Cuộc đua thị phần môi giới sẽ ngày càng khốc liệt?
Thanh Long -
03/10/2024 09:02 (GMT+7)
(VNF) - Quan sát dữ liệu 10 năm qua, có thể thấy các công ty chứng khoán có thị phần môi giới lớn sẽ càng có lợi thế tiếp tục gia tăng thị phần trong thời kỳ bùng nổ của thị trường.
10 năm “vật đổi sao dời”
Số liệu từ Sở giao dịch Chứng khoán (HoSE) cho thấy trong 3 quý gần nhất mà sở này công bố, thị phần môi giới cổ phiếu trên sàn HoSE chứng kiến thế “chân vạc” mới: Công ty Chứng khoán VPS, Công ty Chứng khoán SSI và Công ty Chứng khoán Kỹ Thương (TCBS) cùng chia sẻ 3 vị trí dẫn đầu.
Ví von là thế “chân vạc” bởi trong quá khứ, 3 công ty chứng khoán dẫn đầu thị phần môi giới thường cố định vị thế này liên tục trong một khoảng thời gian khá dài, thay vì thường xuyên thay đổi.
Dữ liệu của Đầu tư Tài chính - VietnamFinance cho thấy trong 10 năm qua, bộ ba SSI - Công ty Chứng khoán TP. HCM (HSC) - Công ty Chứng khoán Vietcap gần như thống trị Top 3 thị phần môi giới từ quý III/2014 đến quý II/2020, chỉ xen kẽ 2 quý Vietcap bị thế chỗ bởi Công ty Chứng khoán VNDIRECT (đó là quý III/2017 và quý quý III/2019). Như vậy, thời gian thống trị thị phần của bộ ba này lên tới 5,5 năm.
Bước sang quý III/2020, thế “chân vạc” này bị xáo trộn bởi “kẻ phá bĩnh” VPS. Với lực lượng môi giới hùng hậu cùng với các chính sách khuyến mại về phí giao dịch và lãi suất cho vay margin hấp dẫn, trong bối cảnh số lượng nhà đầu tư cá nhân bùng nổ trong thời kỳ đại dịch, VPS đã chen chân vào Top 3 thị phần môi giới, cùng với SSI và HSC trở thành bộ ba thống trị thị phần trong vòng 1 năm (từ quý III/2020 đến quý II/2021).
HSC - công ty chứng khoán giữ ngôi “á quân” thị phần nhiều nhất trong 10 năm qua - dần tụt hậu trong “cuộc đua” mời chào các nhà đầu tư cá nhân mới, trong khi các khách hàng “ruột” của HSC là nhà đầu tư nước ngoài lại có xu hướng rút khỏi thị trường chứng khoán Việt Nam khi liên tục bán ròng trong giai đoạn 2020 - 2021, càng ảnh hưởng đến thị phần của HSC. Hệ quả là từ quý III/2021, HSC “bật bãi” khỏi Top 3 thị phần môi giới cổ phiếu, nhường chỗ cho VNDIRECT. Bộ ba VPS - SSI - VNDIRECT duy trì vị thế “chân vạc” trong thời gian tương đối tài, từ quý III/2021 đến quý III/2023, tức là hơn 2 năm.
Nhưng thị trường luôn vận động không ngừng. TCBS, vốn hoạt động mà không có lực lượng môi giới, “ra đòn” với các công ty chứng khoán truyền thống bằng chính sách miễn phí giao dịch (zero-fee) từ đầu năm 2023 và hiệu quả đến rất nhanh chóng. Từ quý IV/2023, TCBS thế chân VNDIRECT để lọt vào Top 3 thị phần và duy trì cho đến hiện nay.
Nhìn rộng ra, Top 10 thị phần môi giới cổ phiếu trên sàn HoSE trong 10 năm qua cũng chứng kiến kẻ đến người đi, nhiều sự tiếc nuối nhưng cũng có không ít cơ hội.
Bên cạnh HSC thì gây tiếc nuối nhất có lẽ là trường hợp của Vietcap. Ngoài VPS và SSI thì trong 10 năm qua, chỉ có Vietcap là từng leo lên “ngôi vương” thị phần. Thành tích này đạt được trong quý IV/2018 với thị phần lên đến 17,04%. Tuy nhiên, kể từ quý III/2020, thị phần của Vietcap đã bật khỏi Top 3, thậm chí ra ngoài Top 5 suốt từ quý IV/2021 đến nay và thường xuyên ở vị trí thứ 8 trong giai đoạn này.
Công ty Chứng khoán Sài Gòn - Hà Nội (SHS) cũng là một cái tên hết sức đáng tiếc khi thường xuyên ở trong Top 10 trong giai đoạn 2014 - 2018. Tuy nhiên kể từ quý III/2019, SHS “bật bãi” khỏi Top 10. Điều này gây tiếc nuối cho nhiều cổ đông của công ty chứng khoán này và thường được gợi lại trong các cuộc đại hội đồng cổ đông thường niên. Ban lãnh đạo SHS cũng bày tỏ rằng họ cũng có mục tiêu gia tăng thị phần để quay lại vị thế xưa nhưng từ quý III/2019 chưa lần nào thực hiện được.
Chung số phận với SHS, 3 trong số 6 công ty chứng khoán đồng hành với thị trường từ những ngày đầu tiên, đều được hậu thuẫn bởi ngân hàng, là Công ty Chứng khoán Bảo Việt (BVSC), Công ty Chứng khoán ACB (ACBS) và Công ty Chứng khoán BIDV (BSC) đều đã “bật bãi” từ lâu. Nếu như BVSC và ACBS thường xuyên lọt Top 10 thị phần giai đoạn 2014 - 2018 thì BVSC ra khỏi Top 10 từ quý IV/2019, trong khi ACBS ra khỏi Top 10 từ quý II/2019 và đều chưa hẹn ngày trở lại. Còn với BSC, giai đoạn 2015 - 2020 là thời kỳ công ty chứng khoán này thường xuyên lọt Top 10 và “bật bãi” từ quý II/2021.
Không ít công ty chứng khoán như ngọn lửa lóe lên rồi vụt tắt, từng lọt Top 10 rồi cũng không trụ được, có thể kể đến các trường hợp như: Công ty Chứng khoán Rồng Việt (VDSC) lọt Top 10 trong quý II/2019 và quý IV/2022; Công ty Chứng khoán Maybank (MSVN) trong nửa cuối năm 2014 và quý I/2020; Công ty Chứng khoán KB Việt Nam (KBSV) trong quý IV/2019; Công ty Chứng khoán BOS trong nửa đầu năm 2017 và nửa cuối năm 2019.
Tương lai cạnh tranh gay gắt
Ở thời kỳ trước, “miếng bánh” thị phần gắn liền với nguồn thu phí môi giới nhưng trong vài năm gần đây, nguồn thu từ cho vay margin mới là mục tiêu hàng đầu trong cuộc đua thị phần. Như đã đề cập, TCBS thậm chí còn miễn phí giao dịch từ đầu năm 2023, chấp nhận hy sinh nguồn thu phí môi giới để kéo khách hàng về; và thực tế là nguồn thu của cho vay margin của TCBS tăng rất mạnh, như trong nửa đầu năm 2024 tăng trưởng tới 80% so với cùng kỳ năm ngoái.
Nhưng đó vẫn chưa phải tất cả. Quan sát dữ liệu 10 năm qua, có thể thấy các công ty chứng khoán có thị phần lớn sẽ càng có lợi thế tiếp tục gia tăng thị phần trong thời kỳ bùng nổ của thị trường.
Cụ thể, tổng thị phần của Top 10 môi giới cổ phiếu trên sàn HoSE tăng từ khoảng 62% trong quý III/2014 lên khoảng 73% trong quý II/2018. Quý II/2018 cũng là thời kỳ thị trường tạo đỉnh lịch sử. Sau giai đoạn bùng nổ, tổng thị phần của Top 10 giảm dần xuống mức khoảng 62% vào quý III/2020 trong bối cảnh thị trường chứng khoán chịu ảnh hưởng của đại dịch Covid-19. Thời gian sau đó, thị phần của Top 10 tiếp tục xu hướng tăng và hiện ở mức khoảng gần 70%.
Điều quan trọng là thị trường chứng khoán Việt Nam vẫn đang trong xu hướng đi lên với nhiều động lực lớn phía trước: Nền tảng là nền kinh tế quay trở lại quỹ đạo tăng trưởng cao, bối cảnh là Cục Dự trữ liên bang Mỹ (FED) bắt đầu lộ trình hạ lãi suất giúp tỷ giá và lãi suất tại Việt Nam “dễ thở” hơn và dòng tiền ngoại “rộng đường” quay lại thị trường chứng khoán Việt Nam, trợ lực là triển vọng vận hành hệ thống KRX, nâng hạng theo tiêu chuẩn của FTSE Russell và hướng tới nâng hạng theo tiêu chuẩn MSCI.
Trong tình huống như vậy, các công ty chứng khoán sẽ ngày càng “nước rút” gia tăng thị phần để tạo lợi thế cạnh tranh khi thị trường bùng nổ.
(VNF) - Diễn đàn Triển vọng Thị trường Vốn Việt Nam 2026 diễn ra vào 13h00 ngày 12/12 sẽ quy tụ các nhà quản lý, chuyên gia, doanh nhân để cùng bàn thảo những giải pháp mang tính đột phá nhằm đưa thị trường vốn Việt Nam bước vào giai đoạn phát triển mới.
(VNF) - Năm 2025 đánh dấu một giai đoạn đặc biệt của Bitcoin khi thị trường bước sâu vào chu kỳ hậu Halving 2024. Không chỉ biến động về giá, Bitcoin trong năm nay còn cho thấy sự thay đổi căn bản về vai trò: từ một tài sản mang tính đầu cơ mạnh sang một cấu phần ngày càng gắn với hệ thống tài chính truyền thống.
(VNF) - Giữa làn sóng tăng vốn kéo dài của ngành chứng khoán, các công ty chứng khoán ngoại lại lựa chọn đứng ngoài quan sát với rất ít động thái nhập cuộc.
(VNF) - Đà Nẵng đã sử dụng một phần khối nhà 8 tầng thuộc Công viên phần mềm số 2 làm trụ sở tạm của Trung tâm tài chính quốc tế và các cơ quan, tổ chức liên quan.
(VNF) - Vingroup hiện sở hữu quy mô vốn hoá lớn nhất thị trường chứng khoán Việt Nam, đồng thời cũng là doanh nghiệp phi tài chính có vốn điều lệ cao nhất. Trong khi đó, giá trị tài sản tỷ phú Phạm Nhật Vượng cũng lập kỷ lục mới ở mức 27,1 tỷ USD.
(VNF) - Bộ Tài chính đề xuất công chức thuế được hưởng hỗ trợ hàng tháng bằng 100% mức lương, thu nhập này được miễn thuế thu nhập cá nhân và các nghĩa vụ tài chính khác.
(VNF) - Đề xuất nâng ngưỡng doanh thu miễn thuế cho hộ kinh doanh lên 500 triệu đồng đang tạo ra nhiều tranh luận về tính phù hợp. Cơ quan quản lý kỳ vọng chính sách sẽ giảm áp lực chi phí, hỗ trợ khu vực hộ kinh doanh phục hồi, nhưng nhiều ý kiến cho rằng mức 500 triệu vẫn còn thấp so với thực tế quy mô và dòng tiền hiện nay.
(VNF) - Một xu hướng tài chính âm thầm nhưng mạnh mẽ đang diễn ra trong giới trẻ Việt Nam: họ bắt đầu tích sản ngày càng sớm, từ khi còn là học sinh, sinh viên. Không còn đợi có nhiều tiền mới đầu tư, nhiều bạn trẻ lựa chọn mua từng phân, từng chỉ vàng, hoặc trích những khoản rất nhỏ mỗi tháng để tích lũy cho tương lai.
(VNF) - PYN Elite Fund đưa cổ phiếu FPT trở lại vị thế trọng tâm trong danh mục chỉ vài tháng sau khi “chốt lời” cổ phiếu này ở vùng giá đỉnh và cảnh báo về rủi ro bong bóng công nghệ.
(VNF) - Ông Lê Văn Tuấn – đại diện Keytas khuyên rằng, hộ kinh doanh cần hiểu nguyên tắc và chủ động trong việc kiểm kê hàng tồn kho khi thời gian chuyển đổi mô hình quản lý thuế sắp đến gần.
(VNF) - Ông Trần Đức Trung - CEO Công ty YPFP, chuyên gia tài chính cá nhân của FIDT - cho rằng người trẻ không cần bắt đầu bằng kiến thức tài chính phức tạp. Điều quan trọng nhất là hiểu rõ thu - chi, xây nền tảng an toàn trước khi nghĩ tới đầu tư. Khi nắm được rủi ro, có kế hoạch cụ thể và đầu tư từng bước, nỗi sợ thua lỗ tự nhiên sẽ giảm đi.
(VNF) - Ở tuổi 30, sở hữu gần 3 tỷ đồng cùng thu nhập 60-80 triệu mỗi tháng, một cô gái trẻ tại Hà Nội đang đứng trước quyết định lớn: nên chọn một căn chung cư để ổn định cuộc sống hay đầu tư đất để tài sản tăng tốc trước khi lập gia đình.
(VNF) - Bộ Tài chính đã ban hành Nghị định quy định xử phạt vi phạm hành chính về thuế, hoá đơn, trong đó sửa đổi, bổ sung nhiều nội dung vướng mắc của người nộp thuế trong thời gian vừa qua.
(VNF) - Ông Lâm Anh Tuấn - Founder Financial Planner - chia sẻ với VietnamFinance cách hiểu đúng về tâm lý chi tiêu, nhận diện "bẫy cuối năm" và áp dụng những nguyên tắc đơn giản để tận hưởng mùa lễ hội mà không rơi vào vòng xoáy chi tiêu thiếu kiểm soát.
(VNF) - Theo quy định mới, các hành vi vi phạm bị xử phạt trong một vụ việc vi phạm hành chính thì chỉ bị xử phạt về một hành vi không lập hoá đơn có khung tiền phạt tương ứng với số lượng hoá đơn đã lập không đúng thời điểm.
(VNF) - Cổ phiếu VIC của Tập đoàn Vingroup – Công ty Cổ phần tăng kịch trần 6,97%, qua đó lập đỉnh
mới ở mức 142.800 đồng/cp, một mình mang lại 9,26 điểm cho VN-Index.
(VNF) - Ông Nguyễn Văn Được – Trọng Tín Tax cho rằng, việc trích 0,1-0,2% số thu thuế GTGT nội địa thực hiện chương trình hoá đơn may mắn là chính sách “đột phá của đột phá” nhằm nâng cao ý thức tuân thủ pháp luật thuế.
(VNF) - Trao đổi cùng Tạp chí Đầu tư Tài chính – VietnamFinance, Luật sư Nguyễn Ngọc Hà cho rằng, ngưỡng chịu thuế 500 triệu đồng/năm cho hộ kinh doanh là phù hợp trong bối cảnh hiện nay, nhưng để phát huy hiệu quả, cần kết hợp với các giải pháp về quản lý thuế, chống thất thu và hỗ trợ chuyển đổi hộ kinh doanh lên mô hình doanh nghiệp khi đạt đến quy mô nhất định, nếu không ngân sách sẽ đứng trước nguy cơ thất thu.
(VNF) - Danh mục Quỹ ETF KPHO được kết hợp giữa Quỹ ETF DCVFM VN Diamond (đại diện cho nhóm cổ phiếu tăng trưởng cao mà quỹ ngoại không được mua trực tiếp) và nhóm các cổ phiếu tăng trưởng có thể mua được trên thị trường.
(VNF) - Khán phòng tổ chức sự kiện “MCH Roadshow – Niêm yết HoSE & Câu chuyện tăng trưởng” chật kín, cho thấy mức độ quan tâm lớn của các nhà đầu tư về kế hoạch lên sàn HoSE của MCH.
(VNF) - Diễn đàn Triển vọng Thị trường Vốn Việt Nam 2026 diễn ra vào 13h00 ngày 12/12 sẽ quy tụ các nhà quản lý, chuyên gia, doanh nhân để cùng bàn thảo những giải pháp mang tính đột phá nhằm đưa thị trường vốn Việt Nam bước vào giai đoạn phát triển mới.
(VNF) - Đà Nẵng đã sử dụng một phần khối nhà 8 tầng thuộc Công viên phần mềm số 2 làm trụ sở tạm của Trung tâm tài chính quốc tế và các cơ quan, tổ chức liên quan.