Ngày 9/6, các lãnh đạo tài chính của khối G20 đồng ý soạn thảo bộ quy tắc chung để ngăn ngừa những “lỗ hổng” mà các đại gia công nghệ toàn cầu đang lợi dụng để né thuế.
Năm 2012, khi những vụ lùm xùm né thuế của Apple, Amazon và Google bùng lên, G20 đã bắt đầu hành động. Tổ chức Hợp tác và Phát triển kinh tế (OECD) cũng được kêu gọi cải cách hệ thống thuế doanh nghiệp quốc tế.
Ba năm sau, OECD đưa ra gói cải cách có tên “Chống xói mòn cơ sở thuế và chuyển dịch lợi nhuận” (BEPS). Đến nay, có 125 quốc gia tham gia cải cách, tạo thành diễn đàn hợp tác chung với tên gọi “Inclusive Framework”. Việt Nam chính thức trở thành thành viên thứ 100 của diễn đàn này từ tháng 7/2017.
Tuy nhiên, đề án chỉ bao gồm việc rà soát lại quy định thuế của các quốc gia thành viên, ngăn ngừa tình trạng lợi dụng các hiệp định thương mại, cũng như lập hồ sơ giá thị trường và minh bạch hóa các báo cáo liên quốc gia.
Theo National Interest, những hành động này chưa giải quyết được gốc rễ vấn đề. Hầu hết doanh nghiệp vẫn tiếp tục chuyển lợi nhuận đến bất cứ đâu họ muốn và lợi dụng các “thiên đường thuế”.
Thuế suất thực tế quá thấp hoặc bằng 0
Theo phân tích của công ty tư vấn tài chính Standard & Poor’s, trong giai đoạn từ năm 2007 đến 2015, thuế suất thực tế (tỷ lệ thuế đóng trên lợi nhuận) chi trả tại Mỹ của 500 công ty có giá trị cao nhất là 27%.
Tuy nhiên, Apple chỉ đóng thuế bằng 17% lợi nhuận, Alphabet (công ty mẹ của Google) trả 16%, Amazon trả 13%. Con số này ở Facebook thậm chí còn thấp hơn, chỉ vỏn vẹn 3,8%.
Năm 2017, lợi nhuận tại Mỹ của Amazon là hơn 5,6 tỷ USD, nhưng công ty này hầu như không trả một đồng thuế liên bang nào, một phần nhờ khoản khấu trừ lớn khi phát hành cổ phiếu cho nhân viên.
Thậm chí ở các nước khác, sự chênh lệch giữa lợi nhuận và thuế còn lớn hơn. Năm 2016, Apple trả 2 tỷ USD tiền thuế trong khi kiếm được 41 tỷ USD lợi nhuận, thuế suất thực tế chỉ khoảng 4,8%.
Năm 2018, báo cáo của Viện nghiên cứu Taxwatch phơi bày rõ thực tế đóng thuế của các doanh nghiệp công nghệ lớn tại Anh. Theo báo cáo này, tổng lợi nhuận tại Anh của Facebook, Google, Apple, Microsoft và Cisco trong năm tài chính 2017-2018 là hơn 6,6 tỷ bảng Anh, nhưng các doanh nghiệp này chỉ đóng tổng cộng 191 triệu bảng tiền thuế.
Cũng trong năm này, Airbnb trả 600.000 bảng Anh thuế thu nhập doanh nghiệp. Chi nhánh của Amazon tại Anh cũng chỉ trả 1,7 triệu bảng tiền thuế, dù lợi nhuận được công bố là 72 triệu bảng.
Các công ty này đều khẳng định luôn tuân thủ pháp luật và nộp thuế đúng hạn. Nhưng một báo cáo năm 2017 của Ủy ban châu Âu (EC) chỉ ra rằng số tiền thuế mà các công ty công nghệ nộp cho chính phủ các nước châu Âu chưa bằng một nửa các công ty truyền thống. Điều này càng khiến các chính phủ và doanh nghiệp khác bức xúc.
The Guardian nhận định: “Các đại gia công nghệ lớn đang định hình lại xã hội và nền kinh tế toàn cầu, nhưng những đóng góp ít ỏi của họ chưa đủ để giúp các chính phủ thích nghi”.
Tránh thuế hợp pháp tại các “thiên đường thuế”
Thực tế, những ông lớn công nghệ này đặt chi nhánh tại nhiều nơi và lợi dụng sơ hở về luật thuế của các quốc gia nhằm tránh nhiều khoản thuế khổng lồ một cách hợp pháp.
Chiến lược tránh thuế của họ là thực hiện những giao dịch trên giấy tờ giữa những công ty con nhằm chuyển thu nhập đến các quốc gia có mức thuế thấp và chuyển chi phí đến các quốc gia có mức thuế cao. Chuyển giá (transfer pricing) cũng giúp ích không nhỏ đến quá trình này.
Theo nguồn tin của Medium, Uber có 10 chi nhánh tại Hà Lan, tất cả đều đặt tại một tòa nhà văn phòng nhỏ ở trung tâm Amsterdam. Chỉ một công ty trong đó, Uber B.V. thực sự có nhân viên, các chi nhánh còn lại chỉ là công ty vỏ bọc, thậm chí còn không có trang thiết bị hay nội thất văn phòng.
Tất cả các giao dịch đặt xe tại Uber đều được chuyển trực tiếp đến tài khoản công ty Uber B.V. bất kể giao dịch diễn ra tại quốc gia nào. Sau đó, Uber B.V. lại chuyển tiền về công ty Uber International C.V. (cũng đặt tại Hà Lan) dưới hình thức phí nhượng quyền theo thỏa thuận nhượng quyền tài sản sở hữu trí tuệ giữa 2 công ty này, sau khi giữ lại một số tiền nhỏ để duy trì hoạt động.
Nhờ đó, Uber tiết kiệm được khoản thuế lớn, bởi Uber B.V. không thu về nhiều “lợi nhuận”, còn phí nhượng quyền mà Uber International C.V. nhận được lại không được tính thuế theo quy định của chính phủ Hà Lan.
Chiến lược sử dụng 2 công ty với một thỏa thuận nhượng quyền như thế được gọi là “Double Dutch”, “Double Irish”, hoặc “Dutch Sandwich”, hoàn toàn hợp pháp và rất phổ biến trong các công ty như Starbucks, Google, Facebook, Apple, Microsoft, Ikea và Amazon suốt nhiều năm qua.
Hồ sơ tại Hà Lan của Alphabet cho thấy Google đã tiết kiệm được 3,6 tỷ USD thuế trên toàn cầu năm 2015 bằng cách chuyển 14,9 tỷ euro (tương đương 15,5 tỷ USD) đến một công ty vỏ bọc ở Bermuda. Năm 2017, theo các tài liệu tài chính mà tờ FD (Hà Lan) có được, Google cũng làm tương tự với số tiền gần 20 tỷ euro (tương đương gần 23 tỷ USD).
Trong khi đó, Facebook chuyển hơn 700 triệu USD tới Cayman Islands, một “thiên đường thuế” khác ở khu vực Caribbean. Theo Bloomberg, nếu chính phủ Ireland buộc phải thu lại tiền thuế từ Apple, công ty này sẽ đối mặt với khoản nợ 19 tỷ USD trong trường hợp xấu nhất.
Hiện tại, những “thiên đường thuế” thường được các hãng công nghệ lớn lợi dụng là Bermuda và đảo Cayman (thuế thu nhập doanh nghiệp 0%). Đặc biệt, Ireland cũng là quốc gia thu hút những công ty này bởi thuế thu nhập doanh nghiệp chỉ 12,5%, thấp hơn nhiều nước trên thế giới.
Ngoài ra, Ireland còn không tính thuế trên phí nhượng quyền các tài sản sở hữu trí tuệ trong vòng 15 năm đầu tiên hoặc vòng đời hữu ích của tài sản, tín dụng thuế cho hoạt động nghiên cứu và phát triển cũng lên tới 25%, hoàn toàn phù hợp với mô hình hoạt động của các công ty công nghệ.
Bởi những cơ chế này, G20 đang xem xét 2 hướng giải quyết để “vá lỗ hổng” trong các quy định thuế. Một giao dịch sẽ được đánh thuế dựa trên nơi cung cấp hàng hóa, dịch vụ ngay cả khi các công ty không có văn phòng ở đó.
Tuy nhiên, nếu những công ty này vẫn có thể chuyển lợi nhuận tới các nước có mức thuế thấp, các quốc gia sẽ áp dụng mức thuế tối thiểu toàn cầu. Những động thái này nằm trong một loạt hành động của các chính phủ, tiêu biểu là Mỹ, trước sự bành trướng của các hãng công nghệ.
Trước đó, đầu tháng 6, Bộ Tư pháp Mỹ tuyên bố điều tra Apple và Google vì hành vi độc quyền, kìm hãm sự cạnh tranh và hạn chế lựa chọn của người tiêu dùng.
Trong khi đó, Ủy ban Thương mại liên bang Mỹ cũng chịu trách nhiệm điều tra Facebook và Amazon. Điều này đã khiến cổ phiếu Facebook sụt 7%, Google hạ 6%, Amazon 4,6% và Apple 1% hôm 3/6.
Ngày 4/6, trong hồ sơ đệ trình lên Ủy ban Chứng khoán Mỹ (SEC), Uber cho biết hãng đang bị Sở Thuế vụ Mỹ (IRS) điều tra các hóa đơn tính thuế năm 2013, 2014 và các vấn đề khác liên quan đến thuế tại nhiều bang của Mỹ và các nước khác.
Tags:
(VNF) - Gần 1/4 doanh nghiệp niêm yết tại Trung Quốc báo cáo lỗ ròng trong giai đoạn từ tháng 1 đến tháng 9, ghi nhận tỷ lệ cao nhất kể từ năm 2002, trong bối cảnh công suất dư thừa và nhu cầu nội địa tiếp tục yếu ớt.
(VNF) - Vụ cháy bùng phát và lan rộng tại một khu chung cư ở Hong Kong chiều 24/11 khiến ít nhất 13 người thiệt mạng và nhiều người khác bị thương. Giới chức Hong Kong cho biết số người mắc kẹt bên trong các tòa nhà hiện vẫn chưa được xác định.
(VNF) - Hãng xe Great Wall Motor (GWM) của Trung Quốc đang đặt mục tiêu sản xuất 300.000 xe mỗi năm vào năm 2029 tại châu Âu, nơi công ty đang tìm kiếm địa điểm xây dựng nhà máy ô tô đầu tiên trong nỗ lực khôi phục doanh số bán hàng đang sụt giảm tại khu vực.
(VNF) - Đài Loan dự chi 40 tỷ USD để nâng cấp năng lực phòng thủ, đẩy mạnh mua sắm vũ khí từ Mỹ nhằm đối phó rủi ro an ninh gia tăng trong khu vực.
(VNF) - Tổng thống Mỹ Donald Trump thông báo đặc phái viên Steven Witkoff và con rể Jared Kushner sẽ gặp Tổng thống Nga Vladimir Putin tại Moscow (Nga) vào tuần tới trong một nỗ lực thúc đẩy hòa bình ở Ukraine. Các diễn biến ngoại giao này, nếu thành công, có thể ảnh hưởng tới giá năng lượng, thị trường cổ phiếu quốc phòng và dòng vốn quốc tế.
(VNF) - Theo một tài liệu của Bộ An ninh Nội địa (DHS), Mỹ đang tìm cách vượt lên Trung Quốc trong cuộc đua khai thác và kiểm soát vùng Bắc Cực, đồng thời cảnh báo rằng tình trạng thiếu hụt thợ đóng tàu tại Mỹ có thể cản trở nỗ lực này.
(VNF) - Các nước vùng Vịnh đang chi không tiếc tay vào trí tuệ nhân tạo (AI) nhằm đa dạng hóa nền kinh tế và khẳng định vị thế công nghệ trên bản đồ thế giới. Dù tiềm lực tài chính vượt trội, họ vẫn đối mặt thách thức về nhân lực, hạ tầng và khung pháp lý để biến tham vọng thành hiện thực.
(VNF) - Một loạt dữ liệu ảm đạm được công bố ngay trước kỳ nghỉ Lễ Tạ ơn đã làm gia tăng quan ngại về sức khỏe của nền kinh tế lớn nhất thế giới, đồng thời tạo thêm áp lực lên Tổng thống Mỹ Donald Trump.
(VNF) - Alphabet – công ty mẹ của Google – đang trên đà chạm mức định giá kỷ lục 4.000 tỷ USD trong phiên giao dịch ngày 25/11, tiếp tục nối dài chuỗi tăng trưởng suốt một năm qua nhờ chiến lược tập trung mạnh vào các công cụ trí tuệ nhân tạo (AI).
(VNF) - Sự biến động mạnh trên thị trường chứng khoán toàn cầu và những phản ứng bất thường của cổ phiếu công nghệ đang khiến tâm lý của các nhà đầu tư quốc tế chuyển từ lạc quan sang bi quan. Dù vậy, các chuyên gia tài chính nhấn mạnh những biến động ngắn hạn không đồng nghĩa với việc đánh mất cơ hội đầu tư dài hạn.
(VNF) - Các quỹ đầu tư hàng đầu châu Á đang rút vốn khỏi Hàn Quốc và Đài Loan để chuyển sang cổ phiếu AI tại Trung Quốc, nơi mức định giá còn thấp, chi phí đầu tư rẻ và tiềm năng tăng trưởng dài hạn hấp dẫn hơn.
(VNF) - Ngày 25/11, tập đoàn Amazon cho biết họ sẽ đầu tư 50 tỷ USD để mở rộng năng lực cung cấp trí tuệ nhân tạo (AI) và khả năng điện toán hiệu năng cao cho khách hàng là các cơ quan chính phủ Mỹ.
(VNF) - Thị trường bất động sản (BĐS) Trung Quốc tiếp tục khủng hoảng với gần 80 triệu căn hộ trống và giá nhà liên tục giảm sâu. Trước sức ép chưa từng có, nhiều chủ sở hữu và dân buôn BĐS buộc phải tìm đến các biện pháp tâm linh, từ cầu nguyện ở chùa đến đặt bùa nhằm tìm tia hy vọng trong bối cảnh thị trường tê liệt.
(VNF) - Từng bị xem là “thủ phạm” tàn phá rừng nhiệt đới và đẩy loài đười ươi tới bờ tuyệt chủng, các tập đoàn dầu cọ Malaysia nay bất ngờ bước vào một cuộc đua mới: xây dựng trung tâm dữ liệu AI và pin mặt trời. Liệu những “kẻ thù khí hậu” suốt nhiều thập kỷ có thật sự lột xác thành các nhà cung cấp năng lượng xanh?
(VNF) - Cuộc điện đàm giữa nhà lãnh đạo Mỹ và Trung Quốc xoay quanh các "điểm nóng" toàn cầu như Đài Loan, Ukraine và hợp tác thương mại.
(VNF) - Phố Wall từng kỳ vọng kết quả kinh doanh bùng nổ của Nvidia sẽ giúp xoa dịu nỗi lo ngày càng lớn về nguy cơ bong bóng trong nhóm cổ phiếu trí tuệ nhân tạo (AI). Nhưng thực tế lại không như vậy.
(VNF) - Thủ tướng Trung Quốc Lý Cường tham dự Hội nghị Thượng đỉnh G20 không chỉ để bảo vệ chính sách hạn chế xuất khẩu đất hiếm của nước mình mà còn đưa ra các giải pháp nhằm xoa dịu mối quan ngại của các quốc gia đang phát triển.
(VNF) - Thị trường tiền điện tử biến động mạnh trong những tháng gần đây đã tác động rõ rệt đến tài sản liên quan crypto của gia đình Tổng thống Mỹ Donald Trump. Dù chịu thiệt hại, các thành viên vẫn giữ quan điểm lạc quan, tận dụng cơ chế đầu tư độc quyền để giảm rủi ro.
(VNF) - GDP Mỹ tăng mạnh nhưng tuyển dụng suy yếu, tạo ra rủi ro mới và buộc Fed phải cân nhắc thận trọng hơn trong các quyết định lãi suất.
(VNF) - Một vụ cướp táo bạo tại San Francisco vừa khiến giới đầu tư tiền điện tử chấn động, khi một nghi phạm giả làm tài xế giao hàng xông vào nhà một cá nhân, dùng vũ khí và trói nạn nhân, trước khi bỏ trốn cùng 11 triệu USD tiền điện tử và nhiều thiết bị điện tử khác. Vụ việc nhấn mạnh những rủi ro thực tế mà nhà đầu tư tiền số phải đối mặt ngoài thị trường.
(VNF) - Trong suốt 2 thập kỷ qua, Trung Quốc đã âm thầm, nhưng kiên định, theo đuổi chiến lược tách nền kinh tế của mình khỏi phương Tây. Nỗ lực bền bỉ nhằm xây dựng khả năng tự chủ quốc gia và giảm phụ thuộc vào nhập khẩu đã giúp Bắc Kinh củng cố “thành trì kinh tế” để đối phó với các cuộc xung đột trong tương lai.
(VNF) - Trong nhiều thập kỷ, Trung Quốc luôn là đối tác kinh tế then chốt đối với doanh nghiệp Đức. Điều này đến nay vẫn không thay đổi, và ngành công nghiệp Đức vẫn chưa sẵn sàng chuyển hướng dù bối cảnh kinh tế - chính trị giữa hai bên đã nhiều biến động.
(VNF) - Nhiều chuyên gia dự báo với tốc độ tăng trưởng hiện tại, giá vàng có thể vượt mốc 10.000 USD/ounce trong 3,4 năm tới.
(VNF) - Giới khảo cổ và tài chính quốc tế đang dồn sự chú ý vào một trong những phát hiện ngoạn mục nhất nhiều thập kỷ qua: Colombia lần đầu trục vớt được hiện vật từ con tàu San José – “Con tàu đắm chứa kho báu khổng lồ nhất lịch sử”, ẩn chứa khối tài sản ước tính hơn 17 tỷ USD.
(VNF) - Tuần qua, kinh tế – tài chính toàn cầu chứng kiến nhiều biến động lớn: Bitcoin rơi mạnh hướng tới tháng thua lỗ nhất trong hai năm; Tổng thống Donald Trump bất ngờ hạ nhiệt thuế quan; Cloudflare gặp sự cố khiến Internet toàn cầu chao đảo; Nhật - Trung bước vào giai đoạn ngoại giao căng thẳng; và làn sóng bán tháo cổ phiếu công nghệ dấy lên nỗi lo bong bóng AI.
(VNF) - Gần 1/4 doanh nghiệp niêm yết tại Trung Quốc báo cáo lỗ ròng trong giai đoạn từ tháng 1 đến tháng 9, ghi nhận tỷ lệ cao nhất kể từ năm 2002, trong bối cảnh công suất dư thừa và nhu cầu nội địa tiếp tục yếu ớt.
(VNF) - Dự án Khu phức hợp công nghiệp – đô thị – dịch vụ Tiên Tiến (Mường Central) do Công ty cổ phần Thương mại Dạ Hợp thực hiện, với quy mô diện tích lên tới 82ha.
