Sau hơn 30 năm mở cửa, hội nhập và cải cách thể chế, môi trường kinh doanh, Việt Nam đã chứng tỏ là điểm đến hấp dẫn của các nhà đầu tư nước ngoài.
Đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI) là một trong những nhân tố quan trọng trong quá trình phát triển kinh tế của một quốc gia. Đối với các nước đang phát triển nói chung và Việt Nam nói riêng, FDI có ý nghĩa càng lớn, thể hiện ở vai trò quan trọng trong hoạt động cung cấp vốn, công nghệ và mở rộng quy mô sản xuất, tạo ra năng lực sản xuất mới, nâng cao khả năng cạnh tranh của các doanh nghiệp Việt Nam trong quá trình hội nhập kinh tế quốc tế.
Đó là đánh giá của ông Đoàn Xuân Tiên, Phó Tổng Kiểm toán Nhà nước (KTNN), tại hội thảo “Nâng cao hiệu quả thu hút đầu tư FDI và vai trò của KTNN” mới đây.
Doanh nghiệp FDI tuy đóng góp nhiều cho nền kinh tế Việt Nam nhưng còn không ít mặt trái.
Tuy vậy, theo lãnh đạo KTNN, hiện tượng các doanh nghiệp FDI kê khai, báo lỗ khá phổ biến, chiếm khoảng 50% tổng số doanh nghiệp FDI đang hoạt động trên cả nước, trong đó có nhiều nguyên nhân, nhưng phải kể đến hành vi “chuyển giá”. Thống kê những năm qua cho thấy, cả nước có khoảng 50% doanh nghiệp FDI kê khai lỗ, trong đó nhiều doanh nghiệp thua lỗ liên tục trong nhiều năm liên tiếp.
TP. HCM có tới gần 60% trong số trên 3.500 doanh nghiệp FDI thường xuyên kê khai lỗ trong nhiều năm. Tỉnh Bình Dương, một trong những địa phương thu hút được nhiều dự án FDI, có đến 50% doanh nghiệp FDI báo cáo lỗ giai đoạn 2006-2011.
Một điều bất hợp lý là mặc dù thua lỗ liên tục và lỗ lớn nhưng doanh nghiệp FDI vẫn mở rộng quy mô sản xuất, kinh doanh (các ví dụ điển hình như trường hợp của Cocacola hay Pepsi). Điều đáng nói, trong khi doanh nghiệp FDI báo lỗ thì hầu hết các doanh nghiệp trong nước cùng ngành nghề đều có lãi, nhất là trong lĩnh vực may mặc, giày da.
Từ thực trạng thu hút và công tác quản lý nhà nước đối với nguồn vốn FDI tại TP. HCM, Bình Dương, Long An và Tây Ninh,... Ths. Doãn Anh Thơ, Kiểm toán trưởng KTNN khu vực IV, đánh giá: Chuyển giá gây tác động rất sâu rộng, ảnh hưởng đến nhiều đối tượng và lĩnh vực trong nền kinh tế, đặt biệt là tác động đến ngân sách nhà nước, đến các chính sách khuyến khích đầu tư, đến môi trường cạnh tranh.
Một trong những tác động dễ nhận thấy nhất của hành vi chuyển giá chính là sự thất thu của ngân sách nhà nước đối với các đối tượng có thực hiện hoạt động chuyển giá. Việc thất thu ngân sách gây ảnh hưởng tiêu cực đến các chính sách kinh tế, do các khoản mục chi tiêu ngân sách bị tác động trực tiếp bởi thu ngân sách. Do đó, tác động của gian lận và trốn thuế không chỉ là một, mà là một chuỗi ảnh hưởng có tính dây chuyền.
Dòng vốn FDI chất lượng cao cần được tiếp tục phát huy.
Qua hoạt động kiểm toán hàng năm, KTNN đã phát hiện nhiều sai phạm liên quan đến các doanh nghiệp đầu tư nước ngoài trên một số lĩnh vực như môi trường, đất đai, chuyển giá và từ đó đã có các kiến nghị các cơ quan quản lý khắc phục những sai sót, yếu kém, đồng thời kiến nghị sửa đổi, bổ sung các quy định để ngăn chặn các “lỗ hổng” về cơ chế, chính sách.
Từ thực trạng FDI ở Đồng Nai, Bà Rịa - Vũng Tàu, Bình Thuận, Bình Phước, Ths. Trần Minh Khương, Kiểm toán trưởng KTNN Khu vực XIII, cho rằng, công tác kiểm toán chống chuyển giá trong doanh nghiệp FDI mới chỉ dừng lại ở mức độ lồng ghép trong các cuộc kiểm toán ngân sách địa phương, chưa triển khai thực hiện các cuộc kiểm toán chuyên đề, chuyên sâu về nội dung này.
Phân tích sâu hơn về bất cập này, TS. Nguyễn Mạnh Cường, Phó Vụ trưởng Vụ Tổ chức cán bộ (KTNN), đánh giá, do còn có cách hiểu chưa thống nhất về đối tượng của KTNN, đặc biệt cụm từ “tài chính công, tài sản công” nên cơ quan này chưa thực hiện được việc kiểm tra, kiểm toán đối với các hành vi chuyển giá của các doanh nghiệp FDI, nếu có thì chỉ thực hiện thông qua việc đối chiếu nghĩa vụ ngân sách nhà nước qua cơ quan thuế.
Hơn nữa, quy định về hệ thống văn bản pháp lý liên quan đến Luật Kiểm toán, các luật và quy định khác có liên quan hướng dẫn về đối tượng kiểm toán còn chưa rõ ràng nên KTNN khi tiến hành kiểm tra, đối chiếu đối với các đơn vị, tổ chức có liên quan (bên thứ 3) phải tác nghiệp thông qua cơ quan thuế, cơ quan quản lý nhà nước (tài chính, tài nguyên môi trường, thuế,... ).
Thậm chí, KTNN đã gặp không ít các trường hợp đơn vị có hành vi chống đối, không hợp tác, không chấp hành cung cấp tài liệu. Điều này gây khó khăn rất lớn trong việc thực hiện nhiệm vụ kiểm toán nói chung và nhiệm vụ đấu tranh, chống chuyển giá nói riêng.
Vì thế, theo ông Nguyễn Mạnh Cường, cần tiếp tục làm rõ cơ sở pháp lý của KTNN khi thực hiện kiểm toán nghĩa vụ thuế đối với các doanh nghiệp thông qua việc trình và sửa đổi Luật KTNN cho phù hợp.
GS Nguyễn Mại, Chủ tịch Hiệp hội Doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài, cho rằng: theo quy định tại Luật Kiểm toán nhà nước 2015 thì “đối tượng kiểm toán của KTNN là việc quản lý, sử dụng tài chính công, tài sản công và các hoạt động có liên quan đến việc quản lý, sử dụng tài chính công, tài sản công của đơn vị được kiểm toán”. Do đó, trường hợp phát hiện có dấu hiệu vi phạm pháp luật liên quan đến tài sản công khi thực hiện liên doanh với nước ngoài, PPP có sự tham gia của nhà đầu tư nước ngoài thì KTNN có thể cần tiến hành kiểm toán để xác định giá trị tài sản công bị thiệt hại và xử lý theo thẩm quyền.
“Đầu tư nước ngoài chịu điều chỉnh của pháp luật Việt Nam, đồng thời phải tuân thủ các hiệp định quốc tế mà nước ta đã tham gia, nhất là Hiệp định bảo đảm đầu tư, do đó các cơ quan giám sát luật pháp khi thực hiện chức năng của mình cần quan tâm đến các cam kết quốc tế của Việt Nam”, GS Nguyễn Mại lưu ý.
Theo lãnh đạo KTNN, hoạt động chuyển giá của các doanh nghiệp FDI đã gây thất thu cho ngân sách hàng chục ngàn tỷ đồng trong nhiều năm qua. Quy mô các khoản thu ngân sách này “không nhỏ” khi các doanh nghiệp FDI đã chiếm tới khoảng 20% GDP, khoảng 25% tổng vốn đầu tư toàn xã hội và chiếm trên 40% giá trị sản xuất công nghiệp, trên 50% tổng kim ngạch xuất khẩu, gần 50% tổng kim ngạch nhập khẩu, chiếm khoảng 30% tổng thu ngân sách nhà nước.
Tags:
(VNF) - Vay ngân hàng mua nhà rồi rơi vào thất nghiệp, mất thu nhập, trong khi khoản vay vẫn đều đặn đến hạn, trở thành bài học điển hình về rủi ro tài chính cho nhiều người trẻ khi mua nhà bằng đòn bẩy vay vốn.
(VNF) - Đại diện Dragon Capital cho rằng cần trao vai trò lớn hơn cho hệ thống ngân hàng thương mại trong việc phân phối sản phẩm quỹ. Khi có thể được tiếp cận dễ dàng hơn, chứng chỉ quỹ có thể chuyển mình từ một thị trường “ngách” trở thành kênh tài sản chính thống và phổ biến.
(VNF) - Theo Phó Chủ tịch UBCKNN Bùi Hoàng Hải, tỷ trọng nhà đầu tư cá nhân quá lớn là một trong những nguyên nhân khiến thị trường chứng khoán Việt Nam có mức độ biến động cao.
(VNF) - Bà Lương Thị Mỹ Hạnh - Giám đốc Quản lý tài sản, Khối trong nước, Dragon Capital Việt Nam - cho biết mức độ hiểu biết về tài chính của người Việt dưới mức 25%, theo một nghiên cứu của PwC.
(VNF) - Nhu cầu mua sắm tăng mạnh vào những tháng cuối năm khiến nhiều người tìm đến các khoản vay tiêu dùng để đáp ứng chi tiêu. Theo ông Nguyễn Tiến Sỹ - Phó Giám đốc Khối Tài chính số, Công ty tài chính EVF - việc vay tiêu dùng chỉ thực sự hiệu quả khi người vay có kế hoạch tài chính rõ ràng, hiểu đúng về lãi suất và lựa chọn kênh vay an toàn.
(VNF) - Việc khai thông nguồn hàng từ doanh nghiệp tư nhân đã phát đi tín hiệu tích cực với làn sóng IPO, niêm yết vừa qua, trong khi nguồn hàng từ doanh nghiệp Nhà nước (DNNN) cũng như doanh nghiệp FDI vẫn còn là bài toán bỏ ngỏ.
(VNF) - Sắc đỏ bao trùm toàn bộ các nhóm ngành trong phiên hôm nay (12/12), kéo VN-Index giảm sâu 52 điểm bất chấp thanh khoản có dấu hiệu cải thiện ở thời điểm mở cửa.
(VNF) - Kết quả đấu giá cho thấy 6 nhà đầu tư đã mua hết 23,21% vốn Petrosetco do PVN sở hữu, giá trúng bình quân 36.500 đồng/cổ phiếu.
(VNF) - Trước khi bị NHNN xử phạt 702 triệu đồng, VietCredit đã báo lãi 654 tỷ đồng trong 9 tháng năm 2025 nhờ chuyển hướng sang nền tảng số.
(VNF) - Đó là đánh giá của ông Nguyễn Minh Hoàng, Giám đốc Phân tích Công ty Chứng khoán Nhất Việt (VFS) tại Diễn đàn Triển vọng thị trường vốn Việt Nam 2026 với chủ đề “Bứt phá trên nền tảng mới” do Hiệp hội Tư vấn Tài chính Việt Nam (VFCA) và Tạp chí Đầu tư Tài chính – VietnamFinance tổ chức.
(VNF) - Làn sóng niêm yết của các công ty chứng khoán trong nước đang tăng nhiệt, nhưng con đường lên sàn ấy lại thiếu vắng bóng dáng các công ty chứng khoán ngoại.
(VNF) - Năm 2025 được xem là giai đoạn bản lề đối với Công ty Tài chính Tổng hợp Cổ phần Điện lực (EVF) khi công ty cùng lúc triển khai chiến lược tái định vị thương hiệu và đặt ra mục tiêu kinh doanh đầy thách thức với lợi nhuận trước thuế 960 tỷ đồng. Trước thềm kết thúc năm tài khóa 2025, các chỉ số tài chính tích cực cho thấy EVF đang củng cố vững chắc nền tảng tài chính, qua đó tạo đà tăng tốc cho những tháng cuối năm.
(VNF) - Công ty cổ phần Công nghệ tài chính Encapital (Encapital Fintech) mới công bố thông tin về việc phát hành thành công lô trái phiếu ECF12502 trị giá 280 tỷ đồng.
(VNF) - Thu nhập từ chuyển nhượng tài sản số như Bitcoin, Ethereum... sẽ chịu mức thuế 0,1%, theo quy định tại Luật Thuế thu nhập cá nhân sửa đổi có hiệu lực từ 1/7/2026.
(VNF) - Nhựa Bình Thuận phát hành 260 tỷ đồng trái phiếu xanh kỳ hạn 7 năm, được GuarantCo bảo lãnh thanh toán, tài trợ dự án nhà máy nhựa Hưng Yên và pallet tái chế.
(VNF) - Chuyên gia cho rằng, ngưỡng doanh thu miễn thuế 500 triệu được Quốc hội thông qua ngày 10/12 sẽ giúp khoảng 90% hộ kinh doanh không bắt buộc sử dụng hoá đơn và sổ sách kế toán.
(VNF) - Đứng giữa giá chung cư Hà Nội và áp lực an cư, nhiều gia đình rơi vào vòng tranh luận giữa tối ưu vốn và nhu cầu ổn định cuộc sống. Trao đổi với VietnamFinance, chuyên gia hoạch định tài chính cá nhân Trần Đức Trung cho rằng, để giải bài toán này không phải chọn bên nào thắng, mà cần một chiến lược dung hòa – vừa đảm bảo tăng trưởng tài sản, vừa tạo sự yên tâm cho gia đình.
(VNF) - Luật Viên chức (sửa đổi) được thông qua chuyển cơ chế quản lý và trả lương sang vị trí việc làm từ 1/7/2026, kèm theo các quy định khuyến khích sự đổi mới, sáng tạo.
(VNF) - TS Trần Anh Tuấn, Giám đốc Sở Khoa học và Công nghệ TP Hà Nội, cho hay, thành phố đang “đốt đuốc” tìm kiếm các kỹ sư trưởng ở nhiều lĩnh vực, trong đó có tài sản số. Ngoài ra, thành phố đã chi ngay "vốn mồi" 600 tỷ đồng cho Quỹ đầu tư mạo hiểm đầu tiên trên cả nước.
(VNF) - Nhiều doanh nghiệp lớn vừa công bố kế hoạch chi cổ tức tiền mặt quy mô lớn, trong đó FT1 trả 51,42% cho cổ đông, PAT tạm ứng tới 100% và DGC dự chi hơn 1.140 tỷ đồng.
(VNF) - Sunshine Group vừa được vinh danh là “Doanh nghiệp có chiến lược M&A tiêu biểu năm 2024-2025” tại Diễn đàn M&A Việt Nam lần thứ 17. Đây là sự kiện uy tín nhất trong lĩnh vực mua bán, sáp nhập tại Việt Nam, do Báo Tài chính – Đầu tư tổ chức dưới sự chỉ đạo và bảo trợ của Bộ Tài chính.
(VNF) - Thương vụ Kokuyo thâu tóm Thiên Long dù mới dừng lại ở khâu công bố thông tin và đang xúc tiến thực hiện tạo được tiếng vang như dấu mốc về sự trở lại mạnh mẽ của nhà đầu tư Nhật Bản tại Việt Nam.
(VNF) - Theo các chuyên gia, tài sản số sẽ sớm chính thức bước ra khỏi “vùng xám” để trở thành một kênh dẫn vốn chính thống và hiệu quả cho nền kinh tế.
(VNF) - Sau khi Bộ Tài chính ban hành Thông tư 99/2025/TT-BTC, lộ trình áp dụng IFRS đã trở thành yêu cầu bắt buộc với doanh nghiệp Việt Nam. Cơ hội nâng tầm minh bạch và chuẩn hóa quốc tế đang mở ra, nhưng đi kèm là thách thức lớn về dữ liệu, hệ thống và nhân lực – những yếu tố then chốt quyết định thành công của quá trình chuyển đổi.
(VNF) - Bà Lê Thị Duyên Hải khuyên rằng, chính sách thuế đối với hộ, cá nhân cho trường hợp có đăng ký hoặc không đăng ký kinh doanh sẽ rất khác nhau. Do đó, cần thực hiện theo quy định để hưởng đúng quyền lợi của mình.
(VNF) - Vay ngân hàng mua nhà rồi rơi vào thất nghiệp, mất thu nhập, trong khi khoản vay vẫn đều đặn đến hạn, trở thành bài học điển hình về rủi ro tài chính cho nhiều người trẻ khi mua nhà bằng đòn bẩy vay vốn.
(VNF) - Dự án cao tốc cửa khẩu Hữu Nghị - Chi Lăng có tổng mức đầu tư lên đến 11.029 tỷ đồng dự kiến sẽ chính thức thông tuyến vào ngày 19/12.
