Thu phí tàu lai Cảng Quy Nhơn ‘chênh’ hàng chục tỷ đồng?

Cục hàng hải “tuýt còi”

Trước những sai phạm “hai năm rõ mười” trong thu phí tàu lai dắt tại Cảng Quy Nhơn, ngày 8/1/2019, Cục trưởng Cục hàng hải Nguyễn Xuân Sang đã có văn bản số 07/QĐ-XPVPHC xử phạt về vi phạm hành chính.

Văn bản nêu rõ: Phạt 60 triệu đồng đối với Công ty CP Cảng Quy Nhơn về hành vi cung cấp dịch vụ tàu lai dắt đối với tàu thuyền vào, rời cảng cao hơn mức giá tối đa do Bộ GTVT quy định tại Quyết định số 3863/QĐ-BGTVT ngày 1/12/2016. Đồng thời buộc trả lại cho khách hàng toàn bộ số tiền chênh lệch trên 423 triệu đồng.

Đặc biệt, trong tình tiết hành vi tăng nặng, Cục trưởng chỉ rõ: “vi phạm hành chính nhiều lần”. Vì thế, trao đổi với VietnamFinance, ông Nguyễn Xuân Sang cho biết: Cần phải xử lý nghiêm để chấn chỉnh dịch vụ thu phí tàu lai trong cả nước.

Ảnh: Cục trưởng Cục hàng hải Nguyễn Xuân Sang ra quyết định xử phạt Cảng Quy Nhơn

Còn theo Cảng vụ hàng hải Quy Nhơn, việc phản ánh của các đại lý, chủ tàu liên quan đến lãnh đạo Cảng Quy Nhơn dùng “quyền lực mềm”, dùng ưu thế về cầu bến để gây sức ép buộc phải sử dụng dịch vụ tàu lai của cảng là có.

“Việc đưa ra hợp đồng với các điều khoản bắt buộc, không có khả năng đàm phán hợp đồng đơn phương, buộc các đại lý phải đăng ký là không phù hợp. Công ty CP Cảng Quy Nhơn giải thích không chính xác về luật pháp Việt Nam đối với chủ tàu nước ngoài là việc làm không đúng, gây hiểu lầm về luật pháp Việt Nam”, văn bản họp nêu rõ.

“Cảng vụ hàng hải Quy Nhơn cũng đã tiến hành lập biên bản và xử phạt hành chính vi phạm đối với Cảng Quy Nhơn. Tới đây, sẽ rà soát dịch vụ tàu lai dắt tại Cảng này”, ông Vũ Thế Quang, Giám đốc Cảng vụ hàng hải Quy Nhơn nói.

Ảnh:Cảng vụ hàng hải Quy Nhơn lập biên bản xử phạt Cảng Quy Nhơn, người đại diện là ông Nguyễn Hữu Phúc, Phó giám đốc thường trực

Ảnh: Biên lai thu tiền phạt Cảng Quy Nhơn sai phạm trong thu phí tàu lai dắt

Cảng Quy Nhơn “ăn chênh” bao nhiêu?

Việc xử phạt Cảng Quy Nhơn để răng đe là cần thiết, tuy nhiên, theo tìm hiểu của VietnamFinance, số tiền 423 triệu đồng mà cảng này buộc phải hoàn trả cho các chủ tàu, đại lý mới chỉ là bề nổi. Nhiều đại lý, chủ tàu đều “tố” số tiền mà Cảng Quy Nhơn thu về từ dịch vụ tàu lai trong vài năm qua có thể lên tới hàng chục tỷ đồng.

Đơn cử như trường hợp chiếc tàu Snowy của Công ty TNHH Giao nhận và vận tải quốc tế Châu Lục có chiều dài khoảng 175m đến 200m. Nếu theo đơn giá tại Cảng Quy Nhơn niêm yết là 3.003 USD cho một lượt tàu vào/ra. Như vậy, 2 lượt ra/vào thì tàu sẽ trả khoảng 6.006 USD (con số này đã cao hơn 40% so với Quyết định số 3863/QĐ-BGTVT ngày 1/12/2016 của Bộ GTVT).

“Thế nhưng, lãnh đạo Cảng Quy Nhơn đã yêu cầu thu phí tới 25.000 USD. Sau khi chủ tàu nhờ vả quan hệ nhiều nơi nên lãnh đạo Cảng Quy Nhơn đồng ý mức phí 20.000 USD. Như vậy, số “chênh” thực tế đã lên tới 14.000 USD”, doanh nghiệp bức xúc nói.

Ảnh: Theo bảng giá niêm yết, các tàu có chiều dài từ 175m-200m sau 2 lượt ra/vào Cảng Quy Nhơn là 6.006 USD nhưng lãnh đạo cảng này thu tới 20.000 USD đến 25.000 USD

Không có “quan hệ” như tàu Snowy, vào tháng 5/2018, tàu Nemea vào cảng Quy Nhơn làm hàng đã phải trả đến 25.000 USD. Cùng chung hoàn cảnh này còn có tàu Stamford Eagle bị thu cước 25.000 USD khi thuê tàu lai dắt tàu vào cảng…

Cũng theo những phán ảnh từ chủ tàu, đại lý, mức thu này đã thực hiện từ năm 2015 đến nay, mỗi tháng có tới hơn 100 lượt tàu ra vào cảng. Vì thế, còn số thực chênh có thể lên tới hàng chục tỷ đồng chứ không phải con số 423 triệu đồng như Cảng đã nhận.

Hiện tại, Cảng Quy Nhơn không có tàu lai dắt, buộc phải đi thuê lại, điều này là vi phạm Nghị định 160/2016/NĐ-CP ngày 29/11/2016 của Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc.

Không những vậy, Cảng này đã tự ý vượt 40% so với mức thu cao nhất tại Quyết định số 3863/QĐ-BGTVT. Thậm chí, còn rất nhiều những “góc khuất” chưa rõ ràng về số tiền chênh lệch từ dịch vụ này do cảng Quy Nhơn đã thu. Đã đến lúc Bộ GTVT, Cục hàng hải Việt Nam cần “tuýt còi”, minh bạch dịch vụ tàu lai dắt tại cảng Quy Nhơn.