Vị trí địa lý rộng lớn, trải dài từ Đông sang Tây là một yếu tố quan trọng quyết định đến hoạt động kinh tế của Nga. Đặc biệt, quốc gia này nắm giữ một phần lớn tài nguyên thiên nhiên của thế giới. Nga đã được mô tả là một siêu cường năng lượng.
Nga có trữ lượng khí đốt tự nhiên lớn nhất thế giới, trữ lượng than lớn thứ hai, trữ lượng dầu lớn thứ tám, và trữ lượng đá phiến dầu lớn nhất ở châu Âu. Do đó, Nga là nhà xuất khẩu khí đốt tự nhiên hàng đầu thế giới, nhà sản xuất khí đốt tự nhiên lớn thứ hai, và là nhà sản xuất và xuất khẩu dầu lớn thứ hai thế giới.
Dự trữ ngoại hối của Nga lớn thứ năm thế giới. Nga cũng có lực lượng lao động khoảng 70 triệu người, lớn thứ sáu thế giới và có số lượng tỷ phú lớn thứ 5 thế giới.
Bên cạnh đó, Nga có một ngành công nghiệp vũ khí đồ sộ và tinh vi, có khả năng thiết kế và sản xuất thiết bị quân sự công nghệ cao, và là nước xuất khẩu vũ khí lớn thứ hai thế giới.
Với những lợi thế to lớn như vậy nhưng nền kinh tế Nga cũng bộc lộ rõ những điểm yếu, mất cân đối trong các ngành công nghiệp. Trước năm 2020, lĩnh vực dầu khí chiếm khoảng 40% thu ngân sách liên bang của Nga và lên tới 60% kim ngạch xuất khẩu của nước này vào năm 2019.
Năm 2019, Bộ Tài nguyên và Môi trường của Nga ước tính giá trị của các nguồn tài nguyên thiên nhiên lên tới 844 tỷ USD hay 60% GDP của đất nước.
Nga là quốc gia có nợ nước ngoài thấp nhất trong số các nền kinh tế lớn, mặc dù sự bất bình đẳng về thu nhập hộ gia đình và của cải vẫn tương đối cao.
Sau khi tiến hành “chiến dịch quân sự đặc biệt” vào Ukraine vào cuối tháng 2, Nga đã phải đối mặt với một số lệnh trừng phạt và tẩy chay từ phương Tây và các đồng minh, được mô tả là một "cuộc chiến kinh tế và tài chính toàn diện" nhằm cô lập nền kinh tế Nga khỏi hệ thống tài chính toàn cầu.
Ngân hàng Tái thiết và Phát triển châu Âu đã ước tính thiệt hại do các lệnh trừng phạt gây ra "cú sốc nguồn cung lớn nhất kể từ ít nhất là đầu những năm 1970", và sẽ khiến nền kinh tế Nga suy giảm 10% vào năm 2022.
Kể từ đầu năm 2022, nhiều số liệu thống kê kinh tế chính thức của Nga đã không còn được công bố.
Sau khi Liên Xô tan rã, nước Nga đã trải qua một quá trình chuyển đổi căn bản, từ nền kinh tế kế hoạch hóa tập trung sang nền kinh tế thị trường hội nhập toàn cầu.
Chương trình cải cách triệt để theo định hướng thị trường của Yeltsin được biết đến như một "liệu pháp sốc". Tuy nhiên, kết quả khá ‘thảm hại” với GDP thực tế giảm hơn 40% vào năm 1999, lạm phát quét sạch tiết kiệm cá nhân.
Việc giảm mức sống, bao gồm gia tăng bất bình đẳng kinh tế và nghèo đói, cùng với sự gia tăng tỷ lệ tử vong và giảm tuổi thọ. Nga phải hứng chịu sự gia tăng tỷ lệ tử vong trong thời bình lớn nhất mà một nước công nghiệp phát triển từng trải qua.
Tương tự như vậy, việc tiêu thụ thịt giảm, vào năm 1990, một công dân trung bình tiêu thụ 63 kg thịt mỗi năm; đến năm 1999, nó đã giảm xuống còn 45 kg.
Phần lớn các doanh nghiệp nhà nước được tư nhân hóa trong bối cảnh tranh cãi gay gắt và sau đó thuộc sở hữu của những người trong cuộc với giá thấp hơn nhiều so với giá trị của chúng. Quá trình tư nhân hóa nhanh chóng này đã làm thất thoát tài sản công và tình trạng tham nhũng lan rộng liên quan đến nó được biết đến với cái tên "tư nhân hóa" hay "sự chiếm đoạt tài sản" của nhưng doanh nhân thức thời.
Trong khi đó, những khó khăn trong việc thu ngân sách của chính phủ trong bối cảnh nền kinh tế khủng hoảng và sự phụ thuộc vào việc vay nợ ngắn hạn để tài trợ thâm hụt ngân sách đã dẫn đến cuộc khủng hoảng tài chính năm 1998 ở Nga.
Trong những năm 1990, Nga là "bên vay lớn nhất" từ Quỹ Tiền tệ Quốc tế, với tổng số khoản vay là 20 tỷ USD.
Sau sự kiện sáp nhập Crimea vào tháng 3/2014 và việc Nga tham gia vào cuộc chiến đang diễn ra ở Donbas là lý do để Mỹ, Liên minh châu Âu, Canada và Nhật Bản đã áp đặt các biện pháp trừng phạt đối với Nga.
Điều này dẫn đến sự suy giảm của đồng ruble của Nga và làm dấy lên lo ngại về một cuộc khủng hoảng tài chính Nga. Nga đã đáp trả bằng các biện pháp trừng phạt đối với một số quốc gia, trong đó có thời hạn một năm cấm hoàn toàn thực phẩm nhập khẩu từ Liên minh châu Âu và Mỹ.
Theo Bộ Kinh tế Nga, vào tháng 7/2014, tăng trưởng GDP trong nửa đầu năm 2014 là 1%. Bộ dự kiến tăng trưởng 0,5% cho năm 2014. Nền kinh tế Nga tăng trưởng tốt hơn dự kiến 0,6% trong năm 2014.
Nền kinh tế Nga có đi vào suy thoái từ đầu năm 2014, chủ yếu do giá dầu giảm, các lệnh trừng phạt và cuộc tháo chạy vốn sau đó. Trong khi năm 2014 tăng trưởng GDP vẫn ở mức dương 0,6%. Năm 2015 nền kinh tế Nga thu hẹp 3,7% và tiếp tục thu hẹp vào năm 2016. Đến năm 2016, nền kinh tế Nga phục hồi với mức tăng trưởng GDP 0,3% và chính thức thoát khỏi suy thoái. Tăng trưởng tiếp tục trong năm 2017, với mức tăng 1,5%.
Tháng 2/2022, Nga tiến hành “chiến dịch quân sự đặc biệt” nhằm vào Ukraine, nền kinh tế nước này đã tiếp tục phải đối mặt với muôn vàn khó khăn.
Xem thêm >> EU ‘chật vật’ với kế hoạch áp giá trần dầu Nga
Tags:
(VNF) - Tập đoàn máy bay thương mại Trung Quốc (COMAC), nhà sản xuất máy bay hàng đầu của Trung Quốc, đã công bố kế hoạch đầy tham vọng nhằm tăng năng lực sản xuất C919 lên 75 máy bay mỗi năm, củng cố đáng kể vị thế của mình so với các đối thủ cạnh tranh toàn cầu.
(VNF) - Thủ tướng Bỉ Bart De Wever cho rằng, rằng việc châu Âu tịch thu gần 200 tỷ euro (216 tỷ USD) tài sản bị đóng băng của Nga sẽ là "một hành động chiến tranh".
(VNF) - Trong bối cảnh chính phủ đưa ra nhiều chính sách hỗ trợ, đi kèm với việc nguồn cung đất ở thu hẹp, thị trường bất động sản Trung Quốc đang cho thấy một số dấu hiệu nóng lên ngay trong quý đầu năm 2025.
(VNF) - Tổng thống Mỹ Donald Trump ngày 20/1 tuyên bố những người bị phát hiện làm hỏng xe Tesla có thể phải ngồi tù tới 20 năm, đồng thời cảnh báo rằng chính phủ đang "truy tìm" họ.
(VNF) - Tập đoàn CK Hutchison Holdings Ltd. của tỷ phú Lý Gia Thành cảnh báo về môi trường kinh doanh toàn cầu đang xấu đi do căng thẳng địa chính trị và thương mại khi kế hoạch bán cảng tại Kênh đào Panama khiến Trung Quốc tức giận.
(VNF) - Tesla đang thu hồi gần như toàn bộ xe Cybertruck tại Mỹ để khắc phục lỗi tấm ốp thép bên ngoài có thể tách ra khi đang lái. Đây là đợt thu hồi thứ 8 đối với mẫu SUV này kể từ tháng 1/2024.
(VNF) - Được sự ủng hộ của sinh viên và các nhà giáo dục, Tổng thống Mỹ Donald Trump ngày 20/3 đã ký một sắc lệnh hành pháp giải thể Bộ Giáo dục liên bang, thực hiện lời hứa trong chiến dịch tranh cử.
(VNF) - Các nhà nghiên cứu từ Viện Hàn lâm Khoa học Trung Quốc (CAS) dự đoán vị thế thống trị của nước này đối với nguồn cung cấp đất hiếm trên thế giới có thể sắp kết thúc.
(VNF) - Đế chế kinh doanh của ông trùm Hồng Kông Lý Gia Thành đang trở thành tâm điểm chú ý sau khi CK Hutchison Holdings quyết định bán cảng tại Kênh đào Panama cho một liên doanh do công ty Mỹ BlackRock đứng đầu, động thái đã khiến Bắc Kinh tức giận. Cổ phiếu của công ty đã giảm mạnh trong những phiên gần đây.
(VNF) - Tỷ phú công nghệ Elon Musk, cố vấn thân cận của Tổng thống Mỹ Donald Trump, cho biết mạng sống của ông đang bị đe dọa vì sự tham gia sâu rộng của ông vào chính quyền, và một số người có thể muốn ông chết vì ông đang "ngăn chặn hành vi gian lận của họ".
(VNF) - Trong bối cảnh sự hỗ trợ của Mỹ dành cho Ukraine đang dần hạn chế, các đồng minh châu Âu của Ukraine đang cân nhắc liệu có nên tịch thu 300 tỷ USD tài sản bị đóng băng của Nga và sử dụng số tiền này để hỗ trợ Ukraine hay không.
(VNF) - Tỷ phú người Hong Kong Lý Gia Thành đang "mắc kẹt" giữa cuộc chiến địa chính trị giữa Trung Quốc và Mỹ sau khi công bố thỏa thuận bán cảng tại Kênh đào Panama cho công ty Mỹ.
(VNF) - Tổng thống Mỹ Donald Trump cho hay loại "thẻ vàng" thị thực trị giá 5 triệu USD mà ông đề xuất sẽ giúp nước Mỹ trả hết nợ quốc gia, đồng thời cung cấp cho các công ty hàng đầu phương thức để thu hút những lao động nhập cư chất lượng. “Nó sẽ được bán chạy như tôm tươi”, ông Trump nói trong cuộc họp nội các đầu tiên của nhiệm kỳ thứ hai.
(VNF) - Sau cuộc họp thường kỳ mới nhất, Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) đã quyết định giữ nguyên lãi suất.
(VNF) - Thỏa thuận "lấy lại" Kênh đào Panama của Mỹ đang ngày càng bị chính quyền Trung Quốc và Hồng Kông chỉ trích.
(VNF) - Thừa nhận rằng nền kinh tế đang phải đối mặt với nhiều thách thức và cần phải “nỗ lực hết sức” để đạt được các mục tiêu, các nhà lãnh đạo Trung Quốc vẫn tự tin rằng: “Con tàu khổng lồ của nền kinh tế Trung Quốc sẽ tiếp tục vượt sóng và vững vàng tiến về tương lai”.
(VNF) - Giá vàng tăng vọt lên mức cao kỷ lục mới, quanh mức 3.038-3.039 USD/ounce khi căng thẳng gia tăng ở Trung Đông và lo ngại về kế hoạch áp thuế của Tổng thống Mỹ Donald Trump tiếp tục thúc đẩy nhu cầu đối với tài sản trú ẩn an toàn. Tại thị trường trong nước, giá vàng cũng liên tục phá đỉnh trong những ngày qua.
(VNF) - Văn phòng công tố Bỉ ngày 18/3 cho hay họ đã buộc tội 5 người trong cuộc điều tra hối lộ tại Nghị viện châu Âu được cho là có liên quan đến tập đoàn Huawei của Trung Quốc, trong đó 4 người bị buộc tội tham nhũng.
(VNF) - Công nghệ "siêu sạc" của BYD đang làm gia tăng sự cạnh tranh vốn đã khốc liệt trên thị trường ô tô lớn nhất thế giới và thúc đẩy hãng này tiến xa hơn so với các đối thủ như Tesla.
(VNF) - Tập đoàn CK Hutchison của tỷ phú Hong Kong Lý Gia Thành đang chịu áp lực mới từ Bắc Kinh sau khi bán các cảng ở Kênh đào Panama cho công ty Mỹ.
(VNF) - Tại nước Mỹ xa xôi, những quả trứng gà quen thuộc giờ đây được coi là “gia tài nho nhỏ”. Người ta nâng niu những vỉ trứng gà như khoản lương hưu, thậm chí coi chúng như một khoản “đầu tư” có thể tìm thấy ngay trong siêu thị.
(VNF) - Trước cuộc “khủng hoảng” khi giá gạo tăng vọt, chính phủ Nhật Bản đã phải đưa ra một quyết định chưa từng có: Giải phóng hơn 200.000 tấn gạo dự trữ khẩn cấp. Đáng tiếc là, nỗ lực này dường như chưa đủ để giải quyết gốc rễ vấn đề.
(VNF) - Chính phủ Trung Quốc đã hứa sẽ trợ cấp chăm sóc trẻ em, tăng lương và chế độ nghỉ phép có lương tốt hơn để phục hồi nền kinh tế đang chậm lại. Bên cạnh đó, nước này cũng đang triển khai chương trình giảm giá 41 tỷ USD cho đủ loại mặt hàng, từ máy rửa chén và đồ trang trí nhà cửa đến xe điện và đồng hồ thông minh.
(VNF) - Từ một cửa hàng nhỏ bán hạt giống, tập đoàn CP (Charoen Pokphand) đã vươn mình trở thành một trong những tập đoàn tư nhân hàng đầu châu Á. Với hoạt động đa dạng từ nông nghiệp, thực phẩm đến viễn thông và bán lẻ, CP Group đã để lại dấu ấn mạnh mẽ trên bản đồ kinh tế toàn cầu, đặc biệt là tại Việt Nam.
(VNF) - “Ông lớn” xe điện BYD của Trung Quốc vừa công bố một nền tảng pin sạc mới dành cho xe điện (EV) mà hãng cho biết có thể sạc EV nhanh như tốc độ bơm xăng.
(VNF) - Tập đoàn máy bay thương mại Trung Quốc (COMAC), nhà sản xuất máy bay hàng đầu của Trung Quốc, đã công bố kế hoạch đầy tham vọng nhằm tăng năng lực sản xuất C919 lên 75 máy bay mỗi năm, củng cố đáng kể vị thế của mình so với các đối thủ cạnh tranh toàn cầu.
Hầm chui HC1 tại nút giao An Phú (TP Thủ Đức) đang được đẩy nhanh tiến độ, dự kiến thông xe trước 30/4, kỳ vọng giảm ùn tắc tại cửa ngõ TP.HCM.
