Lợi nhuận doanh nghiệp niêm yết bất ngờ bứt tốc trong quý IV/2023

Kỳ vọng về sự phục hồi của lợi nhuận doanh nghiệp niêm yết cuối cùng cũng trở thành hiện thực trong quý IV/2023, sau khi từng "lỡ hẹn" trong quý II/2023 và trở thành "nỗi thất vọng" trong quý III/2023.

Theo thống kê từ nền tảng dữ liệu tài chính FiinTrade, tính đến sáng 31/1/2024, đã có 995 doanh nghiệp niêm yết (đại diện 95,6% vốn hóa trên ba sàn) công bố báo cáo tài chính quý IV/2023. Đáng chú ý, tổng lợi nhuận sau thuế quý IV/2023 của các doanh nghiệp niêm yết trên tăng trưởng tới 49,4% so với cùng kỳ năm 2022. Đặc biệt, tổng lợi nhuận quý vừa qua tăng tới 15,9% so với quý liền trước.

Trước đó, tổng lợi nhuận quý III/2023 của các doanh nghiệp niêm yết giảm so với quý II/2023, theo thống kê từ một số công ty chứng khoán.

Đây là tín hiệu khá bất ngờ bởi về mặt cảm quan, không khí tương đối nặng nề vẫn bao trùm nền kinh tế nói chung và các doanh nhân, người dân nói riêng.

Mặc dù còn phải xem xét chất lượng lợi nhuận (trong đó có yếu tố dòng tiền) nhưng việc lợi nhuận của các doanh nghiệp niêm yết trong quý IV/2023 tăng mạnh so với quý liền trước cũng như so với cùng kỳ năm 2022 là nền tảng quan trọng để thị trường chứng khoán chinh phục các mốc cao, nhờ lực đẩy từ sự kỳ vọng lợi nhuận tiếp tục phục hồi trong quý I/2024 và lãi suất tiết kiệm ngân hàng vẫn đang duy trì ở mức rất thấp.

Trở lại với kết quả kinh doanh quý IV/2023, theo nhận định từ FiinTrade, các yếu tố chính giúp lợi nhuận doanh nghiệp quý IV/2023 tăng mạnh so với cùng kỳ năm 2022 gồm: Nền so sánh cùng kỳ ở mức thấp (quý IV/2022 được coi là đáy về lợi nhuận ở nhiều ngành); hưởng lợi từ bối cảnh vĩ mô (lãi suất giảm trong khi điều kiện kinh doanh kém tích cực đã kích hoạt dòng tiền vào các tài sản có tính thanh khoản cao và do đó lợi nhuận ngành Chứng khoán tăng trưởng tốt).

Xét cả năm 2023, tổng lợi nhuận của các doanh nghiệp niêm yết giảm khoảng 6,7% so với năm 2022. Trong đó, các doanh nghiệp trong lĩnh vực tài chính (ngân hàng, bảo hiểm, chứng khoán...) ghi nhận lợi nhuận tăng trưởng 5,6%, trong khi lợi nhuận của các doanh nghiệp phi tài chính giảm 18,9%.

Đi sâu hơn, các ngành tăng trưởng lợi nhuận 2023 gồm: Ngân hàng (tăng 3,5%), Bảo hiểm (tăng 18,2%), Chứng khoán (tăng 58,1%), Bất động sản (tăng 5,6%), Du lịch và Giải trí (tăng 236%), Viễn thông (tăng 2,7%), Công nghệ thông tin (tăng 14,6%), Y tế (tăng 12,7%), Ô tô và phụ tùng (tăng 40,5%).

Trái ngược là các ngành: Thực phẩm và đồ uống (giảm 7,5%), Hàng và Dịch vụ công nghiệp (giảm 2,3%), Tiện ích (giảm 24,9%), Xây dựng và Vật liệu (giảm 23,9%), Tài nguyên Cơ bản (giảm 8,4%), Hoá chất (giảm 53,1%), Dầu khí (giảm 22,5%), Bán lẻ (giảm 79,1%), Hàng cá nhân và gia dụng (giảm 30,2%), Truyền thống (giảm 6,9%).