Xung quanh chủ đề đang được dư luận quan tâm hiện nay khi ông Nguyễn Nhật, Thứ trưởng Bộ GTVT cho rằng, doanh nghiệp trong nước không có khả năng tham gia xây dựng đường cao tốc Bắc Nam, trong khi nhà đầu tư Trung Quốc rất quan tâm, nhiều luồng ý kiến khác nhau đã được đưa ra.
Dân Trí xin trích đăng sơ lược ý kiến của hai chuyên gia kinh tế Việt Nam về vấn đề sử dụng và quản lý vốn Trung Quốc tại Việt Nam.
Nói "Không" với vốn Trung Quốc: Tưởng dễ nhưng lại khó
TS Võ Trí Thành, nguyên Phó Viện trưởng Viện Nghiên cứu Quản lý Kinh tế Trung ương (CIEM) cho rằng: "Thế giới hiện nay tồn tại các thái cực khác nhau, trong đối tác có đối tượng và ngược lại, nên Việt Nam cần tỉnh táo, khôn ngoan và chính sách thông minh. Ai cũng biết Trung Quốc gắn liền với các dự án xấu, kém hiệu quả, làm ăn lèm bèm, đội vốn, thua lỗ. Đối với Trung Quốc, ngoại giao kinh tế phải bằng cả trái tim và trí óc".
Trả lời câu hỏi của PV Dân Trí về việc quản lý thế nào các dự án có vốn liên quan đến doanh nghiệp Trung Quốc để không bị thua lỗ, kéo dài tiến độ, ảnh hưởng đến sự phát triển đất nước và phá vỡ quy hoạch của Việt Nam?
TS Thành cho rằng: Với nhà đầu tư Trung Quốc, chiêu bài bỏ thầu thấp luôn được đem ra thí điểm ở Việt Nam. Thời gian qua, Việt Nam đã sửa và khắc phục nhưng cơ bản chúng ta vẫn phải đối phó với nhiều kiểu biến hóa.
"Nói "No"- "không" với các nhà đầu tư Trung Quốc tưởng dễ, nhưng trong bối cảnh toàn cầu hóa hiện nay là khó, phải có luật lệ, quy định, phải dựa vào đâu? Còn nếu nói "Yes" với họ, phải làm rõ 4 vấn đề thuyết phục thì mới cho làm là: Tính hiệu quả của đồng vốn, của dự án; sức lan tỏa của dự án; giải quyết đầu tư công và đặc biệt là phải làm rõ và minh bạch với người dân", ông Thành nói.
Theo TS Thành, sử dụng vốn Trung Quốc hiệu quả hay không và có cơ chế nào giám sát họ làm tốt hay không, cơ bản là do chính sách và các quản lý của Việt Nam.
Ông Thành nói: "Vay nước nào cũng là nợ, chỉ có điều là trọng số "nặng" - "nhẹ" thôi. Nếu chúng ta có có sách lược rõ ràng, có luật lệ quy định chi tiết, khi làm hợp đồng phải thương thảo cụ thể, thì sẽ hạn chế nhiều phát sinh".
Dùng vốn Trung Quốc phải "cân đong" thêm rủi ro
Trả lời câu hỏi về luồng vốn Trung Quốc, đã, đang gây nhiều điều tiếng xấu tại Việt Nam như đội vốn, chậm tiến độ, máy móc linh kiện cũ, TS Huỳnh Thế Du cho rằng: Đây là bài toán lợi ích cần được tính về hiệu quả trước khi đặt bút ký phê duyệt, đầu tư.
"Ví dụ Việt Nam tiếp nhận các nguồn vốn ODA của Đức, Pháp, Nhật, chỉ cần chúng ta phân tích lợi ích của nguồn vốn này A, B, C. Nhưng với nguồn vốn của Trung Quốc, chúng ta phải chọn thêm rủi ro D nữa. Đại khái, nếu chi phí lợi ích trừ đi rủi ro, ra con số dương, thấy hiệu quả thì nên triển khai, còn nếu chi phí rủi ro lớn hơn lợi ích thì chúng ta không nên triển khai", TS Du nói.
Tuy nhiên, trên thực tế, Việt Nam cũng nhận rất nhiều quả đắng từ các đại dự án do vốn Trung Quốc và doanh nghiệp Trung Quốc mang lại như: sự chậm chễ và đội vốn tại dự án đường sắt Cát Linh - Hà Đông; các đại dự án về xăng sinh học Ethanol, gang thép Thái Nguyên giai đoạn 2, phân bón DAP Ninh Bình - Lào Cai... Dư luận đang rất lo lắng nếu tiếp tục cho nhà đầu tư Trung Quốc thầu các dự án riêng lẻ của Cao tốc Bắc Nam, kịch bản cũ sẽ lặp lại: đội vốn, chậm tiến độ và đặc biệt là làm chậm quá trình phát triển, lớn mạnh của Việt Nam.
Ông Huỳnh Thế Du thừa nhận: "Các dự án Trung Quốc thời gian qua đã để lại khá nhiều thông tin không mấy tốt đẹp. Tuy nhiên, cũng phải công bằng, ngay ở đường sắt số 1 TP.HCM: Bến Thành - Suối Tiên cũng bị chậm tiến độ, đội vốn. Dự án đường sắt của Nhổn - ga Hà Nội, dự án đường sắt số 2 của TP.HCM có vốn của Đức cũng bị đội vốn.... Đây là vấn đề của chính sách, quản lý của Việt Nam và là vấn đề của đầu tư công của Việt Nam".
"Nhiều dự án vay ODA và dự án đầu tư công của Việt Nam đều có trục trặc" và "những phát sinh hệ quả xấu liên quan đến vốn và dự án Trung Quốc chính là do chính sách và năng lực quản lý của Việt Nam", TS Du thừa nhận.
TS Du khái quát: Nếu chúng ta không có cái nhìn toàn diện, không giải quyết được đâu là nguyên nhân thì càng tạo làn sóng phải đối những gì liên quan đến Trung Quốc ngày càng lớn ở Việt Nam.
Trên thực tế, nhiều chuyên gia cảnh báo, vốn và dự án Trung Quốc thắng thầu ở Việt Nam có thể liên quan đến vấn nạn tham nhũng, lót tay. Tuy nhiên, đây mới chỉ là phỏng đoán, chưa có bất kỳ công bố nào chính thức cả.
Đáng lo ngại trong đầu tư hạ tầng đường bộ là doanh nghiệp có vốn ít, nhỏ vay từ 50 - 70% từ tổ chức tài chính, chủ yếu là trong nước. Trường hợp nếu nhà thầu Trung Quốc thắng trong một hay nhiều gói thầu đường cao tốc Bắc Nam, họ sẽ vay vốn tại các ngân hàng trong nước và rủi ro về nợ, chi phí dự án và mất vốn là khá lớn. Theo ông Du, điều này khó ngăn chặn được.
"Tôi thấy vấn đề này là của thị trường, do thị trường quyết định, không phải doanh nghiệp Việt không vay vốn ngân hàng để làm đường BOT, thậm chí họ còn vay nhiều hơn. Nếu doanh nghiệp nước ngoài tiếp cận vốn trong nước, cũng đơn giản là do cung cầu, do ngân hàng chứ chúng ta không có luật nào, quy định nào cấm họ làm cách này cả", TS Du nói.
Tags:
(VNF) - NHNN quyết định thanh tra kinh doanh vàng. Tổng giám đốc SJC muốn bỏ độc quyền vàng miếng vì 'không được hưởng lợi gì'. NHNN đề xuất gia hạn Thông tư 02 thêm 6 tháng nữa. Đó là những thông tin ngân hàng đáng chú ý tuần qua.
(VNF) - Sau những lùm xùm vừa qua, thị trường TPDN vẫn đang đi ngang. Để thị trường thực sự phát triển theo đúng tiềm năng, ông Trần Lê Minh, Tổng Giám đốc Công ty Cổ phần Xếp hạng tín nhiệm đầu tư Việt Nam VIS Rating cho rằng cần phải thực hiện được "một tiền đề và ba điều kiện".
(VNF) - Thủ tướng yêu cầu Ngân hàng Nhà nước (NHNN) thực hiện ngay công tác thanh tra, kiểm tra thị trường vàng và hoàn thành trong tháng 5/2024.
(VNF) - Ngoài những trường hợp thu nhập thấp đăng đàn trên các nhóm về tài chính nhờ chỉ bảo cách chi tiêu và tiết kiệm. Bất ngờ, có không ít những dòng trạng thái thu nhập cả tỷ đồng/năm, nhưng không biết chi tiêu sao cho hợp lý. Có người sẵn sàng đưa lời khuyên, ngược lại không ít thông tin cho rằng “khoe mẽ”.
(VNF) - Công ty cổ Tập đoàn Đạt Phương (Hà Nội) và Tổng công ty cổ phần Đầu tư xây dựng Minh Tuấn (Thanh Hoá) là Liên danh nhà thầu duy nhất tham dự thầu gói thầu 16 thuộc Dự án Cầu vượt đường sắt Bắc - Nam và đường hai đầu cầu thuộc tuyến Đại lộ Đông Tây, TP. Thanh Hóa và trúng thầu với giá 470,148 tỷ đồng.
(VNF) - Còn nhiều dư địa để dòng tiền tiếp tục đẩy vào thị trường chứng khoán, đưa chỉ số VN-Index dễ dàng vượt đỉnh hơn, hay nói theo cách ví von, tàu càng nhẹ thì càng dễ vượt sóng.
(VNF) - Trong tuần vừa qua, vụ việc Thủ tướng Slovakia bị ám sát đã thu hút sự chú ý từ khắp nơi trên thế giới. Bên cạnh đó, chuyến thăm cấp nhà nước của Tổng thống Nga Vladimir Putin tới Trung Quốc hay việc Triều Tiên phóng tên lửa cũng là những sự kiện nổi bật.
(VNF) - Cùng với xu hướng chuyển đổi số trong ngành ngân hàng, hoạt động cho vay qua nền tảng trực tuyến đang phát triển mạnh mẽ tại nhiều ngân hàng. Tuy vậy, theo ông Nguyễn Quốc Hùng, Phó Chủ tịch kiêm Tổng Thư ký Hiệp hội ngân hàng, hoạt động cho vay trực tuyến vẫn đang đợi một hành lang pháp lý đầy đủ hơn để có thể bùng nổ trong thời gian tới.
Sáng 19/5, Tổng Thư ký Quốc hội Bùi Văn Cường chủ trì họp báo về dự kiến chương trình Kỳ họp thứ 7, Quốc hội khóa XV.
(VNF) - Mọc lên tại những vị trí đắc địa, quán nhậu Tự Do đang dần trở thành một trong những hệ thống quán nhậu lớn hàng đầu tại Hà Nội với hàng chục sơ sở lớn nhỏ.
(VNF) - Mã Pì Lèng là cung đường đèo hiểm trở dài khoảng 20 km đi qua 3 xã thuộc huyện Mèo Vạc, tỉnh Hà Giang. Từ lâu, nơi đây được coi là đệ nhất danh đèo của Việt Nam, là một trong "tứ đại đỉnh đèo" bên cạnh đèo Ô Quy Hồ, Khau Phạ và Pha Đin. Cùng ngắm vẻ đẹp hùng vĩ của tuyến đường đèo này qua ống kính của nhiếp ảnh gia Thanh Hải.
