Những người lần đầu gặp luật sư Trương Thanh Đức sẽ rất dễ yêu mến người đàn ông này: dáng dấp thư sinh dù đã ngoại lục tuần, khi nói chuyện thường cười cả môi lẫn mắt, khả năng dẫn dắt cực kỳ lôi cuốn và hài hước một cách trí tuệ.
Biết lâu và sâu hơn, người ta lại sẽ thấy một luật sư Trương Thanh Đức khác: nghiêm cẩn, uyên bác, cá tính sắc cạnh và thấp thoáng một chút phong thái kiêu ngạo của “dân Hải Phòng”, cũng là cái kiêu ngạo của người sở hữu trí tuệ và tầm nhìn vượt trội.
Nếu bắt gặp ông trong các cuộc hội thảo, diễn đàn về luật pháp, kinh doanh, người ta sẽ thấy thêm một Trương Thanh Đức nhiệt huyết, sôi trào đến bùng nổ khi góp ý, phản biện chính sách. Ông không ngại vấn đề nóng bỏng, không sợ va chạm với những nhân vật quyền lực, phát biểu câu nào là xoáy vào trọng tâm, bản chất, lắm lúc ngược với cơ quan chức năng và không hiếm lần tạo ra những tranh cãi gay gắt.
Đó cũng là hình ảnh của luật sư Trương Thanh Đức trong những phiên toà xét xử những vụ án kinh tế lớn nhất Việt Nam trong 15 năm qua, từ ACB ("bầu" Kiên), đến Huyền Như (VietinBank) rồi Vạn Thịnh Phát (Trương Mỹ Lan) với những màn tranh tụng “nảy lửa”.
Ấy nhưng cũng lại có một Trương Thanh Đức rất khác lạ: trầm tĩnh, ôn nhu, đó là khi ông nghiên cứu, giảng dạy và viết sách, dù “văn” của ông bao giờ cũng cứng cỏi, mạnh mẽ như người. Và ở khía cạnh này, phải công nhận thêm một điều rằng: ông là một người hay chữ.
Sinh trưởng trong một gia đình viên chức, cả cha mẹ đều làm ngân hàng, nhưng cũng giống như mọi người thời bao cấp, ông Trương Thanh Đức trước khi đi làm chính thức, đã làm rất nhiều thứ tay trái, từ cùng gia đình tăng gia sản xuất như dán hộp, trồng rau, bắt cá, chăn lợn, nuôi gà, quét lá bàng để đun bếp, đến “kiêm” cả thợ bện chổi, đan rổ rá, cắt may, mộc, nề, gò, gõ rỉ tàu. Phương tiện vui chơi thời đó chủ yếu cũng tự cung tự cấp, từ cà kheo, xà đơn (bằng tre), đóng thuyền sắt (bằng thùng nhựa đường)....
Sau khi tốt nghiệp trung học phổ thông, ông đã chuẩn bị tâm thế đi xuất khẩu lao động (thời bao cấp, xuất khẩu lao động không hề đơn giản - PV), nhưng bất ngờ trở thành sinh viên Trường Đại học Luật Hà Nội.
Thực ra, học sinh thời đó rất ít cơ hội trúng tuyển đại học và càng hiếm ai biết về sự có mặt của trường luật.
“Trường Đại học Pháp lý Hà Nội ngày ấy cũng mới thành lập được 2 năm, cơ sở vật chất vô cùng tồi tàn, vì sinh ra vào cái thời khó khăn nhất của đất nước. 211 sinh viên của 4 khoá ngồi học chung trong một cái hội trường là nhà kho cũ. Luật không có, giáo trình không có, tài liệu cũng rất ít, thầy dạy qua 'loa', trò học qua 'loa' (khi ấy là loa nén), câu được câu chăng, nhìn không thấy chữ trên bảng.
"Sinh hoạt khốn khổ, 12 người một phòng mái ngói chưa nổi 15m2, mưa thì dột, nắng thì nóng như thiêu, điện lờ mờ, mất thường xuyên. Mỗi sinh viên được 13 kg lương thực/tháng, nhưng đói triền miên, chỉ lễ tết với có vài miếng thịt bèo nhèo, tranh nhau từng hạt muối, cuống rau. Thầy hiệu trưởng còn phải rưng rưng nói với chúng tôi: Người ta nuôi các em dễ hơn nuôi lợn”, ông Đức hồi tưởng.
Ra trường, ông Đức may mắn được phân về Công ty kinh doanh du lịch, dịch vụ TP. Hải Phòng. Công việc hàng ngày của ông là theo dõi hợp đồng kinh tế, vật giá, thống kê, kiêm… bốc dỡ hàng hoá.
Những năm đó, ông tranh thủ học đủ thứ trên đời: từ kế toán, quản trị, ngoại ngữ, tốc ký, đánh máy, tin học… với suy nghĩ người nghiên cứu, giảng dạy thì phải biết sâu, còn người đi làm việc và hành nghề luật thì phải biết nhiều.
Tuy không phải dân nghiên cứu, nhưng ông cũng đặt mua nhiều ấn phẩm như tạp chí Ngân hàng, Nhà nước và Pháp luật, Công báo, tài liệu tham khảo đặc biệt lưu hành nội bộ (của Thông tấn xã Việt Nam). Những năm 1990, số bản Công báo mà ông có được thậm chí còn đủ hơn của Thư viện TP. Hải Phòng.
Ông cập nhật luật kỹ đến mức đã lập danh mục văn bản quy phạm pháp luật hiện hành qua 4 phiên bản: viết tay, đánh máy chữ, đánh máy tính và cập nhật file mềm. Đây là tài liệu quan trọng hỗ trợ cho việc giải đáp pháp luật trên Tổng đài 108 một thời và còn được Giám đốc Sở Tư pháp TP. Hải Phòng ngày ấy đề nghị in thành sách Mục lục pháp luật.
Cũng trong giai đoạn làm việc cho công ty nhà nước tại Hải Phòng, ông đã xây dựng được mối liên hệ với Hội Luật gia và Đoàn Luật sư thành phố, là sáng lập viên Chi hội Luật gia trẻ 19/5, quy tụ những người học luật thuộc đủ ngành nghề.
Nhờ vậy, ông đã từng là hội viên trẻ nhất của Hội Luật gia và là đại biểu trẻ nhất tham dự Đại hội toàn quốc lần thứ IX, rồi luật sư trẻ nhất và trọng tài viên trẻ nhất thành phố. Sau này, sau khi được ngân hàng điều động lên Thủ đô, nhờ tham gia đóng góp xây dựng pháp luật tích cực, có hiệu quả và vô tư, ông đã trở thành trọng tài viên của VIAC (Trung tâm Trọng tài quốc tế Việt Nam).
39 năm trên chặng đường pháp luật, luật sư Trương Thanh Đức dành sự quan tâm lớn nhất cho pháp luật doanh nghiệp và ngân hàng. Thế nên có một thời, tài khoản mạng xã hội Facebook của ông để tên là “Luật sư Doanh nghiệp”, “Luật sư Ngân hàng”. Đây cũng chính là hai lĩnh vực đã định hình nên “bản sắc Trương Thanh Đức”.
Luật sư Trương Thanh Đức đã 6 lượt làm việc cho 4 ngân hàng thương mại gồm: VietinBank, Maritimes Bank (MSB), VIB và BAOVIET Bank. Ông thuộc những lớp đầu tiên định hình cho hệ thống pháp chế ngân hàng, là người sáng lập và đã từng 2 nhiệm kỳ là chủ nhiệm Câu lạc bộ Pháp chế ngân hàng. Ông đã từng giữ cương vị phó tổng giám đốc MSB, nhưng vẫn quyết định khởi nghiệp để chuyển từ luật sư tay trái thành luật sư chuyên nghiệp.
“Làm ngân hàng là sướng nhất, ngành nghề có vị thế cao, doanh nghiệp lớn, chế độ đãi ngộ tốt. Nhưng làm theo sở trường và sự ham thích tự do thì mới đúng chất của mình”, luật sư Trương Thanh Đức chia sẻ.
Luôn sẵn sàng thích ứng, đổi mới, nên ông Đức cũng nhảy việc nhiều nơi, chuyển nhà nhiều lần và ngay ANVI cũng là công ty luật thứ hai mà ông mà sáng lập. Cả đời làm luật sư tư vấn cho doanh nghiệp, ngân hàng nên ông thấu hiểu với “nỗi khổ” và “bắt mạch” được vấn đề của doanh nghiệp trước vô vàn sự oái ăm của pháp luật.
Đây là nguyên do căn bản khiến ông trở thành một trong những luật sư am tường nhất về pháp luật kinh doanh, có những phát ngôn “dậy sóng” và được cộng đồng doanh nghiệp ghi nhận.
Luật sư Trương Thanh Đức đã từng được mời gọi làm chuyên gia tham vấn thẩm tra các dự án, dự thảo văn bản quy phạm pháp luật của Văn phòng Chính phủ; làm thành viên Tổ công tác thi hành Luật Doanh nghiệp và Luật Đầu tư năm 2014 (Bộ Kế hoạch & Đầu tư chủ trì); tham gia ban chấp hành nhiều hiệp hội như: Hiệp hội Các nhà quản trị doanh ngiệp Việt Nam, Hiệp hội Pháp chế Doanh nghiệp Việt Nam, Hiệp hội Khởi nghiệp quốc gia, Hiệp hội Các nhà đầu tư tài chính; tham gia Hội đồng thẩm định nhiều luật và nghị định.
Việc tham gia hoàn toàn không vì chức vụ, học hàm, học vị cao hay do tài trợ, mà chỉ đơn thuần vì có tiếng nói mạnh mẽ, thiết thực, tâm huyết và vô tư của một luật sư. Danh hiệu “Luật sư vì cộng đồng”, “Gương sáng Tư pháp” năm 2015 và “Gương sáng Pháp luật” năm 2023… là những ghi nhận về nghề nghiệp.
Là một luật sư danh tiếng, sở hữu công ty luật, lẽ tự nhiên ai cũng nghĩ ông Trương Đức là một “đại gia”, nhưng ông thú nhận rằng bản thân chỉ thường thường bậc trung, nếu không muốn nói là bậc thấp, do "rất kém cỏi kinh doanh".
Kể chuyện nghề nghiệp, luật sư Đức cho biết năm 2012, vụ án tại xảy ra tại ACB, khách hàng mời ông làm luật sư bào chữa rồi từ chối vì hoài nghi trước mức thù lao chưa bằng 1/4 luật sư khác.
Ông tự nhận mình rất kém trong việc tìm kiếm quan hệ, tiếp cận khách hàng, thương lượng hợp đồng, mặc cả tiền nong và đặc biệt là nói không với những thứ lằng nhằng tiêu cực, nên chỉ có tiếng mà không có “miếng”.
Không chỉ với giới báo chí, mà ai gọi điện, nhắn tin hay gặp trực tiếp, luật sư Đức cũng sẵn sàng chia sẻ cởi mở, nhiệt tình, tư vấn như khách ruột, thậm chí khuyên là đừng mời luật sư cho tốn kém. Nhiều lần ông đã bị “đồng đội” trách là quá dễ dãi, lộ hết bài vở, nói hết ruột gan, tư vấn không công.
Có gì cần chia sẻ, luật sư Đức sẵn sàng “tiết lộ” hết trên báo chí và 5 cuốn sách, tổng cộng trên 3.000 trang, đã in được hơn 20.000 bản, gồm: “Kinh doanh sành luật” (Ứng dụng Luật Doanh nghiệp 2020 & quy định liên quan), “9 biện pháp bảo đảm nghĩa vụ hợp đồng” (Quy định, thực tế và thiết kế giao dịch theo Bộ luật Dân sự hiện hành),“Cẩm nang pháp luật ngân hàng” (Nhận diện những vấn đề pháp lý)”, “Trách nhiệm của người quản lý công ty” (Các nghĩa vụ và yêu cầu pháp lý, đồng tác giả với luật sư Trương Trung Nghĩa), “Bình luận Luật Các tổ chức tín dụng” (Bình luận chung và toàn bộ 210 điều Luật Các tổ chức tín dụng năm 2024).
Luật sư Trương Thanh Đức cũng là người vô cùng cởi mở với báo chí - truyền thông. Đến nay, tiếng nói của ông đã được lưu lại trong gần 10.000 lượt gồm bài viết, bình luận, phỏng vấn, trích dẫn. Hai ấn tượng về số lượng có thể kể đến là lên VTV hơn 470 lượt và Clip “Những kẻ ‘coi trời bằng vung’” của VTC mà luật sư Đức là khách mời đạt 2,3 triệu view.
Ông cũng đam mê biến luật thành vấn đề đơn giản, dí dỏm trên trang cá nhân Facebook, với gần 10 năm x 365 ngày, gọi vui là “Hằng ngày vày luật”, góp phần phổ cập kiến thức pháp luật cho công chúng, thông qua mạng xã hội.
Từ các cuộc hội họp chuyên môn cho đến những bàn tròn báo chí, biển tên của ông thường chỉ đơn giản mấy chữ “Luật sư Trương Thanh Đức”. Tên riêng đã như một thương hiệu. Có thể nói rằng luật sư Trương Thanh Đức đã làm nên tên tuổi cho Công ty luật ANVI cũng như công ty trước đó, chứ không phải ngược lại.
Ông đã ở trong làng luật 35 năm, đã va chạm vô số lần với hầu hết cấp độ, cũng đón nhận không thiếu đe doạ, chỉ trích, nhưng gần như chưa thấy ai nói rằng ông sai lầm trong nhận thức hay quan điểm – dù có những thời điểm, thời kỳ, nhận thức đó, quan điểm đó ngược với nhiều chuyên gia, nhiều quan chức và nhiều quy định.
Đó là sản phẩm của một tư duy độc lập, thấy sai nói thẳng, phản biện mạnh mẽ và không bị phụ thuộc. Luật sư Đức tự nhận rằng mình không tài về pháp luật và cũng chẳng giỏi về kinh doanh, nhưng có thể nhìn ra yếu huyệt của 2 thứ và đó chính là vấn đề cần giải quyết.
Ở luật sư Trương Thanh Đức có khí chất của người quân tử, lại có cả chút ngang tàng của dân “Phòng”. Hai thứ đó kết hợp tạo nên một nét riêng, một cá tính đặc biệt, không trộn lẫn, khiến ông được biết đến rộng rãi, được ghi nhớ và được tôn trọng ở những nơi mình xuất hiện.
Tags:
(VNF) - Từ một ca sĩ trẻ bước ra từ dòng nhạc đồng quê, Taylor Swift đã trở thành biểu tượng của kỷ nguyên nghệ sĩ tự chủ, nơi tài năng, chiến lược và bản lĩnh kinh doanh hòa quyện thành sức mạnh định hình cả một nền công nghiệp.
Những nữ tướng tài sắc và đầy bản lĩnh đã cùng tỷ phú Phạm Nhật Vượng gây dựng, phát triển hệ sinh thái Vingroup.
Trong khi Ngân Collagen quảng cáo mình là bà chủ thương hiệu mỹ phẩm lớn, Lê Trung cũng tự giới thiệu là chủ tịch công ty thiết kế. Cả hai luôn xuất hiện với hình ảnh xa hoa.
(VNF) - Hà Anh nhìn nhận việc phát triển tri thức, kỹ năng và phong cách sống như một chiến lược đầu tư lâu dài. Theo cô, phụ nữ thành công là người biết quản lý tài nguyên quý nhất của mình – thời gian, năng lượng và tri thức – để sinh lời và mang lại giá trị cho cuộc đời.
(VNF) - Sau gần 30 năm làm việc tại Công ty Cổ phần Thực phẩm Sao Ta (Fimex, HoSE: FMC), ông Phạm Hoàng Việt, Tổng giám đốc, đã nộp đơn xin nghỉ việc từ ngày 31/12/2025.
(VNF) - Ông Lương Nguyễn Minh Triết, Bí thư Thành ủy Đà Nẵng được Bộ Chính trị điều động, chỉ định giữ chức Bí thư Tỉnh ủy Đắk Lắk nhiệm kỳ 2025-2030.
(VNF) - Không chỉ là câu chuyện tình yêu, đám cưới này còn được ví như “liên minh quyền lực” giữa hai họ lớn trong giới kinh doanh Việt Nam. Một bên là thế lực trụ cột trong lĩnh vực bán lẻ, bất động sản và dịch vụ; bên kia là đế chế kế thừa từ ngành dệt may truyền thống vươn lên tầm tập đoàn đa ngành.
(VNF) - Thông tin về đám cưới sắp tới của Hoa hậu Việt Nam 2020 Đỗ Thị Hà đang thu hút sự quan tâm đặc biệt của công chúng. Không chỉ bởi cô là một trong những hoa hậu kín tiếng nhất showbiz, mà còn vì thân thế của vị hôn phu – thiếu gia Nguyễn Viết Vương, người đang nắm giữ vai trò quan trọng tại Tập đoàn Sơn Hải, doanh nghiệp nổi tiếng trong lĩnh vực xây dựng hạ tầng giao thông.
(VNF) - Ca sĩ – nhà sản xuất âm nhạc Tuấn Dương vừa tuyên bố phá sản sau nhiều năm kinh doanh thua lỗ trong lĩnh vực ẩm thực tại Singapore.
(VNF) - Cùng với Shark Bình (Nguyễn Hòa Bình), doanh nhân Đào Minh Phú – cựu Tổng Giám đốc Tập đoàn NextTech – vừa bị khởi tố với cáo buộc “lừa đảo chiếm đoạt tài sản” và “vi phạm quy định về kế toán gây hậu quả nghiêm trọng”. Sự việc thu hút dư luận không chỉ bởi quy mô tài chính của dự án AntEx/VNDT, mà còn bởi hành trình thăng trầm của một gương mặt từng được xem là “người kế nhiệm” của Shark Bình trong hệ sinh thái NextTech.
(VNF) - Shark Bình sáng lập Tập đoàn NextTech. Nhưng từ tháng 4/2024 đến nay, NextTech do ông Đào Mạnh Dũng giữ chức vụ tổng giám đốc.
(VNF) - Ngân 98 chỉ đạo hoạt động sản xuất, buôn bán hàng giả thông qua doanh nghiệp “vỏ bọc” và lợi dụng hình thức “hàng tặng kèm” tuồn thực phẩm giả ra thị trường.
(VNF) - Bà Nguyễn Thị Hoa, Tổng Giám đốc Viettel Global được vinh danh là một trong những nữ lãnh đạo có tầm ảnh hưởng hàng đầu khu vực châu Á.
(VNF) - Chia sẻ với VietnamFinance nhân Ngày Doanh nhân Việt Nam 13/10), ông Phạm Hồng Điệp - Chủ tịch Công ty Cổ phần SHINES bày tỏ: đã đến lúc doanh nhân không chỉ làm kinh tế, mà còn phải tham gia kiến tạo chính sách, đồng hành cùng chính quyền và giới khoa học trong “vòng tuần hoàn tri thức.
(VNF) - Nổi tiếng với biệt danh Shark (cá mập) khi tham gia game show truyền cảm hứng khởi nghiệp, nhưng sau đó chính các doanh nhân này lại dính vào vòng lao lý.
(VNF) - Ông Mai Hữu Tín - Chủ tịch Tập đoàn U&I, cho rằng tinh thần của Nghị quyết 68 về phát triển kinh tế tư nhân đang mở ra một giai đoạn mới, nơi nhà nước và doanh nghiệp cùng phối hợp hành động. Đây chính là “thời điểm đẹp nhất” để các doanh nhân trẻ nắm bắt cơ hội, khẳng định vai trò, đưa khát vọng khởi nghiệp và cống hiến của mình vào những dự án cụ thể, góp phần hiện thực hóa mục tiêu xây dựng một nền kinh tế tư nhân mạnh mẽ, độc lập và hội nhập toàn cầu
(VNF) - Luật sư Nguyễn Thanh Hà, Chủ tịch Công ty Luật SBLAW, cho rằng một quốc gia mạnh phải là quốc gia có đội ngũ luật sư giỏi, bản lĩnh và chuyên nghiệp. Bởi luật sư không chỉ là người bảo vệ công lý, mà còn là lực lượng góp phần kiến tạo môi trường pháp lý minh bạch, thúc đẩy phát triển kinh tế và củng cố niềm tin xã hội.
(VNF) - Từ nhà sáng lập Vingroup, ông Vượng đã vươn lên trở thành người giàu nhất Việt Nam, đồng thời ghi tên vào danh sách 150 tỷ phú hàng đầu thế giới, đại diện cho một hình mẫu doanh nhân kiến tạo và dẫn dắt nền kinh tế.
(VNF) - Mới đây, Fortune - tạp chí kinh doanh hàng đầu thế giới vừa công bố danh sách Top 100 Phụ nữ có ảnh hưởng nhất châu Á 2025 (Most Powerful Women in Asia 2025), ghi nhận những nữ lãnh đạo có ảnh hưởng sâu rộng, tư duy chiến lược và năng lực kiến tạo thay đổi. Trong danh sách danh giá, bà Đặng Huỳnh Ức My - Chủ tịch HĐQT AgriS, là một trong bốn đại diện của Việt Nam được vinh danh.
(VNF) - Từ người thầy giáo nghèo trở thành luật sư tiên phong trong cải cách môi trường pháp luật kinh doanh, ông Trần Hữu Huỳnh chọn cho mình cách “trả ơn cuộc đời” đặc biệt: góp sức kiến tạo một nền pháp luật minh bạch, công bằng cho doanh nghiệp Việt.
Ngoài việc quảng cáo cho một số sản phẩm của Dược phẩm Thiên Dược, Hoàng Hường từng ký kết cổ đông chiến lược với công ty này vào năm 2024.
(VNF) - Doanh nhân Nguyễn Văn Đệ - Chủ tịch Hiệp hội Bệnh viện tư nhân Việt Nam cho rằng: “Việc bổ sung quy định về đất xây dựng bệnh viện tư nhân trong Luật Đất đai không chỉ là bước đi đúng đắn về mặt pháp lý, mà còn là đòn bẩy quan trọng để huy động nguồn lực tư nhân vào lĩnh vực công ích”.
(VNF) - Ông Đào Xuân Hoạch, Trưởng phòng Kế hoạch Tài chính được bổ nhiệm giữ chức Phó Cục trưởng Cục Hàng không Việt Nam, Bộ Xây dựng.
(VNF) - Tài sản của Phạm Nhật Vượng tăng mạnh, lọt top 142 người giàu nhất thế giới, lên gần 17 tỷ USD, vượt nhiều tỷ phú châu Á.
(VNF) - Từ một ca sĩ trẻ bước ra từ dòng nhạc đồng quê, Taylor Swift đã trở thành biểu tượng của kỷ nguyên nghệ sĩ tự chủ, nơi tài năng, chiến lược và bản lĩnh kinh doanh hòa quyện thành sức mạnh định hình cả một nền công nghiệp.
(VNF) - Bí thư Thành ủy TP.HCM Trần Lưu Quang cho biết, Thành phố từng giao khu "đất kim cương” ở khu vực Bến Nhà Rồng cho nhà đầu tư làm dự án nhà ở, nhưng Thường trực Thành ủy đã dừng việc này, quỹ đất nơi đây được dùng để mở rộng Không gian văn hóa Hồ Chí Minh.
