Vị trí địa lý rộng lớn, trải dài từ Đông sang Tây là một yếu tố quan trọng quyết định đến hoạt động kinh tế của Nga. Đặc biệt, quốc gia này nắm giữ một phần lớn tài nguyên thiên nhiên của thế giới. Nga đã được mô tả là một siêu cường năng lượng.
Nga có trữ lượng khí đốt tự nhiên lớn nhất thế giới, trữ lượng than lớn thứ hai, trữ lượng dầu lớn thứ tám, và trữ lượng đá phiến dầu lớn nhất ở châu Âu. Do đó, Nga là nhà xuất khẩu khí đốt tự nhiên hàng đầu thế giới, nhà sản xuất khí đốt tự nhiên lớn thứ hai, và là nhà sản xuất và xuất khẩu dầu lớn thứ hai thế giới.
Dự trữ ngoại hối của Nga lớn thứ năm thế giới. Nga cũng có lực lượng lao động khoảng 70 triệu người, lớn thứ sáu thế giới và có số lượng tỷ phú lớn thứ 5 thế giới.
Bên cạnh đó, Nga có một ngành công nghiệp vũ khí đồ sộ và tinh vi, có khả năng thiết kế và sản xuất thiết bị quân sự công nghệ cao, và là nước xuất khẩu vũ khí lớn thứ hai thế giới.
Với những lợi thế to lớn như vậy nhưng nền kinh tế Nga cũng bộc lộ rõ những điểm yếu, mất cân đối trong các ngành công nghiệp. Trước năm 2020, lĩnh vực dầu khí chiếm khoảng 40% thu ngân sách liên bang của Nga và lên tới 60% kim ngạch xuất khẩu của nước này vào năm 2019.
Năm 2019, Bộ Tài nguyên và Môi trường của Nga ước tính giá trị của các nguồn tài nguyên thiên nhiên lên tới 844 tỷ USD hay 60% GDP của đất nước.
Nga là quốc gia có nợ nước ngoài thấp nhất trong số các nền kinh tế lớn, mặc dù sự bất bình đẳng về thu nhập hộ gia đình và của cải vẫn tương đối cao.
Sau khi tiến hành “chiến dịch quân sự đặc biệt” vào Ukraine vào cuối tháng 2, Nga đã phải đối mặt với một số lệnh trừng phạt và tẩy chay từ phương Tây và các đồng minh, được mô tả là một "cuộc chiến kinh tế và tài chính toàn diện" nhằm cô lập nền kinh tế Nga khỏi hệ thống tài chính toàn cầu.
Ngân hàng Tái thiết và Phát triển châu Âu đã ước tính thiệt hại do các lệnh trừng phạt gây ra "cú sốc nguồn cung lớn nhất kể từ ít nhất là đầu những năm 1970", và sẽ khiến nền kinh tế Nga suy giảm 10% vào năm 2022.
Kể từ đầu năm 2022, nhiều số liệu thống kê kinh tế chính thức của Nga đã không còn được công bố.
Sau khi Liên Xô tan rã, nước Nga đã trải qua một quá trình chuyển đổi căn bản, từ nền kinh tế kế hoạch hóa tập trung sang nền kinh tế thị trường hội nhập toàn cầu.
Chương trình cải cách triệt để theo định hướng thị trường của Yeltsin được biết đến như một "liệu pháp sốc". Tuy nhiên, kết quả khá ‘thảm hại” với GDP thực tế giảm hơn 40% vào năm 1999, lạm phát quét sạch tiết kiệm cá nhân.
Việc giảm mức sống, bao gồm gia tăng bất bình đẳng kinh tế và nghèo đói, cùng với sự gia tăng tỷ lệ tử vong và giảm tuổi thọ. Nga phải hứng chịu sự gia tăng tỷ lệ tử vong trong thời bình lớn nhất mà một nước công nghiệp phát triển từng trải qua.
Tương tự như vậy, việc tiêu thụ thịt giảm, vào năm 1990, một công dân trung bình tiêu thụ 63 kg thịt mỗi năm; đến năm 1999, nó đã giảm xuống còn 45 kg.
Phần lớn các doanh nghiệp nhà nước được tư nhân hóa trong bối cảnh tranh cãi gay gắt và sau đó thuộc sở hữu của những người trong cuộc với giá thấp hơn nhiều so với giá trị của chúng. Quá trình tư nhân hóa nhanh chóng này đã làm thất thoát tài sản công và tình trạng tham nhũng lan rộng liên quan đến nó được biết đến với cái tên "tư nhân hóa" hay "sự chiếm đoạt tài sản" của nhưng doanh nhân thức thời.
Trong khi đó, những khó khăn trong việc thu ngân sách của chính phủ trong bối cảnh nền kinh tế khủng hoảng và sự phụ thuộc vào việc vay nợ ngắn hạn để tài trợ thâm hụt ngân sách đã dẫn đến cuộc khủng hoảng tài chính năm 1998 ở Nga.
Trong những năm 1990, Nga là "bên vay lớn nhất" từ Quỹ Tiền tệ Quốc tế, với tổng số khoản vay là 20 tỷ USD.
Sau sự kiện sáp nhập Crimea vào tháng 3/2014 và việc Nga tham gia vào cuộc chiến đang diễn ra ở Donbas là lý do để Mỹ, Liên minh châu Âu, Canada và Nhật Bản đã áp đặt các biện pháp trừng phạt đối với Nga.
Điều này dẫn đến sự suy giảm của đồng ruble của Nga và làm dấy lên lo ngại về một cuộc khủng hoảng tài chính Nga. Nga đã đáp trả bằng các biện pháp trừng phạt đối với một số quốc gia, trong đó có thời hạn một năm cấm hoàn toàn thực phẩm nhập khẩu từ Liên minh châu Âu và Mỹ.
Theo Bộ Kinh tế Nga, vào tháng 7/2014, tăng trưởng GDP trong nửa đầu năm 2014 là 1%. Bộ dự kiến tăng trưởng 0,5% cho năm 2014. Nền kinh tế Nga tăng trưởng tốt hơn dự kiến 0,6% trong năm 2014.
Nền kinh tế Nga có đi vào suy thoái từ đầu năm 2014, chủ yếu do giá dầu giảm, các lệnh trừng phạt và cuộc tháo chạy vốn sau đó. Trong khi năm 2014 tăng trưởng GDP vẫn ở mức dương 0,6%. Năm 2015 nền kinh tế Nga thu hẹp 3,7% và tiếp tục thu hẹp vào năm 2016. Đến năm 2016, nền kinh tế Nga phục hồi với mức tăng trưởng GDP 0,3% và chính thức thoát khỏi suy thoái. Tăng trưởng tiếp tục trong năm 2017, với mức tăng 1,5%.
Tháng 2/2022, Nga tiến hành “chiến dịch quân sự đặc biệt” nhằm vào Ukraine, nền kinh tế nước này đã tiếp tục phải đối mặt với muôn vàn khó khăn.
Xem thêm >> EU ‘chật vật’ với kế hoạch áp giá trần dầu Nga
Tags:
(VNF) - Ngày 30/11, cử tri Thụy Sĩ đã bác bỏ sáng kiến thu thuế thừa kế 50% đối với giới tỷ phú. Kết quả này có tác động trực tiếp tới niềm tin nhà đầu tư và môi trường kinh tế Thụy Sĩ.
(VNF) - Thị trường toàn cầu ghi nhận nhiều biến động trước kỳ vọng Fed hạ lãi suất. Trên thị trường tiền điện tử, Bitcoin phục hồi nhẹ nhưng vẫn tiềm ẩn rủi ro, gây thiệt hại hàng tỷ USD cho TT Trump. Thế giới cũng rung chuyển sau vụ cháy chung cư nghiêm trọng ở Hong Kong, phơi bày cuộc khủng hoảng nhà ở và BĐS trầm trọng ở Trung Quốc.
(VNF) - Các hãng hàng không Trung Quốc ra thông báo sẽ hủy hơn 900 chuyến bay tới Nhật Bản trong tháng 12, do căng thẳng ngoại giao giữa hai nước. Sự kiện này gây áp lực lớn lên các sân bay tại Nhật Bản, đồng thời tác động mạnh tới du lịch và kinh tế Tokyo với thiệt hại ước tính 1,2 tỷ USD.
(VNF) - Nhà sản xuất dầu lớn nhất của Nga Rosneft ngày 28/11 cho biết lợi nhuận ròng từ tháng 1 đến tháng 9 đã giảm 70% so với cùng kỳ năm trước, xuống còn 277 tỷ rúp (tương đương 3,57 tỷ USD), trong bối cảnh lãi suất cao, giá dầu giảm và đồng rúp mạnh hơn.
(VNF) - Giá bạc vượt mốc lịch sử khi chạm ngưỡng 55 USD/ounce, đánh dấu một giai đoạn tăng nóng hiếm thấy trên thị trường kim loại quý. Diễn biến này vừa phản ánh tình trạng thiếu hụt nguồn cung kéo dài, vừa cho thấy dòng vốn lớn tiếp tục đổ vào thị trường, củng cố kỳ vọng bạc sẽ bước vào chu kỳ tăng giá mạnh mẽ và bền vững trong nhiều năm tới.
(VNF) - Một gia đình Canada đã mất 1,6 triệu USD Bitcoin sau khi bị một nhóm nghi phạm đột nhập, trói giữ và cưỡng ép suốt nhiều giờ. Vụ việc không chỉ thu hút sự chú ý về mức độ bạo lực mà còn phản ánh xu hướng gia tăng các tấn công nhắm vào chủ sở hữu crypto, cảnh báo rủi ro với tài sản kỹ thuật số.
(VNF) - Thụy Sĩ từ lâu đã được xem là thiên đường của giới siêu giàu, nơi 300 cư dân giàu nhất sở hữu tổng tài sản lên tới 850 tỷ franc Thụy Sĩ (tương đương hơn 1.000 tỷ USD), theo tạp chí kinh doanh Bilanz. Tuy nhiên, vào ngày 30/11 tới, cử tri nước này sẽ bỏ phiếu về một loại thuế thừa kế mới đang gây chấn động trong cộng đồng tài phiệt.
(VNF) - CEO OpenAI Sam Altman muốn dùng AI để chữa ung thư, tỷ phú Elon Musk nói robot AI sẽ xóa đói giảm nghèo, còn Trung Quốc lại đặt mục tiêu thực tế hơn: vận hành các nhà máy tốt hơn bằng AI.
(VNF) - Airbus thông báo triệu hồi khẩn cấp trên toàn cầu 6.000 máy bay dòng A320 nguy cơ lỗi phần mềm do liên quan đến bão từ khiến dữ liệu điều khiển bay bị sai lệch.
(VNF) - Indonesia được cho là đang phản đối nỗ lực của Mỹ nhằm đưa cái gọi là điều khoản “thuốc độc” vào một thỏa thuận thương mại thuế quan đang được hai bên đàm phán, hãng tin Financial Times dẫn nguồn tin am hiểu quá trình thảo luận cho hay.
(VNF) - Gần 1/4 doanh nghiệp niêm yết tại Trung Quốc báo cáo lỗ ròng trong giai đoạn từ tháng 1 đến tháng 9, ghi nhận tỷ lệ cao nhất kể từ năm 2002, trong bối cảnh công suất dư thừa và nhu cầu nội địa tiếp tục yếu ớt.
(VNF) - Cổ phiếu China Taiping Insurance Holdings từng lao dốc 8% trong phiên 27/11, khi lo ngại về khoản bảo hiểm hơn 200 triệu USD cho khu chung cư Hồng Kông – nơi xảy ra vụ hỏa hoạn khiến ít nhất 94 người thiệt mạng và gần 300 người mất tích.
(VNF) - Giá cổ phiếu tăng nhẹ trong bối cảnh kỳ vọng ngày càng lớn về việc Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) có thể cắt giảm lãi suất ngay trong tháng tới. Đồng USD giảm so với hầu hết các đồng tiền chủ chốt, ngoại trừ yên Nhật – đồng tiền vẫn đang được theo dõi sát sao khi thị trường cân nhắc khả năng Tokyo nâng lãi suất trước cuối năm.
(VNF) - Năm 2024, giá đất trung bình ở Hồng Kông là khoảng 1,2 tỷ đồng/m2, cao nhất thế giới. Giá nhà quá cao khiến nhiều người phải sống trong các căn hộ chật hẹp giống như quan tài, hoặc đăng ký thuê nhà ở xã hội từ khi còn học cấp 3.
(VNF) - Truyền thông Mỹ đưa tin Apple sắp có biến động lớn, khi CEO lâu năm Tim Cook có thể rời vị trí sớm nhất là vào đầu năm tới. Ứng cử viên sáng giá nhất cho vị trí kế nhiệm ông đã lộ diện.
(VNF) - Bất động sản Trung Quốc đang đối mặt với sóng gió mới khi China Vanke, từng được xem là “đại bàng” của ngành, lần đầu tiên đề xuất hoãn thanh toán trái phiếu trong nước. Động thái này khiến nhà đầu tư lo ngại về thanh khoản của Vanke và mức độ hỗ trợ từ chính phủ trong bối cảnh thị trường bất động sản suy yếu.
(VNF) - Vụ cháy bùng phát và lan rộng tại một khu chung cư ở Hong Kong chiều 24/11 khiến ít nhất 13 người thiệt mạng và nhiều người khác bị thương. Giới chức Hong Kong cho biết số người mắc kẹt bên trong các tòa nhà hiện vẫn chưa được xác định.
(VNF) - Hãng xe Great Wall Motor (GWM) của Trung Quốc đang đặt mục tiêu sản xuất 300.000 xe mỗi năm vào năm 2029 tại châu Âu, nơi công ty đang tìm kiếm địa điểm xây dựng nhà máy ô tô đầu tiên trong nỗ lực khôi phục doanh số bán hàng đang sụt giảm tại khu vực.
(VNF) - Đài Loan dự chi 40 tỷ USD để nâng cấp năng lực phòng thủ, đẩy mạnh mua sắm vũ khí từ Mỹ nhằm đối phó rủi ro an ninh gia tăng trong khu vực.
(VNF) - Tổng thống Mỹ Donald Trump thông báo đặc phái viên Steven Witkoff và con rể Jared Kushner sẽ gặp Tổng thống Nga Vladimir Putin tại Moscow (Nga) vào tuần tới trong một nỗ lực thúc đẩy hòa bình ở Ukraine. Các diễn biến ngoại giao này, nếu thành công, có thể ảnh hưởng tới giá năng lượng, thị trường cổ phiếu quốc phòng và dòng vốn quốc tế.
(VNF) - Theo một tài liệu của Bộ An ninh Nội địa (DHS), Mỹ đang tìm cách vượt lên Trung Quốc trong cuộc đua khai thác và kiểm soát vùng Bắc Cực, đồng thời cảnh báo rằng tình trạng thiếu hụt thợ đóng tàu tại Mỹ có thể cản trở nỗ lực này.
(VNF) - Các nước vùng Vịnh đang chi không tiếc tay vào trí tuệ nhân tạo (AI) nhằm đa dạng hóa nền kinh tế và khẳng định vị thế công nghệ trên bản đồ thế giới. Dù tiềm lực tài chính vượt trội, họ vẫn đối mặt thách thức về nhân lực, hạ tầng và khung pháp lý để biến tham vọng thành hiện thực.
(VNF) - Một loạt dữ liệu ảm đạm được công bố ngay trước kỳ nghỉ Lễ Tạ ơn đã làm gia tăng quan ngại về sức khỏe của nền kinh tế lớn nhất thế giới, đồng thời tạo thêm áp lực lên Tổng thống Mỹ Donald Trump.
(VNF) - Alphabet – công ty mẹ của Google – đang trên đà chạm mức định giá kỷ lục 4.000 tỷ USD trong phiên giao dịch ngày 25/11, tiếp tục nối dài chuỗi tăng trưởng suốt một năm qua nhờ chiến lược tập trung mạnh vào các công cụ trí tuệ nhân tạo (AI).
(VNF) - Sự biến động mạnh trên thị trường chứng khoán toàn cầu và những phản ứng bất thường của cổ phiếu công nghệ đang khiến tâm lý của các nhà đầu tư quốc tế chuyển từ lạc quan sang bi quan. Dù vậy, các chuyên gia tài chính nhấn mạnh những biến động ngắn hạn không đồng nghĩa với việc đánh mất cơ hội đầu tư dài hạn.
(VNF) - Ngày 30/11, cử tri Thụy Sĩ đã bác bỏ sáng kiến thu thuế thừa kế 50% đối với giới tỷ phú. Kết quả này có tác động trực tiếp tới niềm tin nhà đầu tư và môi trường kinh tế Thụy Sĩ.
(VNF) - Gần 3ha đất nông nghiệp của Tân Á Đại Thành ở quận Hoàng Mai cũ (Hà Nội) được chuyển đổi mục đích sử dụng để thực hiện tổ hợp nhà ở, văn phòng.
