Hải quan TP. HCM nói gì về 6.800 kiện hàng và gần 400 container vô chủ?

Theo số liệu của Hải quan TP. HCM, tính đến ngày 20/5/2018, số lượng hàng tồn đọng vô chủ quá 90 ngày, kể từ ngày đến cửa khẩu, cảng biển chưa làm thủ tục hải quan trên địa bàn là 6.801 kiện và 389 container.

Cụ thể, tại Chi cục Hải quan Cửa khẩu sân bay quốc tế Tân Sơn Nhất hiện đang tồn 1.949 kiện; Chi cục Hải quan Chuyển phát nhanh tồn 4.384  kiện; Chi cục Hải quan Cửa khẩu cảng Sài Gòn khu vực 1 tồn 307 container và 448 kiện; Chi cục Hải quan Cửa khẩu cảng Sài Gòn khu vực 3 tồn 62 container và 20 kiện; Chi cục Hải quan Cửa khẩu cảng Sài Gòn khu vực 4 tồn 20 container.

Về nguyên nhân, theo Hải quan TP. HCM, hầu hết là do không có doanh nghiệp hoặc người nhận đến nhận hàng, hoặc chủ hàng từ bỏ hàng do hàng hóa vi phạm diện cấm nhập khẩu. Tuy nhiên, cũng có một số mặt hàng sau khi kiểm kê cần phải đi kiểm tra chất lượng hoặc giám định của các cơ quan chuyên ngành mất nhiều thời gian.

Ngoài ra, việc hàng tồn lâu không xử lý được còn do một số văn bản mới áp dụng nhưng chưa có hướng dẫn cụ thể nên việc xử lý hàng tồn còn nhiều bất cập. Luật đấu giá tài sản có hiệu lực từ ngày 1/7/2017 có nhiều điểm mới nhưng chưa thống nhất trong cách thực hiện, như việc ký kết hợp đồng dịch vụ đấu giá, việc lựa chọn tổ chức đấu giá…

Để giảm hàng tồn tại các cửa khẩu và cảng biển trên địa bàn, lãnh đạo Hải quan TP. HCM cho biết đang yêu cầu các doanh nghiệp quản lý hàng tồn đọng, người vận chuyển phối hợp với cơ quan hải quan, cung cấp thông tin về hàng hóa tồn đọng cần phải được xử lý để cơ quan hải quan nhanh chóng kiểm tra và thông báo tìm chủ hàng hóa tồn đọng.

Đồng thời yêu cầu các đơn vị hải quan cửa khẩu phải tổ chức theo dõi chặt chẽ hàng hóa nhập khẩu đến thời điểm cần phải xử lý. Đối với hàng hóa gây ô nhiễm môi trường, chất thải nguy hại thì chủ hàng, phương tiện vận tải, người điều khiển phương tiện vận tải phải có trách nhiệm vận chuyển hàng hóa ra khỏi lãnh thổ Việt Nam.

Cũng theo Hải quan TP. HCM, thực tế rất nhiều lô hàng phế liệu bẩn, lốp xe… đang tồn tại các cảng nhưng không thể xác định được chủ thể vi phạm, người nhận hàng đều từ chối nhận hàng và cũng không ràng buộc được trách nhiệm người vận chuyển hay gửi hàng. Điều này không chỉ ngân sách phải trả cho chi phí lưu kho bãi, việc tiêu hủy những hàng tồn nói trên còn rất tốn kém, độc hại, và nhất là ảnh hưởng lớn đến môi trường của Việt Nam.

Do đó, đơn vị này kiến nghị cần có cơ chế ràng buộc trách nhiệm hãng vận tải  hoặc người gửi hàng, ràng buộc trách nhiệm các bên liên quan. Đồng thời có chế tài mạnh với các đại lý vận tải, các hãng tàu vận chuyển rác, phế liệu, phế thải, hàng không đạt chất lượng nhập khẩu vào Việt Nam thì mới có thể giảm được hàng tồn đọng tại các cảng biển, cửa khẩu như hiện nay.