'Nội soi' 7 dự án BOT đường bộ đang gặp khó khăn về tài chính
Bảo Như -
18/05/2022 21:28 (GMT+7)
Có tới 7 dự án BOT đường bộ đang gặp khó khăn về tài chính do những nguyên nhân khách quan đang được cơ quan nhà nước có thẩm quyền báo cáo lãnh đạo Chính phủ hướng xử lý.
Trạm thu phí T2, Quốc lộ 91
Tính đến cuối năm 2021, có 65 dự án đường bộ được triển khai theo hình thức BOT do Bộ Giao thông Vận tải (GTVT) triển khai với tổng vốn đầu tư 239.294 tỷ đồng.
Phần lớn các dự án đầu tư BOT đường bộ đều đang phát huy hiệu quả, nhưng hiện vẫn còn một số dự án đầu tư theo BOT sau khi đưa vào khai thác và tổ chức thu phí hoàn vốn đầu tư đã phát sinh những vướng mắc, bất cập nhất định, trong đó có 7 dự án đường bộ đang gặp vướng mắc lớn.
Trạm thu phí La Sơn - Túy Loan (Dự án xây dựng hầm đường bộ qua Đèo Cả
Đây là trạm thu phí dự kiến đặt trên cao tốc La Sơn - Túy Loan, song song với Quốc lộ 1 qua đèo Hải Vân) được Thủ tướng Chính phủ đồng ý thành lập để thu phí hoàn vốn cho Dự án Xây dựng hầm đường bộ qua Đèo Cả (bao gồm hầm Đèo Cả và hầm Cổ Mã, hầm Cù Mông và mở rộng hầm Hải Vân.
Thực hiện Nghị quyết số 437/NQ-UBTVQH14 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội, kết quả rà soát cho thấy, do tuyến đường bộ cao tốc đoạn La Sơn - Túy Loan đầu tư theo hình thức BT (ngân sách nhà nước), việc đặt trạm thu phí trên tuyến La Sơn - Túy Loan để hoàn vốn cho Dự án Xây dựng hầm đường bộ qua Đèo Cả (mở rộng hầm Hải Vân) là bất cập do đầu tư một nơi, thu phí một nơi, có thể gây phản ứng của người tham gia giao thông.
Trạm thu phí Bỉm Sơn (hoàn vốn cho đường vành đai phía Tây thành phố Thanh Hóa đoạn Km0 - Km6)
Tuyến tránh phía tây được khởi công từ tháng 9/2016, hoàn thành đưa vào khai thác tháng 1/2019.
Do trạm thu phí Bỉm Sơn trên Quốc lộ 1 nằm ngoài phạm vi đầu tư tuyến tránh phía tây (cách tuyến tránh phía tây khoảng 38km), nên dẫn đến tình trạng dự án đầu tư một nơi, thu phí một nơi, có thể gây phản ứng của người tham gia giao thông, gây mất an ninh trật tự.
Chính vì vậy, mặc dù tuyến tránh phía tây đã hoàn thành đưa vào khai thác từ tháng 1/2019, nhưng nhà đầu tư chưa được thu phí để hoàn vốn.
Trạm thu phí Km1747 (Dự án BOT đầu tư nâng cấp, mở rộng đường Hồ Chí Minh đoạn Km1738+148 - Km1763+610)
Theo hợp đồng dự án đã ký kết, nhà đầu tư huy động vốn đầu tư đường Hồ Chí Minh đoạn Km1738+148 - Km1763+610 (dài 24 km), quy mô 2 làn xe, tổng mức đầu tư 836 tỷ đồng. Sau khi hoàn thành đưa vào khai thác sử dụng, nhà đầu tư được thu phí tại trạm Km1747 để hoàn vốn đầu tư; thời gian thu phí hoàn vốn khoảng 20 năm.
Dự án đã hoàn thành đầu tư xây dựng và đưa vào khai thác từ năm 2015. Nhà đầu tư bắt đầu thu phí hoàn vốn tại trạm Km1747 từ tháng 11/2015. Tuy nhiên, vào năm 2016, trên cơ sở kiến nghị của UBND tỉnh Đắk Lắk, ý kiến thống nhất các bộ, ngành liên quan, Bộ GTVT đã phê duyệt đầu tư tuyến tránh thị xã Buôn Hồ theo hình thức đầu tư công.
Sau khi hoàn thành đưa vào khai thác (tháng 12/2019), do không phải mất phí nên nhiều phương tiện chuyển sang sử dụng tuyến tránh Buôn Hồ dẫn đến doanh thu thu phí của Dự án bị sụt giảm, nguy cơ phá vỡ phương án tài chính.
Trạm thu phí T2 (Dự án BOT cải tạo, nâng cấp Quốc lộ 91 đoạn Km14 - Km50+889)
Dự án có mục tiêu cải tạo, nâng cấp Quốc lộ 91 đoạn Km14 - Km50+889; chiều dài khoảng 30 km, quy mô 4 làn xe, tổng mức đầu tư khoảng 1.588 tỷ đồng; sử dụng trạm T1 (tại Km16+905, Quốc lộ 91) để hoàn vốn đầu tư, thời gian thu phí khoảng 15 năm 9 tháng.
Năm 2014, Quốc lộ 91B đoạn Km0 đến Km15+793 xuống cấp, hư hỏng mặt đường. Do không cân đối được nguồn vốn nhà nước khắc phục, Bộ Giao thông - Vận tải thống nhất với Ban chỉ đạo Tây Nam Bộ, TP. Cần Thơ để báo cáo Thủ tướng Chính phủ chủ trương bổ sung mở rộng và tăng cường nền mặt đường Quốc lộ 91B đoạn Km0 - Km15+793 vào Dự án và bổ sung trạm thu phí số 2 tại Km50+50 Quốc lộ 91.
Sau khi ký kết hợp đồng, nhà đầu tư đã thực hiện nâng cấp, mở rộng Quốc lộ 91B đoạn Km0 đến Km15+793; hoàn thành, đưa vào khai thác từ tháng 12/2016.
Từ tháng 5/2017, phát sinh phản ứng của người dân, các phương tiện tổ chức dừng xe tại trạm thu phí, gây mất an toàn giao thông, mất an ninh, trật tự, gây ách tắc giao thông. Trước tình hình đó, Bộ Giao thông - Vận tải đã làm việc với các địa phương và Nhà đầu tư, thống nhất phương án giảm giá, phí dịch vụ tại trạm T1 và T2, qua đó tình hình thu phí của Dự án đã ổn định trở lại.
Tuy nhiên, đến tháng 5/2019 sau khi cầu Vàm Cống đưa vào khai thác, rất nhiều phương tiện đi từ tỉnh Đồng Tháp sang tỉnh An Giang theo Quốc lộ 80 phải đi qua trạm T2 (đi khoảng 700m của dự án BOT) nên tiếp tục phát sinh phản ứng mạnh mẽ của các chủ phương tiện, gây mất an ninh trật tự khu vực trạm thu phí T2, thường xuyên gây ùn tắc giao thông.
Trước tình hình đó, để bảo đảm an ninh trật tự, Nhà đầu tư đã phải dừng thu phí tại trạm T2 từ tháng 5/2019.
Trạm thu phí Quốc lộ 3 (Dự án BOT xây dựng tuyến đường Thái Nguyên - Chợ Mới (Bắc Kạn) và cải tạo, nâng cấp Quốc lộ 3 đoạn Km75 - Km100)
Theo hợp đồng dự án, nhà đầu tư chịu trách nhiệm huy động vốn đầu tư tuyến8 đường cao tốc Thái Nguyên - Chợ Mới (Bắc Kạn) dài khoảng 40 km, quy mô 2 làn xe, nâng cấp mở rộng Quốc lộ 3 đoạn Km93 - Km100 và quản lý bảo trì tuyến Quốc lộ 3 đoạn Km75 - Km100 (25 km) trong suốt vòng đời dự án. Tổng mức đầu tư dự án khoảng 2.746 tỷ đồng.
Sau khi dự án hoàn thành đưa vào khai thác, Bộ GTVT tải đã cho phép nhà đầu tư thu phí trên đường Thái Nguyên - Chợ Mới từ tháng 1/2018. Đối với trạm thu phí Quốc lộ 3, mặc dù vị trí trạm đã được thống nhất với Bộ Tài chính và UBND tỉnh Thái Nguyên.
Tuy nhiên, do đặt gần cửa ngõ TP. Thái Nguyên, lưu lượng qua trạm chủ yếu là dòng xe từ TP. Thái Nguyên và từ các tỉnh Tuyên Quang, Phú Thọ theo Quốc lộ 37 rẽ vào Quốc lộ 3 đi TP. Thái Nguyên (không sử dụng đoạn đường phạm vi nâng cấp Quốc lộ 3 đoạn Km75 - Km100).
Vì vậy, sau khi xây dựng xong trạm Quốc lộ 3, xuất hiện một bộ phận người dân khá đông, thường xuyên tụ tập phản đối, ngăn cản việc thu phí và gây mất an ninh trật tự.
Trạm thu phí cầu Thái Hà (Dự án BOT đầu tư xây dựng công trình cầu Thái Hà vượt sông Hồng trên đường nối hai tỉnh Thái Bình và Hà Nam với đường cao tốc Cầu Giẽ - Ninh Bình)
Theo hợp đồng ký với Bộ GTVT, nhà đầu tư sẽ huy động vốn thực hiện xây dựng cầu Thái Hà và đường dẫn (tổng chiều dài khoảng 5,6km), quy mô 2 làn xe, tổng mức đầu tư khoảng 1.709 tỷ đồng. Sau khi hoàn thành đưa vào khai thác, nhà đầu tư được sử dụng trạm thu phí cầu Thái Hà (đặt trên đường dẫn cầu Thái Hà) để hoàn vốn, thời gian thu phí hoàn vốn khoảng 16 năm 7 tháng.
Dự án hoàn thành đưa vào khai thác sử dụng từ tháng 4/2018; nhà đầu tư bắt đầu thu phí hoàn vốn tại trạm thu phí cầu Thái Hà từ tháng 2/2019.
Tuy nhiên, kể từ thời điểm thu phí đến nay, doanh thu thực tế chỉ đạt khoảng 14,8% so với phương án tài chính hợp đồng BOT, dẫn đến phá vỡ phương án tài chính, nguy cơ phá sản cho nhà đầu tư. Nguyên nhân chính là do dự án đầu tư nâng cấp, cải tạo Quốc lộ 39A và dự án xây dựng cầu Hưng Hà vượt sông Hồng được đầu tư bằng ngân sách nhà nước (không thu phí) nên sau khi hoàn thành, hầu hết các phương tiện xe tải đều chọn tuyến đường không thu phí dẫn đến sụt giảm rất lớn về lưu lượng và doanh thu thu phí cầu Thái Hà.
Dự án Cải tạo, nâng cấp luồng sông Sài Gòn đoạn từ cầu đường sắt Bình Lợi tới cảng Bến Súc theo hình thức hợp đồng BOT
Dự án này có tổng mức đầu tư khoảng 1.303 tỷ đồng có mục tiêu xây mới cầu đường sắt Bình Lợi; cải tạo tuyến đường thủy nội địa sông Sài Gòn đoạn từ TP. HCM - Bình Dương với chiều dài khoảng 85,7km. Sau khi hoàn thành, nhà đầu tư được thu phí phương tiện đường thủy nội địa với khoảng 20 năm 9 tháng.
Dự án khởi công tháng 3/2015, đến tháng 9/2019 đã hoàn thành đưa vào khai thác hạng mục cầu đường sắt Bình Lợi. Đối với hạng mục cải tạo luồng sông Sài Gòn chưa thể triển khai thi công do Nhà đầu tư không kêu gọi được nguồn vốn tín dụng.
Theo Hợp đồng dự án, phương án thu phí để hoàn vốn đầu tư cho dự án thông qua hệ thống các cảng được xây dựng theo quy hoạch (gồm cảng Bến Súc, cảng An Sơn, cảng Rạch Bắp). Tuy nhiên, UBND tỉnh Bình Dương đã điều chỉnh quy hoạch cảng thủy nội địa, không xây dựng cảng Bến Súc, cảng Rạch Bắp, điều chỉnh tiến độ nên chưa được xây dựng, cảng An Sơn mới xây dựng được một phần, chưa hoàn thiện. Do vậy, khi dự án BOT hoàn thành cũng không thể tổ chức thu phí để hoàn vốn đầu tư.
Dự án BOT Quốc lộ 26 có tổng chiều dài khoảng 48km, tổng mức đầu tư khoảng 811,48 tỷ đồng
Theo hợp đồng, sau khi hoàn thành, dự án thu phí tại 2 trạm (trạm Ea Đar và trạm Ninh Xuân) để hoàn vốn. Tuy nhiên, từ tháng 12/2019 tình hình mất an ninh trật tự bắt đầu xuất hiện tại trạm thu phí Ninh Xuân do người dân tụ tập, phản đối và ngăn cản việc thu phí. Đến tháng 8/2021, với sự vào cuộc quyết liệt của chính quyền địa phương, tình hình an ninh trật tự đã được đảm bảo, việc thu phí đã ổn định trở lại.
Tuy nhiên, do các nguyên nhân như chính sách miễn, giảm phí xung quanh trạm; chưa được tăng giá phí theo quy định hợp đồng; ảnh hưởng của đại dịch Covid- 19… nên hiệu quả tài chính của dự án bị ảnh hưởng.
(VNF) - Hiện dự án tuyến đường sắt Bến Thành - Cần Giờ do Công ty cổ phần Đầu tư và Phát triển đường sắt cao tốc Vinspeed thực hiện đang được đưa ra lấy ý kiến đánh giá tác động môi trường (ĐTM).
(VNF) - Với căn chung cư nhà ở xã hội 60m2 có giá khoảng 1,5 tỷ đồng, hộ gia đình có tổng thu nhập “kịch khung” theo tiêu chí xét duyệt 40 triệu đồng/tháng, phải tiết kiệm kéo dài khoảng 10 năm mới mua được nhà.
(VNF) - Đồng Nai sắp đấu giá khu “đất vàng” hơn 51ha tại KCN Biên Hòa 1, TUTA bắt tay BIDV cấp 2.000 tỷ đồng cho dự án Royal Mansion tại Bắc Ninh, khởi công dự án nhà ở xã hội cho lực lượng CAND tại Hà Nội... là những tin tức đáng chú ý về thị trường bất động sản ngày 11/11.
(VNF) - Trong 4 tháng qua, thị trường bất động sản Việt Nam đã ghi nhận một đợt “bùng nổ” mới của hoạt động mua bán – sáp nhập (M&A). Không chỉ cho thấy sức nóng đang ngày càng gia tăng, kết quả này còn phản ánh sự chuyển dịch của thị trường như là một hệ quả của việc các “ông lớn” chia lại bàn cờ.
(VNF) - Vũng Tàu đang hoàn thiện hình ảnh một điểm đến du lịch biển kiểu mẫu – nơi hạ tầng giao thông đã được đầu tư mạnh mẽ, song hạ tầng đô thị vẫn cần đẩy mạnh đồng bộ để xứng tầm cửa ngõ TP. HCM.
(VNF) - Kết thúc quý III/2025, CTX Holdings báo lãi ròng hơn 216 tỷ đồng, gấp 108 lần so với cùng kỳ năm 2024, chủ yếu là nhờ ghi nhận doanh thu chuyển nhượng dự án Tổ hợp công trình Trung tâm thương mại, căn hộ và văn phòng tại lô đất A1-2, KĐT mới Cầu Giấy, Hà Nội.
(VNF) - TP. HCM vừa có thông báo chấp thuận cho 54 tổ chức kinh doanh bất động sản được thực hiện dự án thí điểm nhận đất nông nghiệp làm nhà ở thương mại.
(VNF) - “Vịnh tỷ phú” Vinhomes Cần Giờ gây sốt ngay ngày đầu ký quỹ, 54 công ty bất động sản tại TP. HCM được thí điểm nhận đất nông nghiệp làm nhà ở thương mại... là những tin tức đáng chú ý về bất động sản 9/11.
(VNF) - Nhà phát triển dự án Masterise Homes, thay mặt chủ đầu tư và các bên liên quan, đã chính thức tổ chức Lễ thông xe kỹ thuật Đường Liên Phường, một trục giao thông huyết mạch tại khu Đông TP. HCM.
(VNF) - Đề xuất mở rộng phạm vi áp dụng mô hình nhà ở xã hội là nhà ở riêng lẻ tại những địa bàn phù hợp, nhằm đảm bảo tính khả thi và đáp ứng nhu cầu thực tế của người dân đang tạo thêm dư địa giải quyết bài toán nguồn cung cho các tỉnh và vùng ven đô các thành phố lớn. Song, theo giới chuyên môn, “điểm mở” này chỉ thực sự hiệu quả khi đi kèm cơ chế hậu kiểm để tránh nguy cơ trục lợi, phát triển tràn lan.
(VNF) - Theo dự thảo, giá đất cao nhất thuộc về tuyến đường Bạch Đằng với mức gần 350 triệu đồng/m2. Đây là tuyến đường trung tâm TP. Đà Nẵng, nằm bên bờ sông Hàn.
(VNF) - Giám đốc Sở Xây dựng Hà Nội cho biết khó khăn trong vấn đề chung cư cũ liên quan đến quy hoạch chi tiết về mật độ xây dựng tầng cao và dân số, liên quan đến giải phóng mặt bằng, quyền lợi của người dân.
(VNF) - Công ty TNHH Xây dựng Phú Vinh đã đề xuất đầu tư dự án nhà ở xã hội (NOXH) Bình Minh tại phường Vinh Phú, tỉnh Nghệ An với tổng vốn đầu tư dự kiến hơn 1.000 tỷ đồng.
(VNF) - UBND tỉnh Quảng Trị vừa công bố danh mục dự án lựa chọn nhà đầu tư cho ba dự án đô thị với tổng mức đầu tư hơn 5.600 tỷ đồng, gồm Khu dân cư Nam sông Vĩnh Phước, Khu đô thị Đại Trạch 1 và Khu đô thị mới Bắc thành phố.
(VNF) - Góp ý kiến về dự án Luật Xây dựng (sửa đổi), đại biểu Lê Hoàng Anh kiến nghị thu hẹp phạm vi miễn giấy phép xây dựng. Cùng với đó, tăng chế tài xử lý vi phạm đối với công chức cấp phép, thanh tra xây dựng.
(VNF) - HoREA đề xuất giảm 80% tiền sử dụng đất cho hộ tái định cư, Sơn Hải được chấp thuận đầu tư khu đô thị 2.430 tỷ đồng tại Quảng Trị, siêu đô thị 3,5 tỷ USD tại TP.HCM dự kiến khởi công tháng 12... là những tin tức nổi bật về thị trường bất động sản ngày 07/11.
(VNF) - TP. HCM, Chủ tịch UBND Nguyễn Văn Được đề nghị các sở ngành và chủ đầu tư phối hợp khởi công dự án Khu đô thị Đại học quốc tế Berjaya ngày 19/12.
(VNF) - UBND tỉnh Quảng Trị vừa công bố chủ trương đầu tư dự án Khu dân cư nông thôn Đại Trung tại xã Hoàn Lão, với tổng vốn đầu tư dự kiến 352 tỷ đồng. Đây là một trong những dự án hạ tầng dân cư quy mô lớn được triển khai trong giai đoạn 2026 – 2030, nhằm tạo bước đột phá trong phát triển không gian đô thị vùng ven.
(VNF) - TP.Hà Nội vừa quyết định cho Công ty cổ phần Đầu tư dịch vụ vui chơi giải trí thể thao Hà Nội (HSI) thuê 148.707,7m2 đất (đợt 1), để thực hiện dự án Khu du lịch văn hóa Sóc Sơn khu III, Khu công cộng và làng du lịch tại xã Sóc Sơn.
(VNF) - Hiện dự án tuyến đường sắt Bến Thành - Cần Giờ do Công ty cổ phần Đầu tư và Phát triển đường sắt cao tốc Vinspeed thực hiện đang được đưa ra lấy ý kiến đánh giá tác động môi trường (ĐTM).