Chỉ một tháng sau khi Trung Quốc tuyên bố sẽ hạn chế xuất khẩu gecmani và gali, các lô hàng xuất khẩu vật liệu này ngay lập tức giảm xuống mức 0.
Bắc Kinh cho biết họ đã phê duyệt một số giấy phép xuất khẩu nhưng những hạn chế này là một cảnh báo rõ ràng rằng Trung Quốc có một vũ khí mạnh mẽ mà họ có thể triển khai trong cuộc chiến công nghệ đang leo thang. Các biện pháp hạn chế được đưa ra sau khi Mỹ, châu Âu và Nhật Bản hạn chế bán chip và thiết bị sản xuất chip cho Trung Quốc nhằm cắt đứt khả năng tiếp cận công nghệ quan trọng mà quân đội nước này có thể sử dụng.
Giá hai kim loại này đã tăng vọt sau động thái cứng rắn của Trung Quốc. Giá gali đứng ở mức 1.965 nhân dân tệ (269 USD)/tấn vào ngày 10/10, tăng hơn 17% so với ngày 1/6, theo ebaiyin.com - một trang web dịch vụ giao dịch kim loại Trung Quốc. Giá gecmani tăng khoảng 3% trong cùng giai đoạn.
Trung Quốc đã thống trị việc sản xuất cả hai nguyên tố này trong ít nhất một thập kỷ. Theo Cơ quan Khảo sát Địa chất Mỹ (USGS), năm ngoái, Trung Quốc chiếm 98% sản lượng gali toàn cầu và 68% sản lượng gecmani tinh chế.
Gallium là một kim loại mềm, màu bạc và dễ cắt bằng dao. Nó thường được sử dụng để sản xuất các hợp chất có thể tạo ra chip tần số vô tuyến cho điện thoại di động và thông tin vệ tinh. Gecmani là một kim loại cứng, màu trắng xám và giòn được sử dụng trong sản xuất sợi quang có thể truyền ánh sáng và dữ liệu điện tử.
Cả hai đều không được tìm thấy trong tự nhiên. Chúng thường được hình thành như một sản phẩm phụ của quá trình khai thác các kim loại phổ biến hơn, chủ yếu là nhôm, kẽm và đồng.
Theo ông Ewa Manthey, chiến lược gia hàng hóa tại ING Group, việc xử lý các nguyên tố này có thể “tốn kém, thách thức về mặt kỹ thuật, tốn nhiều năng lượng và gây ô nhiễm.
“Trung Quốc thống trị sản xuất hai kim loại này không phải vì chúng hiếm mà vì họ có thể giữ chi phí sản xuất khá thấp và các nhà sản xuất ở nơi khác không thể sánh kịp với chi phí cạnh tranh của nước này”, ông Manthey cho hay.
Theo dữ liệu do Trung tâm Nghiên cứu Chiến lược và Quốc tế ở Washington tổng hợp, từ năm 2005 đến năm 2015, sản lượng gali có độ tinh khiết thấp của Trung Quốc đã tăng vọt từ 22 tấn lên 444 tấn.
Các nhà phân tích từ viện nghiên cứu cho biết vị trí dẫn đầu của Trung Quốc trong ngành nhôm đã cho phép nước này chiếm thị phần thống trị trong sản xuất gali toàn cầu.
Hơn nữa, chính phủ Trung Quốc đã thực hiện các chính sách chiến lược để thúc đẩy sản xuất, bao gồm yêu cầu các nhà sản xuất nhôm trong nước phải tạo ra công suất khai thác gali.
Đây là lý do tại sao trong 10 năm qua, việc sản xuất gali về cơ bản đã trở nên không khả thi về mặt kinh tế bên ngoài Trung Quốc.
Từ năm 2013 đến năm 2016, Kazakhstan, Hungary và Đức đều đã ngừng sản xuất gali sơ cấp. Dù vậy Đức hồi năm 2021 đã tuyên bố sẽ khởi động lại sản xuất vì giá cả tăng mạnh.
Theo bà Marina Zhang, phó giáo sư tại Đại học Công nghệ Sydney, mặc dù Mỹ và các đồng minh có những lựa chọn thay thế, nhưng việc xây dựng chuỗi cung ứng độc lập để xử lý gali và gecmani có thể đòi hỏi khoản đầu tư “đáng kinh ngạc” lên tới hơn 20 tỷ USD. Và nó có thể mất nhiều năm để phát triển.
“Các công nghệ và cơ sở tinh chế để xử lý gali và germani không thể được xây dựng chỉ trong một đêm, đặc biệt khi xem xét các tác động môi trường của việc khai thác và xử lý chúng”, bà Marina Zhang nhấn mạnh thêm.
Nhưng có lẽ không có lựa chọn nào khác ngoài việc làm như vậy. Theo bà Zhang, mặc dù khoáng sản chỉ chiếm “vài trăm triệu USD” trong thương mại toàn cầu, nhưng chúng rất quan trọng đối với chuỗi cung ứng của các ngành công nghiệp bán dẫn, quốc phòng, xe điện và truyền thông quốc tế, mỗi ngành trị giá hàng trăm tỷ USD.
“Vẫn còn sớm để biết các hạn chế sẽ chặt chẽ đến mức nào. Nhưng nếu Trung Quốc chặn một lượng lớn hàng xuất khẩu, điều đó sẽ gây ra sự gián đoạn trong chuỗi cung ứng cho người tiêu dùng trực tiếp”, ông Xiaomeng Lu, giám đốc công nghệ địa lý tại Eurasia Group cho biết.
Tuy nhiên, ngoài Trung Quốc vẫn có những nhà cung cấp thay thế ở các nước khác. Theo USGS, Nga, Nhật Bản và Hàn Quốc đã sản xuất tổng cộng 1,8% tổng lượng gali toàn cầu vào năm 2022. Đối với gecmani, Teck Resources của Canada là một trong những nhà sản xuất lớn nhất thế giới. Công ty Indium Corporation của Mỹ cũng là nhà sản xuất hợp chất và hợp kim gecmani hàng đầu thế giới. Và 5NPlus của Canada và Umicore của Bỉ sản xuất cả hai nguyên tố này.
Ông Gregory Allen, giám đốc Trung tâm AI & Công nghệ tiên tiến Wadhwani tại CSIS, cho biết các công ty khai thác mỏ toàn cầu có thể tham gia kinh doanh bán gecmani và gali nếu Trung Quốc tìm cách cắt giảm nguồn cung.
“Điều này sẽ không xảy ra ngay lập tức, nhưng một số công ty khai thác và lọc dầu toàn cầu đã khẳng định họ có kế hoạch làm việc này”, ông Allen cho hay.
Vào tháng 7, tập đoàn nhà nước Rostec của Nga nói với Reuters rằng họ sẵn sàng tăng sản lượng gecmani để sử dụng trong nước sau khi Trung Quốc tuyên bố hạn chế xuất khẩu. Nyrstar có trụ sở tại Hà Lan cũng cho biết họ đang xem xét các dự án gecmanivà gallium tiềm năng ở Australia, châu Âu và Mỹ.
Một chuyên gia từ Eurasia Group thì cho biết: “Ngay cả khi người dùng hết nguồn cung cấp các khoáng chất này, gali vẫn có thể được đổi lấy silicon hoặc indium trong quy trình sản xuất tấm bán dẫu. Kẽm selenua là chất thay thế ít hơn nhưng có chức năng thay thế germanium trong một số ứng dụng nhất định”.
Năm ngoái, Cơ quan Hậu cần Quốc phòng Mỹ đã giới thiệu một chương trình tái chế gecmani cấp quang học được sử dụng trong các hệ thống vũ khí, thu hồi từ các xe tăng đã ngừng hoạt động và các phương tiện quân sự khác.
“Giá cao hơn sẽ khiến chi phí sản xuất trở nên cạnh tranh hơn ở các nước như Nhật Bản, Canada và Mỹ, từ đó sẽ làm giảm sự thống trị của Trung Quốc ở cả hai thị trường. Sẽ mất thời gian để xây dựng các nhà máy chế biến, nhưng theo thời gian, thị trường và chuỗi cung ứng sẽ điều chỉnh”, ông Ewa Manthey, chiến lược gia hàng hóa tại ING Group, nhận định.
Xem thêm >> Quốc gia châu Âu tính chuyển hàng tỷ USD lợi nhuận từ tài sản đóng băng của Nga cho Ukraine
Tags:
(VNF) - Khi mới 16 tuổi, Zames Chew bỏ ra 23 USD (khoảng 600.000 đồng) mua một tên miền trên Internet - quyết định ngẫu hứng mà chính anh không ngờ sẽ trở thành nền tảng cho sự nghiệp sau này. 9 năm trôi qua, khoản đầu tư nhỏ ấy đã dẫn đường để chàng trai 26 tuổi xây dựng Repair.sg, doanh nghiệp sửa chữa - dọn dẹp quy mô với doanh thu khoảng 1,3 triệu USD (33 tỷ đồng) mỗi năm.
(VNF) - Thụy Sĩ từ lâu đã được xem là thiên đường của giới siêu giàu, nơi 300 cư dân giàu nhất sở hữu tổng tài sản lên tới 850 tỷ franc Thụy Sĩ (tương đương hơn 1.000 tỷ USD), theo tạp chí kinh doanh Bilanz. Tuy nhiên, vào ngày 30/11 tới, cử tri nước này sẽ bỏ phiếu về một loại thuế thừa kế mới đang gây chấn động trong cộng đồng tài phiệt.
(VNF) - CEO OpenAI Sam Altman muốn dùng AI để chữa ung thư, tỷ phú Elon Musk nói robot AI sẽ xóa đói giảm nghèo, còn Trung Quốc lại đặt mục tiêu thực tế hơn: vận hành các nhà máy tốt hơn bằng AI.
(VNF) - Airbus thông báo triệu hồi khẩn cấp trên toàn cầu 6.000 máy bay dòng A320 nguy cơ lỗi phần mềm do liên quan đến bão từ khiến dữ liệu điều khiển bay bị sai lệch.
(VNF) - Indonesia được cho là đang phản đối nỗ lực của Mỹ nhằm đưa cái gọi là điều khoản “thuốc độc” vào một thỏa thuận thương mại thuế quan đang được hai bên đàm phán, hãng tin Financial Times dẫn nguồn tin am hiểu quá trình thảo luận cho hay.
(VNF) - Gần 1/4 doanh nghiệp niêm yết tại Trung Quốc báo cáo lỗ ròng trong giai đoạn từ tháng 1 đến tháng 9, ghi nhận tỷ lệ cao nhất kể từ năm 2002, trong bối cảnh công suất dư thừa và nhu cầu nội địa tiếp tục yếu ớt.
(VNF) - Cổ phiếu China Taiping Insurance Holdings từng lao dốc 8% trong phiên 27/11, khi lo ngại về khoản bảo hiểm hơn 200 triệu USD cho khu chung cư Hồng Kông – nơi xảy ra vụ hỏa hoạn khiến ít nhất 94 người thiệt mạng và gần 300 người mất tích.
(VNF) - Giá cổ phiếu tăng nhẹ trong bối cảnh kỳ vọng ngày càng lớn về việc Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) có thể cắt giảm lãi suất ngay trong tháng tới. Đồng USD giảm so với hầu hết các đồng tiền chủ chốt, ngoại trừ yên Nhật – đồng tiền vẫn đang được theo dõi sát sao khi thị trường cân nhắc khả năng Tokyo nâng lãi suất trước cuối năm.
(VNF) - Năm 2024, giá đất trung bình ở Hồng Kông là khoảng 1,2 tỷ đồng/m2, cao nhất thế giới. Giá nhà quá cao khiến nhiều người phải sống trong các căn hộ chật hẹp giống như quan tài, hoặc đăng ký thuê nhà ở xã hội từ khi còn học cấp 3.
(VNF) - Truyền thông Mỹ đưa tin Apple sắp có biến động lớn, khi CEO lâu năm Tim Cook có thể rời vị trí sớm nhất là vào đầu năm tới. Ứng cử viên sáng giá nhất cho vị trí kế nhiệm ông đã lộ diện.
(VNF) - Bất động sản Trung Quốc đang đối mặt với sóng gió mới khi China Vanke, từng được xem là “đại bàng” của ngành, lần đầu tiên đề xuất hoãn thanh toán trái phiếu trong nước. Động thái này khiến nhà đầu tư lo ngại về thanh khoản của Vanke và mức độ hỗ trợ từ chính phủ trong bối cảnh thị trường bất động sản suy yếu.
(VNF) - Vụ cháy bùng phát và lan rộng tại một khu chung cư ở Hong Kong chiều 24/11 khiến ít nhất 13 người thiệt mạng và nhiều người khác bị thương. Giới chức Hong Kong cho biết số người mắc kẹt bên trong các tòa nhà hiện vẫn chưa được xác định.
(VNF) - Hãng xe Great Wall Motor (GWM) của Trung Quốc đang đặt mục tiêu sản xuất 300.000 xe mỗi năm vào năm 2029 tại châu Âu, nơi công ty đang tìm kiếm địa điểm xây dựng nhà máy ô tô đầu tiên trong nỗ lực khôi phục doanh số bán hàng đang sụt giảm tại khu vực.
(VNF) - Đài Loan dự chi 40 tỷ USD để nâng cấp năng lực phòng thủ, đẩy mạnh mua sắm vũ khí từ Mỹ nhằm đối phó rủi ro an ninh gia tăng trong khu vực.
(VNF) - Tổng thống Mỹ Donald Trump thông báo đặc phái viên Steven Witkoff và con rể Jared Kushner sẽ gặp Tổng thống Nga Vladimir Putin tại Moscow (Nga) vào tuần tới trong một nỗ lực thúc đẩy hòa bình ở Ukraine. Các diễn biến ngoại giao này, nếu thành công, có thể ảnh hưởng tới giá năng lượng, thị trường cổ phiếu quốc phòng và dòng vốn quốc tế.
(VNF) - Theo một tài liệu của Bộ An ninh Nội địa (DHS), Mỹ đang tìm cách vượt lên Trung Quốc trong cuộc đua khai thác và kiểm soát vùng Bắc Cực, đồng thời cảnh báo rằng tình trạng thiếu hụt thợ đóng tàu tại Mỹ có thể cản trở nỗ lực này.
(VNF) - Các nước vùng Vịnh đang chi không tiếc tay vào trí tuệ nhân tạo (AI) nhằm đa dạng hóa nền kinh tế và khẳng định vị thế công nghệ trên bản đồ thế giới. Dù tiềm lực tài chính vượt trội, họ vẫn đối mặt thách thức về nhân lực, hạ tầng và khung pháp lý để biến tham vọng thành hiện thực.
(VNF) - Một loạt dữ liệu ảm đạm được công bố ngay trước kỳ nghỉ Lễ Tạ ơn đã làm gia tăng quan ngại về sức khỏe của nền kinh tế lớn nhất thế giới, đồng thời tạo thêm áp lực lên Tổng thống Mỹ Donald Trump.
(VNF) - Alphabet – công ty mẹ của Google – đang trên đà chạm mức định giá kỷ lục 4.000 tỷ USD trong phiên giao dịch ngày 25/11, tiếp tục nối dài chuỗi tăng trưởng suốt một năm qua nhờ chiến lược tập trung mạnh vào các công cụ trí tuệ nhân tạo (AI).
(VNF) - Sự biến động mạnh trên thị trường chứng khoán toàn cầu và những phản ứng bất thường của cổ phiếu công nghệ đang khiến tâm lý của các nhà đầu tư quốc tế chuyển từ lạc quan sang bi quan. Dù vậy, các chuyên gia tài chính nhấn mạnh những biến động ngắn hạn không đồng nghĩa với việc đánh mất cơ hội đầu tư dài hạn.
(VNF) - Các quỹ đầu tư hàng đầu châu Á đang rút vốn khỏi Hàn Quốc và Đài Loan để chuyển sang cổ phiếu AI tại Trung Quốc, nơi mức định giá còn thấp, chi phí đầu tư rẻ và tiềm năng tăng trưởng dài hạn hấp dẫn hơn.
(VNF) - Ngày 25/11, tập đoàn Amazon cho biết họ sẽ đầu tư 50 tỷ USD để mở rộng năng lực cung cấp trí tuệ nhân tạo (AI) và khả năng điện toán hiệu năng cao cho khách hàng là các cơ quan chính phủ Mỹ.
(VNF) - Thị trường bất động sản (BĐS) Trung Quốc tiếp tục khủng hoảng với gần 80 triệu căn hộ trống và giá nhà liên tục giảm sâu. Trước sức ép chưa từng có, nhiều chủ sở hữu và dân buôn BĐS buộc phải tìm đến các biện pháp tâm linh, từ cầu nguyện ở chùa đến đặt bùa nhằm tìm tia hy vọng trong bối cảnh thị trường tê liệt.
(VNF) - Từng bị xem là “thủ phạm” tàn phá rừng nhiệt đới và đẩy loài đười ươi tới bờ tuyệt chủng, các tập đoàn dầu cọ Malaysia nay bất ngờ bước vào một cuộc đua mới: xây dựng trung tâm dữ liệu AI và pin mặt trời. Liệu những “kẻ thù khí hậu” suốt nhiều thập kỷ có thật sự lột xác thành các nhà cung cấp năng lượng xanh?
(VNF) - Cuộc điện đàm giữa nhà lãnh đạo Mỹ và Trung Quốc xoay quanh các "điểm nóng" toàn cầu như Đài Loan, Ukraine và hợp tác thương mại.
(VNF) - Khi mới 16 tuổi, Zames Chew bỏ ra 23 USD (khoảng 600.000 đồng) mua một tên miền trên Internet - quyết định ngẫu hứng mà chính anh không ngờ sẽ trở thành nền tảng cho sự nghiệp sau này. 9 năm trôi qua, khoản đầu tư nhỏ ấy đã dẫn đường để chàng trai 26 tuổi xây dựng Repair.sg, doanh nghiệp sửa chữa - dọn dẹp quy mô với doanh thu khoảng 1,3 triệu USD (33 tỷ đồng) mỗi năm.
(VNF) - Gần 3ha đất nông nghiệp của Tân Á Đại Thành ở quận Hoàng Mai cũ (Hà Nội) được chuyển đổi mục đích sử dụng để thực hiện tổ hợp nhà ở, văn phòng.
