Trung Quốc sắp vượt mặt Mỹ trong cuộc đua vi mạch quang học?
(VNF) - Các nhà khoa học Trung Quốc vừa công bố phát triển thành công chip tính toán quang tích hợp song song siêu tốc đầu tiên trên thế giới, với công suất tính toán lý thuyết đạt tới 2560 TOPS ở tốc độ xung nhịp quang học 50 GHz. Thành tựu này được cho là có thể sánh ngang, thậm chí vượt trội so với các dòng chip GPU tiên tiến nhất của NVIDIA. Điều này đặt ra câu hỏi liệu Trung Quốc có tiệm cận hay thậm chí dẫn đầu Mỹ trong một số phân khúc công nghệ lõi?
Vi mạch tính toán quang tích hợp song song trên được phát triển bởi nhóm chuyên gia tại Viện Quang học và Cơ học Chính xác Thượng Hải (SIOM), đơn vị trực thuộc Viện Hàn lâm Khoa học Trung Quốc (CAS).
Khác với chip bán dẫn truyền thống vốn sử dụng dòng điện để xử lý dữ liệu, chip quang học sử dụng ánh sáng, thường là từ laser – để truyền và xử lý thông tin. Điều này giúp tăng tốc độ xử lý, tiết kiệm năng lượng và hạn chế sinh nhiệt.
Điểm nổi bật trong thiết kế chip mới này là khả năng xử lý dữ liệu trên hơn 100 bước sóng ánh sáng độc lập cùng lúc, ngay trên một chip duy nhất. Tương đương với việc mở rộng băng thông truyền dẫn và xử lý mà không cần tăng kích thước vật lý hoặc tần số hoạt động.
Theo ông Xie Peng, nhà nghiên cứu tại SIOM, nhóm đã hiện thực hóa được khả năng “ghép kênh bước sóng quang học trên hơn 100 kênh độc lập”, cho phép xử lý dữ liệu với mật độ cao ngay trên một con chip duy nhất.
So với phương pháp tính toán quang học truyền thống vốn chỉ sử dụng một bước sóng, thiết kế mới của Trung Quốc tận dụng nguồn sáng có tên microcomb soliton, một cấu trúc tạo sóng ánh sáng ổn định, cho phép tạo ra hàng trăm kênh dữ liệu quang song song.
Kỹ sư Han Xilin so sánh: “Nếu ví chip truyền thống như một tuyến đường một làn, thì kiến trúc mới giống như một siêu xa lộ với hàng trăm làn song song tăng đáng kể lưu lượng xử lý mà không cần mở rộng hạ tầng phần cứng”.
Với công suất vượt trội và cấu trúc hiệu quả, vi mạch quang song song mở ra không chỉ đột phá về mặt công nghệ mà còn là thách thức chiến lược đối với các tập đoàn bán dẫn phương Tây, vốn đang thống trị thị trường chip phục vụ trí tuệ nhân tạo. Trong đó, nổi bật là NVIDIA, công ty vừa cán mốc giá trị thị trường hơn 3.000 tỷ USD sau khi cổ phiếu vượt ngưỡng 1300 USD vào tháng 6/2025.

Theo đánh giá của giới chuyên gia, kiến trúc tính toán quang song song không chỉ phù hợp với các mô hình trí tuệ nhân tạo AI và mạng nơ-ron sâu mà còn có tính ứng dụng cao trong các thiết bị biên (edge devices), những thiết bị xử lý dữ liệu cục bộ gần người dùng.
Các thiết bị này thường yêu cầu độ trễ cực thấp (tức tốc độ phản hồi nhanh gần như tức thời) trong khi lượng dữ liệu xử lý nhỏ, điển hình như: drone bay theo đội hình (drone swarms), thiết bị viễn thông 5G/6G, hoặc trung tâm dữ liệu phân tán.
Việc tích hợp thành công hơn 100 kênh xử lý trên một chip đơn lẻ giúp tối ưu hóa mật độ tính toán, giảm sinh nhiệt lượng và duy trì hiệu suất ổn định, ba yếu tố then chốt để tiến tới thương mại hóa chip quang học. Đây là lĩnh vực đang được Chính phủ Trung Quốc ưu tiên đầu tư trong chiến lược phát triển công nghệ lõi và hệ sinh thái AI đến năm 2030.
Nghiên cứu trên đã được đăng trên bìa tạp chí khoa học eLight, với tiêu đề: “Parallel Optical Computing Capable of 100-Wavelength Multiplexing” (Tính toán quang song song với khả năng ghép kênh 100 bước sóng). Công trình này không chỉ có ý nghĩa học thuật mà còn mang tính định vị quốc gia, cho thấy tiềm năng “thoát Mỹ” về công nghệ bán dẫn trong bối cảnh các lệnh hạn chế xuất khẩu công nghệ AI và chip cao cấp từ Washington vẫn tiếp tục được siết chặt.
Từ góc độ tài chính - công nghệ, bước tiến này là một tín hiệu tái định giá rủi ro công nghệ đối với các doanh nghiệp phương Tây, đặc biệt trong bối cảnh cạnh tranh địa chính trị. Đồng thời, nó cũng là chất xúc tác thúc đẩy Trung Quốc tăng tốc thương mại hóa vi mạch ánh sáng, lĩnh vực được xem là cốt lõi của hạ tầng tính toán thế hệ mới trong kỷ nguyên hậu silicon.
Nvidia chọn Anh làm 'bàn đạp', lập bản đồ quyền lực AI toàn cầu
Luật Trí tuệ nhân tạo được ban hành: Thời điểm vàng cho startup AI Việt Nam
(VNF) - Bà Nguyễn Thị Tuyết - Giám đốc vận hành nền tảng đổi mới sáng tạo BambuUP cho rằng, AI sẽ bùng nổ mạnh nhất trong các ngành có lượng dữ liệu lớn và nhu cầu tối ưu hóa ra quyết định, đặc biệt là tài chính - ngân hàng, y tế và sản xuất - chuỗi cung ứng.
Người bán hàng online, livestream phải thực hiện định danh, xác thực điện tử
(VNF) - Từ 1/7/2026, người bán hàng online và livestream tại Việt Nam phải thực hiện định danh, xác thực điện tử theo Luật Thương mại điện tử mới, nhằm kiểm soát hàng giả, bảo vệ quyền sở hữu trí tuệ và tăng cường trách nhiệm trong bán hàng trực tuyến.
TT Trump 'bật đèn xanh' bán chip: Đối đầu công nghệ Mỹ - Trung 'hạ nhiệt'?
(VNF) - Việc ông Trump bật đèn xanh cho xuất khẩu Nvidia H200 sang Trung Quốc được xem là chương mới trong cuộc đối đầu công nghệ lớn nhất thế kỷ 21.
Xây hạ tầng blockchain an toàn: 'Chủ quyền dữ liệu và truy vết on-chain là yêu cầu bắt buộc'
(VNF) - Ông Phan Đức Trung, Chủ tịch VBA và Chủ tịch 1Matrix, nhấn mạnh rằng một nền tảng Blockchain quốc gia phải đồng thời lưu trữ dữ liệu nhạy cảm trong nước, đảm bảo khả năng mở rộng trên cloud và tích hợp hệ thống truy vết on-chain đáp ứng tiêu chuẩn phòng chống rửa tiền, chống tài trợ khủng bố (AML/CFT).
Viettel sắp vận hành nhà máy chế tạo chip bán dẫn đầu tiên của Việt Nam
(VNF) - Viettel đang chuẩn bị nguồn lực để vận hành nhà máy chế tạo chip bán dẫn công nghệ cao đầu tiên của Việt Nam. Đây là nhiệm vụ được Chính phủ giao Bộ Quốc phòng và Viettel triển khai.
Cơn ‘rung lắc’ hiếm thấy, chuyện gì đang xảy ra với Apple?
(VNF) - Thời gian để Apple thực sự bứt phá trong cuộc đua AI đang cạn dần, trong khi những biến động nhân sự then chốt đội ngũ điều hành trở thành dấu hỏi lớn.
Tin đồn bất ngờ về người kế nhiệm CEO Apple Tim Cook
(VNF) - Câu chuyện ai sẽ thay Tim Cook lãnh đạo Apple, một trong những công ty giá trị nhất thế giới, đang thu hút sự chú ý của công chúng.
SpaceX nhắm IPO 2026 với định giá 800 tỷ USD, vượt mặt OpenAI?
(VNF) - Theo nhiều báo cáo quốc tế gần đây, SpaceX - công ty hàng không vũ trụ của tỷ phú Elon Musk - đang xem xét một đợt chào bán cổ phần thứ cấp, với mục tiêu định giá công ty lên tới 800 tỷ USD. Nếu thành công, SpaceX sẽ vượt mặt OpenAI để trở thành công ty tư nhân giá trị nhất nước Mỹ.
Người dùng ChatGPT miễn phí nhận ‘gáo nước lạnh’ từ OpenAI
(VNF) - ChatGPT bản miễn phí đã liên tục được nâng cấp trong những năm gần đây, nhưng một thay đổi sắp tới có thể khiến nhiều người dùng cảm thấy không mấy chịu.
iPhone gập lần đầu tiên xuất hiện, Apple gây 'sốc' toàn thị trường di động
(VNF) - iPhone gập sẽ nằm trong phân khúc giá không dành cho số đông và nó có thể sẽ trở thành tâm điểm công nghệ của năm tới.
Đồ chơi thời AI: Giật mình khi gấu bông ‘trò chuyện’ tình dục với trẻ nhỏ
(VNF) - Đồ chơi AI đang tạo ra những người bạn “thông minh” cho trẻ. Nhưng nó cũng kéo theo rủi ro về nội dung độc hại và xâm phạm quyền riêng tư.
iPhone 17 thành công ‘phi thường’, Apple lập kỷ lục chưa từng có
(VNF) - Apple được dự báo sẽ lập kỷ lục mới về số lượng iPhone xuất xưởng trong năm 2025, nhờ sức hút từ dòng iPhone 17.
Việt Nam lập trung tâm siêu tính toán AI quốc gia và chính sách 'AI hóa toàn diện'
(VNF) - Thứ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ Bùi Thế Duy cho biết, Việt Nam xem AI không chỉ là một công nghệ hỗ trợ, mà là nền hạ tầng trí tuệ thiết yếu trong tương lai tương đương với điện, Internet hay viễn thông. Với tư duy đó, Việt Nam đang xây dựng trung tâm siêu tính toán AI quốc gia và triển khai chính sách “AI hóa toàn diện”, đưa AI trở thành công cụ trí tuệ của toàn dân.
Facebook đóng ứng dụng Messenger trên máy tính từ 15/12, người dùng cần làm gì?
(VNF) - Meta thông báo sẽ ngừng hỗ trợ phiên bản ứng dụng Messenger dành cho máy tính Windows và macOS vào ngày 15/12 tới.
Samsung Z TriFold ra mắt: Table gắn kèm điện thoại, trải nghiệm chưa từng có
(VNF) - Samsung vừa chính thức công bố Galaxy Z TriFold - mẫu smartphone gập nhiều người mong chờ với hai bản lề thay vì chỉ một.
Dịch vụ Cloud toàn cầu đạt 723,4 tỷ USD: Công cụ mới giúp doanh nghiệp kiểm soát chi phí
(VNF) - Chi phí dịch vụ cloud toàn cầu được dự báo gần chạm 723,4 tỷ USD trong năm 2025, thúc đẩy nhu cầu kiểm soát chi tiêu chặt chẽ hơn. Đáp lại xu hướng này, ManageEngine ra mắt kiến trúc đa portal trên CloudSpend nhằm giúp doanh nghiệp theo dõi và tối ưu hóa chi phí hiệu quả hơn.
C.Product: Lợi thế giúp doanh nghiệp tăng sức cạnh tranh dựa trên dữ liệu
(VNF) - Trong bối cảnh thị trường cạnh tranh bằng tốc độ và dữ liệu, doanh nghiệp cần những công cụ tự động hóa để thu thập, phân tích và phản hồi khách hàng nhanh nhất. Nền tảng hợp nhất C.Product giúp đội ngũ bán hàng không chỉ nắm bắt thông tin kịp thời mà còn biến dữ liệu thành lợi thế cạnh tranh thực sự.
iPhone 18 Pro nguy cơ tăng giá, Apple có ‘tuyệt chiêu’ để hoá giải?
(VNF) - Liệu Apple có đủ mạnh để giữ giá iPhone 18 Pro và iPhone 18 Pro Max trước bão tăng chi phí do thiếu hụt nguồn cung chip nhớ.
Không phải Nvidia, đây mới là công ty AI ‘nóng’ nhất thế giới lúc này
(VNF) - Khó có khả năng bất kỳ ai tái lập được mức độ thống trị như Nvidia hiện nay, nhưng Google đang khiến thị trường đổi chiều.
Facebook, YouTube và TikTok gây hại trẻ vị thành niên: Lời thú nhận về '1 loại ma túy'
(VNF) - Một loạt cáo buộc mới cho rằng Facebook, YouTube, TikTok và Snapchat từ lâu đã biết chính xác mức độ gây hại của nền tảng đối với thanh thiếu niên, nhưng phớt lờ.
Quyết tâm vào chuỗi bán dẫn toàn cầu: Mục tiêu và thách thức nhân lực của Việt Nam
(VNF) - Trong làn sóng dịch chuyển chuỗi cung ứng bán dẫn toàn cầu, các quốc gia không chỉ cạnh tranh bằng ưu đãi đầu tư mà bằng chính năng lực vận hành công nghệ, trong đó nhân lực là yếu tố quyết định.
Nvidia tuyên bố sở hữu công nghệ 'đi trước 1 thế hệ' khiến các đối thủ sốc
(VNF) - Khẳng định sở hữu công nghệ chip “đi trước một thế hệ”, Nvidia tự tin rằng hệ sinh thái GPU của họ là lựa chọn số 1 cho các mô hình AI lớn.
Apple vượt Samsung sau 14 năm: iPhone 'lên đỉnh' toàn cầu
(VNF) - Apple dự kiến sẽ xuất xưởng nhiều smartphone hơn Samsung trong năm 2025 - lần đầu tiên trong 14 năm qua, theo báo cáo mới từ Counterpoint Research công bố hôm thứ Tư.
Nền tảng khoa học cơ bản 'đâm chồi' những ngành công nghệ mới
(VNF) - Ít ai biết rằng tại Việt Nam, có một doanh nghiệp chọn đi từ “gốc rễ” bằng việc đầu tư bài bản vào khoa học cơ bản và đổi mới sáng tạo, xây nền tảng để phát triển bền vững nhiều công nghệ lõi mới trong một hệ sinh thái có tính cộng hưởng.
Các ‘ông lớn’ công nghệ ra tay cứu trợ vụ cháy thảm khốc nhất Hong Kong
(VNF) - Làn sóng quyên góp dồn dập từ các tập đoàn công nghệ hàng đầu Trung Quốc sau vụ cháy chung cư kinh hoàng ở Hong Kong, khiến ít nhất 94 người thiệt mạng.
Luật Trí tuệ nhân tạo được ban hành: Thời điểm vàng cho startup AI Việt Nam
(VNF) - Bà Nguyễn Thị Tuyết - Giám đốc vận hành nền tảng đổi mới sáng tạo BambuUP cho rằng, AI sẽ bùng nổ mạnh nhất trong các ngành có lượng dữ liệu lớn và nhu cầu tối ưu hóa ra quyết định, đặc biệt là tài chính - ngân hàng, y tế và sản xuất - chuỗi cung ứng.
'Đột nhập' cao tốc Hữu Nghị - Chi Lăng 11.000 tỷ đồng trước ngày thông xe
(VNF) - Dự án cao tốc cửa khẩu Hữu Nghị - Chi Lăng có tổng mức đầu tư lên đến 11.029 tỷ đồng dự kiến sẽ chính thức thông tuyến vào ngày 19/12.


































































