'Doanh nghiệp xác sống' Nhật Bản: Cứ 6 công ty thì có 1 không thể tự trả nợ
Thuỷ Bình -
22/01/2024 14:04 (GMT+7)
(VNF) - Số lượng công ty "zombie" ở Nhật Bản đã vượt quá con số 250.000, đạt mức cao mới kể từ năm 2011. Một khi Ngân hàng Nhật Bản (BOJ) thay đổi chính sách tiền tệ theo hướng thắt chặt hơn, các công ty "xác sống" này khả năng cao sẽ rơi vào làn sóng phá sản.
Số lượng công ty xác sống tại Nhật Bản đang tăng 30% so với trước đại dịch Covid-19.
Ngày càng nhiều công ty zombie
Theo dữ liệu mà tổ chức tài chính Teikoku Databank mới công bố, số lượng công ty zombie tại Nhật Bản đã lên tới 251.000 tính đến tháng 3/2023, chiếm 17% tổng số công ty trong nước và tăng gần 1/3 so với số liệu năm trước. Điều này có nghĩa là, cứ 6 công ty, thì lại có 1 công ty không thể tự trả nợ.
Teikoku Databank cho biết con số này là cao nhất kể từ khi nền kinh tế Nhật Bản bị ảnh hưởng nặng nề bởi thảm họa động đất, sóng thần và hạt nhân năm 2011.
Số lượng các công ty xác sống này, theo định nghĩa của Ngân hàng Thanh toán Quốc tế, lên tới 188.000 công ty ở Nhật Bản trong năm tài chính 2021 – tăng khoảng 30% so với trước đại dịch – theo ước tính của Teikoku Databank.
Các công ty zombie, hay công ty "xác sống", là những doanh nghiệp hoạt động mà không có lợi nhuận, không tạo ra dòng vốn dư thừa và không thể dựa vào lợi nhuận để trả nợ hay mở rộng hoạt động. Vì vậy, họ thường phụ thuộc vào các ngân hàng (chủ nợ) để tiếp tục tồn tại, hỗ trợ họ một cách có hiệu quả vô hạn.
Thuật ngữ này được áp dụng cho các công ty Nhật Bản được hỗ trợ bởi các ngân hàng Nhật Bản trong giai đoạn được gọi là "Thập kỷ mất mát" sau sự sụp đổ của bong bóng giá tài sản Nhật Bản vào năm 1990. Các ngân hàng Nhật Bản tiếp tục hỗ trợ các công ty yếu hoặc thất bại.
"Gánh nặng" từ thời kỳ Covid-19
Sự gia tăng tỷ lệ các công ty xác sống phần nào phản ánh hậu quả của sự hỗ trợ tài chính khổng lồ do chính phủ và ngân hàng trung ương Nhật Bản cung cấp trong thời kỳ dịch bệnh.
Cụ thể, trong thời kỳ dịch bệnh, chính phủ và ngân hàng trung ương Nhật Bản đã thực hiện các biện pháp trợ cấp, hỗ trợ cực kỳ quyết liệt để tránh doanh nghiệp phá sản, bắt đầu từ tháng 3/2020. Chính phủ đã cung cấp tổng cộng 2,6 triệu khoản vay không lãi suất và không có bảo đảm trị giá 45.000 tỷ yên cho các công ty.
Do ảnh hưởng của việc Ngân hàng Trung ương Nhật Bản giải phóng tiền quy mô lớn trong thời kỳ dịch bệnh, quy mô các khoản vay trên bảng cân đối kế toán đã mở rộng tới 100.000 tỷ Yên.
Nhiều khoản vay từ thời kỳ trợ cấp sẽ đến hạn phải trả vào mùa hè năm nay, trong bối cảnh lạm phát cao hơn, có những lo ngại rằng một số công ty có thể phá sản.
Ngoài ra, nếu Ngân hàng Nhật Bản (BOJ) thay đổi chính sách tiền tệ và trở nên "diều hâu" trong năm nay, bắt đầu chu kỳ tăng lãi suất chưa từng thấy trong 17 năm, điều kiện tài chính của các công ty xác sống có thể phải đối mặt với áp lực lớn hơn, thậm chí có thể mở ra vòng xoáy phá sản với các công ty này.
Sẽ có nhiều doanh nghiệp phá sản hơn
Với việc bắt đầu trả nợ tập trung từ tháng 7 năm nay đến tháng 4 năm sau, chính phủ Nhật Bản hiện đã triển khai một chương trình vào tháng 1 năm nay nhằm giảm bớt gánh nặng tái cấp vốn cho khoản vay.
Tuy nhiên, ngày càng có nhiều công ty gặp khó khăn trong việc tái cấp vốn cho các khoản vay đang phình to của mình.
Ông Hiroki Kobayashi, chủ tịch công ty hỗ trợ doanh nghiệp Mirai Financing Planning có trụ sở tại Tokyo, dự đoán số lượng doanh nghiệp phá sản sẽ tăng lên kể từ bây giờ.
"Các doanh nghiệp có tiềm năng tăng trưởng nên được hồi sinh, nhưng (các công ty) không nên bận tâm đến việc tái cấp vốn chỉ để được tồn tại lâu hơn", ông Kobayashi nói.
Mặc dù sự gia tăng các vụ phá sản và thất nghiệp nghe có vẻ là một điều tồi tệ, nhưng một số nhà kinh tế tin rằng việc cho phép các công ty hoạt động kém hiệu quả và kém lợi nhuận phá sản là một trong những cách quan trọng để Nhật Bản đẩy mạnh tốc độ tăng trưởng kinh tế.
Được biết, Ngân hàng Nhật Bản sẽ tổ chức cuộc họp chính sách tiền tệ vào tuần tới và thị trường nhìn chung kỳ vọng Ngân hàng Nhật Bản sẽ duy trì chính sách lãi suất âm không thay đổi.
Một cuộc khảo sát của nhà kinh tế vào đầu tháng 1 cho thấy gần 60% số người được hỏi tin rằng BOJ có nhiều khả năng sẽ tăng lãi suất vào tháng 4/2024. Tuy nhiên, nhìn chung, tốc độ tăng lãi suất của Ngân hàng Nhật Bản có thể rất nhỏ và chậm để tránh gây áp lực quá mức lên nền kinh tế.
(VNF) - Thiên tai, bất ổn xã hội, tội phạm mạng và những cú xoay trục kinh tế đã đan xen, khiến năm 2025 trở thành một trong những giai đoạn nhiều biến động nhất đối với châu Á trong bối cảnh trật tự toàn cầu đang dịch chuyển nhanh chóng.
(VNF) - Năm 2025 chứng kiến chuỗi leo thang thuế quan dữ dội nhất trong quan hệ thương mại Mỹ – Trung. Từ khi Tổng thống Donald Trump trở lại Nhà Trắng, Washington liên tục tung ra các mức thuế mới kéo theo loạt biện pháp đáp trả mạnh mẽ từ Bắc Kinh. Các mốc thời gian dưới đây phác họa toàn bộ căng thẳng, từ những đợt thuế quan đầu tiên cho đến thỏa thuận đình chiến đạt được tại hội nghị APEC cuối tháng 10.
(VNF) - Hàn Quốc vừa công bố hoàn tất phát triển công nghệ lõi cho tàu cao tốc thế hệ mới có tốc độ tối đa 370km/h, mức cao thứ hai thế giới hiện nay, chỉ sau Trung Quốc. Dự án mang ý nghĩa đột phá về mặt kỹ thuật, đồng thới phản ánh chiến lược dài hạn của Seoul - coi hạ tầng giao thông cao cấp là trụ cột tăng trưởng kinh tế.
(VNF) - Kim chi, biểu tượng ẩm thực và văn hóa của Hàn Quốc, đang phải đối mặt với sức ép ngày càng lớn ngay trên “sân nhà” khi các sản phẩm giá rẻ sản xuất tại Trung Quốc chiếm lĩnh thị trường. Chênh lệch chi phí, thay đổi cấu trúc tiêu dùng và tác động của biến đổi khí hậu đẩy kim chi Hàn Quốc vào thế yếu, làm dấy lên lo ngại kinh tế và nỗi trăn trở về bản sắc văn hóa trong bối cảnh toàn cầu hóa.
(VNF) - Năm 2025 chứng kiến những bước ngoặt khó lường của thị trường tài chính toàn cầu, khi các trụ cột quen thuộc suy yếu, dòng tiền dịch chuyển và những khu vực từng bị xem là “bên” lề bất ngờ vươn lên dẫn dắt.
(VNF) - Chính quyền tỉnh Niigata của Nhật Bản dự kiến sẽ thông qua quyết định khởi động lại nhà máy điện hạt nhân lớn nhất thế giới vào ngày 22/12, đánh dấu một bước ngoặt quan trọng trong nỗ lực quay trở lại với năng lượng hạt nhân của nước này kể từ sau thảm họa Fukushima năm 2011.
(VNF) - Ngân hàng trung ương Trung Quốc ngày 22/12 đã quyết định giữ nguyên lãi suất cho vay ưu đãi (LPR), bất chấp việc nền kinh tế lớn thứ hai thế giới tiếp tục ghi nhận các dữ liệu kinh tế yếu kém cùng sự suy thoái kéo dài trong lĩnh vực bất động sản.
(VNF) - Năm 2025 là năm đầy biến động với Nvidia. Bất chấp cạnh tranh khốc liệt và "mắc kẹt" trong thương chiến Mỹ - Trung, giá cổ phiếu của hãng vẫn tăng 32% từ đầu năm đến nay. Nvidia hiện là công ty giá trị nhất thế giới, vững vàng với vị thế "ông vua" ngành chip.
(VNF) - Trong những tháng cuối năm 2025, thương mại vàng giữa Nga và Trung Quốc ghi nhận bước nhảy vọt chưa từng có, ghi nhận 961 triệu USD sang Trung Quốc. Diễn biến này phản ánh áp lực tài chính ngày càng lớn đối với Moscow, và chiến lược tích lũy tài sản của Bắc Kinh trong bối cảnh trật tự tiền tệ toàn cầu ngày càng phân mảnh.
(VNF) - Năm 2025 chứng kiến nhiều biến động sâu rộng về địa chính trị, tài chính và kinh tế toàn cầu với hàng loạt sự kiện định hình lại cục diện quan hệ quốc tế và thị trường. Từ việc Mỹ thay đổi chính sách thương mại, căng thẳng khu vực leo thang, đến những dịch chuyển mạnh mẽ trên thị trường hàng hoá và công nghệ, tạo ra một năm đầy biến động và tái cấu trúc sâu rộng.
(VNF) - Tuần qua, tài chính quốc tế chứng kiến nhiều diễn biến đáng chú ý, từ các thương vụ đầu tư xuyên biên giới tại châu Á và Trung Đông, đến tác động từ căng thẳng Mỹ - Trung, phản ánh sự dịch chuyển của dòng vốn toàn cầu trong bối cảnh bất ổn gia tăng.
(VNF) - Tòa án Tối cao bang Delaware (Mỹ) đã ra phán quyết khôi phục gói thù lao mà tỷ phú Elon Musk nhận được từ Tesla vào năm 2018 trị giá 56 tỷ USD -- hiện được ước tính khoảng 139 tỷ USD dựa trên giá cổ phiếu Tesla tại thời điểm đóng cửa phiên giao dịch hôm 20/12. Nếu có hiệu lực, tỷ phú Elon Musk sẽ trở thành người đầu tiên có tài sản ròng vượt 700 tỷ USD.
(VNF) - Tại 1 đại lý du lịch ở Ấn Độ, lực lượng chức năng thu giữ nhiều tài sản giá trị, gồm: 13 tỷ đồng tiền mặt, 313kg bạc, 6kg vàng, tổng trị giá hơn 48 tỷ đồng.
(VNF) - Năm 2025 chứng kiến nhiều dự án công nghệ được kỳ vọng cao nhưng không đạt được kết quả như mong đợi. Từ robot hình người, trí tuệ nhân tạo đến xe điện và tiền điện tử, một số sản phẩm đã gặp khó khăn trong quá trình triển khai, trong khi những dự án khác chịu tác động từ chính trị, thị trường và phản ứng xã hội.
(VNF) - Chính quyền Tổng thống Mỹ Donald Trump vừa ghi thêm một “chiến thắng” nữa khi hàng loạt tập đoàn dược phẩm hàng đầu chấp nhận hạ giá thuốc tại thị trường Mỹ, đổi lại các ưu đãi về thuế
(VNF) - Sau thời kỳ tăng trưởng nóng, cổ phiếu Pop Mart bất ngờ lao dốc. Nhà đầu tư đang quan ngại về triển vọng của Labubu - nhân vật từng đưa hãng đồ chơi Trung Quốc này trở thành hiện tượng toàn cầu.
(VNF) - Theo công bố mới nhất từ Cơ quan Thể thao Thái Lan, tổng giá trị kinh tế do SEA Games 33 tạo ra đến thời điểm hiện tại dự kiến đạt mốc 12 tỷ baht, tương đương hơn 380 triệu USD (hơn 10 nghìn tỷ Việt Nam đồng).
(VNF) - Trung Quốc vừa phát hiện mỏ vàng dưới đáy biển đầu tiên của nước này, cũng là mỏ vàng dưới biển lớn nhất châu Á, đánh dấu bước đột phá quan trọng trong chiến lược đẩy mạnh thăm dò khoáng sản trên toàn quốc.
(VNF) - Năm 2025 chứng kiến những biến động dồn dập trong chính sách thuế đối ứng của Mỹ, khi các quyết định được ban hành, điều chỉnh rồi tạm hoãn liên tiếp trong thời gian ngắn, tạo nên một chuỗi mốc chính sách dày đặc hiếm thấy.
(VNF) - Trong suốt 2 thập kỷ, Đức và Trung Quốc từng được xem là một “cặp đôi kinh tế hoàn hảo”, cùng hưởng lợi lớn từ làn sóng toàn cầu hóa thương mại. Đức cung cấp máy móc, thiết bị công nghiệp mà Trung Quốc cần để sản xuất hàng tiêu dùng cho phần còn lại của thế giới. Nhưng trật tự đó đang đảo chiều. Trung Quốc ngày nay dường như không còn cần Đức như trước, trong khi Berlin lại muốn chấm dứt mối quan hệ phụ thuộc này.
(VNF) - Các nhà khoa học Trung Quốc vừa công bố một con chip điện toán quang học có hiệu năng vượt trội hơn phần cứng trí tuệ nhân tạo (AI) hàng đầu của Nvidia hơn 100 lần về cả tốc độ xử lý lẫn hiệu quả năng lượng, đặc biệt trong các tác vụ AI tạo sinh như tổng hợp hình ảnh và sản xuất video.
(VNF) - Trung Quốc đã hạ lượng trái phiếu kho bạc Mỹ nắm giữ xuống mức thấp nhất kể từ năm 2008, trong khi tiếp tục gia tăng dự trữ vàng tháng thứ 13 liên tiếp.
(VNF) - Ngày 19/12, Ngân hàng Trung ương Nhật Bản đã tăng lãi suất chuẩn lên mức cao nhất kể từ năm 1995, trong bối cảnh lạm phát cao và tăng trưởng kinh tế chậm.
(VNF) - Sau khi kế hoạch sử dụng tài sản Nga thất bại, các nhà lãnh đạo Liên minh châu Âu (EU) đã thống nhất cho Ukraine vay 90 tỷ euro (xấp xỉ 105 tỷ USD) từ ngân sách chung của khối.
(VNF) - Thiên tai, bất ổn xã hội, tội phạm mạng và những cú xoay trục kinh tế đã đan xen, khiến năm 2025 trở thành một trong những giai đoạn nhiều biến động nhất đối với châu Á trong bối cảnh trật tự toàn cầu đang dịch chuyển nhanh chóng.
(VNF) - Cuối năm – mùa cam chín rộ ở Hà Tĩnh, những vườn cam trên nhiều vùng đồi như Thượng Lộc, Hương Khê, Vũ Quang, Mai Hoa… đang tạo nên những khoảnh khắc rộn ràng của thu hoạch. Đây là thời điểm chứng kiến sự hội tụ của nắng gió, đất đỏ và bàn tay nông dân, tạo ra những cây cam “siêu quả” độc đáo, không chỉ là đặc sản vùng miền mà còn là sản phẩm của mô hình liên kết nông nghiệp, góp phần thực hiện mục tiêu quốc gia về xóa đói giảm nghèo tại Hà Tĩnh trong những năm qua.