Trung Quốc ‘khai sinh’ con đường tơ lụa mới trên đỉnh thế giới
(VNF) - Vào rạng sáng một ngày cuối tháng 9, con tàu container mang tên Istanbul Bridge rời cảng Ninh Ba-Chu Sơn (Trung Quốc), hướng đến châu Âu, chất đầy hàng hóa từ pin đến quần áo. Một chuyến đi tưởng chừng bình thường, nhưng lại có bước ngoặt bất ngờ.
Thay vì xuôi về phía nam qua Kênh đào Suez như thường lệ, con tàu rẽ hướng lên phía bắc, băng qua vùng nước lạnh giá Bắc Băng Dương theo Tuyến đường Biển Bắc (Northern Sea Route).

Hành trình này được coi là bước tiến lớn trong tham vọng xây dựng “Con đường Tơ lụa Bắc Cực” của Trung Quốc. Đây là một hành lang hạ tầng và vận tải biển xuyên qua đỉnh thế giới, chỉ có thể hình thành nhờ biến đổi khí hậu.
Bắc Cực nóng lên gấp 4 lần thế giới
Khu vực Bắc Cực đang ấm lên nhanh chóng, với tốc độ gấp 4 lần trung bình toàn cầu, do con người tiếp tục đốt nhiên liệu hóa thạch. Băng biển đang nứt vỡ và tan chảy với tốc độ vượt xa dự đoán trước đây.
“Đây thực sự là lần đầu tiên biến đổi khí hậu làm thay đổi bản đồ thế giới”, ông Malte Humpert, nhà sáng lập Viện Bắc Cực, nhận định.

Các chuyên gia cho rằng việc khai thác Tuyến đường Biển Bắc có thể mang lại lợi ích kinh tế và địa chính trị lớn cho Trung Quốc, trong bối cảnh nước này đang hướng tới một Bắc Cực không băng giá. Tuy nhiên, họ cảnh báo việc đưa đội tàu qua một môi trường nguyên sơ, khắc nghiệt và đầy rủi ro tiềm ẩn cũng đồng nghĩa với nguy cơ thảm họa sinh thái và nhân đạo.
Trước đây, tàu thuyền từng đi qua Tuyến đường Biển Bắc, nhưng chỉ trong vài tháng mùa hè – thu khi băng tan. Những chuyến container đầu tiên xuất hiện hơn một thập kỷ trước, song chỉ mang tính thử nghiệm, đơn lẻ.
Điểm khác biệt của Istanbul Bridge, theo ông Humpert, là chuyến đi lần này “giống như một dịch vụ vận tải biển thường xuyên hơn”, dừng ở nhiều cảng khác nhau – điều chưa từng có ở Bắc Cực.

Con tàu dự kiến hoàn thành hành trình 18 ngày từ Trung Quốc đến cảng Felixstowe (Anh), với sự hỗ trợ của tàu phá băng, trước khi tiếp tục ghé Hà Lan, Đức và Ba Lan. Hải quan Ninh Ba gọi đây là “bước đột phá lớn”, đánh dấu việc chính thức khai trương tuyến vận tải container Arctic Express Trung Quốc – châu Âu, giúp hàng hóa đến châu Âu kịp thời cho mùa Giáng sinh
“Một hành lang kinh tế toàn cầu mới” đi kèm rủi ro
Theo bà Elizabeth Buchanan, nghiên cứu viên cao cấp tại Viện Chính sách Chiến lược Úc, việc thương mại hóa Tuyến đường Biển Bắc có thể tái định hình thương mại toàn cầu. “Một hành lang kinh tế mới sắp được hình thành… Đây là một bước ngoặt”, bà nhận định.
Lợi thế tiềm năng của tuyến vận tải mới khá rõ ràng. Tời gian hành trình được rút ngắn còn khoảng một nửa so với tuyến qua Kênh đào Suez; đồng thời giúp tránh những điểm nghẽn thương mại như các cuộc tấn công tàu hàng ở Biển Đỏ do phiến quân Houthi tiến hành từ năm 2023 hay tình trạng mực nước thấp tại Kênh đào Panama vì hạn hán.

Ngoài ra, theo Hải quan Ninh Ba, tuyến đường ngắn hơn cũng có thể góp phần cắt giảm tới 50% lượng khí thải làm nóng hành tinh.
Tuy vậy, theo ông Andrew Dumbrille, cố vấn Liên minh Bắc Cực Sạch, đây không hề là “một chiến thắng môi trường”. Ngược lại, nó đi kèm rủi ro lớn.
“Quan niệm băng tan đồng nghĩa tàu thuyền đi lại dễ dàng là sai lầm. Thực tế, Bắc Cực có thể trở nên nguy hiểm hơn”, ông nói.
Băng biển bất ngờ có thể làm hỏng tàu hoặc chặn lối, buộc đổi hướng hoặc quay đầu. Các con tàu còn phải đối mặt với “kẻ thù của vận tải biển”: bóng tối, sương mù và nhiệt độ băng giá. Trong điều kiện xa xôi, nguồn lực cứu hộ khan hiếm, chỉ một sự cố nhỏ cũng có thể biến thành thảm họa.
Đặc biệt, nguy cơ tràn dầu là mối lo hàng đầu. Nếu Istanbul Bridge sử dụng dầu nhiên liệu nặng (loại nhiên liệu đặc, gây ô nhiễm cao) hậu quả sẽ nghiêm trọng, khi dầu loang khó xử lý và bám dính lâu trên bề mặt băng. Ngoài ra, loại nhiên liệu này sinh ra muội than, làm đen băng và thúc đẩy tốc độ tan chảy.
Các chuyên gia cũng lo ngại tiếng ồn từ tàu sẽ ảnh hưởng đến hệ sinh thái biển nhạy cảm và gia tăng nguy cơ va chạm với cá voi.
“Vấn đề không phải là có xảy ra thảm họa hay không, mà chỉ là khi nào”, ông Humpert nhấn mạnh.
Yếu tố kinh tế – địa chính trị quyết định tương lai
Hiện tại, Tuyến đường Biển Bắc chỉ chiếm tỷ lệ rất nhỏ trong thương mại toàn cầu. Năm ngoái, chỉ khoảng 90 tàu đi qua tuyến này, so với hơn 13.000 tàu qua Kênh đào Suez, theo tập đoàn hạt nhân Nga Rosatom.

Theo ông Klaus Dodds, chuyên gia địa chính trị tại RAND Europe, việc tuyến đường này có được triển khai rộng rãi hay không còn phụ thuộc nhiều yếu tố như chi phí vận tải, tốc độ giao hàng, cũng như biến động địa chính trị dọc các tuyến truyền thống.
Nếu căng thẳng ở Biển Đỏ, Kênh đào Suez hay Biển Đông leo thang, Bắc Cực có thể trở thành lựa chọn thay thế. Ngược lại, chỉ một thảm họa môi trường hoặc mất mát sinh mạng lớn cũng đủ khiến tuyến đường này bị loại bỏ về mặt chính trị.
Đáng chú ý, các hãng vận tải phương Tây vẫn dè dặt. Tuần này, Công ty Vận tải Địa Trung Hải (MSC) – hãng container lớn nhất thế giới – tuyên bố sẽ không sử dụng Tuyến đường Biển Bắc, viện dẫn lý do rủi ro môi trường và điều kiện điều hướng thiếu an toàn.
Dù vậy, với Trung Quốc, việc thành công mở tuyến Bắc Cực sẽ là một phần thưởng chiến lược lớn. Nó cho phép nước này xây dựng chuyên môn vận hành hàng hải vùng cực, củng cố vị thế “một bên liên quan hợp pháp ở Bắc Cực” và tạo lợi thế vượt mặt Mỹ cùng châu Âu.
“Câu hỏi then chốt là: Liệu điều đó có thể thực hiện an toàn không? Liệu có thể thực hiện hiệu quả về kinh tế không? Và Trung Quốc tin rằng họ có thể”, ông Humpert nhận định.
Băng tan ở Bắc Cực, mở tuyến đường thương mại mới cho Trung Quốc
- Thuế quan Mỹ có thể 'cuốn phăng' hàng tỷ USD xuất khẩu của ASEAN 03/10/2025 01:00
- Giới siêu giàu Mỹ ‘xoay trục’ tài sản: Vàng và Bitcoin trở thành lá chắn mới 03/10/2025 10:30
- TT Trump sẽ ‘đối chất’ Chủ tịch Tập Cận Bình về việc ngừng mua đậu nành 02/10/2025 10:44
Cú sập 40 tỷ USD và bản án 15 năm làm rúng động ngành tài sản số
(VNF) - Ngày 11/12, doanh nhân người Hàn Quốc Do Kwon, nhà sáng lập Terraform Labs, đơn vị đứng sau hai đồng tiền TerraUSD và Luna, đã bị tòa án liên bang Mỹ tuyên phạt 15 năm tù. Bản án được đưa ra gần 3 năm sau cú sập gây thiệt hại ước tính 40 tỷ USD, được thẩm phán mô tả là “một vụ gian lận mang tính thế hệ”.
Fed hạ lãi suất, Phố Wall thăng hoa
(VNF) - Sau tin Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) hạ lãi suất, Phố Wall tăng điểm mạnh. Trong khi đó, giá vàng cũng bật tăng nhưng cuối cùng vẫn quay trở về vùng 4.205 USD/ounce, gần như không đổi so với trước đó.
TT Trump tiếp tục công kích Fed sau quyết định giảm lãi suất
(VNF) - Tổng thống Mỹ Donald Trump ngày 10/12 cho rằng quyết định mới nhất của Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) về việc hạ lãi suất chuẩn thêm 0,25 điểm phần trăm là chưa đủ mà lẽ ra phải “mạnh tay gấp đôi”.
Fed hạ lãi suất xuống mức thấp nhất trong 3 năm
(VNF) - Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) đã cắt giảm lãi suất xuống mức thấp nhất trong vòng 3 năm sau một cuộc họp căng thẳng, phơi bày những rạn nứt sâu sắc giữa các nhà hoạch định chính sách về việc nên ưu tiên xử lý thị trường lao động suy yếu hay lạm phát vẫn ở mức cao.
Fed sắp hạ lãi suất lần thứ 3 trong năm?
(VNF) - Giới đầu tư đặt cược tới 90% vào khả năng Fed tiếp tục hạ lãi suất 0,25 điểm phần trăm. Nếu kịch bản này xảy ra, quyết định của Fed có thể tạo ra hiệu ứng lan tỏa mạnh mẽ lên USD, vàng, Bitcoin và toàn bộ thị trường tài chính toàn cầu trong những tháng tới.
Đằng sau con số kỷ lục 1.000 tỷ USD thặng dư thương mại của Trung Quốc
(VNF) - Thặng dư thương mại kỷ lục của Trung Quốc một lần nữa phơi bày sức mạnh công nghiệp của nền kinh tế lớn thứ hai thế giới, đồng thời phản ánh mức độ mất cân đối đang gia tăng trong cấu trúc tăng trưởng của nước này.
Thỏa thuận thương mại Mỹ - Indonesia đứng trước bờ vực sụp đổ
(VNF) - Thỏa thuận thương mại giữa Indonesia và Washington đang đối mặt nguy cơ sụp đổ khi các quan chức Mỹ ngày càng thất vọng trước điều họ cho là Jakarta "bội ước" những điều khoản đã thống nhất hồi tháng 7.
Giá bạc lập kỷ lục, tăng 102%: Những lực đẩy nào đứng sau?
(VNF) - Bạc đang cạnh tranh quyết liệt với vàng. Kim loại quý này đã tăng giá hơn gấp đôi kể từ đầu năm và vừa lập kỷ lục mới trong ngày 9/12 khi lần đầu tiên vượt mốc 60 USD/ounce trên Sàn giao dịch hàng hóa New York. Tính từ đầu năm 2025, giá bạc đã tăng 102% bỏ xa vàng khi “chỉ” tăng 59%.
Cháy tòa nhà văn phòng tại Indonesia, ít nhất 22 người thiệt mạng
(VNF) - Một vụ hỏa hoạn nghiêm trọng bùng phát tại tòa nhà văn phòng ở trung tâm Jakarta khiến ít nhất 22 người thiệt mạng, trong đó có một phụ nữ mang thai. Lực lượng chức năng Indonesia huy động hàng trăm nhân viên cùng gần 30 xe chữa cháy để dập lửa, song thiệt hại về người vẫn ở mức đặc biệt nghiêm trọng.
Mỹ cho phép Nvidia bán chip AI sang Trung Quốc, thu thuế 25%
(VNF) - Ngày 9/12, Tổng thống Mỹ Donald Trump thông báo sẽ cho phép Nvidia xuất khẩu chip AI H200 sang Trung Quốc và áp thuế 25% trên các giao dịch.
Thảm kịch MH370: Tòa Trung Quốc yêu cầu Malaysia Airlines bồi thường 3,3 triệu USD
(VNF) - Một tòa án Trung Quốc yêu cầu Malaysia Airlines bồi thường 3,3 triệu USD cho gia đình 8 nạn nhân MH370, 11 năm sau ngày chiếc máy bay biến mất bí ẩn.
Trung Quốc sắp vận hành cảng thương mại tự do lớn nhất thế giới
(VNF) - Cảng thương mại tự do Hải Nam không chỉ là bàn đạp giúp phục hồi kinh tế Trung Quốc, mà còn là biểu tượng cải cách mở cửa của Bắc Kinh trong thời đại mới.
Paramount ra giá 108 tỷ USD, 'chặn đường' Netflix thâu tóm Warner Bros
(VNF) - Mới đây, tập đoàn truyền thông Paramount đã đưa ra đề nghị mua lại Warner Bros Discovery với giá 108 tỷ USD, cao hơn so với thỏa thuận 82,7 tỷ trước đó của Netflix.
Tỷ phú Elon Musk kêu gọi 'giải tán' EU
(VNF) - Mới đây, tỷ phú Elon Musk đã kêu gọi “giải tán” Liên minh châu Âu (EU) sau khi khối này phạt công ty mạng xã hội X của ông 140 triệu USD.
Bất chấp thuế quan, thặng dư thương mại của Trung Quốc ‘phá đỉnh’ 1.000 tỷ USD
(VNF) - Lần đầu tiên, thặng dư thương mại của Trung Quốc với phần còn lại của thế giới vượt mốc 1.000 tỷ USD. Con số này đặt ra câu hỏi về hiệu quả các nỗ lực kiềm chế dòng hàng hóa giá rẻ từ Trung Quốc của nhiều nền kinh tế phát triển, đặc biệt là của Tổng thống Mỹ trong nhiệm kỳ hiện tại.
Vàng và USD biến động trái chiều trước 'giờ G'
(VNF) - Kỳ vọng Cục Dự trữ liên bang Mỹ (Fed) hạ lãi suất vào ngày 10/12 đang đẩy giá vàng tăng, trong khi giá USD được dự báo sẽ suy yếu trong năm 2026.
Bất động sản Trung Quốc đứng trước cú trượt dài
(VNF) - Sự hỗn loạn xoay quanh một trong những nhà phát triển bất động sản lớn nhất Trung Quốc đang phơi bày mức độ trầm trọng của cuộc khủng hoảng bất động sản nước này.
Nga phá kỷ lục dự trữ vàng
(VNF) - Ngân hàng trung ương Nga cho biết giá trị dự trữ vàng của nước này đã lên mức kỷ lục 310 tỷ USD tính đến đầu tháng 12, đưa Moscow trở thành nhà đầu tư vàng lớn thứ năm thế giới.
Trung Quốc tăng tốc dự trữ vàng, mua ròng 13 tháng liên tiếp
(VNF) - Theo số liệu công bố ngày 7/12, Ngân hàng trung ương Trung Quốc (PBOC) tiếp tục bổ sung vàng vào kho dự trữ trong tháng 11, nâng chuỗi mua ròng liên tiếp lên 13 tháng.
Nhật Bản gây chấn động thị trường trái phiếu, dòng vốn toàn cầu biến động mạnh
(VNF) - Tín hiệu thay đổi chính sách từ Ngân hàng Trung ương Nhật Bản gây chấn động thị trường trái phiếu và lan rộng sang châu Âu, đẩy chi phí vay nợ lên cao. Những biến động này khởi tạo một làn sóng dịch chuyển dòng vốn mới, báo hiệu giai đoạn biến động mạnh của kinh tế thế giới trong thời gian tới.
Netflix chi 72 tỉ USD thâu tóm studio sản xuất loạt phim Harry Potter
(VNF) - Netflix đạt thỏa thuận chi 72 tỉ đô la Mỹ để mua lại mảng studio và dịch vụ streaming của Warner Bros. Discovery, đơn vị sản xuất loạt phim Harry Potter đình đám.
Lợi thế chiến lược giúp Trung Quốc áp sát Mỹ trong cuộc đua AI
(VNF) - CEO Nvidia Jensen Huang nhận định dù Mỹ đi trước về chip AI, Trung Quốc lại nắm lợi thế chiến lược ở tốc độ xây dựng hạ tầng và năng lực năng lượng, giúp nước này nhanh chóng thu hẹp khoảng cách trong cuộc đua AI.
Lãnh đạo càng vui vẻ, cổ phiếu công ty càng đi lên
(VNF) - Tâm trạng của lãnh đạo có thể ảnh hưởng trực tiếp đến hiệu quả làm việc của nhân viên. Khi lãnh đạo hạnh phúc, nhân viên làm việc với hiệu suất tốt hơn, từ đó tác động tích cực đến giá trị của công ty trên thị trường chứng khoán, một nghiên cứu cho biết.
Liên tiếp lập đỉnh trong 2025, vàng sẽ chạm mốc 5.000 USD trong 2026?
(VNF) - Năm 2025 ghi dấu một chu kỳ bứt phá hiếm có của vàng, khi kim loại quý liên tục lập đỉnh và trở thành một trong những tài sản sinh lời nhất toàn cầu. Vào những tháng cuối năm, nhiều tổ chức tài chính lớn đồng loạt dự báo vàng sẽ tiếp đà tăng, một số dự báo táo bạo cho rằng vàng có thể đạt 5.000 USD/ounce vào năm 2026.
CEO Nvidia: Dậy từ 4h sáng, làm 7 ngày/tuần, 'nơm nớp' lo phá sản
(VNF) - Dù Nvidia đã vươn lên thành công ty giá trị nhất thế giới, CEO Jensen Huang thừa nhận ông vẫn điều hành doanh nghiệp trong tâm thế “33 ngày nữa sẽ phá sản”. Ông làm việc 7 ngày mỗi tuần và luôn sống trong trạng thái lo âu, nỗi ám ảnh hình thành từ những lần suýt sụp đổ của Nvidia thời kỳ đầu.
Cú sập 40 tỷ USD và bản án 15 năm làm rúng động ngành tài sản số
(VNF) - Ngày 11/12, doanh nhân người Hàn Quốc Do Kwon, nhà sáng lập Terraform Labs, đơn vị đứng sau hai đồng tiền TerraUSD và Luna, đã bị tòa án liên bang Mỹ tuyên phạt 15 năm tù. Bản án được đưa ra gần 3 năm sau cú sập gây thiệt hại ước tính 40 tỷ USD, được thẩm phán mô tả là “một vụ gian lận mang tính thế hệ”.
'Đột nhập' cao tốc Hữu Nghị - Chi Lăng 11.000 tỷ đồng trước ngày thông xe
(VNF) - Dự án cao tốc cửa khẩu Hữu Nghị - Chi Lăng có tổng mức đầu tư lên đến 11.029 tỷ đồng dự kiến sẽ chính thức thông tuyến vào ngày 19/12.

































































