Cục Hàng hải nói gì về 'siêu' bến cảng tại Nam Định của Tập đoàn Xuân Thiện?

Cục Hàng hải Việt Nam vừa có công văn gửi Bộ Giao thông Vận tải tham gia ý kiến đối với đề nghị bổ sung bến cảng Xuân Thiện Nam Định vào quy hoạch chi tiết nhóm cảng biển số 1 theo đề xuất của UBND tỉnh Nam Định.

Cơ quan quản lý nhà nước về hàng hải cho biết, theo quy hoạch tổng thể phát triển hệ thống cảng biển Việt Nam thời kỳ 2021 - 2030, tầm nhìn đến năm 2050, cảng biển Nam Định là cảng biển loại III được quy hoạch khu bến Hải Thịnh - Cửa Đáy có phạm vi là vùng đất và vùng nước khu vực Ninh Cơ, từ Cửa Lạch Giang đến Cửa Đáy.

Như vậy, khu bến cảng chuyên dùng Xuân Thiện có địa điểm xây dựng thuộc phạm vi quy hoạch khu bến Hải Thịnh - Cửa Đáy thuộc cảng biển Nam Định tại quy hoạch tổng thể phát triển hệ thống cảng biển Việt Nam thời kỳ 2021 - 2030, tầm nhìn đến năm 2050 đã được phê duyệt.

Về chức năng bến cảng, Cục Hàng hải Việt Nam cho biết, khu bến Hải Thịnh - Cửa Đáy có chức năng “phục vụ phát triển kinh tế - xã hội tỉnh Nam Định, có các bến cảng và công trình phục vụ các cơ sở đóng mới, sửa chữa, phá dỡ tàu. Nghiên cứu xây dựng bến cảng phục vụ khu kinh tế Ninh Cơ, các cơ sở công nghiệp, dịch vụ khi có yêu cầu”.

Hiện nay, trên địa bàn huyện Nghĩa Hưng, tỉnh Nam Định, dự án nhà máy thép xanh số 1 Nam Định của Công ty Cổ phần Xuân Thiện Nam Định đã được UBND tỉnh Nam Định chấp thuận chủ trương đầu tư với công suất 7,5 triệu tấn thành phẩm/năm; dự án nhà máy thép xanh Xuân Thiện Nghĩa Hưng của Công ty Cổ phần Xuân Thiện Nghĩa Hưng đã được chấp thuận chủ trương đầu tư với công suất 2 triệu tấn thành phẩm/năm.

Ngoài ra, theo tài liệu do Công ty Cổ phần Xuân Thiện Nam Định cung cấp, các cơ sở công nghiệp khác thuộc Tập đoàn Xuân Thiện có nhu cầu thông quan hàng hóa tại bến cảng chuyên dùng Xuân Thiện Nam Định bao gồm: dự án nhà máy xi măng Xuân Thiện Hòa Bình công suất 10 triệu tấn xi măng/năm; dự án đầu tư xây dựng dây chuyền 3 nhà máy xi măng Xuân Thành công suất 4,5 triệu tấn xi măng/năm; dự án nhà máy xi măng Xuân Thành giai đoạn II công suất 2,3 triệu tấn clinker/năm.

Như vậy, đề xuất của UBND tỉnh Nam Định về chức năng bến cảng chuyên dùng Xuân Thiện Nam Định để phục vụ các dự án nhà máy thép, nhà máy xi măng nêu trên của Tập đoàn Xuân Thiện cơ bản phù hợp với chức năng được quy hoạch cho khu bến Hải Thịnh - Cửa Đáy, trong đó có nội dung “nghiên cứu xây dựng bến cảng phục vụ khu kinh tế Ninh Cơ, các cơ sở công nghiệp, dịch vụ khi có yêu cầu”.

Đối với đề xuất của Công ty Cổ phần Xuân Thiện Nam Định về việc kết hợp chức năng khai thác, vận chuyển hàng hóa phục vụ các cơ sở công nghiệp khác và khu kinh tế Ninh Cơ tại bến cảng chuyên dùng Xuân Thiện Nam Định, Cục Hàng hải Việt Nam cho rằng đề xuất nêu trên có thể được xem xét trong giai đoạn các bến cảng khác tại khu bến Hải Thịnh - Cửa Đáy chưa thể đáp ứng nhu cầu tại khu vực.

Tuy nhiên, Công ty Cổ phần Xuân Thiện Nam Định có trách nhiệm báo cáo cơ quan đăng ký đầu tư tại địa phương để được hướng dẫn các thủ tục liên quan đến chủ trương đầu tư, lựa chọn nhà đầu tư bến cảng kinh doanh dịch vụ xếp dỡ hàng hóa theo quy định pháp luật và thực hiện các nghĩa vụ về thuế đối với hoạt động kinh doanh dịch vụ xếp dỡ hàng hóa tại cảng biển, đồng thời tự chịu trách nhiệm về hiệu quả đầu tư khi các bến cảng khác tại khu vực được đầu tư xây dựng đủ để đáp ứng nhu cầu tại khu vực.

Trên cơ sở quy mô, công suất các cơ sở công nghiệp là đối tượng phục vụ của cảng đã được chấp thuận chủ trương đầu tư, Cục Hàng hải Việt Nam đánh giá đề xuất về quy mô bến cảng đáp ứng lượng hàng thông qua từ 42,6 triệu tấn đến 48,1 triệu tấn với kết cấu cầu cảng thiết kế cho tàu trọng tải đến 300.000 DWT, luồng cho tàu 100.000 - 200.000 tấn hoặc lớn hơn giảm tải tận dụng mực nước để hành hải là cơ bản phù hợp với nhu cầu nhập nguyên vật liệu và xuất sản phẩm phục vụ các cơ sở công nghiệp nêu trên.

Tuy nhiên, Cục Hàng hải Việt Nam nhấn mạnh, việc đầu tư bến cảng phải đồng bộ với tiến trình đầu tư các dự án công nghiệp gắn với cảng và do khu vực không có lợi thế để phát triển cảng cho tàu trọng tải lớn, việc đầu tư bến cảng đòi hỏi chi phí rất lớn, ảnh hưởng đến giá thành sản phẩm đầu ra (thép, xi măng).

Bên cạnh đó, khu vực đề xuất quy hoạch bến cảng chuyên dùng Xuân Thiện Nam Định tại vị trí biển hở, cao độ tự nhiên tại vị trí ra/vào bể cảng (vị trí bắt đầu được 02 tuyến đê chắn sóng, chắn cát bảo vệ) trong khoảng -12÷-14m (Hải đồ), trong khi độ sâu luồng cần thiết cho tàu 100.000 - 200.000 tấn hoặc lớn hơn giảm tải trong khoảng -16÷-23,5m (Hải đồ).

Vì vậy, Cục Hàng hải Việt Nam khuyến nghị nhà đầu tư cần nghiên cứu, đánh giá tính hiệu quả, khả thi của việc đầu tư tổng thể các hạng mục công trình bến cảng; khả năng nạo vét, duy trì tuyến luồng, vùng nước bể cảng đáp ứng cỡ tàu theo nhu cầu hoạt động hiệu quả của các nhà máy, cơ sở công nghiệp.

Trước đó, trên cơ sở đề xuất của Tập đoàn Xuân Thiện, UBND tỉnh Nam Định đã đề nghị Bộ Giao thông Vận tải xem xét bổ sung bến cảng chuyên dùng Xuân Thiện Nam Định vào quy hoạch chi tiết nhóm cảng biển số 1 với vị trí bến cảng là tại khu vực bờ biển huyện Nghĩa Hưng, tỉnh Nam Định có vị trí không gian từ cửa Lạch Giang đến cửa Đáy.

Các cảng này sẽ phục vụ trực tiếp các nhà máy thép tại huyện Nghĩa Hưng, tỉnh Nam Định và xuất clinker cho các nhà máy xi măng thuộc Tập đoàn Xuân Thiện.

Kết cấu bến cảng thiết kế tiếp nhận cỡ tàu có trọng tải đến 300.000 DWT, quy mô luồng cho tàu 100.000 DWT (cỡ tàu đến 200.000 DWT, lớn hơn giảm tải và lợi dụng mực nước để hành hải).

Luồng tàu vào bến cảng được bố trí tuyến luồng tàu chuyên dùng chung vào khu vực bể cảng có bề rộng là 200m, cao trình đáy từ -16m đến -20m (hệ Hải đồ) đáp ứng cho tàu có trọng tải 100.000 DWT (tàu trọng tải đến 200.000 DWT và lớn hơn lợi dụng mực nước, giảm tải).

Công trình đê chắn sóng, chắn cát sẽ được bố trí tuyến đê chắn sóng phía đông bắc có chiều dài khoảng 5,05 km và tuyến đê chắn sóng phía đông nam có chiều dài khoảng 5,85 km.