Liên tiếp hai công dân Canada bị Trung Quốc bắt giữ sau vụ CFO Huawei

Một bài viết đăng trên trang tin tức trực tuyến của chính quyền Liêu Ninh mới đây cho hay, ngày 10/12 vừa qua, cơ quan an ninh thành phố Đan Đông (tỉnh Liêu Ninh, Trung Quốc) đã bắt giữ ông Spavor Michael Peter Todd, một doanh nhân người Canada vì có liên quan đến các hoạt động gây nguy hại đến an ninh quốc gia Trung Quốc.

Thông tin này được công bố sau khi Bộ Ngoại giao Canada hôm 13/12 cho biết họ chưa liên lạc được với ông Michael Spavor sau khi ông này thông báo đang bị chính quyền Trung Quốc thẩm vấn.

Phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Canada Guillaume Berube cho biết nước này đang nỗ lực xác định tung tích của ông Spavor và “sẽ tiếp tục nêu vấn đề này với chính phủ Trung Quốc”.

Ông Michael Spavorchụp cùng nhà lãnh đạo Triều Tiên Kim Jong-un.

Theo lời vị quan chức này, ông Spavor là một doanh nhân kinh doanh tại thành phố Đan Đông ở phía bắc Trung Quốc.

Ông Spavor được biết tới là người có mối quan hệ chặt chẽ với Triều Tiên và là người sáng lập tổ chức phi chính phủ Trao đổi văn hóa Paektu. Ông đã tới thăm Triều Tiên nhiều lần cùng các phái đoàn để tìm hiểu các cơ hội kinh doanh tại nước này.

Trước đó, cựu nhân viên ngoại giao Canada Michael Kovrig cũng đã bị bắt tại Trung Quốc với nghi ngờ vi phạm luật tổ chức phi chính phủ. Ông Kovrig hiện là cố vấn cấp cao về vấn đề Đông Bắc Á cho tổ chức International Crisis Group (ICG).

Các nhà ngoại giao tại Trung Quốc nhận định nước này có thể đang xem xét các cáo buộc gián điệp đối với ông Kovrig. Tuy nhiên, Chủ tịch ICG Robert Malley khẳng định tổ chức không tiến hành hoạt động bất hợp pháp nào.

Nhà cựu ngoại giao Canada Michael Kovrig.

Trong buổi họp ngày hôm nay (13/12) tại Bộ Ngoại giao Trung Quốc, người phát ngôn Lục Khảng xác nhận, cơ quan chức năng nước này đã tiến hành các biện pháp cưỡng chế lần lượt đối với Michael Kovrig và Michael Spavor và vụ việc hiện đang được điều tra.

Động thái bắt người liên tiếp của Trung Quốc dấy lên nghi ngại rằng đây chính là hành động “ăn miếng trả miếng” nhằm đáp trả việc Phó Chủ tịch kiêm Giám đốc tài chính (CFO) Huawei Mạnh Vãn Chu (Meng Wanzhou) bị bắt giữ tại Vancouver ngày 1/12 vừa qua.

Bà Mạnh bị cáo buộc  lừa dối các ngân hàng quốc tế để bán thiết bị máy tính do Mỹ sản xuất cho Iran, vi phạm lệnh cấm vận Washington áp đặt lên Tehran.

Trước đó, Bộ Ngoại giao Trung Quốc ngày 8/12 đã triệu tập Đại sứ Canada tại Bắc Kinh John McCallum để trao công hàm phản đối việc bắt giữ bà Mạnh và cảnh báo “hậu quả nghiêm trọng nếu Canada” không thả người.

Ông Nhậm Chính Phi, sáng lập viên kiêm TGĐ Huawei.

Ở động thái liên quan mới nhất, trong phiên tòa tại Vancouver ngày 11/12, thẩm phán William Ehrcke đã ra phán quyết cho phép bà Mạnh tại ngoại với số tiền bảo lãnh 7,4 triệu USD và một số điều kiện khác.

Bà Mạnh Vãn Chu là con gái của nhà sáng lập Huawei, ông Nhậm Chính Phi. Gia nhập vào một trong những tập đoàn cung cấp dịch vụ và thiết bị viễn thông lớn nhất thế giới vào năm 1993, bà nhanh chóng nắm giữ nhiều vị trí quan trọng trong tập đoàn và hiện là giám đốc tài chính của kiêm Phó Chủ tịch Huawei. Truyền thông Trung Quốc đánh giá bà Mạnh là cái tên sáng giá tiếp quản vị trí của cha mình

Trên thế giới, bà từng xuất hiện trong các buổi thảo luận, bên cạnh những diễn giả tên tuổi như Ben Bernanke – cựu Chủ tịch Cục Dự trữ liên bang Mỹ (Fed).

Bà Mạnh từng là thành viên Hội đồng quản trị Skycom Tech – công ty Hong Kong có giao dịch với Iran và đang được giới chức Mỹ để ý.

Xem thêm >> Samsung chuẩn bị đóng cửa nhà máy 2.600 công nhân tại Trung Quốc