Ninh Bình, Quảng Nam, Bình Thuận đồng loạt xin chuyển đất rừng làm dự án

Nhiều địa phương đồng loạt xin chuyển đất rừng làm dự án

Ngày 30/10, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn có nhận được tờ trình về việc quyết định chủ trương chuyển mục đích sử dụng đất rừng sang mục đích khác để thực hiện dự án đầu tư công trình khai thác mỏ đá vôi làm nguyên liệu sản xuất xi măng cho dây chuyển 2 nhà máy Duyên Hà.

Cụ thể, UBND tỉnh Ninh Bình đề nghị chuyển đổi mục đích sử dụng của 38,17ha đất rừng tự nhiên thuộc quy hoạch rừng phòng hộ để thực hiện dự án đầu tư công trình khai thác mỏ đá vôi.

Trước đó, ngày 23/10, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn cũng nhận được tờ trình của UBND tỉnh Bình Thuận về việc xin được chuyển mục đích sử dụng đất rừng sang mục đích khác để thực hiện dự án nhà máy điện gió Hòa Thắng 1.2 và đường dây đấu nối 110KV.

Về quy mô, diện tích thực hiện dự án, UBND tỉnh Bình Thuận xác định dự án được thực hiện trên quy mô 45,41ha; tuy nhiên, mới nêu thông tin về 28,52ha rừng tự nhiên (gồm 23,61ha quy hoạch rừng phòng hộ; 4,91ha quy hoạch rừng sản xuất). Phần diện tích còn lại chưa có thông tin cụ thể và chưa thống nhất với diện tích nêu trong báo cáo kết quả điều tra, đánh giá hiện trạng rừng nằm trong dự án nhà máy điện gió Hòa Thắng 1.2 và đường dây đấu nối 110kV.

Tới ngày 26/10, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tiếp tục nhận được tờ trình của UBND tỉnh Quảng Nam về đề nghị xem xét, báo cáo Thủ tướng Chính phủ quyết định chủ trương chuyển mục đích sử dụng đất rừng để thực hiện dự án đường giao thông đến vùng phát triển sâm Ngọc Linh, tuyến Măng Lùng - Đăk Lây, huyện Nam Trà My.

Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn nói gì?

Sau khi nhận được tờ trình của các địa phương, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn đã có văn bản trả lời UBND tỉnh Quảng Nam, UBND tỉnh Ninh Thuận và UBND tỉnh Ninh Bình; trong đó đề nghị 3 địa phương cân nhắc việc chuyển đổi mục đích sử dụng rừng để thực hiện các dự án.

Cụ thể, đối với tờ trình của UBND tỉnh Ninh Bình, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn cho biết căn cứ vào các quy định hiện nay, Chính phủ quy định: “Không chuyển rừng tự nhiên thuộc quy hoạch rừng đặc dụng, rừng phòng hộ sang mục đích khác để triển khai các hoạt động khoáng sản…”.

Sau khi xem xét, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn xác định dự án không đúng với tiêu chí xác định dự án được chuyển mục đích sử dụng rừng tự nhiên sang mục đích khác theo quy định của Chính phủ.

Với tờ trình của UBND tỉnh Quảng Nam, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn cho biết dự án này thuộc danh mục các dự án thuộc tránh nhiệm thẩm định, phê duyệt báo cáo đánh giá tác động môi trường của Bộ Tài nguyên và Môi trường. Việc UBND tỉnh Quảng Nam có quyết định phê duyệt báo cáo đánh giá tác động môi trường dự án là "không phù hợp về thẩm quyền".

Bên cạnh đó, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn cho biết thời gian qua, biến đổi khí hậu và các hiện tượng thời tiết cực đoan, thiên tai diễn ra ngày càng phổ biến, gây ra lũ lụt, sạt lở đất nghiêm trọng ở một số địa phương, cướp đi sinh mạng của nhiều người. Dù chưa có kết luận chính thức về nguyên nhân, nhưng dư luận, các chuyên gia đang đặt vấn đề có ảnh hưởng của việc giảm diện tích rừng tự nhiên, do chuyển mục đích sử dụng rừng để thực hiện các dự án khu vực miền núi đã làm thay đổi đặc tính tự nhiên, tính bền vững của tự nhiên.

Trong khi đó, Quảng Nam có nền địa chất yếu, nằm trong đứt gãy địa chất, đứt gãy phong hóa tạo ra độ gắn kết rất thấp, địa hình đồi núi có độ dốc lớn, chia cắt phức tạp.

Vì những lý do trên, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn đề nghị UBND tỉnh Quảng Nam cân nhắc cẩn trọng trong đề xuất chuyển mục đích sử dụng rừng tự nhiên, đặc biệt đối với rừng đặc dụng là rừng tự nhiên, cũng như các hoạt động tác động vào làm thay đổi cân bằng sinh thái tự nhiên khu vực miền núi của địa phương.

Với tờ trình của UBND tỉnh Bình Thuận, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn nhận thấy còn một số vấn đề về tên gọi dự án, cũng như quy mô, diện tích thực hiện dự án chưa được làm rõ.

Về tên gọi của dự án, tại các văn bản của Thủ tướng Chính phủ, Cục Điện lực và Năng lượng tái tạo (Bộ Công Thương), Tổng cục Môi trường (Bộ Tài nguyên và Môi trường), UBND tỉnh Bình Thuận... xác định tên dự án là nhà máy điện gió Hòa Thắng 1.2. Tuy nhiên, trong tờ trình mà tỉnh vừa gửi lại ghi là dự án nhà máy điện gió Hòa Thắng 1.2 và đường dây đấu nối 110kV.

Về bản đồ hiện trạng rừng và đất lâm nghiệp công trình, tờ trình dự án của UBND tỉnh Bình Thuận cũng không thể hiện rõ hiện trạng tổng thể khu vực dự án, không thể hiện thời điểm lập bản đồ hiện trạng rừng.

Tương tự như Quảng Nam, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn nhận định thời gian qua, tình trạng biến đổi khí hậu và các hiện tượng thời tiết cực đoan, thiên tai diễn ra ngày càng phổ biến, gây ra lũ lụt, sạt lở đất nghiêm trọng ở một số địa phương. Do đó, cơ quan này đề nghị UBND tỉnh Bình Thuận cân nhắc cẩn trọng trong đề xuất chuyển mục đích sử dụng rừng tự nhiên, đặc biệt đối với rừng phòng hộ là rừng tự nhiên, cũng như các hoạt động tác động vào làm thay đổi cân bằng sinh thái tự nhiên khu vực ven biển.

Vì những lý do nêu trên, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn xác định hồ sơ trình chủ trương chuyển mục đích sử dụng rừng của dự án nhà máy Điện gió Hòa Thắng 1.2 và đường dây đấu nối 110kV theo tờ trình của UBND tỉnh Bình Thuận chưa đủ điều kiện xem xét, thẩm định trình Thủ tướng Chính phủ chấp thuận chủ trương chuyển mục đích sử dụng rừng sang mục đích khác để thực hiện dự án.