Sở hữu 'vũ khí xuyên vỏ trái đất, Trung Quốc tham vọng mở 'cánh cổng địa ngục'

Tham vọng lớn

Con tàu khổng lồ, có tên là “giấc mơ” trong tiếng Trung, được tạo ra bởi Cơ quan Khảo sát Địa chất Trung Quốc cùng với hơn 150 viện nghiên cứu và công ty. Nó có thể chở khoảng 33.000 tấn hàng hóa và có chiều dài 179m, rộng 32,8m.

Theo Tân Hoa Xã, Mengxiang có thể di chuyển 27.800km và hoạt động trong 120 ngày mỗi lần ghé cảng.

Sự ổn định và cấu trúc của tàu được thiết kế để chống chọi với những cơn bão nhiệt đới mạnh nhất, cho phép nó có thể hoạt động ở bất kỳ vùng biển nào trên toàn cầu. Lực khoan của Mengxiang được đánh giá là tốt nhất trong cùng phân khúc, với khả năng đạt tới độ sâu 11.000m dưới mặt biển.

Cấu trúc của Trái đất bao gồm lõi, lớp phủ và lớp vỏ. Hoạt động của con người và khám phá khoa học đã bị giới hạn ở lớp bề mặt của lớp vỏ.

Lớp vỏ có độ dày trung bình 15.000m, con số rất nhỏ so với bán kính Trái đất là 6.371km. Bên dưới lớp vỏ là lớp manti, lớp giữa nối bề mặt với lõi.

Ranh giới giữa lớp phủ và lớp vỏ, được gọi là điểm gián đoạn Mohorovicic, hay Moho, vẫn là rào cản cuối cùng đối với con người trong việc khám phá lớp phủ. Moho nằm ở độ sâu khoảng 7.000m dưới đáy đại dương và khoảng 40.000m dưới đất khô.

Mengxiang được thiết kế để xuyên qua lớp vỏ và tiếp cận lớp phủ từ mặt biển, mở ra cánh cửa mới cho nghiên cứu khoa học.

Từ đầu những năm 1960, các nhà khoa học Mỹ đã cố gắng xuyên qua Moho để tiếp cận lớp phủ nhưng mục tiêu vẫn chưa đạt được. Trong khi Moho vẫn chưa bị xâm phạm, công nghệ khoan sâu dưới đại dương đã cung cấp những hiểu biết mới về cấu trúc của Trái đất.

Ông Li Chun-feng, nhà địa chất biển tại Khoa Khoa học Hàng hải tại Đại học Chiết Giang, miền đông Trung Quốc, cho biết: “Các mẫu đá từ các lỗ khoan cực sâu đã trở nên quan trọng để tìm hiểu kiến ​​tạo mảng, sự tiến hóa của vỏ đại dương, khí hậu đại dương cổ đại và tài nguyên đáy biển”.

Ông Li đưa ra ví dụ, việc thăm dò đáy biển Địa Trung Hải đã tiết lộ những lớp muối rộng lớn, cho thấy vùng biển này từng là một cánh đồng muối khô cách đây 6 triệu năm, và việc khoan ở Bắc Băng Dương đã phát hiện ra quá khứ của nó là một hồ nước ngọt ấm áp được bao phủ bởi bèo tấm cách đây 50 triệu năm.

Bí ẩn về những gì nằm sâu dưới bề mặt Trái đất, vượt ra ngoài “cánh cổng địa ngục”, từ lâu đã thu hút các nhà khoa học. Ông Li cho biết rất có khả năng sự sống có thể tồn tại bên trong lớp phủ khi có ngày càng nhiều khám phá về các sinh vật có thể chịu được nhiệt độ và áp suất khắc nghiệt, cho thấy chúng có thể tồn tại ở độ sâu lớp phủ.

“Lớp phủ được cấu tạo từ Peridotite, có thể tạo ra khí mê-tan và hydro thông qua các phản ứng vi mô với nước, cung cấp năng lượng cho các vật thể sống. Hệ sinh thái sâu dưới lòng đất là một lĩnh vực hấp dẫn để khám phá. Chỉ khi chạm tới lớp phủ, chúng ta mới có thể thực sự hiểu được các điều kiện thủy nhiệt và đá này”, ông Li nói.

Vai trò dẫn đầu

Theo Tân Hoa Xã, cuộc thử nghiệm gần đây của tàu Mengxiang chủ yếu kiểm tra hệ thống đẩy của nó, được cung cấp bởi một máy phát điện 30 MW thế hệ mới. Tuy nhiên, thông tin chi tiết về hệ thống khoan lõi vẫn còn hạn chế. Nhiệm vụ đạt tới độ sâu 11.000m dưới mặt nước vẫn còn rất khó khăn.

Ông Wan Buyan, giáo sư tại Đại học Khoa học và Công nghệ Hồ Nam, chuyên gia về kỹ thuật đáy biển, cho biết: “Có một khoảng cách giữa độ sâu thiết kế lý thuyết và hoạt động thực tế, nhiệt độ và áp suất cao ở đáy biển gây khó khăn cho việc khoan dưới 7.000m. Việc khoan dưới đại dương, được thực hiện bởi những con tàu nặng hàng chục nghìn tấn, có thể tiêu tốn hàng trăm nghìn USD mỗi ngày”.

Ông Li cũng nhấn mạnh những thách thức trong việc tiếp cận lớp phủ, nhấn mạnh sự cần thiết của kỹ thuật khoan tiên tiến cũng như nhu cầu cao về mũi khoan và hệ thống tuần hoàn giúp làm mát mũi khoan. “Nó đòi hỏi thời gian và tiền bạc đáng kể, với những rủi ro thất bại tiềm ẩn”, ông Li cho hay.

Bất chấp những thách thức đáng kể trong quá trình thực hiện, ông Li đặt kỳ vọng cao vào Mengxiang. Ông cho biết khả năng của con tàu này “vượt xa” khả năng của các tàu cùng loại như tàu nghiên cứu JOIDES của Mỹ và tàu khoan khoa học Chikyu của Nhật Bản.

Ông nói thêm: “Khoan xuyên qua Moho là một trong những mục tiêu chính của thiết kế. Sau nhiều năm thăm dò, vẫn có hy vọng đạt được mục tiêu này, ngay cả khi nó đòi hỏi phải lập kế hoạch tỉ mỉ và tiến độ ổn định”.

Theo ông Li, với việc xây dựng tàu Mengxiang, Trung Quốc giờ đây sẽ đóng vai trò dẫn đầu trong nhiều dự án quốc tế hơn.

Xem thêm >> Bị Mỹ ‘làm khó’, Huawei vẫn đạt doanh thu gần 100 tỷ USD trong năm 2023