Nền kinh tế thế giới tỏ ra kiên cường một cách đáng kinh ngạc trong năm 2023 và sẽ phải đối mặt với nhiều thách thức hơn trong năm 2024 dưới áp lực của các cuộc xung đột, lạm phát và lãi suất tiếp tục cao.
An ninh giữ vai trò quyết định
Năm 2023 để lại một loạt cú sốc và diễn biến kinh tế bất lợi. Tỷ lệ lạm phát dai dẳng, mặc dù thấp hơn năm trước, khi các ngân hàng trung ương tiếp tục quỹ đạo tăng lãi suất. Đáng chú ý, Mỹ đã phải vật lộn với cuộc khủng hoảng ngân hàng nghiêm trọng và bị hạ bậc xếp hạng tín dụng. Trong bối cảnh đó, có thể dự báo như thế nào về tình hình kinh tế toàn cầu năm 2024?
Giống như năm 2023, an ninh sẽ tác động mạnh tới tăng trưởng kinh tế trong năm 2024. Sự bất ổn bắt đầu từ cuộc xung đột Nga - Ukraine năm 2022, tiếp tục nhân lên sau khi xảy ra cuộc xung đột Israel - Hamas năm 2023... và tiếp tục kéo sang năm 2024. Kết quả là giá hàng hóa, đặc biệt là giá dầu sẽ còn biến động, tức là nếu không có các cuộc đàm phán dẫn đến hòa bình thì giá nhiên liệu có thể tăng tới một ngưỡng đẩy nền kinh tế đến suy thoái. Thương nhân sẽ được lợi, các hộ gia đình vật lộn với chi phí tăng cao, các chính phủ gặp khó khăn trong việc giữ cân bằng giữa tăng trưởng và trượt giá.
Lãi suất trên toàn thế giới tăng - giảm theo lạm phát có liên quan đặc biệt đến biến động về giá dầu. Mỹ giữ lãi suất ở mức cao (5,5% hiện nay, so với mức dưới 1% vào tháng 3-2022) và các quốc gia khác chịu áp lực phải bắt kịp, chẳng hạn như Ấn Độ, nơi lãi suất hiện đã ở mức 6,5%. Với các nền kinh tế có mức lạm phát cao, lãi suất đã tăng lên 30% ở Thổ Nhĩ Kỳ, 22% ở Pakistan và 18% ở Iran... Các nhà phân tích cho rằng, nếu tỷ lệ lạm phát toàn cầu do chiến tranh gây ra giảm đều đặn và tình trạng bất ổn về an ninh được cải thiện thì năm 2024 sẽ chứng kiến các hành động mạnh mẽ hơn từ các ngân hàng trung ương trên thế giới nhằm tiếp tục kiềm chế lạm phát.
Tuy nhiên, Tổ chức Hợp tác và phát triển kinh tế (OECD) cảnh báo, “nền kinh tế thế giới đang phải đối mặt với những rủi ro mới do căng thẳng địa chính trị gia tăng, đặc biệt nếu xung đột Israel - Hamas lan rộng. Điều này có thể dẫn đến sự gián đoạn đáng kể đối với thị trường năng lượng và các tuyến thương mại chính”. Các cuộc tấn công bằng máy bay không người lái và tên lửa ở Biển Đỏ của lực lượng Houthi, tình hình liên quan tới Yemen, Hamas, Azerbaijan, Venezuela... là những dấu hiệu cho thấy rủi ro mà thế giới phải đối mặt.
Bà Courtney Rickert McCaffrey, nhà phân tích địa chính trị tại EY-Parthenon, lưu ý: “Ngay cả khi những xung đột này là nhỏ thì chúng vẫn có thể ảnh hưởng đến chuỗi cung ứng toàn cầu theo những cách không ngờ. Quyền lực địa chính trị ngày càng bị phân tán và điều đó làm tăng tính bất ổn".
Hiện hữu những rủi ro giảm tốc
Theo Báo cáo triển vọng kinh tế toàn cầu (GEO) mới nhất của Fitch Ratings, tăng trưởng kinh tế thế giới năm 2024 dự kiến giảm xuống mức 2,1% so với ước tính 2,9% của năm 2023; còn theo Reuters, mức tăng trưởng năm 2024 dự kiến khoảng 2,6%, trong khi S&P Global Market Intelligence dự báo mức 2,3%, thấp hơn ước tính 2,7% của năm 2023. Quỹ Tiền tệ quốc tế (IMF) đánh giá, sự bấp bênh của nền kinh tế toàn cầu đã giảm đáng kể so với hồi đầu năm 2023, tuy nhiên, rủi ro giảm tốc vẫn lấn át động lực tăng tốc của nền kinh tế trong năm 2024.
Giới chuyên gia dự đoán nền kinh tế toàn cầu sẽ tránh được một cuộc suy thoái, nhưng mối lo ngại về khả năng xảy ra “suy thoái vừa phải” ở châu Âu và Anh vẫn tồn tại. Tăng trưởng kinh tế tại khu vực Eurozone trong năm 2024 được kỳ vọng đạt mức 0,9%. Động lực tăng trưởng chủ yếu đến từ việc người tiêu dùng tăng chi tiêu trong bối cảnh tiền lương tăng và lạm phát giảm dần.
Tuy nhiên, OECD lưu ý, nền kinh tế Eurozone vẫn dễ bị tổn thương nếu giá năng lượng và các loại hàng hóa tăng cao trở lại. Bất chấp những bất ổn xung quanh chính sách thắt chặt tiền tệ của Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (FED), vẫn có một niềm tin mạnh mẽ cho cú “hạ cánh mềm” của nền kinh tế số một toàn cầu. OECD dự báo, tăng trưởng kinh tế Mỹ năm 2024 đạt 1,5% (so với mức ước tính 2,4% của năm 2023). Nhu cầu tiêu dùng, đầu tư và tăng trưởng việc làm tại Mỹ được kỳ vọng khởi sắc hơn kể từ nửa cuối năm 2024 khi lạm phát hạ nhiệt.
Ngược lại, sự tăng trưởng của kinh tế Trung Quốc có vẻ mong manh khi các công ty đa quốc gia đang tìm kiếm địa điểm sản xuất thay thế. Người dân Trung Quốc có thể tiếp tục hạn chế chi tiêu, xuất khẩu sẽ ở mức yếu khi nhu cầu ảm đạm. Trong khi đó, thị trường bất động sản của nước này vẫn đang trong quá trình phục hồi.
IMF lưu ý, mặc dù đã xuất hiện một số tín hiệu tích cực, hoạt động đầu tư trên toàn cầu vẫn đang thấp hơn so với trước đại dịch, trong đó không ít doanh nghiệp ngại mở rộng sản xuất - kinh doanh và không muốn dấn thân vào rủi ro trong bối cảnh lãi suất cao, căng thẳng địa chính trị và nhiều chính phủ ngừng các biện pháp kích cầu tài khóa. Mặt khác, lòng tin trong thương mại quốc tế đang bị xói mòn khi các quốc gia ngày càng sẵn sàng “vũ khí hóa” các mặt hàng quan trọng, gia tăng hàng rào bảo hộ nhằm đạt các mục tiêu kinh tế lẫn phi kinh tế.
Châu Á - Thái Bình Dương: Triển vọng tươi sáng
Trong bối cảnh kinh tế thế giới phục hồi chậm chạp, châu Á - Thái Bình Dương đã thể hiện sức sống mạnh mẽ với những tiến bộ liên tục đạt được trong hợp tác khu vực. Giới phân tích cho rằng, khu vực này có yếu tố sản xuất phong phú, quy mô thị trường khổng lồ, nguồn tài nguyên đa dạng và sự bổ sung kinh tế mạnh mẽ.
Hiện tại, áp lực lạm phát tại một số nước trong khu vực đang giảm dần. Châu Á - Thái Bình Dương là khu vực tiên phong - minh chứng cho việc thúc đẩy số hóa và phát triển nền kinh tế số. Theo dự báo của Tập đoàn Dữ liệu quốc tế (IDC), nền kinh tế kỹ thuật số đóng góp 65% tổng sản lượng kinh tế của khu vực châu Á - Thái Bình Dương trong năm 2023 và các doanh nghiệp dự kiến sẽ tạo ra 43% doanh thu từ chuỗi kinh tế số.
Vào năm 2024, người tiêu dùng châu Á - Thái Bình Dương dự kiến chi tiêu nhiều hơn năm 2023. Điều này đánh dấu sự khởi đầu của một chu kỳ mới sẽ chứng kiến tốc độ tăng trưởng hàng hóa trở lại mức trước đại dịch, đảo ngược tốc độ tăng trưởng. Nhu cầu hàng hóa ngày càng tăng như đồ gia dụng và quần áo, cũng được dự đoán sẽ vực dậy khu vực sản xuất ở châu Á - Thái Bình Dương, nơi đóng vai trò quan trọng trong nền kinh tế toàn cầu.
Vào tháng 6-2023, Hiệp định Đối tác kinh tế toàn diện khu vực (RCEP) đã có hiệu lực đối với tất cả 15 thành viên, bước vào giai đoạn thực hiện toàn diện mới. Theo thỏa thuận, hơn 90% thương mại hàng hóa trong khu vực sẽ được miễn thuế. Điều này làm cho quan hệ thương mại giữa các nước thành viên trở nên suôn sẻ và gần gũi hơn, giúp thúc đẩy đầu tư và tăng cường động lực tăng trưởng kinh tế nội tại của khu vực.
Theo các chuyên gia kinh tế, khu vực châu Á - Thái Bình Dương tiếp tục là động lực tăng trưởng của thế giới trong năm 2024.
Tags:
(VNF) - Tuần qua, trong bối cảnh thị trường chứng khoán biến động mạnh do tác động từ cuộc chiến thuế quan, giới đầu tư siêu giàu Mỹ chọn tích trữ tiền mặt và các phương án đầu tư ổn định hơn.
(VNF) - Trong khi nhiều tỷ phú trên thế giới chứng kiến giá trị tài sản "bốc hơi" hàng tỷ USD vì các chính sách thuế quan mới từ Mỹ, thì tỷ phú người Mexico Carlos Slim lại là một ngoại lệ nổi bật. Không chỉ miễn nhiễm với các đòn trừng phạt kinh tế, ông còn ghi nhận mức tăng trưởng tài sản đáng kể, củng cố vị thế là một trong những người giàu nhất hành tinh.
(VNF) - Tổng thống Mỹ Donald Trump đã miễn cho Nga khỏi các mức thuế "có đi có lại" mà ông đã áp dụng đối với 180 quốc gia trong nỗ lực định hình lại thương mại toàn cầu. Nhưng điều đó không miễn cho Nga khỏi sự “tàn phá kinh tế” sau đó.
(VNF) - Trong diễn biến mới nhất của cuộc chiến pháp lý đang leo thang tại Mỹ, OpenAI đệ đơn kiện ngược tỷ phú Elon Musk tại tòa án liên bang California, cáo buộc vị tỷ phú này có hành vi cạnh tranh không lành mạnh và can thiệp vào các mối quan hệ kinh doanh của công ty với nhà đầu tư và khách hàng.
(VNF) - Truyền thông Trung Quốc mới đây đưa tin liên doanh của Microsoft tại nước này sẽ ngừng hoạt động do biến động chính trị, kéo theo việc cắt giảm khoảng 2.000 nhân sự. Điều này dấy lên lo ngại về việc “rời đi” của các tập đoàn Mỹ trong thị trường.
(VNF) - Bộ Thương mại Trung Quốc ngày 10/4 cho hay Trung Quốc sẵn sàng đối thoại với Mỹ nhưng phải bình đẳng và dựa trên sự tôn trọng lẫn nhau.
(VNF) - Úc ngày 9/4 đã từ chối đề xuất của Trung Quốc về việc hợp tác chống lại thuế quan của Mỹ, thay vào đó họ khẳng định sẽ tiếp tục đa dạng hóa thương mại và giảm sự phụ thuộc vào Trung Quốc, đối tác thương mại lớn nhất của mình.
(VNF) - Trong những năm kể từ cuộc chiến thương mại đầu tiên của Tổng thống Mỹ Donald Trump với Trung Quốc, Bắc Kinh đã xây dựng một “kho vũ khí” thương mại để tấn công vào những nơi mà Mỹ dễ bị tổn thương nhất. Hiện tại, họ đang chuẩn bị triển khai chúng một cách toàn diện.
(VNF) - Sau khi Mỹ chính thức nâng thuế nhập khẩu lên 125% đối với hàng hóa từ Trung Quốc, Bắc Kinh không ngần ngại phát tín hiệu mạnh mẽ “đáp trả đến cùng”. Trong khi nhiều quốc gia chọn đàm phán để tránh leo thang căng thẳng, Trung Quốc lại chọn con đường đối đầu – không né tránh, không lùi bước.
(VNF) - Tổng thống Mỹ Donald Trump đã làm thị trường toàn cầu "choáng váng" sau khi tuyên bố ông sẽ cho phép tạm dừng trong 90 ngày các kế hoạch áp thuế quan qua lại đối với tất cả các quốc gia ngoại trừ Trung Quốc và nói với các phóng viên rằng ông làm như vậy vì mọi người đang "hoảng loạn" và "sợ hãi".
(VNF) - Tổng thống Trump bất ngờ áp thuế 125% với hàng Trung Quốc sau khi nước này công bố trả đũa mức thuế 84% lên hàng hóa Mỹ, đồng thời tạm dừng áp thuế đối ứng trong 90 ngày và giảm xuống 10% với hơn 75 quốc gia đang đàm phán với Mỹ.
(VNF) - Thuế quan có thể là vấn đề mà Tổng thống Mỹ Donald Trump và nhà tài trợ kiêm cố vấn thân cận của ông, Elon Musk, đứng ở hai phía đối lập của cuộc tranh luận.
(VNF) - Tổng thống Donald Trump tin rằng Apple có thể tự sản xuất iPhone tại Mỹ để tránh mức thuế quan mới. Tuy nhiên, các chuyên gia cho rằng điều này là không thể.
(VNF) - Ngân hàng Phát triển châu Á (ADB) dự báo kinh tế Việt Nam sẽ tăng trưởng 6,6% trong năm 2025 và 6,5% vào năm 2026. Tuy nhiên, ADB cũng đưa ra cảnh báo rằng những rủi ro từ bên ngoài, đặc biệt là căng thẳng thương mại toàn cầu và chính sách thuế quan mới của Mỹ, có thể đặt ra những thách thức đáng kể cho tăng trưởng của Việt Nam trong năm nay.
(VNF) - Các doanh nghiệp ở Little Saigon cảnh báo, mức thuế 46% của Tổng thống Trump đối với hàng Việt Nam sẽ đẩy giá cả tăng vọt, thậm chí khiến cửa hàng phải đóng cửa.
(VNF) - Trước áp lực gia tăng từ căng thẳng thương mại với Mỹ, nhiều doanh nghiệp nhà nước và công ty niêm yết tại Trung Quốc đồng loạt tuyên bố tăng cường đầu tư vào thị trường chứng khoán, mua vào cổ phiếu nhằm hỗ trợ giá và củng cố niềm tin nhà đầu tư.
(VNF) - Cơ quan Hải quan và Bảo vệ Biên giới Mỹ (CBP) cho biết họ đã chuẩn bị bắt đầu thực thi cái gọi là “thuế quan có đi có lại” của Tổng thống Mỹ Donald Trump đối với hàng chục quốc gia sau khi mức thuế mới có hiệu lực sau nửa đêm 9/4.
(VNF) - Nhà Trắng cho biết mức thuế 104% đối với hàng hóa nhập khẩu từ Trung Quốc hiện đã chính thức có hiệu lực, sau khi Bắc Kinh không tuân thủ thời hạn dỡ bỏ các mức thuế trả đũa vốn được áp dụng để đáp trả chính sách thuế quan của Tổng thống Donald Trump. Việc này khiến cổ phiếu phố Wall lại trượt dốc.
(VNF) - Trong bối cảnh thuế quan trả đũa khiến chi phí nhập khẩu tăng vọt, người mua Trung Quốc đồng loạt bán lại sản phẩm khí tự nhiên hóa lỏng (LNG) có nguồn gốc từ Mỹ. Xu hướng này được dự báo sẽ gia tăng trong thời gian tới, khi nhu cầu nội địa sụt giảm và các hợp đồng dài hạn bắt đầu có hiệu lực.
(VNF) - Lo ngại giá iPhone tăng do mức thuế quan mới của Tổng thống Mỹ Donald Trump, nhiều người Mỹ đang đổ xô đến các cửa hàng Apple để mua iPhone.
(VNF) - Trước thời điểm quyết định 9/4, thời hạn thuế đối ứng của chính quyền Tổng thống Trump có hiệu lực, làn sóng đàm phán thuế với Mỹ đang diễn ra dồn dập khi hơn 70 quốc gia đều nỗ lực vận động để trì hoãn hoặc được miễn trừ. Việt Nam, Nhật Bản, các nước EU và nhiều nền kinh tế mới nổi đều đang tích cực tiếp xúc, trong bối cảnh Mỹ chưa công bố rõ các điều kiện miễn trừ thuế quan.
(VNF) - Theo Thứ trưởng Thường trực Bộ Ngoại giao Nguyễn Minh Vũ, việc đăng cai tổ chức Hội nghị thượng đỉnh P4G Việt Nam 2025 khẳng định quyết tâm của Việt Nam trong thực hiện cam kết quốc tế về chống biến đổi khí hậu, giảm phát thải và chuyển đổi mô hình tăng trưởng, thu hút các nguồn lực quốc tế thực hiện mục tiêu phát triển bền vững của đất nước.
(VNF) - Bộ Thương mại Trung Quốc ngày 8/4 cho biết họ “kiên quyết phản đối” lời đe dọa tăng thuế của Tổng thống Mỹ Donald Trump và tuyên bố sẽ thực hiện các biện pháp đối phó để bảo vệ quyền và lợi ích của chính mình.
(VNF) - Cuộc chiến thuế quan do Tổng thống Mỹ Donald Trump châm ngòi đang đẩy thế giới vào vòng xoáy bất ổn thương mại, nhưng thay vì chỉ phòng thủ, Trung Quốc đang phát đi tín hiệu sẵn sàng cạnh tranh để tái định hình lại trật tự kinh tế toàn cầu.
(VNF) - Tổng thống Mỹ Donald Trump ngày 7/4 cho hay ông sẽ áp thuế bổ sung 50% đối với Trung Quốc nếu nước này không rút lại các mức thuế trả đũa đối với Mỹ.
(VNF) - Tuần qua, trong bối cảnh thị trường chứng khoán biến động mạnh do tác động từ cuộc chiến thuế quan, giới đầu tư siêu giàu Mỹ chọn tích trữ tiền mặt và các phương án đầu tư ổn định hơn.
(VNF) - Dự án Xây dựng Trung tâm thương mại và văn phòng cho thuê Văn Phú Seoul do Công ty TNHH Seoul Việt Nam đầu tư được cấp phép từ 2008 và gần đây mới khởi động xây dựng.
