'Nói nghị định 65 sẽ khơi thông vốn cho doanh nghiệp bất động sản là quá sớm'

Chính phủ đã chính thức ban hành Nghị định số 65/2022/NĐ-CP sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định số 153/2020/NĐ-CP ngày 31/12/2020 quy định về chào bán, giao dịch trái phiếu doanh nghiệp riêng lẻ tại thị trường trong nước và chào bán trái phiếu doanh nghiệp ra thị trường quốc tế.

Nghị định có nhiều điểm mới, tác động đến 3 nhóm đối tượng: người mua trái phiếu, doanh nghiệp phát hành và cơ quan quản lý hoạt động phát hành trái phiếu.

Một số điểm mới nổi bật được thị trường chú ý ngay lập tức khi Nghị định 65 được ban hành là quy định chặt chẽ về nhà đầu tư chuyên nghiệp; việc sử dụng vốn huy động từ phát hành trái phiếu của doanh nghiệp phải đảm bảo đúng mục đích theo phương án phát hành; và yêu cầu xếp hạng tín nhiệm với một bộ phận doanh nghiệp phát hành vào đầu năm 2023.

Minh bạch hoá hoạt động doanh nghiệp

Bình luận về các quy định này, TS Nguyễn Hữu Huân cho rằng nghị định 65 sẽ siết chặt hơn về việc phát hành trái phiếu riêng lẻ, giúp cho thị trường trái phiếu về dài hạn trở nên an toàn, minh bạch hơn và bảo vệ quyền lợi chính đáng cho các nhà đầu tư. Tuy nhiên nếu như nói rằng nghị định sẽ khơi thông dòng vốn cho các doanh nghiệp bất động sản thì sẽ còn quá sớm.

Lý do là nghị định này ban hành theo hướng chi tiết và yêu cầu nhiều thủ tục hơn để quản lý thị trường trái phiếu, do đó các doanh nghiệp bất động sản sẽ tốn nhiều thời gian và chi phí hơn để có thể phát hành theo phương thức này.

“Hiện nay là giai đoạn tiền đắt, nên cho dù có mở rộng quy định, cởi trói các quy định đi chăng nữa thì các doanh nghiệp bất động sản cũng sẽ rất khó khăn trong việc tìm kiếm nguồn vốn. Do vậy, theo tôi, khối lượng phát hành thành công trái phiếu trong thời gian tới sẽ không tăng qua mạnh sau quy định này”, ông Huân nói.

Nghị định 65 cũng sửa đổi khoản 2 Điều 12, trong đó yêu cầu các các doanh nghiệp thuộc diện cần xếp hạng phải bổ sung kết quả xếp hạng tín nhiệm vào hồ sơ chào bán trái phiếu riêng lẻ.

Ông Huân đánh giá điều này là cần thiết và phù hợp với thông lệ quốc tế. Tuy nhiên để tránh hiện tượng xếp hạng tín nhiệm mang tính hình thức thì cần có sự tham gia của các tổ chức xếp hạng uy tín trên thế giới, cũng như tăng cường vai trò thanh tra, kiểm soát của các cơ quan đối với các hoạt động này.

Song song với đó, việc yêu cầu số hóa doanh nghiệp, chuyển đổi số và ứng dụng công nghệ cũng sẽ góp phần làm minh bạch hóa hoạt động của doanh nghiệp hơn và hạn chế rủi ro đối với những vụ việc lừa đảo chiếm đoạt tài sản gần đây trên thị trường.

Hạn chế rủi ro, lấy lại niềm tin cho nhà đầu tư

Luật sư Nguyễn Thanh Hà, Chủ tịch Công ty Luật SBLaw, nhận định khát vốn đang là tình trạng chung của các doanh nghiệp hiện nay, nhất là khi nguồn tín dụng ngân hàng gần như cạn kiệt.

“Với vai trò là kênh dẫn vốn quan trọng, khi hành lang pháp lý đã được sửa đổi phù hợp, thị trường trái phiếu doanh nghiệp sẽ tiếp tục phát triển mạnh trong thời gian tới và đây sẽ là giải pháp rất hữu ích cho việc giải quyết nhu cầu về vốn”, ông Hà nói.

Theo quan điểm của ông Hà, Nghị định 65 còn tăng cường trách nhiệm và nghĩa vụ của doanh nghiệp phát hành trong việc sử dụng tiền thu từ phát hành trái phiếu đúng mục đích. "Điều này giúp hạn chế được những rủi ro pháp lý từ việc phát hành trái phiếu doanh nghiệp, lấy lại niềm tin cho nhà đầu tư và bước đầu vực dậy thị trường trái phiếu doanh nghiệp sau những sự việc lùm xùm trong thời gian qua”.

Tại hội thảo mới đây về Nghị định 65, ông Nguyễn Hoàng Dương, Phó vụ trưởng Vụ Tài chính các ngân hàng và tổ chức tài chính (Bộ Tài chính) đánh giá Nghị định 65 không áp đặt thêm những điều kiện mới, dù mang tính thắt chặt nhưng chủ yếu là tăng cường các quy định về công bố thông tin và làm cho thị trường minh bạch hơn.

Để đạt được các điều kiện đó thì các doanh nghiệp cần làm thêm một số công việc khác, thêm chi phí phát hành nhưng đây là điều phải chấp nhận để có thị trường minh bạch hơn trong tương lai. Những doanh nghiệp đã công bố thông tin minh bạch và công khai thông tin ở mức độ cao rồi thì có thể tiếp tục phát hành để huy động vốn, nhất là những doanh nghiệp có dự án tốt, có tình hình sản xuất kinh doanh tốt.

Tuy nhiên, theo ông Dương, không thể xem kênh phát hành trái phiếu riêng lẻ là kênh huy động vốn duy nhất. Thay vào đó, đây là lúc để doanh nghiệp phải mở rộng, tính toán các kênh huy động hiệu quả khác. Phía Bộ Tài chính đã có những chỉ đạo để có những giải pháp khác bên cạnh kênh phát hành cổ phiếu riêng lẻ.

Ông Dương cho biết sắp tới, phía cơ quan quản lý sẽ bổ sung các quy định về minh bạch hóa thông tin từ các nhà phát hành trên chuyên trang thông tin về trái phiếu doanh nghiệp, ví dụ như các thông tin về tình hình tài chính, vi phạm về thanh toán chậm trả gốc và lãi… Nhờ đó, thị trường có thể đánh giá những vi phạm và đưa ra những quyết định đầu tư hợp lý.