý trong bối cảnh thị trường chứng khoán Việt Nam đang bước vào giai đoạn tăng tốc cuối năm, thời điểm nhà đầu tư luôn tìm kiếm những tín hiệu rõ ràng để định hình kỳ vọng cho năm kế tiếp.
(VNF) - Ông Nguyễn Văn Được – Trọng Tín Tax cho rằng, việc trích 0,1-0,2% số thu thuế GTGT nội địa thực hiện chương trình hoá đơn may mắn là chính sách “đột phá của đột phá” nhằm nâng cao ý thức tuân thủ pháp luật thuế.
(VNF) - Hàng loạt dự án nhà ở xã hội tại Đà Nẵng như An Trung 2, Đại Địa Bảo, Ecohome Hòa Hiệp… đang được đẩy nhanh tiến độ, cung cấp hàng nghìn căn hộ cho thị trường, đáp ứng nhu cầu an cư của người thu nhập thấp.