Trung Quốc ‘khai sinh’ con đường tơ lụa mới trên đỉnh thế giới
(VNF) - Vào rạng sáng một ngày cuối tháng 9, con tàu container mang tên Istanbul Bridge rời cảng Ninh Ba-Chu Sơn (Trung Quốc), hướng đến châu Âu, chất đầy hàng hóa từ pin đến quần áo. Một chuyến đi tưởng chừng bình thường, nhưng lại có bước ngoặt bất ngờ.
Thay vì xuôi về phía nam qua Kênh đào Suez như thường lệ, con tàu rẽ hướng lên phía bắc, băng qua vùng nước lạnh giá Bắc Băng Dương theo Tuyến đường Biển Bắc (Northern Sea Route).

Hành trình này được coi là bước tiến lớn trong tham vọng xây dựng “Con đường Tơ lụa Bắc Cực” của Trung Quốc. Đây là một hành lang hạ tầng và vận tải biển xuyên qua đỉnh thế giới, chỉ có thể hình thành nhờ biến đổi khí hậu.
Bắc Cực nóng lên gấp 4 lần thế giới
Khu vực Bắc Cực đang ấm lên nhanh chóng, với tốc độ gấp 4 lần trung bình toàn cầu, do con người tiếp tục đốt nhiên liệu hóa thạch. Băng biển đang nứt vỡ và tan chảy với tốc độ vượt xa dự đoán trước đây.
“Đây thực sự là lần đầu tiên biến đổi khí hậu làm thay đổi bản đồ thế giới”, ông Malte Humpert, nhà sáng lập Viện Bắc Cực, nhận định.

Các chuyên gia cho rằng việc khai thác Tuyến đường Biển Bắc có thể mang lại lợi ích kinh tế và địa chính trị lớn cho Trung Quốc, trong bối cảnh nước này đang hướng tới một Bắc Cực không băng giá. Tuy nhiên, họ cảnh báo việc đưa đội tàu qua một môi trường nguyên sơ, khắc nghiệt và đầy rủi ro tiềm ẩn cũng đồng nghĩa với nguy cơ thảm họa sinh thái và nhân đạo.
Trước đây, tàu thuyền từng đi qua Tuyến đường Biển Bắc, nhưng chỉ trong vài tháng mùa hè – thu khi băng tan. Những chuyến container đầu tiên xuất hiện hơn một thập kỷ trước, song chỉ mang tính thử nghiệm, đơn lẻ.
Điểm khác biệt của Istanbul Bridge, theo ông Humpert, là chuyến đi lần này “giống như một dịch vụ vận tải biển thường xuyên hơn”, dừng ở nhiều cảng khác nhau – điều chưa từng có ở Bắc Cực.

Con tàu dự kiến hoàn thành hành trình 18 ngày từ Trung Quốc đến cảng Felixstowe (Anh), với sự hỗ trợ của tàu phá băng, trước khi tiếp tục ghé Hà Lan, Đức và Ba Lan. Hải quan Ninh Ba gọi đây là “bước đột phá lớn”, đánh dấu việc chính thức khai trương tuyến vận tải container Arctic Express Trung Quốc – châu Âu, giúp hàng hóa đến châu Âu kịp thời cho mùa Giáng sinh
“Một hành lang kinh tế toàn cầu mới” đi kèm rủi ro
Theo bà Elizabeth Buchanan, nghiên cứu viên cao cấp tại Viện Chính sách Chiến lược Úc, việc thương mại hóa Tuyến đường Biển Bắc có thể tái định hình thương mại toàn cầu. “Một hành lang kinh tế mới sắp được hình thành… Đây là một bước ngoặt”, bà nhận định.
Lợi thế tiềm năng của tuyến vận tải mới khá rõ ràng. Tời gian hành trình được rút ngắn còn khoảng một nửa so với tuyến qua Kênh đào Suez; đồng thời giúp tránh những điểm nghẽn thương mại như các cuộc tấn công tàu hàng ở Biển Đỏ do phiến quân Houthi tiến hành từ năm 2023 hay tình trạng mực nước thấp tại Kênh đào Panama vì hạn hán.

Ngoài ra, theo Hải quan Ninh Ba, tuyến đường ngắn hơn cũng có thể góp phần cắt giảm tới 50% lượng khí thải làm nóng hành tinh.
Tuy vậy, theo ông Andrew Dumbrille, cố vấn Liên minh Bắc Cực Sạch, đây không hề là “một chiến thắng môi trường”. Ngược lại, nó đi kèm rủi ro lớn.
“Quan niệm băng tan đồng nghĩa tàu thuyền đi lại dễ dàng là sai lầm. Thực tế, Bắc Cực có thể trở nên nguy hiểm hơn”, ông nói.
Băng biển bất ngờ có thể làm hỏng tàu hoặc chặn lối, buộc đổi hướng hoặc quay đầu. Các con tàu còn phải đối mặt với “kẻ thù của vận tải biển”: bóng tối, sương mù và nhiệt độ băng giá. Trong điều kiện xa xôi, nguồn lực cứu hộ khan hiếm, chỉ một sự cố nhỏ cũng có thể biến thành thảm họa.
Đặc biệt, nguy cơ tràn dầu là mối lo hàng đầu. Nếu Istanbul Bridge sử dụng dầu nhiên liệu nặng (loại nhiên liệu đặc, gây ô nhiễm cao) hậu quả sẽ nghiêm trọng, khi dầu loang khó xử lý và bám dính lâu trên bề mặt băng. Ngoài ra, loại nhiên liệu này sinh ra muội than, làm đen băng và thúc đẩy tốc độ tan chảy.
Các chuyên gia cũng lo ngại tiếng ồn từ tàu sẽ ảnh hưởng đến hệ sinh thái biển nhạy cảm và gia tăng nguy cơ va chạm với cá voi.
“Vấn đề không phải là có xảy ra thảm họa hay không, mà chỉ là khi nào”, ông Humpert nhấn mạnh.
Yếu tố kinh tế – địa chính trị quyết định tương lai
Hiện tại, Tuyến đường Biển Bắc chỉ chiếm tỷ lệ rất nhỏ trong thương mại toàn cầu. Năm ngoái, chỉ khoảng 90 tàu đi qua tuyến này, so với hơn 13.000 tàu qua Kênh đào Suez, theo tập đoàn hạt nhân Nga Rosatom.

Theo ông Klaus Dodds, chuyên gia địa chính trị tại RAND Europe, việc tuyến đường này có được triển khai rộng rãi hay không còn phụ thuộc nhiều yếu tố như chi phí vận tải, tốc độ giao hàng, cũng như biến động địa chính trị dọc các tuyến truyền thống.
Nếu căng thẳng ở Biển Đỏ, Kênh đào Suez hay Biển Đông leo thang, Bắc Cực có thể trở thành lựa chọn thay thế. Ngược lại, chỉ một thảm họa môi trường hoặc mất mát sinh mạng lớn cũng đủ khiến tuyến đường này bị loại bỏ về mặt chính trị.
Đáng chú ý, các hãng vận tải phương Tây vẫn dè dặt. Tuần này, Công ty Vận tải Địa Trung Hải (MSC) – hãng container lớn nhất thế giới – tuyên bố sẽ không sử dụng Tuyến đường Biển Bắc, viện dẫn lý do rủi ro môi trường và điều kiện điều hướng thiếu an toàn.
Dù vậy, với Trung Quốc, việc thành công mở tuyến Bắc Cực sẽ là một phần thưởng chiến lược lớn. Nó cho phép nước này xây dựng chuyên môn vận hành hàng hải vùng cực, củng cố vị thế “một bên liên quan hợp pháp ở Bắc Cực” và tạo lợi thế vượt mặt Mỹ cùng châu Âu.
“Câu hỏi then chốt là: Liệu điều đó có thể thực hiện an toàn không? Liệu có thể thực hiện hiệu quả về kinh tế không? Và Trung Quốc tin rằng họ có thể”, ông Humpert nhận định.
Băng tan ở Bắc Cực, mở tuyến đường thương mại mới cho Trung Quốc
- Thuế quan Mỹ có thể 'cuốn phăng' hàng tỷ USD xuất khẩu của ASEAN 03/10/2025 01:00
- Giới siêu giàu Mỹ ‘xoay trục’ tài sản: Vàng và Bitcoin trở thành lá chắn mới 03/10/2025 10:30
- TT Trump sẽ ‘đối chất’ Chủ tịch Tập Cận Bình về việc ngừng mua đậu nành 02/10/2025 10:44
Trung Quốc tăng thuế bao cao su để… thúc đẩy tỷ lệ sinh
(VNF) - Trung Quốc sẽ áp thuế giá trị gia tăng (VAT) 13% đối với các biện pháp tránh thai từ năm 2026 như một phần trong nỗ lực điều chỉnh chính sách dân số trước tình trạng tỷ lệ sinh lao dốc. Song giới phân tích nhận định hiệu quả thực tế sẽ hạn chế nếu Bắc Kinh không khắc phục các rào cản kinh tế – xã hội sâu xa hơn.
Thái Lan tịch thu hơn 310 triệu USD tài sản từ các ‘ông trùm’ lừa đảo
(VNF) - Thái Lan mới đây đã tịch thu và phong tỏa hơn 310 triệu USD tài sản từ 4 mạng lưới tội phạm xuyên quốc gia do Chen Zhi, Kok An, Tangthai và Ue Angkoon cầm đầu, liên quan lừa đảo trực tuyến và rửa tiền. Các loại tài sản bị tịch thu gồm đất đai, bất động sản, tiền mặt, hàng hiệu và tiền kỹ thuật số.
Từ xe điện tới xe xăng: Làn sóng Trung Quốc ‘làm rung chuyển’ ngành ô tô toàn cầu
(VNF) - Trong khi phương Tây dồn sự chú ý vào mối đe dọa cạnh tranh từ xe điện Trung Quốc, một thách thức khác đang âm thầm định hình lại ngành công nghiệp ô tô toàn cầu. Các nhà sản xuất ô tô truyền thống của Bắc Kinh đang ồ ạt đẩy xe chạy bằng nhiên liệu hóa thạch sang các thị trường mới nổi.
Mang thai hộ: Ngành công nghiệp không khói trị giá hàng tỷ USD
(VNF) - Mang thai hộ đang dần trở thành một ngành công nghiệp toàn cầu trị giá hàng tỷ USD, được thúc đẩy bởi công nghệ hiện đại, hệ thống môi giới xuyên biên giới và nhu cầu ngày càng tăng từ các quốc gia phát triển. Tuy nhiên, sự bùng nổ này kéo theo các khoảng trống pháp lý, tranh cãi đạo đức và mối lo ngại về việc thương mại hóa cơ thể phụ nữ trong kỷ nguyên sinh sản hiện đại.
Khan hiếm nguồn cung, bạc tăng giá 'sốc' hơn cả vàng
(VNF) - Năm 2025, giá bạc đạt mức cao kỷ lục. Theo các chuyên gia, giá bạc vẫn còn dư địa tăng tiếp bất chấp tình trạng thiếu hụt nguồn cung.
TT Putin ký sắc lệnh đặc biệt, miễn thị thực cho du khách Trung Quốc
(VNF) - Tổng thống Nga Vladimir Putin mới đây đã ký sắc lệnh cho phép công dân Trung Quốc được nhập cảnh Nga miễn thị thực lên tới 30 ngày cho mục đích du lịch hoặc công tác.
Trung Quốc cấp phép lô giấy phép xuất khẩu đất hiếm đầu tiên
(VNF) - Một nguồn tin của Reuters ngày 2/12 tiết lộ rằng Trung Quốc đã cấp lô giấy phép xuất khẩu đất hiếm mới đầu tiên, giúp đẩy nhanh việc vận chuyển đến một số khách hàng nhất định. Đây được xem là kết quả quan trọng từ hội nghị thượng đỉnh giữa Tổng thống Mỹ Donald Trump và Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình.
Chiến sự nóng bỏng, công ty của Elon Musk tăng gấp đôi doanh thu vũ khí
(VNF) - Công ty SpaceX của tỷ phú Elon Musk lần đầu tiên lọt vào danh sách 100 nhà sản xuất vũ khí hàng đầu thế giới của SIPRI. Doanh thu từ vũ khí của hãng tăng gấp đôi so với năm trước, đạt 1,8 tỷ USD, phản ánh tầm ảnh hưởng ngày càng tăng của công nghệ không gian và viễn thông trong lĩnh vực quốc phòng toàn cầu.
Cú trượt đầu tháng 12 của Bitcoin: Tâm lý sợ hãi bao trùm thị trường
(VNF) - Tháng cuối cùng của năm bắt đầu với một đợt bán tháo mới trên thị trường tiền điện tử. Bitcoin rơi sâu hơn vào vùng giá xuống trong phiên giao dịch ngày 1/12, có lúc chạm mức thấp nhất 85.461 USD. So với đỉnh mọi thời đại đạt gần 126.200 USD hồi đầu tháng 10, đồng tiền số lớn nhất thế giới đã "bốc hơi" khoảng 32% giá trị.
Cổ phiếu Airbus giảm mạnh do sự cố, chậm bàn giao hàng chục máy bay
(VNF) - Ngay sau khi thông tin về lỗi panel được công bố, cổ phiếu Airbus tại thị trường châu Âu rớt mạnh. Có thời điểm giảm tới khoảng 10%.
Bitcoin lao dốc, thị trường crypto 'đỏ lửa' đầu tháng 12
(VNF) - Ngày 2/12, giá Bitcoin giảm mạnh, khi làn sóng bán tháo tiền điện tử tiếp tục trở lại.
Soán ngôi BYD, VinFast dẫn đầu doanh số xe điện tại Đông Nam Á
(VNF) - Tính từ đầu năm đến hết tháng 9, VinFast bán được 110.362 xe, nhiều hơn so với 70.000 xe của BYD.
Sản xuất đồng loạt suy giảm tại nhiều cường quốc kinh tế, Việt Nam là điểm sáng
(VNF) - Các cuộc khảo sát kinh doanh công bố ngày 1/12 cho thấy hoạt động sản xuất tại các nền kinh tế lớn của châu Âu, châu Á và Mỹ tiếp tục yếu kém trong tháng 11, do nhu cầu trong nước trầm lắng và những bất ổn liên quan đến thuế quan. Trái với xu hướng đi xuống toàn cầu, Việt Nam cùng một số nước Đông Nam Á lại nổi lên như điểm sáng khi ghi nhận mức tăng trưởng sản xuất mạnh mẽ.
Chiến sự bùng phát toàn cầu, một ngành bùng nổ doanh thu
(VNF) - Do nhu cầu leo thang từ các cuộc xung đột ở Ukraine và Gaza cùng xu hướng gia tăng chi tiêu quốc phòng của nhiều quốc gia, doanh thu từ bán vũ khí và dịch vụ quân sự của các tập đoàn quốc phòng lớn trên thế giới đã tăng 5,9% trong năm ngoái, theo báo cáo công bố ngày 1/12 của Viện Nghiên cứu Hòa bình Quốc tế Stockholm (SIPRI).
Công ty bảo hiểm Nhật Bản chi hơn 5.000 tỷ ‘thâu tóm’ MVI Life của Việt Nam
(VNF) - Công ty bảo hiểm Asahi Mutual Life Insurance của Nhật Bản sẽ mua lại toàn bộ cổ phần của MVI Life. Thương vụ dự kiến hoàn tất vào năm 2026.
‘Pháo đài cuối’ của bất động sản Trung Quốc lung lay
(VNF) - Doanh nghiệp cuối cùng còn trụ vững trong ngành bất động sản đang lao đao của Trung Quốc có lẽ cũng sắp gục ngã.
'Kho báu' lithium nghìn tỷ USD ẩn dưới siêu núi lửa, vẽ lại bản đồ ngành pin toàn cầu
(VNF) - Dưới lòng siêu núi lửa cổ đại, một trữ lượng lithium trị giá hàng nghìn tỷ USD được đánh giá như “kho báu” có thể thay đổi cán cân năng lượng và chuỗi cung ứng pin toàn cầu.
Nga tiếp lực đẩy cho tham vọng quốc tế hóa tiền tệ của Bắc Kinh
(VNF) - Nga chuẩn bị phát hành trái phiếu chính phủ bằng nhân dân tệ lần đầu tiên, tạo động lực quan trọng cho chiến lược quốc tế hóa đồng tiền Trung Quốc. Quyết định này không chỉ giúp Moscow tối ưu hóa nguồn vốn nội địa mà còn góp phần mở rộng tầm ảnh hưởng toàn cầu của nhân dân tệ.
TT Trump sắp chỉ định Chủ tịch Cục Dự trữ Liên bang mới
(VNF) - Tổng thống Donald Trump cho biết ông sẽ chỉ định Chủ tịch Cục Dự trữ Liên bang (Fed) vào cuối năm nay, trong bối cảnh Nhà Trắng thúc đẩy chiến lược hạ lãi suất để củng cố tăng trưởng. Quyết định này đang được giới đầu tư theo sát, bởi nó có thể định hình đường hướng chính sách tiền tệ của Mỹ trong nhiệm kỳ mới và tác động trực tiếp tới thị trường tài chính toàn cầu.
Điểm danh loạt doanh nhân được Tổng thống Trump 'giải cứu'
(VNF) - Trong nhiệm kỳ thứ hai, Tổng thống Mỹ Donald Trump đã thực hiện một loạt lệnh ân xá và giảm án mang tính chất phi truyền thống, mở rộng từ những chính khách đến các doanh nhân và tỷ phú có tầm ảnh hưởng trong các lĩnh vực kinh tế mới như tiền điện tử. Gây chú ý cả về khía cạnh pháp lý lẫn tác động tài chính.
Giữ chân giới siêu giàu, Thụy Sĩ phản bác thuế thừa kế gây tranh cãi
(VNF) - Ngày 30/11, cử tri Thụy Sĩ đã bác bỏ sáng kiến thu thuế thừa kế 50% đối với giới tỷ phú. Kết quả này có tác động trực tiếp tới niềm tin nhà đầu tư và môi trường kinh tế Thụy Sĩ.
Ngân hàng TW ra cảnh báo, Trung Quốc siết khai thác tiền số
(VNF) - Ngân hàng Trung ương Trung Quốc (PBOC) khẳng định lập trường nghiêm ngặt với tiền điện tử, nhấn mạnh kinh doanh tài sản kỹ thuật số là bất hợp pháp trong phạm vi lãnh thổ nước này. Cơ quan này cũng cảnh báo nguy cơ các stablecoin tiềm ẩn rủi ro tài chính và khả năng bị lợi dụng cho các hoạt động phi pháp như rửa tiền, huy động vốn gian lận và chuyển vốn xuyên biên giới bất hợp pháp.
Tín hiệu đáng lo cho đà phục hồi kinh tế Trung Quốc
(VNF) - Hoạt động sản xuất của Trung Quốc cải thiện nhưng vẫn thu hẹp trong tháng 11, kéo dài chuỗi suy giảm lên mức kỷ lục khi nền kinh tế tiếp tục đối mặt với đà giảm tốc.
Bong bóng AI khổng lồ: Điều gì có thể kích hoạt vụ nổ 10 nghìn tỷ USD?
(VNF) - 25 năm sau bong bóng Dot-Com, thị trường AI 2025 đứng trước nguy cơ bong bóng 10 nghìn tỷ USD. Liệu lịch sử có lặp lại?
Indonesia triệt phá hơn 1.400 mỏ vàng trái phép
(VNF) - Chính phủ Indonesia triển khai chiến dịch quy mô lớn nhằm đóng cửa khoảng 1.400 mỏ vàng trái phép tại Vườn quốc gia Halimun Salak. Đánh dấu một trong những chiến dịch mạnh tay nhất của quốc đảo trong nhiều năm với lĩnh vực tài nguyên khoáng sản.
Trung Quốc tăng thuế bao cao su để… thúc đẩy tỷ lệ sinh
(VNF) - Trung Quốc sẽ áp thuế giá trị gia tăng (VAT) 13% đối với các biện pháp tránh thai từ năm 2026 như một phần trong nỗ lực điều chỉnh chính sách dân số trước tình trạng tỷ lệ sinh lao dốc. Song giới phân tích nhận định hiệu quả thực tế sẽ hạn chế nếu Bắc Kinh không khắc phục các rào cản kinh tế – xã hội sâu xa hơn.
23 lô chung cư hơn 50 năm tuổi giữa trung tâm TP.HCM chờ xây mới
Cụm chung cư Ngô Gia Tự (phường Vườn Lài, TP. HCM) được xây từ năm 1968 và hiện xếp loại D. Đến nay, việc tháo dỡ để xây mới vẫn dang dở, dự án cũng chưa có nhà đầu tư.


































































