Cấm nhân viên làm việc sau 8h tối, doanh nghiệp Nhật Bản ghi nhận doanh thu tăng vọt

Chính sách này được triển khai bởi ông Masahiro Okafuji, Giám đốc điều hành của Itochu Corp. vào năm 2010. Sáng kiến của ông Okafuji lúc đó chỉ đơn thuần xuất phát từ mong muốn cải thiện năng suất, hiệu quả công việc của nhân sự để công ty có thể thu hút người lao động và cạnh tranh với các đối thủ lớn hơn tại Nhật Bản.

Vào thời điểm đó, tập đoàn Itochu đã ban hành quy định cấm tuyệt đối nhân viên làm việc tại văn phòng sau 20h. Một đội ngũ nhân sự, bảo vệ được giao nhiệm vụ "lùng sục" khắp tòa nhà văn phòng của Tập đoàn Itochu tại Tokyo để yêu cầu toàn bộ các nhân sự phải quay về nhà trước “giờ giới nghiêm”.

Đối với các trường hợp cố tình ở lại sẽ không được trả thêm tiền tăng ca. Ngược lại, nếu người lao động đến sớm hơn vào sáng hôm sau để hoàn tất công việc của mình sẽ được doanh nghiệp thưởng thêm tiền.

Đến nay, sau hơn một thập kỷ áp dụng chính sách kể trên, tập đoàn đa ngành này đã ghi nhận doanh thu trên mỗi nhân viên (Revenue Per Employee) tăng gấp 5 lần so với năm 2010.

Đặc biệt, ban quản lý nhân sự tập đoàn cho biết ngày càng có nhiều nhân sự nữ sau khi sinh con và nghỉ thai sản vẫn tiếp tục quay trở lại đồng hành cùng doanh nghiệp, thậm chí điều này còn tác động trực tiếp đến tỷ suất sinh của Nhật Bản.

Theo đó, tỷ suất sinh của nhân sự toàn thời gian tại Tập đoàn Itochu đã tăng gấp đôi trong suốt hơn 1 thập kỷ sau khi chính sách của Giám đốc điều hành Okafuji được triển khai.

“Chúng tôi bắt đầu chỉ với mục đích tăng năng suất lao động, không ngờ chính sách cấm làm đêm còn ảnh hưởng tích cực đến tỷ suất sinh”, ông Fumihiko Kobayashi, Phó chủ tịch điều hành của tập đoàn Itochu, chia sẻ.

Doanh nghiệp này nhanh chóng nổi lên như một đơn vị tiên phong giải quyết vấn nạn tỷ suất sinh ngày một giảm. Đặc biệt, trong bối cảnh chính phủ Nhật Bản và nhiều tổ chức khác trên thế giới đã từng nhiều lần đưa ra các giải pháp thử nghiệm để đưa tỷ suất sinh quay về bình thường nhưng đều không được như kỳ vọng.

Tỷ suất sinh tăng đột biến đã thu hút sự chú ý của các thành viên hội đồng quản trị Tập đoàn Itochu, trong đó có bà Atsuko Muraki, người trước đây từng là giám đốc lĩnh vực bình đẳng và phúc lợi trẻ em tại Bộ Y tế Lao động và Phúc lợi Nhật Bản.

Hiện tại, bà đang khuyến khích doanh nghiệp công khai những thành tựu trên nhằm gửi một thông điệp chung tới toàn xã hội rằng phụ nữ hoàn toàn có thể vừa nuôi dạy con cái, vừa hoàn thành tốt sự nghiệp. “Họ không nhất thiết phải đánh đổi một trong hai”, bà Muraki nhận định.

Nhật Bản vốn được biết đến là một nền văn hoá làm việc nghiêm túc, căng thẳng và có phần cứng nhắc trong suốt thời gian làm việc.

Sau khi hết giờ làm, thường người lao động sẽ phải tăng ca để hoàn thiện công việc, hoặc tham gia các buổi liên hoan, ăn uống với đồng nghiệp. Các hoạt động này đã vô tình khiến nhiều người lao động, đặc biệt là lao động nữ, không có thời gian chăm sóc cho gia đình mình.

Vì vậy, nhiều nhân sự nữ đã quyết định từ bỏ công việc để tập trung vào con cái. Lệnh cấm làm việc vào ban đêm của Tập đoàn Itochu đã phần nào giảm bớt áp lực này. Thậm chí sau đại dịch Covid 19, nhân viên tại tập đoàn còn được cho phép làm việc tại nhà 2 ngày một tuần. Đồng thời, doanh nghiệp cũng đồng ý cắt giảm giờ làm việc từ 8 tiếng xuống còn 6 tiếng/ngày, người lao động có thể tan sở sớm nhất là vào 15h chiều.

Các quy định mới của Tập đoàn Itochu đã thành công tạo một làn sóng khích lệ các doanh nghiệp khác làm theo. Đầu năm nay, Công ty Bảo hiểm Mitsui Sumitomo cho hay họ sẽ hỗ trợ 100.000 yên (tương đương 700 USD) cho những nhân viên phải gánh thay phần việc của những đồng nghiệp nghỉ sinh.  

Recruit Holdings Co., công ty mẹ của các trang web đánh giá và tìm kiếm việc làm tại Nhật, cũng cho phép nhân viên làm việc tại nhà hầu hết thời gian và cho nhân viên được nghỉ thêm ngày vào các ngày lễ theo luật định.

Mặc dù thành công của Tập đoàn Itochu được coi là sáng kiến trong việc giúp đưa tỷ suất sinh tăng lên, song các quy định đó có thể được nhân rộng hơn nữa hay không vẫn còn là một dấu hỏi. Vấn đề xuất phát từ việc nuôi con đòi hỏi cả tiền bạc và thời gian và không phải doanh nghiệp nào cũng đủ tiềm lực tài chính để có thể sử dụng các biện pháp mà Tập đoàn Itochu đang triển khai.