Cải cách nông nghiệp (agricultural reform) là cuộc cải cách quan hệ sản xuất trong nông nghiệp, ví dụ quan hệ sở hữu, tổ chức sản xuất.
Các nước đang phát triển thường thực hiện các cuộc cải cách nông nghiệp nhằm loại bỏ những trở ngại lớn đối với quá trình phát triển như phương pháp sản xuất thô sơ, không có hiệu quả, tình trạng manh mún hoặc tập trung ruộng đất quá cao. Những vấn đề như vậy nảy sinh vì khu vực nông nghiệp phải cung cấp nông sản cho số dân ở thành thị ngày càng tăng. Phương pháp tổ chức và kỹ thuật sản xuất thô sơ không còn đáp ứng yêu cầu nữa, mà phải áp dụng các hình thức tổ chức sản xuất lớn, cơ giới hoá. Nhưng để làm được điều này, phải có những cuộc cải cách lớn, sâu rộng, có tác dụng làm thay đổi toàn bộ phương thức sản xuất trong nông nghiệp.
Vì vậy, cuộc cải cách nông nghiệp không những bao gồm việc đề ra và thực hiện các biện pháp cải cách như cải cách ruộng đất, thành lập các hợp tác xã, trang trại, tổ chức khuyến nông, hiệp hội nông dân, mà còn bao gồm cả sự hỗ trợ của nhà nước đối với nông dân dưới hình thức cây giống, con giống, phân bón, tư vấn và tín dụng lãi suất thấp để mua công nghệ và thiết bị mới, hiện đại.
(Tài liệu tham khảo: Nguyễn Văn Ngọc, Từ điển Kinh tế học, Đại học Kinh tế Quốc dân)
Cải cách ruộng đất tại miền Bắc Việt Nam được Đảng Lao động Việt Nam và Chính phủ Việt Nam Dân chủ Cộng hòa thực hiện vào những năm 1953–1956. Đây là chương trình nhằm xóa bỏ văn hóa phong kiến, tiêu diệt các thành phần bị xem là bóc lột, phản quốc, phản động như địa chủ phản cách mạng, Việt gian, cường hào, các đảng đối lập...
Tịch thu toàn bộ ruộng đất và tài sản của thực dân Pháp và của đế quốc xâm lược khác. Đối với địa chủ Việt gian (cộng tác với thực dân Pháp), cường hào gây nhiều tội ác thì tuỳ tội nặng nhẹ mà tịch thu toàn bộ hoặc một phần tài sản. Đối tượng Việt gian nếu bị xử phạt dưới 5 năm tù thì vẫn được chia ruộng đất, gia đình của đối tượng này vẫn được chia ruộng đất như những nông dân khác.
Đối với nhân sĩ dân chủ, địa chủ kháng chiến, địa chủ thường (không cộng tác với thực dân Pháp) thì trưng thu toàn bộ ruộng đất hiện có cùng trâu bò và nông cụ (Trưng thu là việc giao tài sản cho Nhà nước rồi nhận hoàn trả lại bằng một giá trị tương đương, tức là mua bán tài sản với Nhà nước). Không đụng đến tài sản khác (tiền, nhà cửa, đồ gia dụng...) của họ.
Khi xét xử người phạm pháp phải tuân theo đúng pháp luật. Nghiêm cấm việc bắt giữ và giết hại trái phép, nghiêm cấm đánh đập, tra tấn hoặc dùng mọi thứ nhục hình khác
