Chính thức gỡ nút thắt pre-funding, mở đường nâng hạng
(VNF) - Với Thông tư 68, Bộ Tài chính chính thức tháo gỡ yêu cầu pre-funding đối với nhà đầu tư tổ chức nước ngoài, xoá bỏ "điểm nghẽn" lớn nhất trong tiến trình nâng hạng thị trường chứng khoán Việt Nam từ cận biên lên mới nổi.
Ngày 18/9/2024, Bộ Tài chính đã chính thức ban hành Thông tư 68/2024/TT-BTC sửa đổi, bổ sung một số điều của các Thông tư quy định về giao dịch chứng khoán trên hệ thống giao dịch chứng khoán; bù trừ và thanh toán giao dịch chứng khoán; hoạt động của công ty chứng khoán và công bố thông tin trên thị trường chứng khoán.
Với Thông tư này, Bộ Tài chính đã xoá bỏ yêu cầu có tiền trong tài khoản trước khi đặt lệnh (pre-funding) đối với nhà đầu tư nước ngoài. Cần biết, đây được xem là "nút thắt" lớn nhất trong tiến trình nâng hạng thị trường chứng khoán từ cận biên lên mới nổi theo tiêu chí của FTSE Russell.
Nhà đầu tư tổ chức nước ngoài được đặt lệnh mà không ký quỹ 100% tiền
Tại Điều 1, Thông tư 68 đã sửa đổi, bổ sung một số điều của Thông tư số 120/2020/TT-BTC quy định giao dịch cổ phiếu niêm yết, đăng ký giao dịch và chứng chỉ quỹ, trái phiếu doanh nghiệp, chứng quyền có bảo đảm niêm yết trên hệ thống giao dịch chứng khoán.
Cụ thể, Thông tư mới quy định, nhà đầu tư (NĐT) phải có đủ tiền khi đặt lệnh mua chứng khoán, ngoại trừ các trường hợp sau: NĐT giao dịch ký quỹ theo quy định tại Điều 9 Thông tư này; Tổ chức thành lập theo pháp luật nước ngoài tham gia đầu tư trên thị trường chứng khoán Việt Nam (sau đây gọi là NĐT nước ngoài (NĐTNN) là tổ chức) mua cổ phiếu không yêu cầu có đủ tiền khi đặt lệnh theo quy định tại Điều 9a Thông tư này.
Thông tư 68 đã bổ sung Điều 9a vào sau Điều 9 của Thông tư 120/2020/TT-BTC quy định về “Giao dịch mua cổ phiếu không yêu cầu có đủ tiền khi đặt lệnh của NĐTNN là tổ chức”.
Theo đó, công ty chứng khoán (CTCK) thực hiện đánh giá rủi ro thanh toán của NĐTNN là tổ chức để xác định mức tiền phải có khi đặt lệnh mua cổ phiếu (nếu có) theo thỏa thuận giữa CTCK và NĐTNN là tổ chức hoặc đại diện theo ủy quyền của NĐTNN là tổ chức.
Trường hợp NĐTNN là tổ chức không thanh toán đủ tiền cho giao dịch mua cổ phiếu, nghĩa vụ thanh toán giao dịch thiếu tiền được chuyển cho CTCK nơi NĐTNN là tổ chức đặt lệnh thông qua tài khoản tự doanh, ngoại trừ trường hợp quy định tại khoản 5 Điều này.
Thông tư cũng quy định rõ, CTCK được chuyển quyền sở hữu ngoài hệ thống giao dịch chứng khoán theo quy định tại điểm q1 khoản 2 Điều 6 Thông tư số 119/2020/TT-BTC quy định hoạt động đăng ký, lưu ký, bù trừ và thanh toán giao dịch chứng khoán hoặc bán thỏa thuận trên hệ thống giao dịch chứng khoán đối với số cổ phiếu đã chuyển về tài khoản tự doanh của mình cho NĐTNN là tổ chức thiếu tiền thanh toán giao dịch mua cổ phiếu theo quy định tại khoản 2 Điều này chậm nhất vào ngày giao dịch liền kề sau ngày cổ phiếu được hạch toán vào tài khoản tự doanh của CTCK và đảm bảo không làm vượt quá hạn mức tối đa về tỷ lệ sở hữu của NĐTNN theo quy định pháp luật đối với cổ phiếu đó. Các khoản lỗ, lãi và chi phí khác phát sinh khi thực hiện giao dịch theo quy định tại khoản 2, khoản 3 Điều này được thực hiện theo thỏa thuận giữa CTCK và NĐTNN là tổ chức hoặc đại diện theo ủy quyền của NĐTNN là tổ chức.
Theo Thông tư 68, ngoại trừ giao dịch được quy định tại khoản 3 Điều 9a, CTCK thực hiện bán cổ phiếu trên hệ thống giao dịch chứng khoán đối với số cổ phiếu đã chuyển về tài khoản tự doanh. Các khoản lỗ, lãi và chi phí khác phát sinh khi thực hiện giao dịch theo quy định tại khoản 2, khoản 4 Điều 9a được thực hiện theo thỏa thuận giữa CTCK và NĐTNN là tổ chức hoặc đại diện theo ủy quyền của NĐTNN là tổ chức.
Thông tư 68 cũng quy định rõ, ngân hàng lưu ký nơi NĐTNN là tổ chức mở tài khoản lưu ký chứng khoán chịu trách nhiệm thanh toán giao dịch thiếu tiền và các chi phí phát sinh (nếu có) trong trường hợp xác nhận sai số dư tiền gửi của NĐTNN là tổ chức với CTCK dẫn tới thiếu tiền thanh toán giao dịch mua cổ phiếu.
Công ty chứng khoán phải đảm bảo đủ tiền để thanh toán cho giao dịch
Thông tư 68 cũng sửa đổi, bổ sung một số điều của Thông tư số 119/2020/TT-BTC quy định hoạt động đăng ký, lưu ký, bù trừ và thanh toán giao dịch chứng khoán.
Cụ thể, Thông tư 68 bổ sung Điều 35a vào sau Điều 35 về thanh toán giao dịch mua cổ phiếu của NĐTNN là tổ chức quy định tại Điều 9a Thông tư số 120/2020/TT-BTC.
Thông tư mới nêu rõ, NĐTNN là tổ chức đặt lệnh mua cổ phiếu phải có đủ tiền trên tài khoản trước thời điểm thành viên lưu ký phải chuyển tiền vào tài khoản tiền gửi của thành viên lưu ký tại ngân hàng thanh toán để thực hiện thanh toán giao dịch chứng khoán. Việc bù trừ, thanh toán giao dịch mua cổ phiếu được thực hiện theo quy định pháp luật và quy chế của Tổng công ty Lưu ký và Bù trừ chứng khoán Việt Nam (VSDC).
Trường hợp NĐTNN là tổ chức đặt lệnh mua cổ phiếu thiếu tiền thanh toán theo quy định tại khoản 2 Điều 9a Thông tư số 120/2020/TT-BTC, VSDC thực hiện chuyển nghĩa vụ thanh toán giao dịch mua cổ phiếu thiếu tiền của NĐTNN là tổ chức thành nghĩa vụ của CTCK nơi NĐT đặt lệnh mua cổ phiếu (qua tài khoản tự doanh của CTCK) tại ngày thanh toán, căn cứ vào các thông báo: Trường hợp NĐTNN là tổ chức mở tài khoản lưu ký tại CTCK, CTCK thông báo cho VSDC về việc NĐTNN thiếu tiền thanh toán giao dịch mua cổ phiếu và thông tin giao dịch đề nghị chuyển thành nghĩa vụ thanh toán của CTCK; Trường hợp NĐTNN là tổ chức mở tài khoản lưu ký tại ngân hàng lưu ký, ngân hàng lưu ký thông báo cho VSDC về việc NĐTNN thiếu tiền thanh toán giao dịch mua cổ phiếu và từ chối thanh toán giao dịch thiếu tiền đó.
“CTCK phải đảm bảo đủ tiền để thanh toán cho giao dịch theo quy định tại khoản 2 Điều này. CTCK bị xử lý vi phạm theo quy định pháp luật và quy chế của VSDC trong trường hợp không đảm bảo thực hiện nghĩa vụ quy định tại khoản 2 Điều này.” – Thông tư 68 nhấn mạnh.
Bỏ yêu cầu 'pre-funding', gỡ nút thắt cho thăng hạng chứng khoán
Ngày hội thống nhất non sông
(VNF) - Ngắm nhìn các hoạt động trong Ngày hội thống nhất non sông qua ống kính máy ảnh của tác giả Nguyễn Hữu Tấn.