‘Lình xình’ căng thẳng thương mại, Mỹ-Trung cùng đâm đơn kiện lên WTO

Động thái này của Trung Quốc diễn ra trong bối cảnh chỉ 1 tuần trước đó Chính quyền Tổng thống Mỹ Donald Trump công bố danh sách áp thuế bổ sung với 200 tỷ USD hàng nhập khẩu Trung Quốc. Nếu được chấp thuận, danh sách áp thuế này sẽ có hiệu lực trong tháng 9 tới.

Theo giới chức Trung Quốc, Mỹ đã phớt lờ các quy tắc thương mại thế giới đã được thiết lập và Trung Quốc có quyền bảo vệ nền kinh tế của nước này.

Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc Hoa Xuân Doanh khẳng định chủ nghĩa bảo hộ của Mỹ sẽ không chỉ gây tổn hại cho lợi ích của Trung Quốc mà của tất cả các nước trên thế giới.

Cũng trong ngày 16/7, Mỹ công bố nước này đã đâm đơn kiện lên WTO vì các bất đồng thương mại với Trung Quốc, EU, Canada, Mexico và Thổ Nhĩ Kỳ.

“Thay vì hợp tác với chúng tôi giải quyết vấn đề chung, một số đối tác thương mại lại chọn cách phản ứng trả đũa, trừng phạt các công nhân, nông dân và công ty Mỹ. Mỹ sẽ thực hiện mọi bước cần thiết để bảo vệ quyền lợi của chúng tôi, và chúng tôi đề nghị các đối tác hợp tác một cách xây dựng về các vấn đề nảy sinh từ việc xuất khẩu quá mức trong các lĩnh vực thép và nhôm”, Đại diện Thương mại Mỹ Robert Lighthizer phát biểu ngày 16/7.

Trước đó, hồi tháng 3, chính quyền ông Trump áp thuế quan 25% lên thép và 10% lên nhôm nhập khẩu từ mọi quốc gia vào nước này. Tuy nhiên, các nước trong EU, Mexico và Canada, cùng một số đồng minh khác của Mỹ được tạm miễn khỏi chương trình đánh thuế này để có thời gian đàm phán với Washington.

Sau đó 3 tháng, Tổng thống Donald Trump đã tuyên bố ba đối tác thương mại lớn nhất của Mỹ là Canada, Mexico và Liên minh châu Âu (EU) sẽ không phải là ngoại lệ, cũng sẽ bị áp đặt chính sách thuế tương tự.

Chủ tịch Ủy ban châu Âu (EC) Jean-Claude Juncker ngày 21/6 nói quyết định áp thuế của Mỹ "đi ngược lại tất cả logic và lịch sử", khẳng định châu Âu "sẽ làm bất cứ điều gì cần thiết để cân bằng lại và bảo vệ mình".

Ngày 22/6, EU tuyên bố áp mức thuế 25% với các sản phẩm nhập khẩu từ Mỹ. Mức thuế áp dụng với lượng hàng hóa trị giá 3,4 tỷ USD của Mỹ sẽ có hiệu lực ngay lập tức.

Các hàng hóa của Mỹ nằm trong danh sách áp thuế này gồm những sản phẩm điển hình như xe máy, thép, rượu ngô, đồ jean, nước cam, thuốc lá, bơ lạc, gạo, ngô ngọt... EU dường như tìm cách gây áp lực thương mại với Mỹ thông qua việc nhắm vào hàng nông sản và nông dân, nhóm cử tri vốn rất nhạy cảm với chính trị Mỹ.

Mới đây, Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF) đã đưa ra lời chỉ trích sắc bén đối với chính sách của chính quyền Tổng thống Donald Trump, cho rằng các động thái đe dọa lẫn nhau giữa Mỹ và những đối tác thương mại hiện nay có thể thổi bay 0,5% trong tỉ lệ tăng trưởng trên thế giới.

Nếu diễn dịch bằng tiền tệ, con số này tương đương 430 tỉ USD mà các nền kinh tế phải chịu tổn thất vì GDP sụt giảm.

Dù tất cả các nền kinh tế đều bị ảnh hưởng ít nhiều, chính nước Mỹ sẽ trở thành “mục tiêu trả đũa của toàn cầu” khi hàng hóa xuất khẩu sẽ bị đánh thuế trên các thị trường. Cuối cùng, chính Mỹ lâm vào tình trạng đối mặt nguy cơ tổn thất nặng nề, theo cảnh báo của IMF.

Xem thêm >> Thượng đỉnh Trump-Putin: John McCain nói ông Trump có ‘màn thể hiện nhục nhã’